Hastalık Salgını Haberi

24 Nisan 2020

Meksika kızamık salgını yaşıyor. 1 Ocak ve 2 Nisan 2020 tarihleri arasında 124'ü laboratuvarca doğrulanmış, 991'i  hastalıkla ilgisi olmadığı anlaşılmış ve 328'i incelenmekte olan 1.364 olası¹ kızamık vakası bildirilmiştir. Doğrulanmış kızamık olgularının yaş aralığı 3 aylık ile 68 yaş arasında değişmektedir (ortalama = 20 yıl) ve % 59'u erkektir. Ulusal Referans Laboratuvarı (InDRE) tarafından yapılan analiz, doğrulanan vakaların 17'sinde  gentipi D8 (Bölgedeki diğer ülkelere benzer),  sıra MVs/GirSomnath.IND/42.16/  tespit edilmiştir.

Doğrulanmış 124 vakanın 105'i Mexico City'de, 18'i Mexico State'te ve bir tanesi Campeche State'te bildirilmiş olup aşağıda her birine ait epidemiyolojik durumun özeti yer almaktadır:

Mexico City'de, 105'i laboratuvarca doğrulanmış ve 83'ü incelenmekte olan 427 olası vaka bildirilmiştir. Gustavo A. Madero (53 vaka), Miguel Hidalgo (14 vaka), Iztapalapa (9 vaka), Cuajimalpa de Morelos (8 vaka), Alvaro Obregon (7 vaka), Xochimilco (4 vaka), Cuauhtémoc (2 vaka), Tlahuac (2 vaka), Tlalpan (2 vaka), Coyoacán (1 vaka), Azcapotzalco (1 vaka), Milpa Alta (1 vaka) ve Venustiano Carranza (1 vaka) dahil olmak üzere 14 Belediye Dairesince doğrulanmış vakalar bildirilmiştir. Mexico City'deki 105 doğrulanmış vakanın tamamı Meksika vatandaşı olup % 60'ı erkeklerden oluşmaktadır. Doğrulanan vakaların en yüksek oranlarını sırasıyla 20 ile 29 yaş arasındaki kişiler (% 28) , ardından 2 ile 9 yaş arasındakiler (% 17), 30 ile 39 yaş arasında olanlar (% 14), bir yaşında olanlar ( % 11), 12 aydan küçük bebekler (% 11), 10 ila 19 yaş arası (% 10) ve 40 yaş ve üstü (% 9) kişiler oluşturmaktadır. Doğrulanan vakalardan sadece 15'inde (% 14) belgelenmiş² aşı öyküsü vardır. Yetersiz aşılanma, kaçırılmış aşı fırsatları, aşı hizmetlerine erişim eksikliği, ebeveynlerin çocuklarını aşılatma olanaklarını etkileyen zamanlama sınırlamaları veya aşı stoklarının eksikliği ile ilişkilendirilebilir. En son doğrulanan vakada 2 Nisan 2020'de döküntü başlamış ve Gustavo A. Madero Belediye Dairesince bildirilmiştir.

Meksika Devletinde, 18'i laboratuvarca doğrulanmış ve 65'i incelenmekte olan 162 olası vaka bildirilmiştir. Tlalnepantla (5 vaka), Ecatepec de Morelos (4 vaka), Nezahualcóyotl (2 vaka), Tecámac (2 vaka), Toluca (2 vaka), Atizapán de Zaragoza (1 vaka) , Chimalhuacán (1 vaka), Naucalpan (1 vaka) dahil olmak üzere 8 Meksika eyaletinde doğrulanmış vakalar bildirilmiştir. Doğrulanmış bu 18 vakanın tamamı Meksika vatandaşı olup % 56'sı erkeklerden oluşmaktadır. Doğrulanan vakaların en yüksek oranını sırasıyla 20 ila 29 yaş arası kişiler (% 22), 1 yaşındakiler (% 17), 2 ila 9 yaş arası çocuklar (% 17), 30 ila 39 yaş arasındakiler (% 17), 12 aydan küçük bebekler (% 11), 10 ila 19 yaş arası gençler (% 11) ve 40 yaş ve üstü kişiler (% 5) oluşturmaktadır. Doğrulanmış vakalardan üçünde (% 33) kanıtlanmış aşı öyküsü bulunmaktadır. Meksika eyaletinde en son teyit edilen vakada 27 Mart'ta döküntü başlamış olup vaka Tlalnepantla de Baz'da yaşamaktadır.

Campeche Eyaletinde, 1'i doğrulanmış ve 7'si incelenmekte olan 8 olası vaka bildirilmiştir. Teyit edilen vaka, kendisinde 21 Mart 2020'de döküntü başlayan 5 yaşındaki Champoton Belediyesi'nde ikamet eden bir kız çocuğudur. söz konusu vakanın, Eyalet dışında seyahat öyküsü olmayıp, kanıtlanmış bir aşı öyküsü vardır. Meksika'da teyit edilen vakaların döküntü başlangıç tarihleri 12 Şubat ile 2 Nisan 2020 arasında değişmektedir. Şekil 1 salgının ilerleyişini göstermektedir. Önümüzdeki haftalarda doğrulanan vakaların katlanarak arttığı gözlemlenebilir

Şekil 1. Meksika'da 12 Şubat - 2 Nisan 2020 tarihleri arasında döküntü başlama tarihine göre bildirilen kızamık vakaları

Kaynak: Meksika Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan ve PAHO / DSÖ tarafından çoğaltılan veriler.

DSÖ Amerika Bölgesi'nde Eylül 2016'da kızamık olmadığını açıklamıştır. Bununla birlikte, Venezuela ve Brezilya, 2018 ve 2019 arasındaki büyük kızamık salgınları nedeniyle sırasıyla 1 Temmuz 2018 ve 19 Şubat 2019'da 'kızamaktan ari' statülerini kaybetmiştir.35 üye devletten 33'ü  'kızamıktan ari' statülerini korumuştur. 

2019'da Amerika Bölgesi'ndeki 14 ülke, Brezilya (15 ölüm dahil 19.326 vaka), Amerika Birleşik Devletleri (1.282 vaka), Venezuela  (3 ölüm dahil 548 vaka), Kolombiya (1 ölüm dahil 242 vaka), Kanada (113 vaka), Arjantin (107 vaka), Meksika (20 vaka), Şili (11 vaka), Kosta Rika (10 vaka), Uruguay (9 vaka), Bahamalar (3 vakalar), Peru (2 vaka), Küba (1 vaka) ve St. Lucia (1 vaka) doğrulanmış kızamık vakaları bildirmiştir. 1 Ocak ile 4 Nisan 2020 arasında 7 ülke Brezilya (2.194 vaka, 4 ölüm), Meksika (124 vaka), Arjantin (54 vaka, 1 ölüm), Amerika Birleşik Devletleri (12 vaka), Uruguay (2 vaka), Şili (2 vaka) ve Kanada (1 vaka) doğrulanmış kızamık vakaları rapor etmiştir.

Halk sağlığı yanıtı

Sağlık makamları tarafından uygulanan faaliyetler şunları içerir:

• Aktif ve retrospektif kurumsal vaka bulma, temas izleme ve temasların izlenmesi yoluyla yoğun epidemiyolojik sürveyans,
• Alanda aşılama faaliyetleri,
• Epidemiyolojik bildirim yoluyla risk iletişimi,
• Saha personeli için eğitim faaliyetleri,
• Laboratuvar ağının güçlendirilmesi.

DSÖ Risk Değerlendirmesi       

Kızamık, her yaştan duyarlı bireyleri etkileyen ve güvenli ve etkili kızamık içeren aşıların bulunmasına rağmen, küresel olarak küçük çocuklar arasında önde gelen ölüm nedenlerinden biri olmaya devam eden oldukça bulaşıcı bir viral hastalıktır. Enfekte kişilerin burun, ağız veya boğazından damlacıklar yoluyla bulaşır. Genellikle enfeksiyondan 10-12 gün sonra ortaya çıkan ilk semptomlar, aşağıdakilerden bir veya daha fazlasıyla birlikte görülür: Burun akıntısı, Konjonktivit, Öksürük ve Ağız içindeki küçük beyaz lekeler. Birkaç gün sonra, yüz ve üst boyundan başlayarak bir döküntü oluşur ve yavaş yavaş aşağıya doğru yayılır. Bir hasta kızarıklığın başlamasından 4 gün önce ve kızarıklığın ortaya çıkmasından 4 gün sonraya kadar bulaştırıcıdır. Kızamık için spesifik antiviral bir tedavi yoktur ve ççoğu insan 2-3 hafta içinde iyileşir. 

Yetersiz beslenen çocuklar ve daha fazla hassasiyeti olan kişiler arasında kızamık, körlük, ensefalit, şiddetli ishal, kulak enfeksiyonu ve zatürree gibi ciddi komplikasyonlara da neden olabilir. Kızamık aşılama ile önlenebilir. Düşük aşı kapsamı olan ülkelerde, salgın hastalıklar tipik olarak iki ila üç yılda bir görülür ve genellikle iki ila üç ay arasında sürer, ancak süreleri popülasyonun büyüklüğüne, kalabalıklaşmasına ve nüfusun bağışıklık durumuna göre değişir. Devam eden bulaşma nedeniyle, Meksika'daki yerel ve eyalet düzeyindeki yetkililer tarafından salgını kontrol etmek için aşılama stratejileri ve diğer eylemler uygulanmaktadır.  Mexico City gibi aşırı nüfus yoğunluğundan dolayı virüsün yayılma riski yüksektir, bu gibi şehirlerde yüksek aşılama kapsamı yavaş fakat sürekli bulaşmaya izin verebilir. Bölgesel düzeyde, bölgedeki diğer ülkelerde rutin aşılama programlarının ve önleme ve kontrol kapasitelerinin performansı ve COVID-19 salgını nedeniyle Bölge'nin birçok ülkesinde ve bölgesinde seyahat kısıtlamaları göz önüne alındığında potansiyel etki ılımlı olarak kabul edilmektedir. Mevcut COVID-19 pandemisi nedeniyle, hem COVID-19'un sağlık sistemi üzerindeki yükü hem de fiziksel mesafenin korunması gereklilikleri veya toplulukta isteksizlik nedeniyle azalan aşılanma talebi nedeniyle rutin aşılama faaliyetlerinde bozulma riski olabilir. Kısa süreler için bile aşı hizmetlerinin bozulması, duyarlı bireylerin sayısının artmasına neden olabilir ve kızamık gibi salgın eğilimli aşı ile önlenebilir hastalıkların (VPD'ler) olasılığını artırabilir.

DSÖ Tavsiyesi

1 Eylül 2017'den bu yana, Pan Amerikan Sağlık Örgütü DSÖ Kuzey ve Güney Amerika Bölge Ofisi (PAHO / WHO) bu salgınlarla ilgili bilgileri Üye Devletlerle paylaşmakta ve importe kızamık vakalarından kaynaklanan salgınlar riski konusunda  ve düşük aşılama oranlarına sahip alanlara hastalığın tekrar girme olasılığı konusunda uyarılarda bulunmuştur. Diğer Bölgelerden importe edilen kızamık vakalarının sürekli raporları ve Amerika'da devam eden salgınlar ışığında PAHO / DSÖ, tüm Üye Devletleri COVID-19 düzenlemeleri bağlamında Bağışıklama Kılavuzu'nda yeni tavsiyelere uymaya çağırmaktadır.

Kızamık salgınları olan ülkeler için öneriler arasında aşağıdakiler vurgulanmaktadır:

Aşılama

• Ulusal Aşılar Teknik Danışma Grubu'na (NITAG) aşı hizmetlerinin sürekliliğine karar vermede dahil olun.
• Aşılama faaliyetlerinin yürütüldüğü sağlık kuruluşlarında, sağlık çalışanlarının solunum yolu hastalıklarının belirtilerine ve semptomlarına dikkat etmeleri ve grip benzeri semptomları olan hastalara cerrahi maske sunmaları ve şüpheli COVID-19 hastalarının ilk triyajına yönelik yerel protokollere uygun olarak tıbbi değerlendirme için yönlendirme yapmaları önemlidir.
• COVID-19 vakası ile temas etmiş bir kişinin aşılanması için şu anda bilinen hiçbir tıbbi kontrendikasyon olmamasına rağmen, karantina tamamlanana kadar (son maruziyetten 14 gün sonra) aşılamanın ertelenmesi tavsiye edilir.
• Aşı ile önlenebilir hastalık (VPD) salgını koşulları altında, salgın yanıtı kitlesel aşılama kampanyaları yürütme kararı, duruma göre bir risk-fayda değerlendirmesi gerektirecek ve kampanyası COVID-19 salgını bağlamında sağlık sisteminin güvenli ve yüksek kaliteli bir kitle aşılama kampanyasını etkin bir şekilde yürütme kapasitesini etkileyecektir. Değerlendirme, acil bir yanıtla ilişkili risklere karşı gecikmiş bir yanıtın risklerini değerlendirmelidir; hem VPD için morbidite ve mortalite hem de SARS-CoV-2 virüsünün daha fazla bulaşmasının potansiyel etkisi açısından.
• Bir VDP salgını meydana gelirse, salgın müdahale aşı kampanyası yürütmenin risk-yararı, sağlık sisteminin COVID-19 salgını bağlamında güvenli ve kaliteli bir toplu kampanya yürütme kapasitesini dikkate alarak değerlendirilmelidir. . Değerlendirme, hem VPD için morbidite ve mortalite hem de SARS-CoV-2 virüsünün daha fazla bulaşmasının potansiyel etkisi açısından, acil bir yanıtla ilişkili risklere karşı gecikmiş bir yanıtın risklerini değerlendirmelidir. Bir salgın müdahale aşılama kampanyası yürütülürse, standart ve COVID-19 enfeksiyon önleme ve kontrolünü sürdürmek, enjeksiyon atıklarını yeterince ele almak, sağlık çalışanlarını korumak ve halkı korumak için sıkı önlemler alınması gerekmektedir. Bir salgın yanıtı aşılama kampanyası ertelenirse, daha fazla gecikme riskini değerlendirmek için lokal VPD morbidite ve mortalitesine dayanan periyodik bir değerlendirme gerekecektir.
• SARS-CoV-2 bulaşma riski azaltıldığında ve sağlık sisteminin kapasitesi bu faaliyetleri sürdürmek için yeterince iyileştiğinde aşı hizmetlerine devam edilmelidir. Hizmetler devam ettiğinde bir miktar SARS-CoV-2 iletiminin devam edeceği muhtemeldir. Sıkı enfeksiyon önleme ve kontrol önlemleri ve sosyal mesafenin korunması uygulamalarının aşı hizmetine devam etmenin ilk aşamalarında devam etmesi muhtemeldir. NITAG, ülkeye hizmetin nasıl devam ettirileceği ve hangi popülasyonlara öncelik verilmesi gerektiği konusunda tavsiyede bulunmalıdır.
• Kızamık virüsünün dolaşımda olduğu ve kızamık ve kızamıkçıklara karşı aşı kanıtı veya bağışıklığı olmayan bölgelerde bulunan risk altındaki popülasyonları aşılayın; sağlık personeli, temel hizmet şirketlerinde çalışan insanlar, hükümlü nüfusu ve ulaşımı olan kurumlar (hastaneler, havaalanları, hapishaneler, pansiyonlar, sınır kapıları, kentsel toplu taşıma ve diğerleri) ve uluslararası gezginler gibi.
• Sağlık çalışanları, turizm ve ulaşımda çalışanlar (oteller, havaalanları, sınır geçişleri, toplu kentsel ulaşım ve diğerleri) ve uluslararası gezginler gibi risk altındaki popülasyonları (kızamık ve kızamıkçıklara karşı aşı veya bağışıklık kanıtı olmadan) aşılayın.
• İmporte vakaların önlenmesi ve kontrol altına alınması için kızamık-kızamıkçık (MR) ve / veya MMR aşısı ve şırınga / sarf malzemelerinin aşı stokunu muhafaza edin.

Epidemiyolojik sürveyans

• Sürveyans sistemleri, diğerlerinin yanı sıra küresel gözetim yetkileri ve kızamık ve kızamıkçık gibi eliminasyon hedefleri olan hastalıklar için en azından VPD vakalarının erken tespitini ve yönetimini sürdürmeye devam etmelidir.
• Bir salgın sırasında ve şüpheli vakaları laboratuvarda doğrulamak mümkün olmadığında, doğrulanmış bir vakanın sınıflandırması, yanıtı geciktirmemek için klinik kriterlere (ateş, döküntü, öksürük, coryza ve konjonktivit) ve epidemiyolojik bağlantıya dayanabilir.
• Diğer VPD için rutin sürveyans mümkün olduğunca devam etmelidir; laboratuvar testi mümkün olmadığında, laboratuvar kapasitesi teste izin verdiğinde numuneler doğrulanmak üzere uygun şekilde saklanmalıdır.
• Ülkeler, il ve merkezi seviyelerde yeterli numune depolama kapasitesini sağlamalı ve düzenli olarak izlenmelidir.
• Şüpheli kızamık vakalarını hızla tespit etmek ve bunlara yanıt vermek için sınır bölgelerindeki epidemiyolojik sürveyansın güçlendirilmesi.

Hızlı Yanıt

• Bu amaç için eğitilmiş hızlı yanıt ekiplerinin etkinleştirilmesiyle ve importe vakalar olduğunda ulusal hızlı yanıt protokolleri uygulayarak endemik iletimin yeniden kurulmasını önlemek için importe kızamık vakalarına hızlı bir yanıt verin. Hızlı bir yanıt ekibi aktive edildikten sonra, ulusal ve yerel seviyeler arasında sürekli koordinasyon sağlanmalı ve tüm seviyeler arasında (ulusal, ulus altı ve yerel) kalıcı ve akıcı iletişim kanalları sağlanmalıdır.
• Salgınlar sırasında, hastaların izolasyon odalarına (herhangi bir bakım seviyesi için) uygun şekilde yönlendirilmesi ve bekleme odalarında ve / veya diğer hastane odalarında diğer hastalarla temasından kaçınarak, hastane bulaşmasını önlemek için uygun hastane vaka yönetimi  tesis edin.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

¹ Meksika olası kızamık / kızamıkçık tanımı: Ateş ve makülopapüler döküntüsü ve aşağıdaki belirtilerden ve semptomlardan bir veya daha fazlası olan herhangi bir kişi: öksürük, coryza, konjonktivit veya adenomegali (retroauriküler, oksipital veya servikal). Burada bulabilirsiniz.

² Aşılama kayıt kartında belgelenmiş.