4 Mayıs 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler

Bu rapor görme bozukluğu olan kişiler için erişilebilirliği artırmak amacıyla yeniden düzenlenmiştir.

ÖNEMLİ GELİŞMELER

• DSÖ, COVID-19 için etkili bir tedavi bulmak amacıyla küresel bir çaba olan Dayanışma Denemesi'nin bir parçası olarak İran İslam Cumhuriyeti'ne ek ilaçlar vermiştir. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi www.emro.who.int/irn/iran-news/who-delivers-more-medicines-to-islamic-republic-of-iran-for-covid-19-solidarity-clinical-trial.html adresinde bulabilirsiniz.
• Çocuk felci hastalığı sürveyans ekipleri, COVID-19 pandemisine değinmek için dünyanın en uzak yerlerine ulaşmaktadır. Somali'de çalışan çocuk felci ekipleriyle ilgili bir makaleye http://www.emro.who.int/somalia/news/somalias-polio-teams-help-combat-covid-19.html?format=html adresinden ulaşabilirsiniz.
• DSÖ ortak koordinasyonunun bir güncellemesi bugünün "Odak Noktadaki Konu"sudur.

ODAK NOKTADAKİ KONU: Ortak Koordinasyonu Konusunda Güncelleme

Birçok ortak, yanıtın başlangıcından itibaren hem DSÖ merkezinde, hem de sahada DSÖ ile yakın bir şekilde çalışmaktadır. UNICEF, IFRC, US CDC ve OCHA, Cenevre'deki küresel COVID-19 olay yönetimi ekibinde yerleşik olan büyük ortaklar ve tüm müdahalelerin en büyük destekçileridir.

127 Acil Sağlık Ekibi (ATT), 29'u halihazırda sınıflandırılmış ve 98'i sınıflandırma süreci kapsamında olan Küresel Sınıflandırmaya (https://extranet.who.int/emt/ ) kayıtlıdır. Bugüne kadar, toplam 19 ATT uluslararası ölçekte yerleştirilmiştir ve 36 ATT, 15 ülkeye destek sağlayan ulusal COVID-19 müdahale operasyonlarını desteklemektedir.

27 Nisan 2020 itibariyle ATT operasyonları Afrika'da - en fazla uluslararası operasyona sahip bölgede, ardından Avrupa Bölgesi'nde önemli ölçüde artmıştır. Özellikle büyük ATT'ler İtalya, Kamboçya, Moğolistan ve Kırgızistan'a yerleştirilmiştir. Eğitimli 3100'den fazla ön safha çalışanıyla 58 eğitim oturumu gerçekleştirilmiştir.

Küresel Salgın Uyarısı ve Müdahale Ağı (GOARN) ortakları, risk değerlendirmesi ile stratejik ve operasyonel planlamayı desteklemekte, özellikle klinik yönetim, IPC, laboratuvar ve risk iletişimi ve toplum katılımı (RCCE) olmak üzere tüm sağlık operasyonu bölümlerinde teknik danışmanlık sağlamaktadır.

4 Mayıs 2020 itibariyle GOARN ortaklarından 400 destek teklifi alınmıştır. Bu, Güneydoğu Asya ve Batı Pasifik Bölgeleri başta olmak üzere, “Tek Sağlık” ortaklarının ilgisini çekmektedir. Şu anki destek Etiyopya, São Tomé ve Príncipe, Tacikistan ve Doğu Timor görevlerini içermektedir.

Coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımında küresel lider olan Esri, COVID-19 müdahalesini desteklemek için tüm GOARN ortaklarına ve sağlık bakanlıklarına ücretsiz ve kapsamlı bir ArcGIS paketi sağlamaktadır. DSÖ ve GOARN ortakları, ortakların operasyonel kapasitelerini oluşturmak ve geliştirmek üzere çevrimiçi ArcGIS eğitimini kolaylaştırmaya çalışmaktadır. DSÖ, GIS eğitim ihtiyaçlarını ve GOARN ortakları arasında kapasitesini değerlendirmektedir.

Asya ve Afrika RCCE bölgesel koordinasyon grupları, toplum geri bildirim verileri, duygular ve algı analizi ve çevrimiçi veri madenciliği de dahil olmak üzere operasyonel sosyal bilim verilerini üçgenleştirmektedir. Bu, karar verme ve topluluk katılım stratejilerini daha iyi bildirecektir. Amaç, veri toplayan ortakları, herkese açık daha kapsamlı ve koordineli bir raporlama ve izleme sistemine aşamalı olarak bağlamaktır. Bölgesel ve küresel düzeyde RCCE ekipleri, operasyonel müdahale planlamasını daha iyi bildirmek amacıyla, verileri görselleştirmek için kurumlar arası gösterge panolarının geliştirilmesini araştırmaktadır.

IFRC, UNICEF ve DSÖ, GOARN ile yakın koordinasyon içinde ve Bill ve Melinda Gates Vakfı'nın desteğiyle, halk sağlığı ve insani müdahaleye yardımcı olmak için bir RCCE Küresel Kolektif Hizmetinin kurulması için çalışmaktadır. Bu, sağlık ve insani mimariye küresel, bölgesel ve ülke desteği sağlama yönündeki mevcut koordinasyon çabalarına dayanacaktır.

RCCE'de, bu haftaki odak alanı aşağıdakileri içermektedir:

• Okulların yeniden açılmasını, el yıkama kampanyasını ve Ramazan da dahil olmak üzere dini bayramlarda inanç temelli örgütlerle etkileşimi kapsayan, toplulukların sokağa çıkma yasağından sonraki etkileşimi.
• İyi uygulama örnekleri ve yenilikçi sosyal yardım çözümleri sunarak, ortaklar arasında geliştirilen ve dağıtılan, düşük kaynaklı ortamlara katılan topluluklara ilişkin ipuçlarının derlenmesi.
• IMST karar alma sürecini daha iyi kullanmak ve bildirmek için, topluluk katılım verileri grupta üçgenleştirilmektedir:

• Operasyonel müdahale planlamasını daha iyi bilgilendirmek amacıyla CE verileri için bölgesel kurumlar arası gösterge panolarını keşfetmek.
• Internews gibi ortaklar arasında söylentilerin takibi sürmektedir. Amaç, veri toplayan ortakları herkese açık daha kapsamlı bir raporlama ve izleme sistemine daha iyi bağlamaktır.

• Dini olayların ve geleneklerin bu salgın müdahalesinin enfeksiyon önleme ve kontrol ilkeleri ile uyumlu olmasını sağlamak için, inanç temelli örgütlerle proaktif DSÖ ve UNICEF katılımı yürütülmektedir.

5 Mayıs Dünya El Hijyeni Günü vesilesiyle UNICEF,  COVID-19'un önlenmesi için el yıkama yardımını ve COVID-19 bulaşmasına karşı zorunlu el hijyeni ile ilgili geçici tavsiyelerin (https://www.who.int/who-documents-detail/interim-recommendations-on-obligatory-hand-hygiene-against-transmission-of-covid-19 ) operasyonelleşmesini arttırmak üzere küresel RCCE ortaklarını seferber etmektedir.

SÜRVEYANS

Şekil 1. Son yedi gün içinde, ülke veya bölgeye göre bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakası sayısı, 28 Nisan - 4 Mayıs*

(*) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

Şekil 2. Rapor tarihi ve DSÖ bölgesine göre doğrulanmış COVID-19 vakalarının sayısı, 30 Aralık 2019 - 4 Mayıs 2020*

(*) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

Tablo 1. DSÖ bölgesine göre, laboratuvarda doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümlerini bildirilen ülkeler veya bölgeler. Orta Avrupa Zaman Dilimine göre sabah 10.00 itibarıyla bildirilen veriler, 4 Mayıs 2020*

(*) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

TEKNİK REHBER VE DİĞER KAYNAKLAR

• COVID-19 ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
• DSÖ bölge ofislerinden güncellemeler:

• DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19
• DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html
• DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19
• DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirus-infections/coronavirus-disease-covid-19
• DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019
• DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

• Araştırma ve Geliştirme: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/global-research-on-novel-coronavirus-2019-ncov
• COVID-19 hakkında çevrimiçi kurslar: https://openwho.org/channels/covid-19 ; ve mevcut olan diğer ulusal diller: https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages
• Uluslararası toplumun, tüm ülkelere virüse hazırlanması ve müdahale etmesi konusunda sağladığı desteği özetleyen Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP): https://www.who.int/publications-detail/strategic-preparedness-and-response-plan-for-the-new-coronavirus
• DSÖ Acil Sağlık Durumu tablosu: https://covid19.who.int/
• Haftalık COVID-19 İşlem Güncellemeleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/strategies-plans-and-operations

