15 Ağustos 2018

Durum

1 Ağustos 2018'de, Demokratik Kongo Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, Kuzey Kivu'da bir Ebola virüsü hastalığı (EVH) salgınını ilan etti. Mayıs 2018'de gerçekleşen en son olay, ülkede son kırk yıl boyunca  gerçekleşen  onuncu EVH salgınıdır. Bu salgınla ilgili ayrıntılı ve düzenli güncellenen bilgiler DSÖ Durum raporları web sayfasında mevcuttur.

DSÖ, şu anda mevcut  bilgilere dayanarak, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne seyahat  ve ticaretle ilgili herhangi bir kısıtlamayı tavsiye etmemektedir. DSÖ, bu olay ile ilgili olarak seyahat ve ticaret tedbirlerini izlemeyi ve doğrulamayı sürdürmektedir.

Ebola virüsü hastalığına yakalanma riski en çok gezginlerde düşüktür

Ebola, enfekte kişilerin kan, sekresyonları, organları ya da diğer vücut sıvıları ile ve bu sıvılarla kirlenmiş yüzeyler ve materyallerle (örtü, giysi) doğrudan temas yoluyla (yaralanmış deri veya mukoza zarından) insandan insana bulaşarak yayılır. Enfekte hayvanların (yaşayan veya yeni ölmüş) kan, salgı, organ veya diğer vücut sıvılarıyla yakın temas halinde olan insanlar da risk altındadır. EVH hastaları ateş, halsizlik, kas ağrısı, baş ağrısı ve boğaz ağrısı gibi semptomlar geliştirdikten sonra sadece enfeksiyözdür; Bunları genellikle kusma, ishal, döküntü ve bazı durumlarda kanama  takip eder.

Tedavi

Ebola virüsü genellikle ölümcül olan akut, ciddi bir hastalığa neden olur. Ebola için henüz ruhsatlı bir tedavi yoktur, ancak erken destek tedavisi sağ kalım şansını arttırmakta ve deneysel terapötiklerin kullanımı araştırılmaktadır. Bu nedenle, temel enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirlerini uygulayarak virüse maruz kalmaktan kaçınmak ve olası maruziyetin ardından EVH benzeri semptomlar durumunda ne yapılması gerektiğini bilmek önemlidir. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne seyahat edecek kişiler, yolculuktan en az 4 ila 8 hafta önce bir seyahat sağlığı kliniğine veya doktoruna danışmalıdır. Bununla birlikte, son dakika yolcuları, seyahat günü gibi geç bir zamanda bile tıbbi konsültasyondan yararlanabilirler. Konsültasyon, en önemli sağlık riskleri hakkında bilgi içerecek, herhangi bir aşı ve antimalaryal ilaç ihtiyacını belirleyecek ve yolcunun ihtiyaç duyabileceği diğer tıbbi öğeleri tanımlayacaktır.

Etkilenen bölgelerdeki gezginler Ebola virüsüne maruz kalmaktan kaçınmalı ve iyi bir hijyen uygulamalıdır

Enfeksiyon riskini en aza indirmek için, gezginler etkilenen bölgelerde şunları yapmaktan kaçınmalıdır:

• Ebola ile enfekte bir hastanın kan, vücut sıvıları (örn. Tükürük, kusmuk, idrar ve dışkı) veya dokuları ile temas etmek,
• Görünürde  kan veya vücut sıvıları olmasa bile, şüpheli enfekte kişi veya ölü bedenle temas etmek,
• Enfekte canlı veya ölü vahşi  hayvanlara, çiğ veya az pişmiş etlerine dokunmak,
• Kullanılmış iğneler ve kontamine  olabilecek nesnelerle temas etmek.

Enfeksiyon riskini en aza indirmek için, etkilenen bölgelerde gezginler şunlara dikkat etmelidir:

• Düzenli hijyen, özellikle sabun ve su ile, mevcut değilse alkol bazlı el ovma solüsyonuyla (el dezenfektanı) el hijyeni uygulayın.
• Özellikle göz, burun veya ağıza temas etmeden önce ve tuvaleti kullandıktan sonra veya kontamine olma riski yüksek nesnelerle temas ettikten sonra el hijyeni uygulayın.

Ebola virüsü hastalığı ile uyumlu semptomlar gelişirse derhal tıbbi yardım alın

İlk belirtiler ani ateş, yorgunluk, kas ağrısı, baş ağrısı ve boğaz ağrısıdır. Bunu, kusma, ishal, döküntü, bozulmuş böbrek ve karaciğer fonksiyonu semptomları ve bazı durumlarda hem iç hem de dış kanama (örneğin diş etlerinden sızıntı, dışkıda kan) izler. Bir gezgin yakın zamanda Ebola vakalarının bildirildiği bölgelerde kaldığında, EVH benzeri semptomlar ortaya çıkarsa derhal tıbbi yardım almalı (örneğin, ülkede mevcut telefon hattı numaralarından) ve sağlık bakımı sağlayıcısına ayrıntılı bir seyahat geçmişi sunmalıdır. Erken destek tedavisi, hayatta kalma şansını artırır ve başkalarının da maruz kalma ihtimalini azaltır. Yolcular, bulundukları yerde uygun tıbbi yardımın nerede yapılacağı ve hastalanmaları halinde kime bildirecekleri konusunda bilgilendirilmelidirler.

Nakil vasıtalarında semptomatik yolcular

Ebola virüsüne maruz kalmış ve semptomlar gelişmiş bir kişinin, taşımacılık şirketine durumunu bildirmeden, ticari bir uçuşu veya başka bir ulaşım aracını kullanma ihtimali vardır. Bu yolcular, mürettebatı semptomları ve son seyahat geçmişi hakkında bilgilendirmelidir. Böylece varışta tıbbi yardım için gerekli düzenlemeler yapılabilir ve daha fazla kişiye bulaş  önlenebilir. Temaslı takibinin yapılabilmesi için, bu kişinin uçakta yakın temaslıları ile ilgili bilgilerin (örn. Hasta yolcunun bir koltuk uzağında ki yolcular, koridor boyunca oturan yolcular ve hastayla doğrudan temas eden mürettebat dahil) çeşitli paydaşlarla (örn. havayolu rezervasyon sistemi) işbirliği yapılarak elde edilmesi gerekir. 

Geri dönen yolcular

Bir gezginin etkilenen bölgelere ziyareti sırasında Ebola virüsü ile enfekte olma ve geri döndükten sonra hastalık geliştirme riski, ziyaret birincil vakaların bildirildiği bölgelere yapılmış olsa bile, düşüktür. Bulaşma, sıradan gezginler için sıradışı maruziyetler olan  enfekte kişi veya hayvanların (canlı veya ölü) kan veya  sıvıları ile doğrudan temas etmeyi gerektirir. Bununla birlikte, özellikle EVH hastalarının bakımıyla uğraşmaları durumunda sağlık çalışanları ve gönüllüler için bir risk vardır. Limanlarda, havaalanlarında ve geçiş yerlerinde ki  sağlık hizmetleri dahil yetersiz  enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri (temiz su ve sabun veya alkol bazlı el losyonları, kişisel koruyucu ekipmanların  kullanımı, güvenli enjeksiyon uygulamaları ve uygun atık yönetimi gibi) takip edilemediğinde risk düşük kabul edilebilir. Ebola'nın inkübasyon süresi 2 ila 21 gün arasında olduğu için, EVH hastalarının bakımıyla ilgilenen veya etkilenen bölgelerde Ebola virüsüne maruz kalma olasılığından şüphelenilen yolcular, geri döndükten sonraki 21 gün boyunca aşağıdaki önlemleri almalıdır:

• İyi kalite bir sağlık tesisine erişebilir şartlarda kalın
• EVH benzeri semptomlar geliştiyse acil tıbbi yardım isteyin (örn. Acil telefon hattı numaraları aracılığıyla) ve son seyahat öykünüzden bahsedin.

Daha fazla bilgi için

• Ebola virus disease fact sheet: http://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/ebola-virus-disease

• Frequently asked questions on Ebola virus disease: http://www.who.int/csr/disease/ebola/faq-ebola/en/

• Ebola situation reports – Democratic Republic of the Congo: http://www.who.int/ebola/situation-reports/drc-2018/en/

• Infographics, poster on Ebola for travellers: http://www.who.int/csr/disease/ebola/infographic/en/

• International travel and health: http://www.who.int/ith/en/