SUUDİ ARABİSTAN’DA ORTADOĞU SOLUNUM YOLU SENDROMU KORONAVİRÜSÜ (MERS-CoV)
Suudi Arabistan'ın Uluslararası Sağlık Tüzüğü (IHR 2005) Ulusal Odak Noktası, 1 Haziran ile 16 Eylül 2018 arasında, 10 ölüm dahil olmak üzere 32 ilave Ortadoğu Solunum Sendromu vakası bildirdi.
Hastalık salgın haberi
03 Ekim 2018
Suudi Arabistan'ın Uluslararası Sağlık Tüzüğü (IHR 2005) Ulusal Odak Noktası, 1 Haziran ile 16 Eylül 2018 arasında, 10 ölüm dahil olmak üzere 32 ilave Ortadoğu Solunum Sendromu vakası bildirdi.
Bu 32 vaka arasında 12 vaka beş ayrı kümenin (bir sağlık bakımı ve dört hane kümelenmesi) bir parçasıydı. Bu kümelerin detayları aşağıda açıklanmıştır ve rapor edilen vakalara ilişkin ayrıntılı bilgiler ayrı bir belgede bulunabilir (aşağıdaki bağlantıya bakınız).
MERS-CoV cases reported between 1 June and 16 September 2018xlsx, 13kb
- Kümelenme 1: Suudi Arabistan'ın Najran kentinde, 1 ile 8 Haziran tarihleri arasında, daha önce bildirilen ev içi kümelenmesine dört ilave vaka bildirildi.Bu kümelenmede bildirilen ilk vaka 30 Mayıs'ta (52 yaşında) bildirilmiştir. İkincil davalardan biri sağlık çalışanıydı.
- Kümelenme 2: 9 ila 14 Temmuz tarihleri arasında Riyad bölgesi Afif şehrinden iki davadan oluşan bir ev kümelenmesi rapor edilmiştir. Hiçbir sağlık çalışanı enfekte olmamıştır.
- Kümelenme 3: 3 - 4 Eylül tarihleri arasında, Al-Quassim Bölgesi, Buraidah Şehrindeki bir sağlık tesisinde, iki hastadan oluşan bir kümelenme bildirmiştir. Başka bir hasta veya sağlık çalışanı enfekte olmamıştır.
- Kümelenme 4: 1 ile 16 Eylül tarihleri arasında, Al-Quassim Bölgesi, Buraidah Şehrinde deveye maruziyet bildiren ilgili şüpheli göstergesi olan vaka dahil iki vakadan oluşan bir ev kümelenmesi rapor edilmiştir. Sağlık çalışanları enfekte olmamıştır.
- Kümelenme 5: Riyad Bölgesi, Riyad Şehrinden, 10 ila 16 Eylül tarihleri arasında, deveye maruziyet bildiren ilgili şüpheli göstergesi olan vaka dahil iki vakadan oluşan bir ev kümelenmesi rapor edilmiştir. Sağlık çalışanları enfekte olmamıştır.
2012'den 16 Eylül 2018'e kadar, WHO'ya rapor edilen toplam laboratuvar onaylı MERS vakalarının toplam sayısı 2254 ve ilişkili 800 ölümdür.
Küresel sayı, bugüne kadar UST kapsamında DSÖ'ye rapor edilen toplam laboratuvar onaylı vaka sayısını yansıtmaktadır. Toplam ölüm sayısı, DSÖ'nün, etkilenen üye devletleri takip ederek bugüne kadar haberdar olduğu ölümleri içermektedir.
DSÖ risk değerlendirmesi
MERS-CoV ile enfekte olmak insanlarda yüksek ölüm oranları ile sonuçlanan ciddi hastalıklara sebep olabilir. İnsanlar, tek hörgüçlü develerle doğrudan veya dolaylı temasla MERS-CoV ile enfekte olurlar MERS-CoV’un insandan insana bulaşabildiği görülmüştür. Şimdiye kadar, gözlemlenmiş süreklilik arz etmeyen insandan insana bulaşmalar çoğunlukla sağlık tesislerinde meydana gelmiştir.
Yeni vakaların bildirilmesi genel risk değerlendirmesini değiştirmez. DSÖ, Ortadoğu'dan yeni MERS-CoV enfeksiyon vakalarının bildirilmesini ve hayvanlara veya hayvansal ürünlere (örneğin; tek hörgüçlü develerle teması takiben) veya insan kaynağına (örneğin bir sağlık tesisinde) maruz kaldıktan sonra enfeksiyon bulaşabilecek kişiler tarafından diğer ülkelere de vakaların yayılmayı sürdürmesini beklemektedir. DSÖ epidemiyolojik durumu izlemeye devam etmekte olup güncel bilgilere dayanarak risk değerlendirmesi yapmaktadır.
DSÖ önerisi
DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak tüm Üye Ülkeleri akut respiratuar enfeksiyonlara yönelik sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir.
Sağlık tesislerinde de olası MERS-CoV yayılımını önlemek açısından enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri çok kritik öneme sahiptir. MERS-CoV enfeksiyonu olan hastaları erken teşhis etmek, MERS'in erken belirtilerinin diğer solunum yolu enfeksiyonları gibi spesifik olmaması nedeniyle, her zaman mümkün değildir. Bu nedenle sağlık çalışanları, tanılarına bakılmaksızın tüm hastalar için tutarlı olarak standart önlemleri uygulamalıdır. Akut solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan hastaların tedavisi yapılırken standart önlemlere ek olarak damlacık önlemleri alınmalı; olası ya da doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakaları tedavi edilirken ilave olarak temas önlemleri ve göz koruyucu önlemler alınmalı; aeresol üreten işlemler uygulanırken hava kaynaklı mikroplara karşı önlemler uygulanmalıdır.
MERS-CoV enfeksiyonu ve MERS-CoV korunma önlemleri hakkında toplum ve hane halkı bilinçlendirilerek hastalığın iletimi azaltılabilir ve toplumda hastalığa yakalanan grupların oluşması önlenebilir.
MERS-CoV hakkında daha fazla bilgi sahibi olunana kadar, diyabet, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalığı olan ve bağışıklığı baskı altında olan kişiler MERS-CoV enfeksiyonu kaynaklı ciddi hastalık riskinin yüksek olduğu kişiler olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle, şüpheli ve teyit edilmiş vakalarla temastan kaçınılmasının yanı sıra bu kişiler virüsün dolaşımı potansiyelinin olduğu bilinen çiftlikleri, pazarları veya hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaret ederken hayvanlarla, özellikle de develerle yakın temastan kaçınmalıdır. Hayvanlara dokunmadan önce ve sonra düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temastan kaçınma gibi genel hijyen kurallarına uyulmalıdır.
Gıda hijyen uygulamalarına dikkat edilmelidir. İnsanlar çiğ deve sütü ya da deve idrarı içmekten veya uygun şekilde pişirilmemiş etleri yemekten kaçınmalıdır.
DSÖ, bu duruma bağlı olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını tavsiye etmediği gibi, şuan için herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını da önermemektedir.