Verilerin rapor edildiği tarih: 24 Şubat 2020*

ÖNEMLİ GELİŞMELER

• Yeni bir Üye Devlet (Kuveyt) son 24 saat içinde COVID-19 vakalarının görüldüğünü bildirmiştir.
• COVID-19'un ortaya çıkışından bu yana, belirli popülasyonlar arasında halkın damgalanması ve zararlı klişelerin yükselişi görülmektedir. Damgalanma potansiyel olarak daha ciddi sağlık sorunlarına, hastalık iletiminin süreklililğine ve bir salgın sırasında bulaşıcı hastalıkları kontrol etme güçlüklerine yol açabilir. Damgalamayla ilgili davranışlara karşı koyma hakkında daha fazla bilgi için lütfen aşağıdaki "Odak Noktadaki Konu" başlıklı bölüme bakınız.

 

SAYILARLA DURUM

Küresel

79.331 doğrulanmış (715 yeni)

Çin

77.262 doğrulanmış (415 yeni)

2.595 ölüm (150 yeni)

Çin Dışında

2.069 doğrulanmış (300 yeni)

29 ülke  (1 yeni)

23 ölüm (6 yeni)

DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Çin                          : Çok Yüksek

Bölgesel düzeyde : Yüksek

Küresel düzeyde   : Yüksek

 

Şekil 1. 24 Şubat 2020 itibariyle doğrulanmış 2019-nCoV vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler.

* Durum raporu, DSÖ-Cenevre'ye  saat 10'a kadar bildirilen bilgileri içermektedir.

 

ODAK NOKTADAKİ KONU: Damgalanmaya Yönelik Risk İletişimi

Damgalanma, insanlar COVID-19 gibi bulaşıcı bir hastalığı belirli bir popülasyonla olumsuz olarak ilişkilendirdiğinde ortaya çıkar. COVID-19 vakasında, salgından etkilenen bölgelerdeki insanlara karşı halkın damgalamasıyla ilgili artan sayıda rapor bulunmaktadır. Ne yazık ki, bu da, insanların etiketlendiği, klişeleştirildiği, ayrımcılığa tabi tututlduğu ve / veya hastalıkla potansiyel olumsuz bir ilişkilendirilme nedeniyle statü kaybı yaşadığı anlamına gelmektedir.

COVID-19'un yeni bir hastalık olduğu düşünüldüğünde, ortaya çıkışının ve yayılmasının genel halk arasında karışıklığa, endişeye ve korkuya neden olduğu anlaşılabilir. Bu faktörler zararlı klişelere yol açabilir.

Damgalanma aşağıdakilere yo açabilir:

• Ayrımcılığa maruz kalmamak için insanları hastalığı gizlemeye yönlendirir

• İnsanların derhal sağlık hizmeti almasına engel olur

• İnsanların sağlıklı davranışları benimsemelerini önler

Bu tür engeller daha ciddi sağlık sorunlarına, hastalık iletiminin süreklililğine ve bir salgın sırasında bulaşıcı hastalıkları kontrol etme güçlüklerine katkıda bulunabilir. Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC), UNICEF ve DSÖ, damgalamanın insanlar üzerindeki etkilerini ve COVID-19 tepkisini önlemek için toplum bazlı rehberler ve küresel kampanyalar geliştirmektedir.

Üzerine düşeni yap: Hükümetler, vatandaşlar, medya, kilit faktörler ve topluluklar damgalanmanın önlenmesinde ve durdurulmasında önemli bir role sahiptir. Sosyal medyada ve diğer iletişim platformlarında iletişim kurarken, COVID-19’la ilgili olarak destekleyici davranışlar göstererek hepimizin bilinçli ve düşünceli olması gerekir.

Damgalama davranışlarını engelleyebilecek olası eylemlere ilişkin bazı örnekler ve ipuçları aşağıdaki gibidir:

• Gerçekleri yaymak: Damgalanma, yeni koronavirüs hastalığının nasıl yayıldığı, nasıl tedavi edildiği ve enfeksiyonun nasıl önleneceği konusunda yeterli bilgilerin mevcut olmaması durumunda artabilir.
• Damgalanan insanlar hakkında düşünmeye teşvik etmek ve damgalanan kişileri desteklemek için dini liderler gibi sosyal nüfuzu olanların katılımı ya da damgalanmanın azaltılmasına yönelik mesajları güçlendirmek için toplumda saygınlığı olan ünlülerin katılımı.
• COVID-19’la enfekte olmuş ve iyileşmiş olan veya sevdiği biri iyileşmiş olan yerel halkın seslerini, hikayelerini ve görüntülerini çoğu insanın COVID-19'dan iyileştiğini vurgulamak üzere yayın.
• Farklı etnik grupları tasvir ettiğinizden emin olun. Materyaller, etkilenen çeşitli toplulukları ve COVID-19'un yayılmasını önlemek için birlikte çalışan toplulukları göstermelidir.
• Dengeli raporlama. Medya raporları, kanıta dayalı bilgileri yayarak damgalanmaya yol açabilecek söylentiler ve yanlış bilgilerle mücadeleye yardımcı olacak şekilde dengeli olmalı ve bağlamdan kopuk olmamalı.
• Bağlantı kurmak. Stigma ve klişeleşmeye yönelik bir dizi girişim vardır. Herkes için özen ve empati gösteren bir hareket ve olumlu bir ortam yaratmak için bu faaliyetlerle bağlantı kurmak önemlidir.

Daha fazla bilgi için, EPI-WIN.com adresini ziyaret edin ve sosyal damgalamayı önleme ve ele alma kılavuzu olan ‘COVID-19 ile ilişkili Sosyal Damgalanma'yı’ indirin.

SÜRVEYANS

Tablo 1. Çin’de 24 Şubat 2020 itibariyle doğrulanmış ve şüpheli 2019-nCoV vakalarının bildirildiği eyalet, bölge ve şehirler

Tablo 2. Laboratuvar tarafından doğrulanan COVID-19 vakalarının ve ölümlerin bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler, 24 Şubat 2020*

Ülke/Yönetim Bölgesi/Bölge	Doğrulanmış** (yeni) Vakalar	Muhtemel Maruz Kalma Yeri***			İncelenmekte Olan Bulaşma Yerinde Toplam Vaka (yeni)	Toplam Ölüm (yeni)
		Çin (yeni)	Bildiren Ülke ve Çin Dışında (yeni)	Bildiren Ülkede (yeni)
Batı Pasifik Bölgesi
Güney Kore	763 (161)	13 (0)	4 (0)	605 (129)	141 (32)	7 (2)
Japonya	144 (12)	28 (0)	5 (0)	104 (10)	7 (2)	1 (0)
Singapur	89 (0)	24 (0)	0 (0)	65 (0)	0 (0)	0 (0)
Avustralya	22 (0)	12 (0)	7 (0)	3 (0)	0 (0)	0 (0)
Malezya	22 (0)	18 (0)	2 (0)	2 (0)	0 (0)	0 (0)
Vietnam	16 (0)	8 (0)	0 (0)	8 (0)	0 (0)	0 (0)
Filipinler	3 (0)	3 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	1 (0)
Kamboçya	1 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
Güney Doğu Asya Bölgesi
Tayland	35 (0)	23 (0)	0 (0)	6 (0)	6 (0)	0 (0)
Hindistan	3 (0)	3 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
Nepal	1 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
Sri Lanka	1 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
Amerika Bölgesi
Amerika Birleşik Devletleri	35 (0)	14 (0)	18 (0)	2 (0)	1 (0)	0 (0)
Kanada	9 (0)	7 (0)	1 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)
Avrupa Bölgesi
Almanya	16 (0)	2 (0)	0 (0)	14 (0)	0 (0)	0 (0)
Fransa	12 (0)	5 (0)	0 (0)	7 (0)	0 (0)	1 (0)
Birleşik Krallık	9 (0)	2 (0)	6 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)
İtalya	124 (48)	3 (0)	0 (0)	10 (0)	111 (48)	2 (0)
Rusya	2 (0)	2 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
İspanya	2 (0)	0 (0)	2 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
Belçika	1 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
Finlandiya	1 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
İsrail	1 (0)	0 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
İsveç	1 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
Doğu Akdeniz Bölgesi
İran	43 (15)	0 (0)	0 (0)	28 (0)	15 (15)	8 (3)
Birleşik Arap Emirlikleri	13 (0)	6 (0)	2 (0)	5 (0)	0 (0)	0 (0)
Kuveyt	3 (3)	0 (0)	3 (3)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
Mısır	1 (0)	0 (0)	0 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)
Lübnan	1 (0)	0 (0)	1 (0)	0 (0)	0 (0)	0 (0)
Tüm bölgeler için ara toplam	1.374 (239)	179 (0)	52 (3)	862 (139)	281 (97)	20 (5)
Uluslararası Taşıt****	695 (61)	0 (0)	0 (0)	0 (0)	695 (61)	3 (1)
Genel Toplam	2.069 (300)	179 (0)	52 (3)	862 (139)	976 (158)	23 (6)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

* Bugün sitrep'te bildirilen 2.069 vakanın 189'u kadın, 266'ı erkek ve 1.614'ünün cinsiyetiyle ilgili bilgi mevcut değildir. Bildirilen 22 sağlık çalışanından 4'ü kadın, 8'i erkek ve 10'unun cinsiyetiyle ilgili bilgi mevcut değildir. Söz konusu sağlık çalışanlarının mutlaka sağlık hizmeti iletimiyle ilişkili olup olmadığı bilinmemektedir.

 

**Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün COVID-19 vaka tanımlarına dayanmaktadır. ( https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) )

 

*** Bulaşmanın yeri, mevcut resmi verilerin DSÖ analizine göre sınıflandırılır ve yeni veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir.

 

****Şu anda Japon karasularında bulunan bir yolcu gemisinde tespit edilen vakalar.

 

Şekil 2. 24 Şubat 2020 itibariyle Çin’in dışında tespit edilen 2019-nCoV vakalarının hastalık başlangıcı tarihine göre epidemik eğrisi

Şekil 2 ile ilgili not: Çin dışında bildirilen 2.069 vakanın 84'ü asemptomatikken tespit edilmiştir. Kalan 1.985 vakayla ilgili bilgi epidemik eğriside sunulduğu üzerei sadece 293 vaka için mevcuttur.

Şekil 3: Raporlama ve seyahat geçmişine göre Çin dışında tespit edilen COVID-19 vakalarının (n = 2.069) epidemik eğrisi, 24 Şubat 2020

STRATEJİK HEDEFLER

DSÖ'nün söz konusu yanıta yönelik stratejik hedefleri:

• Yakın temaslılar ve sağlık çalışanları arasındaki ikincil enfeksiyonları azaltmak, hastalığın daha fazla yayılmasını önlemek ve Çin'den uluslararası yayılmaların önlenmesi dahil olmak üzere insandan insana bulaşmayı sınırlamak*;
• Enfekte hastalar için optimize edilmiş bakım sağlamak da dahil olmak üzere, hastaların erken teşhis edilmesi, izole edilmesi ve bakımının yapılması;
• Hayvan kaynağından bulaşmayı tanımlamak ve azaltmak;
• Virüsle ilgili önemli olan bilinmeyenleri ve klinik şiddeti, bulaşma ve enfeksiyonun kapsamı, tedavi seçeneklerini ele almak ve teşhis, tedavi ve aşıların gelişimini hızlandırmak;
• Kritik risk ve durumla ilgili bilgileri tüm topluluklara iletmek ve yanlış bilgilendirmeyle mücadele;
• Çok sektörlü ortaklıklar yoluyla sosyal ve ekonomik etkiyi en aza indirgemek.

*Bu, hızlı tespit, vakaların teşhisi ve yönetimi, temaslıların tespit edilmesi ve takibi, sağlık tesislerinde enfeksiyon önleme ve kontrol, gezginler için sağlık önlemlerinin uygulanması, popülasyonda bilinçlendirme ve risk iletişimi gibi halk sağlığı önlemlerinin bir kombinasyonu ile elde edilebilir.