HALK İÇİN ÖNERİLER VE TAVSİYELER

• Kendinizi koruyun: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public
• Sorular ve Cevaplar: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
• Seyahat önerileri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/travel-advice
• EPI-WIN: bireyler, kuruluşlar ve topluluklara uyarlanmış bilgiler: https://www.who.int/teams/risk-communication

VAKA TANIMLARI

DSÖ, sürveyans tanımlarını içeren "koronavirüs hastalığı (COVID-19) olan insan enfeksiyonu Global Sürveyans" belgesini periyodik olarak güncellemektedir: https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov)

COVID-19 kaynaklı ölümün tanımı

COVID-19 kaynaklı ölüm, gözetim amacıyla, COVID hastalığı ile ilişkili olmayan (örn. Travma) açık bir alternatif ölüm nedeni olmadığı sürece, şüpheli veya doğrulanmış bir COVID-19 vakasına klinik olarak uyumlu bir hastalıktan kaynaklanan ölüm olarak tanımlanmaktadır. Hastalık ve ölüm arasında tam bir iyileşme dönemi olmamalıdır.

EK 1

Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ tarafından yayınlanan bilgi dokümanları, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve birbirinden farklı dahil etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar arasında farklılıklar olması beklenmektedir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmini ile sunulan sayımları ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmaya yönelik değişken gecikmeleri etkilemektedir.

Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler ve bölgeler, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir.

(2) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır.

Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

Sayımlar, aksi belirtilmedikçe DSÖ vaka tanımlarına (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ) dayanarak laboratuvar tarafından onaylanan vakaları ve ölümleri yansıtmakta (bkz. Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları) ve hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içermektedir.

Diğer*: Uluslararası taşıt (Diamond Princess) kapsamında bildirilen vakaları ve ölümleri içermektedir.

Ülkelerin, toplam sayılarından, çok sayıda vaka veya ölümleri ortadan kaldıran veri uzlaştırma uygulamaları yapma eğilimi nedeniyle, DSÖ artık bu verileri uygun şekilde "yeni vakalar"/"yeni ölümler" sütunlarında negatif sayılar olarak gösterecektir. Bu, okuyucuların bu tür uzlaştırma uygulamalarının ne zaman gerçekleştiğini belirlemelerine yardımcı olacaktır. İleride çıkarmaların önceki günlere dağıtılmasına izin veren ek ayrıntılar kullanıma sunuldukça, sayılar buna göre güncellenecektir. Önceki durum raporları geriye dönük olarak güncellenmeyecektir; en güncel veriler her zaman covid19.who.int adresinde bulunabilir.

Ek tablo notları

(1) Bulaşma sınıflandırması, ülkelerin/bölgelerin kendilerini raporlama sürecine dayanmaktadır. Sınıflandırmalar, haftalık olarak gözden geçirilmekte ve yeni bilgiler elde edildikçe düzeltilmektedir ve bildirilen en yüksek kategoriye dayanmaktadır. Ülkeler/Bölgeler arasında farklı bulaşma dereceleri olabilir. Kategoriler:

• Vaka yok: Doğrulanmış vakası olmayan ülkeler/bölgeler (tabloda gösterilmemiştir)
• Sporadik vakalar: İmporte veya yerel olarak tespit edilen bir veya daha fazla vakanın bulunduğu ülkeler/bölgeler
• Vaka kümeleri: Zaman, coğrafi konum ve/veya ortak maruziyetlerle kümelenmiş vakalar yaşayan ülkeler/bölgeler
• Genel bulaşma:  Bulaşma zincirlerine bağlanamayan çok sayıda vaka,  gözlemci laboratuvar sürveyansından çok sayıda vaka ve ülkenin/bölgenin çeşitli yerlerinde, birden fazla ilişkisiz vaka kümesi durumlarının dahil olduğu, ancak bunlarla sınırlı olmayarak faktörlerin değerlendirilmesi yoluyla tanımlanan, daha büyük yerel bulaşma salgınları yaşayan ülkeler/bölgeler
• Beklemede: DSÖ’ye bulaşma sınıflandırmasını henüz rapor etmeyen ülkeler/bölgeler

(**) "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içermektedir.

Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları

Amerika Birleşik Devletleri verileri ulusal makamlar tarafından yeniden ayarlanmıştır.