12 Mayıs 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler

ÖNEMLİ GELİŞMELER

• DSÖ, 15 Nisan 2020'de yayınlanan halk sağlığı ve sosyal önlemlerin ayarlanmasına ilişkin daha önceki rehbere (https://www.who.int/publications-detail/considerations-in-adjusting-public-health-and-social-measures-in-the-context-of-covid-19-interim-guidance ) ek olarak, COVID-19 bağlamında okullarla ilgili halk sağlığı önlemlerine ilişkin hususlar hakkında yeni bir rehber yayınlamıştır (https://www.who.int/publications-detail/considerations-for-school-related-public-health-measures-in-the-context-of-covid-19 ).
• DSÖ Tütün Kullanımı ve COVID-19 hakkında bir Bildiri yayınlamıştır (https://www.who.int/news-room/detail/11-05-2020-who-statement-tobacco-use-and-covid-19 ). Tütün kullanımı birçok solunum yolu enfeksiyonu için bilinen bir risk faktörüdür ve solunum yolu hastalıklarının şiddetini arttırmaktadır. DSÖ'nün topladığı halk sağlığı uzmanlarının yaptığı çalışmaların bir incelemesi, sigara içenlerin, sigara içmeyenlere kıyasla COVID-19 kaynaklı şiddetli hastalık geliştirme olasılığının daha yüksek olduğunu bulmuştur. DSÖ, araştırmacıları, bilim adamlarını ve medyayı, kanıtlanmamış olan tütün veya nikotinin COVID-19 riskini azaltabileceği iddialarını artırma konusunda temkinli olmaya çağırmaktadır.
• Genel Müdür Dr. Tedros dünkü basın toplantısında, bir yandan virüs konusunda tetikte olarak, vakalarda yükselme tespit edilirse kontrol önlemlerinin hızla uygulanabilmesini sağlarken, diğer yandan ekonomileri canlandırmanın anahtarı olan halk sağlığının ve sosyal önlemlerin (kısıtlamalar olarak adlandırılan) yavaş, istikrarlı bir şekilde kaldırılmasını istemiştir (https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-may-2020 ).
• DSÖ Operasyon ve Destek Lojistiği (OSL), üniversiteler, mimarlar, biyomedikal mühendisleri ve diğer sağlık uzmanlarından oluşan teknik bir ağ ile işbirliği içinde, bu tür tesislerin kurulmasında teknik rehberlik isteyen ülkelerin talebi üzerine, COVID-19 tedavi merkezleri, kendi kendine karantina ve toplum tesislerinin kurulmasını desteklemek için çalışmaktadır. Ayrıntılı bilgiyi "Odak Noktadaki Konu" bölümünde bulabilirsiniz.

ODAK NOKTADAKİ KONU: COVID-19 tedavi merkezleri için teknik destek

DSÖ Operasyon ve Destek Lojistiği (OSL), üniversiteler, mimarlar, biyomedikal mühendisleri ve diğer sağlık uzmanlarından oluşan teknik bir ağ ile işbirliği içinde, bu tür tesislerin kurulmasında teknik rehberlik isteyen ülkelerin talebi üzerine, COVID-19 tedavi merkezleri, kendi kendine karantina ve toplum tesislerinin kurulmasını desteklemek için çalışmaktadır.

COVID-19 salgınının başlangıcından bu yana, DSÖ OSL, COVID-19 hastalarına tıbbi bakım sağlamak amacıyla, tedavi merkezlerinin inşası veya mevcut binaların yeniden yapılandırılması için teknik öneriler ve operasyonel rehberlik sağlamıştır.

Bu girişimi desteklemek için OSL, bugüne kadar, 22 ülkedeki 27 kurumdan 200 mimar, akademisyen, inşaat mühendisi, biyomedikal mühendis ve diğer teknik sağlık uzmanlarının uzmanlığını bir araya getiren küresel bir Teknik Ağ kurmak için çalışmaktadır. Girişim, çok disiplinli bir işbirliği, 24 saat uzaktan destek ve gerektiğinde ve mümkün olduğunda, teknik yardıma ihtiyaç duyan ülkelere COVID-19 müdahalesini desteklemek üzere uluslararası uzmanların yerleştirilmesi yoluyla, ulusal COVID-19 hazırlığını ve hızlı müdahale kapasitelerini güçlendirmeyi amaçlamaktadır.

Mart ayından bu yana, Teknik Ağ'dan mimarların ve mühendislerin gönüllü desteği ile OSL'nin HealthTech Birimi, Senegal, Tanzanya, Burkina Faso, Sao Tome ve Principe, Nijerya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Fildişi Sahili, Mauritius, Avustralya ve İtalya'da COVID-19 tedavi merkezlerinin kurulmasına yardımcı olmuştur.

Tanzanya'da OSL kısa bir süre önce, Darüsselam'daki bir ticari bölgeyi 500 yatak kapasiteli bir COVID-19 tedavi merkezine dönüştürmeyi sağlayacak bir tasarım ve yerleşim planını tamamlamıştır. Sağlık Bakanlığı ve DSÖ Ülke Ofisi'ndeki meslektaşları ile işbirliği içinde çalışan OSL mimarları ve sağlık uzmanları, tesis için planlar ve teknik operasyonel rehberlik sağlamıştır.