HAZIRLIK VE YANIT:

• COVID-19 ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu web sayfasına bakınız.
• DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın bir şekilde çalışmakta ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak için ortaklaşa bir kılavuz belge geliştirmiştir. Söz konusu Kılavuz, IATA web sayfasında bulunabilir.
• DSÖ ilk vakaların araştırılması için bir protokol geliştirmiştir (“İlk Birkaç X (FFX) Vakalar ve 2019-yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonu için temas inceleme protokolü”). Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk COVID19 enfeksiyonu vakalarının temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erken anlamak, vakaları yönetmek ve potansiyel yayılma ve etkiyi azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin gelişimini ve güncellenmesini bilgilendirmek için tasarlanmıştır.
• DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
• DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını, klinik yönetim, sağlık hizmetlerinde enfeksiyon önleme ve kontrol bağlamında evde teşhis sırasında laboratuvar kullanımı, evde bakım ve sağlık tesislerinde maske kullanımı, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalara bakım, risk iletişimi ve toplum katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) ile insan enfeksiyonu için Global Sürveyans konusunda geçici bir rehber geliştirmiştir.
• DSÖ, 2019-nCoV hastaların bakımı için gerekli biyomedikal ekipman, ilaç ve malzemelerin önemli bir listesini içeren hastalıkla mücadele paketini hazırlamıştır.
• Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
• DSÖ, yeni coronavirus 2019-nCoV salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır: https://www.who.int/ith/2020-24-01-outbreak-of-Pneumonia-caused-by-new-coronavirus/en/
• Teşhis, aşılar ve terapötikleri hızlandırılması için Ar-Ge planının etkinleştirilmesi.
• DSÖ, aşağıdaki konularda çevrimiçi kurslar geliştirmiştir: Yeni koronavirüsler (Fransızca, Çince ve İspanyolca olarak mevcuttur) dahil olmak üzere, görülen solunum yolu virüslerine genel bir giriş; Şiddetli Akut Solunum Yolu Enfeksiyonlarının Yoğun Bakımı; Solunum Yolu hastalıkları için sağlık ve güvenlik brifingi - ePROTECT
• DSÖ, yeni bir virüs salgınında kritik olan incelemenin erken yapılması (https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/early-investigations/ ) için rehberlik sağlamaktadır. Çalışma protokollerinden toplanan veriler, sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, 2019-nCoV'un temel epidemiyolojik bulaş özelliklerini karakterize etmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu, toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve operasyonel modelleri ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması konusunda bilgilendirmek için kullanılabilir. Kullanılabilir ilk protokol: 2019 yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonu için ev tipi iletim araştırma protokolüdü: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/early-investigations/
• DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici rehberlik yayınlamıştır.
• Laboratuvar, enfeksiyon önleme ve kontrol, klinik yönetim ve matematiksel modelleme için küresel uzman ağları ve ortaklıkların kullanılması.

HALKA YÖNELİK TAVSİYELER

Diğer koronavirüs (Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) nedeniyle önceki salgınlar sırasında, insandan insana bulaşma damlacıklar, temas ve fomitler yoluyla gerçekleşmiş olup bu da 2019-nCoV'nin bulaş yolunun benzer olabileceğini düşündürmektedir. Akut solunum yolu enfeksiyonu genel bulaşma riskini azaltmak için temel ilkele aşağıdaki gibidir:

• Akut solunum yolu enfeksiyonu geçiren kişilerle yakın temastan kaçınmak.
• Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra sık sık el yıkama.
• Çiftlik veya vahşi hayvanlarla korunmasız temastan kaçınmak.
• Akut solunum yolu enfeksiyonu semptomları olan kişiler öksürürken görgü kurallarına uymalıdır (başka insanlarla mesafeyi koruyun, öksürürken ve hapşırırken tek kullanımlık mendil veya kıyafetler kullanarak ağız ve burnunuzu örtünüz ve elleri yıkayınız).
• Sağlık tesislerinde, hastanelerde, özellikle acil servislerde standart enfeksiyon önleme ve kontrol uygulamalarını yaymak.

DSÖ, gezginler için belirli bir sağlık önlemi önermemektedir. Seyahat sırasında veya sonrasında solunum yolu hastalığını düşündüren semptomlar olması durumunda, gezginlerin tıbbi yardım almaları ve seyahat geçmişlerini sağlık uzmanlarıyla paylaşmaları teşvik edilir.