Geçici Rehber

27 Şubat 2020

COVID-19 virüsünün neden olduğu Koronavirus 2019 hastalığı  (COVID-19), ilk olarak Aralık 2019'da Çin'in Wuhan şehrinde tespit edilmiştir. 30 Ocak 2020'de DSÖ Genel Direktörü, mevcut salgının uluslararası önemi haiz halk sağlığı acil durumu olduğunu açıklamıştır.

Bu belge, DSÖ'nün sağlık tesislerinde, toplum içinde ve kargo indirip bindirme sırasında kişisel koruyucu donanımların (KKD) rasyonel kullanımına ilişkin önerilerini özetlemektedir. KKD; eldivenler, tıbbi maskeler, gözlükler veya yüz koruyucu ve hastane önlüklerinin yanı sıra, spesifik prosedürler, solunum cihazları (N95 veya FFP2 standardı veya eşdeğeri) ve diğer sıvı geçirmeyen önlükleri içerir. Bu belge, KKD'nin dağıtımında ve yönetiminde yer alanlara, halk sağlığı yetkilileri ile sağlık tesislerinde ve toplum içindeki bireylere yönelik olarak tasarlanmıştır ve KKD kullanımının en uygun olduğu zaman hakkında bilgi sağlamayı amaçlamaktadır. DSÖ, yeni bilgiler kullanılabilir hale geldikçe bu önerileri güncellemeye devam edecektir.

COVID-19 Hastalığı İçin Koruyucu Önlemler

Mevcut kanıtlara dayanarak, COVID-19 virüsü insanlar arasında hava yoluyla değil, yakın temas ve damlacıklar yoluyla bulaşmaktadır. Enfeksiyon riski altındaki kişiler, COVID-19 hastasıyla yakın temasta bulunan veya bu hastalara bakan kişilerdir.

Önleyici ve hafifletici tedbirler hem sağlık tesislerinde hem de toplum içinde kilit öneme sahiptir. Toplumdaki en etkili önleyici tedbirler şunlardır:

• Görünür derecede kirli değilse, alkol bazlı el dezenfektanı ile, kirli ise sabun ve su ile sık sık elleri temizlemek;
• Gözlere, buruna ve ağıza dokunmaktan kaçınmak;
• Öksürürken veya hapşırırken, bükülmüş dirseğin iç kısmı veya mendil kullanılarak solunum hijyeninin sağlanması ve daha sonra mendilin hemen atılması;
• Solunum semptomları varsa tıbbi maske takmak ve maskeyi attıktan sonra elleri yıkamak;
• Solunum semptomları olan bireylere karşı sosyal mesafeyi korumak (en az 1m).

Sağlık çalışanlarının kendilerini korumak ve sağlık tesislerindeki bulaşmayı önlemek adına ek önlemler almaları gerekmektedir. COVID-19 hastalığına yakalananlara bakan sağlık çalışanları tarafından uygulanacak önlemler, KKD'nin uygun şekilde kullanılmasını kapsamaktadır ve uygun KKD'nin seçilmesi, nasıl giyileceği, çıkarılacağı ve imha edileceği konusunda eğitilmeyi içermektedir.

KKD, DSÖ'nün sağlık hizmetlerinde salgın ve pandemik eğilimli akut solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesi ve kontrolünde(1) açıklandığı gibi, idari, çevresel ve mühendislik kontrollerini içeren bir paketin içinde yer alan etkili bir önlemdir. Bu kontroller aşağıda özetlenmiştir:

• İdari kontroller, uygun altyapı, açık enfeksiyon önleme ve kontrol politikalarının geliştirilmesi, laboratuvar testlerine kolay erişim, hastaların uygun triyajı ve yerleştirilmesi, yeterli personel-hasta oranları ve personelin eğitimi gibi, enfeksiyon önleme ve kontrol önlemleri için kaynakların bulunmasını içerir.
• Çevre ve mühendislik kontrolleri, patojenlerin yayılmasını ve yüzeylerin ve cansız nesnelerin kontaminasyonunu azaltmayı amaçlamaktadır. Hastalar arasında ve hastalar ile sağlık çalışanları arasında en az 1m'lik bir sosyal mesafenin korunması için yeterli alan sağlanmasını ve COVID-19 şüphesi olan veya doğrulanan hastalar için iyi havalandırılmış izolasyon odalarının bulunmasını içermektedir.

COVID-19, enfekte olmuş vücut sıvıları yoluyla bulaşan Ebola virüsü hastalığından farklı bir solunum hastalığıdır. Bu bulaşma farklılıklarından dolayı, COVID-19 için KKD gereklilikleri, Ebola virüsü hastalığı için gerekli olanlardan farklıdır. Özellikle, COVID-19 hastalarıyla ilgilenirken tulumlar (bazen Ebola KKD olarak adlandırılır) gerekli değildir.

KKD'nin Küresel Tedarik Zincirindeki Aksamalar

Mevcut KKD stokları, özellikle tıbbi maskeler ve solunum maskeleri için yetersizdir; önlük ve gözlük tedarikinin de yakın bir zamanda yetersiz olması beklenmektedir. Sadece COVID-19 vakalarının sayısından değil, aynı zamanda yanlış bilgilendirme, panikle satın alma ve stoklamadan kaynaklanan küresel talebin artması, küresel olarak KKD'lerin daha fazla azalmasına yol açacaktır. KKD üretimini genişletme kapasitesi sınırlıdır ve özellikle gereksiz KKD kullanımının devam etmesi halinde, solunum cihazları ve maskelere yönelik mevcut talep karşılanamayacaktır.

KKD'nin Kullanılabilirliğini Optimize Etmeye Yönelik Öneriler

Küresel KKD açığı göz önüne alındığında, aşağıdaki stratejiler optimal KKD mevcudiyetini kolaylaştırabilir (Şekil 1).

 

 

1. KKD ihtiyacını en aza indirin

Aşağıdaki müdahaleler sağlık çalışanlarını ve diğer bireyleri sağlık tesislerinde COVID-19 virüsüne maruz kalmaktan korurken, KKD ihtiyacını en aza indirebilir.

• Şüpheli COVID-19 hastalığı vakalarını değerlendirmek için tele sağlık kullanmayı düşünün(2), böylece bu kişilerin değerlendirme için sağlık kuruluşlarına gitme ihtiyacını en aza indirin.
• COVID-19 virüsüne maruz kalmayı azaltmak için, cam veya plastik pencereler gibi fiziksel engeller kullanın. Bu yaklaşım sağlık tesislerindeki, triaj alanları, acil servisteki kayıt masaları veya ilaçların toplandığı eczane pencereleri gibi, hastalarla ilk olarak temas kurulan alanlarda uygulanabilir.
• Sağlık çalışanlarının, doğrudan bakıma ihtiyaçları yoksa COVID-19 hastalarının odalarına girmesini kısıtlayın. Bir odaya giriş sayısını en aza indirmek için  paket faaliyetleri (örneğin, ilaç tedavisi sırasında hayati belirtileri kontrol etmek veya sağlık çalışanları tarafından, başka bakımları yaparken yiyecek teslimini de gerçekleştirmek) değerlendirin ve yatak başında hangi faaliyetlerin gerçekleştirileceğini planlayın.

İdeal olanı ziyaretçilere izin verilmemesidir, ancak bu mümkün değilse, ziyaretçileri COVID-19 hastalarının izole edildiği alanlarla sınırlandırın; ziyaretçilerin bu alanlarda geçirmelerine izin verilen süreyi kısıtlayın; ziyaretçilerin kendi kendine kontaminasyondan kaçınmasını sağlamak için KKD'nin nasıl takıp çıkarılacağına ve el temizliğinin nasıl yapılacağına ilişkin net talimatlar verin (bkz. https://www.who.int/csr/resources/publications/putontakeoff PPE/en/ ).

2. KKD kullanımının rasyonel ve uygun olmasını sağlayın

KKD, virüse maruz kalma riskine (örn. aktivite türü) ve patojenin bulaşma dinamiklerine (örn. temas, damlacık veya aerosol) dayanarak kullanılmalıdır. KKD'nin aşırı kullanımı, arz kıtlığı üzerinde daha etkili olacaktır. Aşağıdaki önerilere uyulması, KKD kullanımının rasyonel olmasını sağlayacaktır.

• COVID-19 hastalarının bakımında kullanılan KKD tipleri, personel ve aktivite tesis ve türüne göre değişecektir (Tablo 1).
• Hastaların doğrudan bakımı ile ilgilenen sağlık çalışanları aşağıdaki KKD'leri kullanmalıdır: önlük, eldiven, tıbbi maske ve göz koruması (gözlük veya koruyucu).
• Özellikle aerosol üretici prosedürler için (örn. trakeal entübasyon, noninvazif ventilasyon, trakeostomi, kardiyopulmoner resüsitasyon, entübasyondan önce manuel ventilasyon, bronkoskopi) sağlık çalışanları, solunum cihazları, göz koruması, eldiven ve önlük kullanmalıdır; önlüklerin sıvıya dayanıklı olması gerekmektedir (1).
• Solunum maskeleri (ör. N95, FFP2 veya eşdeğer standarttakiler), KKD yetersiz olduğunda, akut solunum yolu hastalıklarının dahil olduğu önceki halk sağlığı acil durumlarında uzun bir süredir kullanılmaktadır (3). Bu, aynı tanıya sahip birden fazla hastaya bakarken, aynı maskeyi çıkarmadan takmayı ifade eder ve bu kanıt maskelerin uzun süre kullanıldığında korumalarını sürdürdüğünü gösterir. Ancak 4 saatten daha uzun süre maske kullanmak rahatsızlığa neden olabilir ve bundan kaçınılmalıdır (4−6).
• Genel halk arasında, solunum semptomları olan veya evde COVID-19 hastalarına bakan kişiler tıbbi maske almalıdır. Daha fazla bilgi için hafif semptomlarla ortaya çıkan yeni koronavirüs (COVID-19) enfeksiyonu şüphesi olan hastalar için evde bakım ve temaslılarının yönetimi bölümüne bakınız (7).
• Asemptomatik kişiler için herhangi bir tür maske takılması önerilmez. Belirtileri göstermediği halde tıbbi maske takmak, gereksiz maliyete ve tedarik yüküne neden olabilir ve diğer temel önleyici tedbirlerin ihmaline yol açabilecek yanlış bir güvenlik hissi yaratabilir. Daha bilgi için bkz. Yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında, toplumda, evde bakım ve sağlık tesislerinde maske kullanımı hakkında tavsiyeler (8).

3. KKD tedarik zinciri yönetim mekanizmalarını koordine edin

KKD'lerin yönetimi aşağıdakileri içeren, ancak bunlarla sınırlı olmayan, önemli ulusal ve uluslararası tedarik zinciri yönetim mekanizmaları ile koordine edilmelidir:

• Talep edilen malzemelerin rasyonelleştirilmesini sağlamak amacıyla, rasyonel niceleme modellerine dayanan KKD tahminlerinin kullanılması;
• Ülkelerden ve büyük yanıt ekiplerinden gelen KKD taleplerinin takip ve kontrol edilmesi;
• Stok artışını önlemek amacıyla, merkezi bir talep yönetimi yaklaşımı kullanımının teşvik edilmesi ve israf, stok fazlası ve stok kopukluklarını sınırlamak amacıyla temel stok yönetimi kurallarına sıkı sıkıya bağlı kalınması;
• KKD'nin uçtan uca dağıtımının takip edilmesi;
• Tıbbi tesis depolarından KKD'lerin dağıtımının takip ve kontrol edilmesi.

Salgından Etkilenen Ülkelerden Kargo Taşınması

COVID-19 salgınından etkilenen ülkelerden ve ülkelere kargo taşınırken, KKD'nin rasyonel kullanımı ve dağıtımı, aşağıdaki önerileri takip etmeyi kapsamaktadır:

• Etkilenen bir ülkeden kargo yüklenirken, herhangi bir maske takılması önerilmez.
• Pürüzlü yüzeylere dokunurken oluşabilecek riskler gibi, mekanik tehlikelere karşı koruma için kullanılmadığı sürece, eldivenlere gerek yoktur.
• Önemli olarak, eldiven kullanımı, yukarıda açıklandığı gibi, sık sık yapılması gereken uygun el temizliği gerekliliğinin yerini alamaz.
• Malzemeleri veya paletleri dezenfekte ederken, rutin olarak önerilenin haricinde ek KKD gerekmez. Bugüne kadar, COVID-19 salgınından etkilenen ülkelerden sevk edilen mallar veya ürünlerle temasın, insanlarda COVID-19 hastalığının kaynağı olduğunu gösteren hiçbir epidemiyolojik bilgi yoktur. DSÖ, COVID-19 salgınının gelişimini yakından takip etmeye ve önerileri güncellemeye devam edecektir.

 

Tablo 1. COVID-19 hastalığı bağlamında kullanılacak ortam, personel ve faaliyete göre önerilen Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) türü ᵃ

Tesis	Hedef personel ya da hastalar	Faaliyet	Kişisel Koruyucu Donanım-KKD’nin veya prosedürün türü
Sağlık Tesisi
Yatan Hasta Tesisleri
Hasta Odası	Sağlık Çalışanı	COVID-19 hastalarına doğrudan bakım sağlamak	Tıbbi Maske Eldiven Önlük (sıvı geçirgen) Göz Koruyucu (Gözlük ya da yüz siperi)
		COVID-19 hastalarında uygulanan aerosol üreten prosedürler	Solunum cihazı N95 veya FFP2 standart veya eşdeğeri. Önlük (sıvı geçirgen) Eldiven Göz koruması Önlük (Sıvı geçirmeyen)
	Temizlikçiler	COVID-19 hastalarının odasına girmek	Tıbbi maske Önlük (sıvı geçirgen) Ağır hizmet eldivenleri Göz Koruyucu ( organik malzeme ve kimyasalların sıçrama riski varsa) Botlar veya kapalı iş ayakkabıları
	Ziyaretçiler ᵇ	COVID-19 hastalarının odasına girmek	Tıbbi Maske Eldiven Önlük (sıvı geçirgen)
Hastanın geçtiği diğer alanları(ör. koğuşlar, koridorlar).	Sağlık hizmetleri çalışanları da dahil olmak üzere tüm personel	COVID-19 hastalarıyla temas etmeyi içermeyen herhangi bir faaliyet	KKD gerekmez
Triyaj	Sağlık Çalışanı	Doğrudan temas içermeyen ön tarama	En az 1 m mekansal mesafenin korunması KKD gerekmez
	Respiratuar semptomları olan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	En az 1 m mekansal mesafenin korunması Tolere edebiliyorsa hastaya tıbbi maske tedarik edin
	Respiratuar semptomları olmayan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	KKD gerekmez
Laboratuvar	Laboratuvar Teknikeri	Respiratuar örneklere dokunma	Tıbbi maske Önlük (sıvı geçirgen) Eldiven Göz Koruyucu (sıçrama riski varsa)
İdari alanlar	Sağlık çalışanları da dahil olmak üzere tüm personel.	COVID-19 hastalarıyla temas içermeyen idari görevler	KKD gerekmez
Ayakta Tedavi Tesisleri
Konsültasyon Odası	Sağlık çalışanları	Solunum semptomları olan hastanın fizik muayenesi	Tıbbi maske Önlük (sıvı geçirgen) Eldiven Göz koruması
	Sağlık çalışanları	Solunum semptomları olmayan hastanın fizik muayenesi	Standart önlemlere ve risk değerlendirmesine göre KKD
	Respiratuar semptomları olan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	Tolere edebiliyorsa hastaya tıbbi maske tedarik edin
	Respiratuar semptomları olmayan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	KKD gerekmez
	Temizlikçiler	Solunum semptomları olan hastaların konsültasyonları arasında ve sonrasında	Tıbbi maske Önlük (sıvı geçirgen) Ağır hizmet eldivenleri Göz Koruyucu ( organik malzeme ve kimyasalların sıçrama riski varsa) Botlar veya kapalı iş ayakkabıları
Bekleme odası	Respiratuar semptomları olan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	Tolere edebiliyorsa hastaya tıbbi maske tedarik edin Hastayı hemen bir izolasyon odasına taşıyın veya diğerlerinden ayrı bir yere götürün; bu mümkün değilse, diğer hastalarla en az 1 m mekansal mesafeyi koruyun
	Respiratuar semptomları olmayan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	KKD gerekmez
İdari alanlar	Sağlık çalışanları da dahil olmak üzere tüm personel	İdari görevler	KKD gerekmez
Triyaj	Sağlık Çalışanı	Doğrudan temas içermeyen ön tarama ᶜ	En az 1 m mekansal mesafenin korunması KKD gerekmez
	Respiratuar semptomları olan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	En az 1 m mekansal mesafenin korunması Tolere edebiliyorsa hastaya tıbbi maske tedarik edin
	Respiratuar semptomları olmayan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	KKD gerekmez
Topluluk
Ev	Respiratuar semptomları olan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	En az 1 m mekansal mesafenin korunması Tolere edebiliyorsa, uyku dışında, hastaya tıbbi maske tedarik edin
	Bakıcı	Hastanın odasına girmek ancak doğrudan bakım veya yardımda bulunmamak	Tıbbi Maske
	Bakıcı	Evde bakılan hastalara  doğrudan bakım sağlamak ya da COVID-19 hastalarının gaita, idrar ve atıklarıyla uğraşmak	Eldiven Tıbbi maske Önlük-sıvı geçirmez (sıçrama riski varsa)
	Sağlık çalışanları	Evde bir COVID-19 hastasına doğrudan bakım veya yardım sağlama	Tıbbi maske Önlük  (Sıvı geçirgen) Eldiven Göz koruması
Halka açık alanlar (ör. Okullar, alışveriş merkezleri, tren istasyonları).	Respiratuar semptomları olmayan hastalar	Faaliyetlerden herhangi biri	KKD gerekmez
Giriş Noktaları
İdari alanlar	Tüm personel	Faaliyetlerden herhangi biri	KKD gerekmez
Tarama alanları	Personel	Doğrudan temas içermeyen ilk tarama (vücut ısısı ölçümü)	Mekansal mesafeyi( en az 1 m) koruyun KKD gerekmez
	Personel	İkinci tarama (yani, COVID-19 hastalığı ve seyahat öyküsünü düşündüren klinik semptomları olan ateşli yolcularla görüşülmesi)	Tıbbi maske Eldiven
	Temizlikçi	Ateşli yolcuların tarandığı alanı temizleme	Tıbbi maske   Önlük (sıvı geçirgen)   Ağır hizmet eldivenleri   Gözlerin korunması (organik maddelerden veya kimyasallardan sıçrama riski varsa)   Botlar veya kapalı iş ayakkabıları
Geçici izolasyon alanı	Personel	İzolasyon alanına girme, ancak doğrudan yardım sağlanmaması	Mekansal mesafeyi( en az 1 m) koruyun   Tıbbi maske   Eldiven
	Personel, sağlık çalışanları	Yolcunun bir sağlık tesisine nakledilmesine yardımcı olmak	Tıbbi maske   Önlük (sıvı geçirgen)   Eldivenler   Göz koruması
Ambulans ya da nakil aracı	Temizlikçi	İzolasyon alanını temizleme	Tıbbi maske   Önlük (Sıvı geçirgen)   Ağır hizmet eldivenleri   Gözlerin korunması (organik maddelerden veya kimyasallardan sıçrama riski varsa)   Botlar veya kapalı iş ayakkabıları
	Sağlık çalışanları	Şüpheli COVID-19 hastalarını referans sağlık kuruluşuna nakletmek	Tıbbi maske Önlük (sıvı geçirgen) Eldiven Göz koruması
	Sürücü	Sadece COVID-19 hastalığı olduğundan şüphelenilen hastanın sürücülüğünüyapmakla ilgilidir ve sürücü bölmesi COVID-19 hastasının bulunduğu bölümden ayrılmıştır	Mekansal mesafeyi( en az 1 m) koruyun   KKD gerekmez
		COVID-19 hastalığı olduğundan şüphelenilen hastayı araca bindirme ve araçtan indirme  konusunda yardım etmek	Tıbbi maske Önlük (sıvı geçirgen) Eldiven Göz koruması
		COVID-19 olduğundan şüphelenilen hasta ile doğrudan temas yok, ancak sürücü ve hasta bölmeleri arasında ayrım yok	Tıbbi maske
	COVID-19 hastalığı şüphesi olan hastalar	Referans sağlık tesisine ulaşım	Tolere edebilirse hastaya tıbbi maske
	Temizlikçiler	COVID-19 hastalığı olduğundan şüphelenilen hastaların referans sağlık kuruluşuna nakledilmesinden sonra ve nakiller arasında temizlik yapılması	Tıbbi maske Önlük (sıvı geçirgen) Ağır hizmet eldivenleri Göz koruyucu (organik malzemeden veya kimyasallardan sıçrama riski varsa) Botlar veya kapalı iş ayakkabıları
Halk sağlığı araştırmalarına yardımcı olan hızlı yanıt ekipleri için özel hususlar ᵈ
Topluluk
Herhangi bir yerde	Hızlı yanıt ekibi araştırmacıları	Şüpheli veya doğrulanmış COVID-19 hastaları veya onların temaslıları ile görüşme yapılması	Uzaktan yapılırsa KKD yok (örn. Telefon veya video konferans ile)   Uzaktan görüşme tercih edilen yöntemdir
		Doğrudan temas olmadan şüpheli veya doğrulanmış COVID-19 hastalarıyla yüz yüze görüşülmesi	Tıbbi maske   Mekansal mesafeyi( en az 1 m) koruyun   Görüşme evin dışında veya dışarıda yapılmalı ve COVID-19 hastaları tolere edebiliyorlarsa tıbbi maske takmalıdır
		COVID-19 hastalarının asemptomatik temaslıları ile yüz yüze görüşülmesi	Mekansal mesafeyi (en az 1 m) koruyun   KKD gerekmez   Görüşme evin dışında veya dışarıda yapılmalıdır. Ev ortamına girmek gerekiyorsa, bireyin ateşi olmadığını doğrulamak için termal görüntüleme kamerası kullanın, en az 1 m mekansal mesafeyi koruyun ve ev ortamında hiçbir şeye dokunmayın

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(a) Uygun KKD kullanımına ek olarak, her zaman el temizliği ve solunum hijyeni mutlaka yapılmalıdır. KKD, kullanımdan sonra uygun bir atık kabına atılmalı ve KKD'yi takmadan önce ve çıkardıktan sonra el temizliği yapılmalıdır.

(b) Ziyaretçi sayısı kısıtlanmalıdır. Ziyaretçilerin bir COVID-19 hasta odasına girmeleri gerekiyorsa, KKD'yi takıp çıkarmaları ve KKD'yi takmadan önce ve taktıktan sonra ellerini temizlemeleri hakkında açık talimatlar verilmelidir; bunun bir sağlık çalışanı tarafından denetlenmesi gerekir.

(c) Bu kategori en az 1m mesafeyi korurken, temassız termometreler, termal görüntüleme kameraları ve sınırlı gözlem ve sorgulama kullanımını içerir.

(d) Tüm hızlı yanıt ekibi üyeleri, el temizliği ve kendi kendine kontaminasyonu önlemek için, KKD'lerin nasıl takılacağı ve çıkarılacağı konusunda eğitilmelidir.

KKD spesifikasyonları için, DSÖ'nün yeni koronavirüs (COVID-19) hastalığıyla mücadele paketlerine bakınız: https://www.who.int/emergencies/what-we-do/prevention-readiness/disease-commodity-packages/dcp-ncov.pdf?ua=1.

Referanslar

(1) Sağlık hizmetlerinde epidemik ve pandemik eğilimli akut solunum yolu enfeksiyonlarında enfeksiyonu önleme ve kontrolü. Cenevre: Dünya Sağlık Örgütü; 2014 (https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/112656/9789241507134_eng.pdf;jsessionid=BE25F8EAA4F631126E78390906050313?sequence=1, erişim tarihi 27 Şubat 2020).

(2) Tele sağlık: Üye Devletlerdeki fırsatlar ve gelişmeler: eHealth ile ilgili ikinci küresel anket hakkında rapor. Cenevre: Dünya Sağlık Örgütü; 2009 (EHealth Serisi Küresel Gözlemevi, 2; https://apps.who.int/iris/handle/10665/44497 , erişim tarihi 27 Şubat 2020).

(3) Beckman S, Materna B, Goldmacher S, Zipprich J, D’Alessandro M, Novak D, 2009-2010 H1N1 influenza pandemisi sırasında Kaliforniya hastanelerinde solunum koruma programları ve uygulamalarının değerlendirilmesi. Am J Bulaşıcı Kontrol. 2013;41(11):1024-31. doi:10.1016/j.ajic.2013.05.006.

(4) Janssen L, Zhuang Z, Shaffer R. İşyerinde faydalı maske performans verilerinin toplanması için kriterler. J Occup Çevre Tmz. 2014;11(4):218–26. doi:10.1080/15459624.2013.852282.

(5) Janssen LL, Nelson TJ, Cuta KT. N95 filtreli yüz maskesi için çalışma yeri koruma faktörleri. J Occup Çevre Tmz. 2007;4(9):698–707. doi:10.1080/15459620701517764.

(6) Radonovich LJ Jr, Cheng J, Shenal BV, Hodgson M, Bender BS. Sağlık çalışanlarında maske toleransı. JAMA. 2009;301(1):36–8. doi:10.1001/jama.2008.894.

(7) Şiddetli semptomlarla ortaya çıkan yeni koronavirüs (COVID-19) enfeksiyonu şüphesi olan hastalar için evde bakım ve temaslılarının yönetimi: Geçici rehber, 4 Şubat 2020. Cenevre: Dünya Sağlık Örgütü; 2020 (WHO/nCov/IPC/HomeCare/2020.2; https://apps.who.int/iris/handle/10665/331133 , erişim tarihi 27 Şubat 2019).

(8) Yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında toplum içinde, evde bakım ve sağlık tesislerinde maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler: Geçici rehber, 29 Ocak 2020. Cenevre: Dünya Sağlık Örgütü; 2020 (WHO/nCov/IPC_Masks/2020; https://www.who.int/publications-detail/advice-on-the-use-of-masks-in-the-community-duringhome-care-and-in-healthcare-settings-in-the-context-of-the-novel-coronavirus-(2019-ncov)-outbreak , erişim tarihi 27 Şubat 2020).