Burkina Faso'da OSL, Bobo-Dioulasso'da 42 yataklı bir COVID-19 tedavi merkezi kurmak için Sağlık Bakanlığı ile ortaklık içinde çalışmıştır. Merkez şu anda Médecins Sans Frontières tarafından çalıştırılmakta ve işletilmektedir.

Nijerya'da OSL, Uluslararası Göç Örgütü (IOM) tarafından yönetilen, ülke içinde yerinden olmuş kişiler (IDP'ler) için kurulmuş bir kampta COVID-19 Kendi Kendine Karantina Tesisi kurmaya yardımcı olmuştur. Kampın yanında bulunan tesis, kamplarda ve kamp benzeri ortamlarda bulaşmayı önleme veya sınırlama stratejisi olarak, şüpheli COVID-19 hastalarının izole edilmesi de dahil olmak üzere erken tanı ve kaynak kontrolünü sağlamayı amaçlamaktadır. Tesis, (a) yakın temas ve sağlık çalışanları arasındaki ikincil enfeksiyonların azaltılması, bulaşma amplifikasyon olaylarının önlenmesi, sağlık tesislerinin güçlendirilmesi de dahil olmak üzere insandan insana bulaşmayı sınırlamak, (b) enfekte olmuş hastalara erken teşhis ve en uygun bakımı sağlamak, (c) kritik risk ve bilgileri tüm topluluklara iletmek ve yanlış bilgilendirmeye karşı çıkmak amacıyla, yeni gelenler için güvenli, kontrollü, ağırbaşlı ve konforlu bir kendi kendine karantinaya izin verecek şekilde tasarlanmıştır.

İtalya'da OSL, hastanelere mevcut bakım tesislerini COVID-19 hastaları için özel tedavi tesislerine dönüştürmeleri konusunda tavsiyelerde bulunmak için Bologna ve güney Puglia bölgesindeki hastanelerle birlikte teknik destek sağlamaktadır.

OSL, teknik yardımı koordine etmek için, COVID-19 tedavi ve sağlık tesislerine teknik bilgi ve destek sağlamak üzere 24 saatlik küresel bir kaynak olan COVID-19 Yardım Masası'nı kurmuştur. Yardım Masası tarafından sağlanan öneriler ve çözümler, DSÖ yönergelerine dayanmakta ve her ülkenin sosyal, ekonomik ve sağlık koşullarına uyarlanmaktadır. Yardım Masası, Üye Devletlerin COVID-19 salgını yönetimine yönelik müdahale kapasitesini güçlendirmelerine yardımcı olmak için COVID-19 Tedarik Portalı, HealthOPS klinik bakım, vaka yönetimi ve diğer DSÖ destek mekanizmaları da dahil olmak üzere, diğer DSÖ salgın müdahale destekleyicileri ile işbirliği içinde çalışmaktadır.

COVID-19 tedavi merkezleri için standart bir değerlendirme aracı hala geliştirilme aşamasındadır. SARI Tedavi Merkezi yönergeleri artık İngilizce, Fransızca, Portekizce ve İtalyanca dillerinde mevcuttur; diğer BM dillerine çevirileri yapılacaktır.

COVID-19 Yardım Masası'ndan bilgi veya destek taleplerinizi oslhealthtech@who.int adresine gönderebilirsiniz.

SÜRVEYANS

Şekil 1. Son yedi gün içinde, ülke veya bölgeye göre bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakası sayısı, 6 - 12 Mayıs**

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

Şekil 2. Rapor tarihi ve DSÖ bölgesine göre doğrulanmış COVID-19 vakalarının sayısı, 30 Aralık 2019 - 12 Mayıs 2020**

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

Tablo 1. DSÖ bölgesine göre, laboratuvarda doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümlerini bildirilen ülkeler veya bölgeler. Orta Avrupa Zaman Dilimine göre sabah 10.00 itibarıyla bildirilen veriler, 12 Mayıs 2020**

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

TEKNİK REHBER VE DİĞER KAYNAKLAR

• COVID-19 ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
• DSÖ bölge ofislerinden güncellemeler:

• DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19
• DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html
• DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19
• DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirus-infections/coronavirus-disease-covid-19
• DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019
• DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

• Araştırma ve Geliştirme: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/global-research-on-novel-coronavirus-2019-ncov
• COVID-19 hakkında çevrimiçi kurslar: https://openwho.org/channels/covid-19 ; ve mevcut olan diğer ulusal diller: https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages
• Uluslararası toplumun, tüm ülkelere virüse hazırlanması ve müdahale etmesi konusunda sağladığı desteği özetleyen Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP): https://www.who.int/publications-detail/strategic-preparedness-and-response-plan-for-the-new-coronavirus
• DSÖ Acil Sağlık Durumu tablosu: https://covid19.who.int/
• Haftalık COVID-19 İşlem Güncellemeleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/strategies-plans-and-operations

HALK İÇİN ÖNERİLER VE TAVSİYELER

• Kendinizi koruyun: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public
• Sorular ve Cevaplar: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
• Seyahat önerileri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/travel-advice
• EPI-WIN: bireyler, kuruluşlar ve topluluklara uyarlanmış bilgiler: https://www.who.int/teams/risk-communication

VAKA TANIMLARI

DSÖ, sürveyans tanımlarını içeren "koronavirüs hastalığı (COVID-19) olan insan enfeksiyonu Global Sürveyans" belgesini periyodik olarak güncellemektedir: https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov)

COVID-19 kaynaklı ölümün tanımı

COVID-19 kaynaklı ölüm, gözetim amacıyla, COVID hastalığı ile ilişkili olmayan (örn. Travma) açık bir alternatif ölüm nedeni olmadığı sürece, şüpheli veya doğrulanmış bir COVID-19 vakasına klinik olarak uyumlu bir hastalıktan kaynaklanan ölüm olarak tanımlanmaktadır. Hastalık ve ölüm arasında tam bir iyileşme dönemi olmamalıdır.

EK 1

Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ tarafından yayınlanan bilgi dokümanları, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve birbirinden farklı dahil etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar arasında farklılıklar olması beklenmektedir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmini ile sunulan sayımları ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmaya yönelik değişken gecikmeleri etkilemektedir.

Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler ve bölgeler, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir.

(2) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır.

Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

Sayımlar, aksi belirtilmedikçe DSÖ vaka tanımlarına (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ) dayanarak laboratuvar tarafından onaylanan vakaları ve ölümleri yansıtmakta (bkz. Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları) ve hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içermektedir.

Diğer*: Uluslararası taşıt (Diamond Princess) kapsamında bildirilen vakaları ve ölümleri içermektedir.

Ülkelerin, toplam sayılarından, çok sayıda vaka veya ölümleri ortadan kaldıran veri uzlaştırma uygulamaları yapma eğilimi nedeniyle, DSÖ artık bu verileri uygun şekilde "yeni vakalar"/"yeni ölümler" sütunlarında negatif sayılar olarak gösterecektir. Bu, okuyucuların bu tür uzlaştırma uygulamalarının ne zaman gerçekleştiğini belirlemelerine yardımcı olacaktır. İleride çıkarmaların önceki günlere dağıtılmasına izin veren ek ayrıntılar kullanıma sunuldukça, sayılar buna göre güncellenecektir. Önceki durum raporları geriye dönük olarak güncellenmeyecektir; en güncel veriler her zaman covid19.who.int adresinde bulunabilir.

Ek tablo notları

(1) Bulaşma sınıflandırması, ülkelerin/bölgelerin kendilerini raporlama sürecine dayanmaktadır. Sınıflandırmalar, haftalık olarak gözden geçirilmekte ve yeni bilgiler elde edildikçe düzeltilmektedir ve bildirilen en yüksek kategoriye dayanmaktadır. Ülkeler/Bölgeler arasında farklı bulaşma dereceleri olabilir. Kategoriler:

• Vaka yok: Doğrulanmış vakası olmayan ülkeler/bölgeler (tabloda gösterilmemiştir)
• Sporadik vakalar: İmporte veya yerel olarak tespit edilen bir veya daha fazla vakanın bulunduğu ülkeler/bölgeler
• Vaka kümeleri: Zaman, coğrafi konum ve/veya ortak maruziyetlerle kümelenmiş vakalar yaşayan ülkeler/bölgeler
• Genel bulaşma:  Bulaşma zincirlerine bağlanamayan çok sayıda vaka,  gözlemci laboratuvar sürveyansından çok sayıda vaka ve ülkenin/bölgenin çeşitli yerlerinde, birden fazla ilişkisiz vaka kümesi durumlarının dahil olduğu, ancak bunlarla sınırlı olmayarak faktörlerin değerlendirilmesi yoluyla tanımlanan, daha büyük yerel bulaşma salgınları yaşayan ülkeler/bölgeler
• Beklemede: DSÖ’ye bulaşma sınıflandırmasını henüz rapor etmeyen ülkeler/bölgeler

(**) "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içermektedir.

Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları

Güncelleme 12 Mayıs 2020, Ekvador: Ekvador Halk Sağlığı Bakanlığı RT-PCR ile pozitif 20.572 vaka ve hızlı teşhis testleri (RDT) ile 8.937 vaka bildirmiştir; verilerin yeniden sınıflandırılması 50 vakanın azalmasını açıklamaktadır. Detaylı bilgiye Halk Sağlığı Bakanlığı'ndan ulaşabilirsiniz: https://bit.ly/2LlmI3S . DSÖ'nün laboratuvar onayı rehberi hakkında bilgiye https://www.who.int/publications-detail/laboratory-testing-for-2019-novel-coronavirus-in-suspected-human-cases-20200117 adresinden ulaşabilirsiniz. Ekvador Halk Sağlığı Bakanlığı ayrıca bu tabloya dahil edilmeyen ve soruşturma altında olan 1.486 "muhtemel ölüm" bildirmiştir; daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz: https://bit.ly/2RZtqjR