DSÖ'nün, Canlı Hayvan Pazarlarında Hayvanlardan Kaynaklanan Patojenlerin İnsanlara Bulaşma Riskini Azaltmak İçin Önerileri

05 Ocak 2020 Pazar

Mevcut kanıtlar ve geçmiş deneyimler ışığında DSÖ Hayvanlardan Kaynaklanan Patojenlerin İnsanlara Bulaşma Riskini Azaltmak İçin genel önerilerde bulunmaktadır.

DSÖ, Çin'in Hubei Eyaleti, Wuhan şehrinde tespit edilen etiyolojisi bilinmeyen (bilinmeyen neden) pnömoni vakalarından 31 Aralık 2019'da  haberdar edilmiştir.   Çinli yetkililer tarafından hastalığa neden olan virüs olarak, Yeni bir koronavirüs (2019-nCoV, 7 Ocak'ta tanımlanmıştır.

Salgının kaynağını, bulaşma biçimini ve enfeksiyon derecesini değerlendirmek için araştırmalar devam etmektedir. 2019-ncov virüsü ile ilgili mevcut kanıtlar ve diğer koronavirüs (MERS-CoV ve SARS-CoV) ve diğer solunum virüsleri (örneğin, kuş gribi) ile önceki deneyimler, 2019-ncov ile ilişkili zoonotik bulaşma olabileceğini düşündürmektedir.  

Mevcut kanıtlar ve geçmiş deneyimler ışığında, DSÖ aşağıdaki genel önerilerde bulunmaktadır: 

  • Genel bir önlem olarak, canlı hayvan pazarları, et ve balık pazarları veya hayvansal ürün pazarlarını ziyaret eden herkes,  hayvanlar ve hayvansal ürünlerle temastan sonra sabun ve içme suyu ile elleri yıkamak, gözler, burun ve ağıza el ile temastan kaçınmak ve hasta hayvanlar ya da  bozulmuş hayvansal ürünlerden temastan kaçınmak da dahil olmak üzere genel hijyen önlemleri uygulanmalıdır. Pazarlarda yaşayan olası diğer hayvanlarla (örneğin, başıboş kediler ve Köpekler, kemirgenler, kuşlar, yarasalar) herhangi bir temastan kesinlikle kaçınılmalıdır. Yerdeki kirlenmiş olması muhtemel hayvan atıkları veya sıvıları veya dükkan ve pazar tesislerinin yapıları ile temasından kaçınmak için de dikkat edilmelidir 
  • Çiğ veya az pişmiş hayvansal ürünlerin tüketiminden kaçınılmalıdır. Çiğ et, süt veya hayvan organları, iyi gıda güvenliği uygulamaları uyarınca pişmemiş gıdalarla çapraz konteminasyonu önlemek için dikkatlice ele alınmalıdır.

Risk altındaki gruplar için öneriler:

  • 2019-nCoV hakkında daha fazla bilgi edinene kadar altta yatan sağlık sorunları olan insanların ciddi hastalık riski daha yüksek olarak kabul edilir. Bu nedenle, altta yatan sağlık sorunları olan bireyler canlı hayvan pazarları, başıboş hayvanlar ve vahşi hayvanlarla temastan kaçınmalı, hayvansal çiğ et yememelidir. Bu tür öneriler, altta yatan sağlık sorunları olan gezginlere ve turistlere de dağıtılmalıdır. 
  • Mezbaha işçileri, pazarlarda hayvan ve gıda denetiminden sorumlu veterinerler, pazar çalışanları ve canlı hayvan ve hayvansal ürünlerle uğraşanlar, hayvanlara ve hayvansal ürünlere dokunduktan sonra sık sık el yıkama da dahil olmak üzere iyi kişisel hijyen uygulamalarına uymalıdır. Hayvanlar ve taze hayvansal ürünlerle meslek icabı uğraşanlar koruyucu önlük, eldiven, maske giymeyi düşünmelidirler. Ekipman ve çalışma istasyonları günde en az bir kez sık sık dezenfekte edilmelidir. Koruyucu giysiler işten sonra çıkarılmalı ve günlük olarak yıkanmalıdır. İşçiler, kirli iş giysileri, ayakkabılar veya potansiyel olarak kirlenmiş malzemelerle temas etmiş olabilecek diğer öğelere aile üyelerini maruz bırakmaktan kaçınmalıdır. Bu nedenle, koruyucu kıyafetlerin ve eşyaların günlük yıkama için işyerinde kalması önerilir. 
  • Mevcut bilgilere dayanarak, 2019-ncov'un hayvanların sağlığı üzerinde herhangi bir etkisi olup olmadığı bilinmemektedir ve herhangi bir hayvan türünde belirli bir olay bildirilmemiştir. Genel bir öneri olarak, hasta hayvanlar tüketim için asla kesilmemelidir; ölü hayvanlar güvenli bir şekilde gömülmeli veya bertaraf edilmeli ve bu hayvanların koruyucu giysiler olmadan vücut sıvıları ile temastan kaçınılmalıdır. Veterinerler, çok dikkatli olmalı ve pazarlarda bulunan herhangi bir hayvan türünde tespit edilen olağandışı olayları veterinerlik yetkililerine bildirmelidir.
Etiketler: