FRANSA’YA BAĞLI REUNİON ADASINDA DENGUE HUMMASI (DANG HUMMASI)
16 Mart 2018'de, Fransa’nın Ulusal UST Odak Noktası Avrupa Komisyonu Erken Uyarı ve Yanıt Sistemi üzerinden, Fransa’nın Reunion Adası’nda 2018’in başından itibaren bildirilen dang humması vakalarının sayısında bir artış olduğunu DSÖ'ye bildirmiştir.
Hastalık Salgını Haberi
20 Mayıs 2018
16 Mart 2018'de, Fransa’nın Ulusal UST Odak Noktası Avrupa Komisyonu Erken Uyarı ve Yanıt Sistemi üzerinden, Fransa’nın Reunion Adası’nda 2018’in başından itibaren bildirilen dang humması vakalarının sayısında bir artış olduğunu DSÖ'ye bildirmiştir.
Yerel sağlık otoritesi (Agence Régionale de Santé Océan Indien) ve Fransa'nın Reunion'daki Halk Sağlığı Bölgesel Ofisi'ne göre, 2017'de görülen 100 vakaya kıyasla 2018'de Reunion'da % 6000'lik bir artış olmuş olup bildirilen toplam 6.942 doğrulanmış yerel dang humması vakasının görüldüğü rapor edilmiştir. 1 Ocak - 30 Nisan 2019 tarihleri arasında, 7.700'den fazla doğrulanmış vaka bildirilmiştir. Ayrıca, 30 Nisan 2019 itibariyle, adada 2018'den bu yana 50.000 olası vaka bildirilmiş olup bu vakaların 22.000’i 2019’da bildirilmiştir. Genel olarak, 2018’den bu yana ( 7’si doğrudan dang ile bağlantılı) dang enfeksiyonlarına bağlı 14 ölüm rapor edilmiştir. Dang ile ilgili acil servis başvuruları 2018'de 475 iken 2019'da bu sayı 1.102'ye yükselmiştir. Aynı şekilde, hastaneye yatışların sayısı 2017'de 12 iken 2018'de 156'ya ve 2019'da ise 30 Nisan 2019 itibariyle 271'e yükselmiştir. Yerel makamlara göre, hastanelerin kapasiteleri hala vakalara hizmet verecek yeterliliktedir.
Hastalıktan en çok etkilenen yerler adanın güney kısımları olup vakalar önceden hastalık iletiminin görüldüğü bilinen Etang-Sale, Les Avirons, Saint-Joseph and Petite-İle Saint-Louis yerleşim yerlerine dağılmış şekildedir. Adanın batı ve kuzey kesimlerindeki vakaların sayıları da artmaktadır ve Mart 2019'dan bu yana adanın tüm bölgelerinde haftalık olarak yeni iletim alanları tespit edilmiştir.
2014 ve 2016 arasında, dolaşımdaki baskın serotipler, DENV-1, DENV-2 ve DENV-3'tür. 2017'den beri en sık bildirilen serotip DENV-2 olup DENV-1 ve DENV-4 ithal edilen vakalar arasında ara sıra rapor edilmektedir. Bununla birlikte, 24 Nisan 2019 itibariyle, 14 yerel DENV-1 vakası bildirilmiştir.
Hastalığın vektörleri, Aedes aegypti ve Aedes albopictus sivrisineklerinin ikisi de Reunion adasında bulunmaktadır. Bununla birlikte, Ae. albopictus göreceli olarak en yüksek sayıya sahip olup Ae. aegypti larvaları yalnızca adanın batı kıyısında bulunmaktadır.
Halk Sağlığı Yanıtı
Dang humması bildirimi 2006 yılından bu yana Reunion adasında zorunludur. 10 Temmuz 2018'de yerel makamlar, sivil savunma planının acil risk seviyesini orta seviye salgına karşılık gelen 4. seviyeye yükseltmiştir. Bu risk seviyesi hala geçerlidir. Yerel sağlık otoritesi (Agence Régionale de Santé Océan Indien) ve Fransa'nın Reunion'daki Halk Sağlığı Bölgesel Ofisi durumu takip etmekte olup Reunion Adası yerel yetkililerince bir takım eylemlerde bulunulmuştur:
- Öncelikle dang hummasının görüldüğü alanlara odaklanılan güçlendirilmiş vektör kontrol önlemleri. Vektör kontrol ekibi işgücü yerel finanse edilen anlaşmalar ve Reunion ve anakara Fransa'dan sivil savunma personeli tarafından desteklenmektedir; akut dang enfeksiyonunun erken teşhisi için acil servisler dahil olmak üzere hızlı tanı testleri de dağıtılmıştır,
- Gelişmiş vaka sürveyansı,
- Her bir bağışın viral genom tespiti taraması dahil olmak üzere hücre, doku ve organ bağışları için insan kaynaklı maddelerin (SoHo) güvenlik önlemlerinin güçlendirilmesi,
- Yerel temsilcilerin belediyelerde ve ilçelerde seferber edilmesi, okulda farkındalık kampanyaları ve kapı-kapı dolaşarak bilgilendirme operasyonlarını ve maruz kalma durumlarını bildirmek ve sivrisinek üreme alanlarını kaldırmak gibi faaliyetleri içeren sosyal seferberlik. Dang humması kontrolü için özel bir rehber hazırlanmış ve yerel ve bölgesel seçilmiş görevliler ve topluluklara dağıtılmıştır,
- Halkın ve sağlık çalışanlarının dang humması ile ilgili farkındalığını artırmayı amaçlayan ülkenin giriş noktalarında posterler, Reunion'a ve Réunion'dan yapılan uçuşlarda sözlü iletişim, haftalık basın açıklamaları ve yerel TV ve radyolarda olmak üzere özel risk iletişim faaliyetleri,
- Şiddetli dang humması vakalarının bakımını sağlamak için hastane kapasitesinin güçlendirilmesi ve gerekirse dang vakalarında sağlık hizmetlerinde kapasitelerin arttırılması.
DSÖ Risk Değerlendirmesi
İlk belgelenen dang salgını 1977-1978 arasında meydana gelmiş ve Reunion nüfusunun yaklaşık % 30'unu etkilemiştir. Daha sonra, yerel sporadik vakalar ve dang humması kümeleri rapor edilmiştir. Bununla birlikte, 2018'de bildirilen doğrulanmış ve olası vakalarındaki artışın benzeri görülmemiştir. Bu durum aşağıdakilerle kısmen açıklanabilir:
- Asemptomatik vakaların viral yükünde sivrisinek vektörleri için enfektivite eşik değerlerinin üzerinde bir artış,
- Yerel popülasyonda baskın serotip için ve aynı zamanda diğer ortak dolaşımdaki serotipler için sürü bağışıklığının olmayışı, bu nedenle virüsün daha fazla yayılmasının kolaylaşması,
- Farklı serotiplerin birlikte dolaşımı (2014'ten beri) daha ciddi hemorajik ateş vakalarına ve özellikle ikincil vakalarda ölümlerin artmasına neden olabilir.
Reunion popüler bir turistik destinasyondur ve mevcut salgın, dang virüsünü diğer ülkelere sıçrama olasılığını artırmaktadır. Ayrıca, diğer dang endemik ülkelerden gelen çok sayıda gezgin, aynı zamanda, dang'ın diğer serotiplerini Reunion'a sokma riski taşımaktadır.
DSÖ Tavsiyesi
- DSÖ, potansiyel üreme alanlarını kaldırmak, vektör popülasyonlarını azaltmak ve şu anda yerel makamlar tarafından uygulanan ve hem olgunlaşmamış hem de yetişkin vektörleri hedefleyen vektör kontrol stratejileri (Örneğin; çevresel yönetim, kimyasal ve biyolojik kontrol önlemleri ), bireysel maruziyeti en aza indirgemek ve vektör popülasyonlarını azaltmak için Entegre Vektör Yönetimi (IVM) faaliyetlerini önermektedir. Diğer IVM stratejileri bireyleri ve hane halkını koruyabilir,
- Vektör kontrol faaliyetleri, insan-vektör temasının gerçekleştiği tüm yerleşim yerlerini hedeflemelidir (örneğin, ikamet yeri, işyerleri, okullar, hastaneler); kapalı mekanlarda ısırmanın gerçekleştiği yerlerde, ev içi böcek ilacı aerosol ürünleri, yapışkanlı sivrisinek sarmalları veya diğer böcek ilacı buharlaştırıcıları da ısırma aktivitesini azaltabilir. Pencere ve kapı perdeleri ve iklimlendirme gibi ev eşyaları ısırmayı önleyebilir,
- Aedes sivrisinekleri (hastalığı bulaştıran birincil vektör) gündüz ısıran sivrisinekler olduğundan, gündüz saatlerinde cildin sivrisineklere maruz kalmasını en aza indiren kıyafetlerin kullanımı gibi kişisel koruyucu önlemler tavsiye edilmektedir. Böcek kovucular maruz kalan cilde veya giysilere uygulanabilir. Kovucu kullanımı kesinlikle etiket talimatlarına uygun olmalıdır,
- Böcek ilacı ile işlem görmüş cibinlikler , gün boyunca uyuyanlar için iyi bir koruma sağlar (örneğin, bebekler, hastalıklar veya yaş nedeniyle yatmakta olan kişiler, dang hastaları ve gece vardiyasındaki çalışanlar),
- Dang humması için şu anda spesifik bir tedavi yoktur. Dang humması hastalarının zamanında tanı ve tedavisi, ciddi dang hummasından kaynaklanan ölüm oranlarını önemli ölçüde azaltabilir.
Reunion'da görülen Dang humması hakkında daha fazla bilgi için:
- WHO Dengue control
- Global Strategy for dengue prevention and control, 2012–2020
- Dengue and severe dengue WHO fact sheet
- Improved tools and strategies for the prevention and control of arboviral diseases: A research-to-policy forum, PLOS Neglected Tropical Diseases
- WHO Disease Outbreak News
- Intensification de la circulation de la dengue à la Réunion, Cire Océan Indien
- Rapid Risk Assessment: Dengue outbreak in Réunion, France, 16 Apr 2018
- Epidemiological situation update
- Lutte anti-vectorielle, Les services de l'État à La Réunion
- Agence de Santé Océan Indien (ARS OI), Saint Denis, Réunion, France
- Bhatt S, Gething PW, Brady OJ, Messina JP, Farlow AW, Moyes CL et al. The global distribution and burden of dengue
- Brady OJ, Gething PW, Bhatt S, Messina JP, Brownstein JS, Hoen AG et al. Refining the global spatial limits of dengue virus transmission by evidence-based consensus. PLoS Negl Trop Dis. 2012;6:e1760
- Salvan M and Mouchet J. [Aedes albopictus and Aedes aegypti at Ile de la Réunion] [Article in French]. Ann Soc Belg Med Trop. 1994 Dec;74(4):323-6
- Delatte H, Paupy C, Dehecq JS, Thiria J, Failloux AB, Fontenille D. [Aedes albopictus, vector of chikungunya and dengue viruses in Reunion Island: biology and control] [Article in French] Parasite. 2008 Mar;15(1):3-13