Hastalık Salgını Haberi : Güncelleme

13 Aralık 2018  

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde meydana gelen Ebola virüsü hastalığı (EVH) salgını zor koşullar altında devam etmektedir. Toplulukların anlaşamaması ve çatışmalar etkilenen bazı bölgelerde yanıt faaliyetlerini engellemektedir. Ayrıca, sayısız özel ve kamu sağlık merkezlerindeki kötü enfeksiyon önleme ve kontrol (IPC) uygulamaları, salgının büyümesinde büyük bir kaynak olmayı sürdürmekte ve sağlık ve diğer ön saf çalışanları için risk teşkil etmektedir.

Bu zorluklara rağmen, durumu ele almak için birçok cephede önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Aşılama ve yeni terapiler gibi yeni araçların yanı sıra kanıtlanmış halk sağlığı önlemlerinin uygulanmasında günlük başarılar gözlemlenmektedir. Sağlık Bakanlığı (SB) ve ortaklarımız ile birlikte DSÖ, gelişmekte olan duruma verdiğimiz yanıtı daha da artırmaktadır. DSÖ özellikle kaliteyi sürekli iyileştirme ihtiyacını vurgulamakta, yeni araçlarımızı hizmetimize sunmakta ve 2019'a kadar yanıt çabalarına yönelik uluslararası taahhütleri sürdürmektedir. Bununla birlikte, salgının sonlandırılabileceğine eminiz.

Raporlama döneminde (5-11 Aralık 2018) North Kivu ve Ituri illerinde 10 sağlık bölgesinden 37 yeni vaka bildirilmiştir: Katwa ve Butembo (18), Beni (7), Mabalako (4), Oicha (3), Komanda, Kyondo, Mandima, Musienene ve Vuhovi'de birer vaka. Musienene, Katwa ve Butembo sağlık bölgelerinde 4 yeni sağlık çalışanı vakası bildirilmiştir. Toplamda, 51sağlık çalışanı  (49 doğrulanmış ve 2 olası) enfekte olmuş olup 17'si ölmüştür. 23 kişi daha taburcu edilmiş ve topluluklarına yeniden entegre edilmiştir. Bugüne kadar 177 hasta iyileşmiştir.  

11 Aralık itibariyle, Nort Kivu Eyaleti'nde 12 sağlık bölgesinde ve Ituri Eyaleti'nde 3 sağlık bölgesinde 295’i ölüm olmak üzere toplam 505 EVH vakası (457 doğrulanmış ve 48 olası) bildirilmiştir (Şekil 1). Bu bölgeler, yoğun nüfuslu kentsel alanların ve uzak köylerin bir karışımını temsil etmekte ve her biri, çeşitli iletimleri yönlendiren ve farklı zorluklar yaratan çeşitli faktörleri beraberinde getirmektedir. Vaka insidansındaki eğilimler (Şekil 2), bu coğrafi olarak dağınık alanlardaki salgınların sürekliliğini yansıtmakta olup Ekim ortasından bu yana her hafta ortalama 33 yeni vaka bildirilmektedir. Geçtiğimiz haftalarda Beni'deki iletimin yoğunluğunda genel bir azalma olmasına rağmen, Butembo ve Katwa'da salgın yoğunlaşmakta ve yeni kümelenmeler başka yerlerde ortaya çıkmaktadır. Şu anda, durum kaygı vericidir.

Salgının coğrafi olarak yayılımının çok yüksek olan riski, bu hafta teyit edilen vakaların birkaç temaslısının, Beni'den Kisangani ve Goma'ya doğru hareketiyle vurgulanmıştır.  Bu temaslıların tamamı hızla tespit edilmiş ve 21 günlük takip süresini tamamlayacakları Beni'ye dönmüşlerdir. Goma'dan ve Goma ile Butembo arasındaki kasabalardan da potansiyel vakalarla ilgili birkaç uyarı alınmıştır. Bu kişiler EVH için derhal izole edilmiş, rapor edilmiş olup yapılan testlerin sonucu negatif çıkmıştır. Kuzey Kivu ve Ituri eyaletlerinin, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin diğer bölgelerinin ve komşu illerin diğer bölgelerindeki hazırlıklar ve operasyonel teyakkuz faaliyetleri, herhangi bir potansiyel durumun hızla tespit edilmesi ve yanıtlanması için artırılmaktadır.

Şekil 1: 11 Aralık  2018 tarihi itibariyle Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki North Kivu ve Ituri eyaletlerinde sağlık bölgesine göre doğrulanmış ve olası Ebola Virüsü Hastalığı vakalarıyla ilgili veriler  (n=505)

Şekil 2:  11 Aralık 2018 tarihi itibariyle hastalık başlangıcı haftasına göre doğrulanmış ve olası Ebola virüsü hastalığı vakalarıyla ilgili veriler (n=504) *

*Son haftalardaki veriler, teyit ve raporlamanın yanı sıra devam eden veri temizliği durumunda gecikmelere tabidir. Bu dönemdeki eğilimler ihtiyatlı bir şekilde yorumlanmalıdır.

Halk Sağlığı Yanıtı

DSÖ ve ortakların desteğiyle, Sağlık Bakanlığı yanıt önlemlerini güçlendirmeye devam etmektedir. Öncelikler arasında; komşu illerde ve ülkelerde yanıt koordinasyonu, sürveyans, temaslı takibi, laboratuvar kapasitesi, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol - IPC, klinik yönetim, aşılama, risk iletişimi ve toplum katılımı, güvenli ve temkinli defin- SDB işlemleri, sınır ötesi sürveyans ve hazırlık faaliyetleri yer almaktadır. DSÖ, Sağlık Bakanlığı'nı desteklemek için, komşu ülkeler de dahil olmak üzere EVH yanıtı, araştırma ve acil hazırlık konularında çok sektörlü ve çok disiplinli bölgesel ve küresel ortaklar ve paydaşlar ile yoğun bir şekilde çalışmaktadır. Sağlık tesislerinde enfeksiyon önleme ve kontrol uygulamaları, özellikle antenatal kliniklerin daha da güçlendirilmesi gerekmektedir.

DSÖ ve ortakların halk sağlığı yanıtı eylemleri hakkında ayrıntılı bilgi için, DSÖ Afrika Bölge Ofisi tarafından yayınlanan son durum raporlarına bakınız:

• Ebola situation reports: Democratic Republic of the Congo

DSÖ Risk Değerlendirmesi

Bu EVH salgını, Uganda, Ruanda ve Güney Sudan'ı sınırlayan Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin kuzeydoğu illerini etkilemektedir. EVH'nin ulusal ve bölgesel düzeyde iletimi için potansiyel risk faktörleri arasında, etkilenen bölgeler, ülkenin geri kalanı ve komşu ülkeler arasındaki ulaşım bağlantıları; nüfusun ülke içinde yer değiştirmesi; Kongolu mültecilerin komşu ülkelere göç etmesi yer almaktadır. Ülke aynı anda birçok salgın (Kolera ve Aşı kaynaklı Poliomyelit ve Sıtma) ve uzun vadeli insani kriz yaşamaktadır. Buna ek olarak, North Kivu ve İturi’deki güvenlik durumu, yanıt faaliyetlerinin uygulanmasını sınırlandırmaktadır. DSÖ’nün salgın için risk değerlendirmesi şu anda ulusal ve bölgesel düzeylerde çok yüksektir. Küresel risk seviyesi düşüktür. Dünya Sağlık Örgütü, halihazırda mevcut bilgilere dayanarak Demokratik  Kongo Cumhuriyeti'yle ilgili olarak herhangi bir seyahat ve ticaret kısıtlamasını önermemektedir.

Ulusal ve bölgesel yayılma riski çok yüksek olduğundan, komşu illerin ve ülkelerin sürveyans ve hazırlık faaliyetlerini geliştirmeleri önemlidir. UST Acil Durum Komitesi, bu faaliyetlerin yoğunlaştırılmamasının, koşulların daha da kötüleşmesine ve salgının daha fazla yayılmasına yol açacağını bildirmiştir. DSÖ, sağlık otoritelerinin uyarıldığından ve operasyonel olarak yanıt vermeye hazır olduğundan emin olmak için komşu ülkeler ve ortaklarla çalışmaya devam edecektir.

DSÖ Tavsiyesi

Uluslararası trafik: Dünya Sağlık Örgütü, halihazırda mevcut bilgilere dayanarak, Demokratik Kongo  Cumhuriyeti'ne seyahat ve ticaretle ilgili olarak herhangi bir kısıtlama getirilmesini tavsiye etmemektedir. Şu anda insanları Ebola virüsünden korumak için lisanslı bir aşı bulunmamaktadır. Bu nedenle, Ebola aşısı sertifikalarıyla ilgili herhangi bir gereklilik, sınırların ötesine geçen hareketi sınırlamak veya Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden ayrılan yolcular için vize vermekle ilgili makul bir temel değildir. DSÖ, bu durumla ilgili olarak seyahat ve ticaret önlemlerini izlemeyi sürdürmektedir. Şu anda hiçbir ülke Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne yönelik her hangi bir seyahat kısıtlaması uygulamamıştır. Yolcular seyahat etmeden önce tıbbi tavsiyeler almalı ve iyi hijyen kurallarına uymalıdır.

Ayrıntılı bilgi için aşağıdaki bağlantılara bakınız:

DSÖ’nün Ebola Aşısı ile ilgili geçici tavsiyesi 

Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde Ebola Virüs Hastalığı Salgınına İlişkin Uluslararası Gezginler İçin Dünya Sağlık Örgütü Önerileri

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Ebola Virüsü Hastalığı İçin Komşu Ülkelerde Operasyonel Hazırlık Ve Teyakkuz

• WHO Statement on the latest attacks in the Democratic Republic of the Congo
• Summary report for the SAGE meeting of October 2018
• Statement on the October 2018 meeting of the IHR Emergency Committee on the Ebola virus disease outbreak in the Democratic Republic of the Congo
• Ebola virus disease fact sheet