BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ’NDE ORTA DOĞU SOLUNUM YOLU SENDROMU KORONAVİRÜSÜ (MERS-CoV)
29 Aralık 2019’da Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Ulusal UST Odak Noktası, laboratuvarca doğrulanmış bir (1) Ortadoğu solunum yolu sendromu koronavirüs (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını DSÖ'ye bildirmiştir.
Hastalık Salgını Haberi: Güncelleme
8 Ocak 2020
29 Aralık 2019’da Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Ulusal UST Odak Noktası, laboratuvarca doğrulanmış bir (1) Ortadoğu solunum yolu sendromu koronavirüs (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını DSÖ'ye bildirmiştir.
Vaka, BAE'nin Abu Dabi bölgesindeki Al Ain şehrinde yaşayan ve bir deve çiftliğine sahip olan 74 yaşında bir erkek BAE vatandaşıdır. Söz konusu vakada 8 Aralık 2019'da ateş, öksürük ve boğaz ağrısı görülmüş olup vaka 10 Aralık'ta hastaneye yatırılmış ve daha sonra 16 Aralık'ta yoğun bakım ünitesine nakledilmiştir. Vakadan nazofaringeal aspirat alınmış ve Shiekh Khalifa Tıp Merkezi laboratuvarı tarafından 16 Aralık'ta ters transkripsiyon polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) (UpE ve Orf1a genleri) ile MERS-CoV için yapılan testlerin sonucu pozitif çıkmıştır. Vakanın hiperkalemi, diyabetik nefropatili şeker hastalığı, kalp hastalığı, astım ve hipertansiyon gibi eşlik eden hastalıkları vardır. Semptomların başlamasından 14 gün önce çiftliğinde tek hörgüçlü deve ve koyunlarla yakın temas öyküsü bulunmaktadır. Yakın zamanda seyahat geçmişi olmayıp hayvan kesimi ile uğraşmamıştır. Halen, yoğun bakım ünitesinde izole edilmiş olup hastanın durumu stabildir.
BAE 2012'den bu yana 89 MERS-CoV vakası (bu vaka dahil) ve bu hastalıkla ilişkili 12 ölüm bildirmiştir. Dünya genelinde, 2012'den 29 Aralık 2019’a kadar, 858 MERS ilişkili ölüm dahil olmak üzere toplam 2.494 laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV vakası DSÖ’ye bildirilmiştir. Küresel sayı, bugüne kadar UST kapsamında DSÖ'ye rapor edilen laboratuvarca doğrulanmış toplam vaka sayısını yansıtmaktadır. Toplam ölüm sayısı, DSÖ'nün etkilenen üye devletlerle yaptığı takip sonucu bugüne kadar haberdar olduğu ölümleri içermektedir.
Halk sağlığı yanıtı
Hastanın tanımlanması üzerine olay raporu, vaka incelemesi ve temaslı takibi başlatılmıştır. İnceleme devam etmekte olup hastanın çalıştığı çiftlikte ve tedavi gördüğü hastanedeki sağlık çalışanlarının evdeki ve iş yeri temaslılarının taranmasını içermektedir. Doğrulanmış vakanın tanımlanmış tüm temaslıları, doğrulanmış vakaya son maruziyetten sonraki 14 gün boyunca solunum veya gastrointestinal semptomların ortaya çıkmasına karşın günlük takipleri yapılacaktır.
70 sağlık hizmeti temaslısı ve 18 hane halkı temaslısı da dahil olmak üzere toplam 88 temaslı tespit edilmiştir. Hastanın tüm yakın temaslılarında MERS-CoV için yapılan testlerin sonucu negatif çıkmıştır.
Veterinerlik yetkilileri bilgilendirilmiş olup hayvanlarda MERS-CoV için araştırmalar yapılmaktadır.
DSÖ risk değerlendirmesi
MERS-CoV ile enfekte olmak insanlarda yüksek ölüm oranları ile sonuçlanan ciddi hastalıklara sebep olabilir. İnsanlar, tek hörgüçlü develerle doğrudan veya dolaylı temasla MERS-CoV ile enfekte olurlar. MERS-CoV’un insandan insana sınırlı bulaşabildiği görülmüştür. Şimdiye kadar, gözlemlenmiş süreklilik arz etmeyen insandan insana bulaşmalar çoğunlukla sağlık tesislerinde meydana gelmiştir.
Yeni vakaların bildirilmesi genel risk değerlendirmesini değiştirmez. DSÖ, Ortadoğu'dan yeni MERS-CoV enfeksiyon vakalarının bildirilmesini ve hayvanlara veya hayvansal ürünlere (örneğin; çiğ deve sütü tüketimi) veya insanlara (örneğin bir sağlık tesisinde) maruz kaldıktan sonra enfeksiyon bulaşabilecek kişiler tarafından diğer ülkelere de vakaların yayılmasını beklemektedir.
DSÖ epidemiyolojik durumu izlemeye devam etmekte olup güncel bilgilere dayanarak risk değerlendirmesi yapmaktadır.
DSÖ tavsiyesi
DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak tüm Üye Ülkeleri akut respiratuar enfeksiyonlara yönelik sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir.
Sağlık tesislerinde de olası MERS-CoV yayılımını önlemek açısından enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri çok kritik öneme sahiptir. MERS-CoV enfeksiyonu olan hastaları erken teşhis etmek, MERS'in erken belirtilerinin diğer solunum yolu enfeksiyonları gibi spesifik olmaması nedeniyle, her zaman mümkün değildir. Bu nedenle sağlık çalışanları, tanılarına bakılmaksızın tüm hastalar için tutarlı olarak standart önlemleri uygulamalıdır. Akut solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan hastaların tedavisi yapılırken standart önlemlere ek olarak damlacık önlemleri alınmalı; olası ya da doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakaları tedavi edilirken ilave olarak temas önlemleri ve göz koruyucu önlemler alınmalı; aeresol üreten işlemler uygulanırken hava kaynaklı mikroplara karşı önlemler uygulanmalıdır.
Erken teşhis, vaka yönetimi ve izolasyon, uygun enfeksiyon önleme ve kontrol önlemleriyle birlikte, insandan insana MERS-CoV bulaşması önlenebilir.
Diyabet, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalığı olan ve bağışıklığı baskı altında olan kişiler MERS-CoV enfeksiyonu kaynaklı ciddi hastalık riskinin yüksek olduğu kişiler olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle, şüpheli ve teyit edilmiş vakalarla temastan kaçınılmasının yanı sıra bu kişiler virüsün dolaşımı potansiyelinin olduğu bilinen çiftlikleri, pazarları veya hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaret ederken hayvanlarla, özellikle de develerle yakın temastan kaçınmalıdır. Hayvanlara dokunmadan önce ve sonra düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temastan kaçınma gibi genel hijyen kurallarına uyulmalıdır.
Gıda hijyen uygulamalarına dikkat edilmelidir. İnsanlar çiğ deve sütü ya da deve idrarı içmekten veya uygun şekilde pişirilmemiş etleri yemekten kaçınmalıdır.
DSÖ, bu duruma bağlı olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını tavsiye etmediği gibi, şuan için herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını da önermemektedir.
İlgili bağlantılar: