8 Haziran 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler

ÖNEMLİ GELİŞMELER

• COVID-19 ile ilgili ölümlerin tıbbi sertifikasyonu ve sınıflandırılmasını tanımlayan yeni bir teknik bilgi notu, Tıbbi sertifika olan ICD mortalite kodlaması ve COVID-19 ile ilişkili mortalite raporlaması yayımlanmıştır. Birincil hedef, tüm ülkelerde bu hastalıktan kaynaklanan tüm ölümleri tanımlamaktır
• DSÖ, Küresel Aşı Zirvesi'nde vaat edilen aşılar için önemli yeni fonları memnuniyetle karşılamaktadır. Yeni vaatler Aşı İttifakı Gavi'nin 2025 yılına kadar yeni 300 milyon çocuğa aşı ile ulaşarak yeni nesli korumasını ve hastalıkla ilgili eşitsizliğin azaltmasını sağlayacaktır. Zirvede ayrıca COVID-19'un kontrolünde güvenli, etkili ve eşit olarak erişilebilir bir aşının ne kadar önemli olacağı vurgulanmıştır.
• Bugünün ‘Odak Noktadaki Konu’ bölümünde, iş ortağı koordinasyon faaliyetleri hakkında bir güncelleme sunmaktayız. Buna Küresel Sağlık Kümesi'nin çalışmaları, Küresel Salgın Uyarı ve Yanıt Ağı, risk iletişimi ve topluluk katılımı ve Acil Sağlık Ekipleri ağı dahildir.

Odak Noktadaki Konu: İş ortağı koordinasyonuyla ilgili güncelleme

Sağlık Kümesi ortakları, 63 milyon insanı etkileyen insani krizler yaşayan 29 ülkede COVID-19 için Küresel İnsani Müdahale Planının uygulanmasını desteklemeye devam etmektedir. Faaliyetler arasında COVID-19 belirti ve semptomlarıyla ilgili toplum bilincinin artırılması, ilgili risk faktörleri, erken tedaviye başlamanın önemi ve izolasyon ve karantina dahil koruma önlemleri; topluluk temelli sürveyans ve giriş noktalarında tarama yapılmasının desteklenmesi; COVID-19 vaka yönetimi protokolleri kapsamında tedavi merkezlerinin kurulması ve sağlık çalışanlarının eğitilmesi yer almaktadır. Diğer temel sağlık hizmetlerini (çocukluk aşısı, anne ve yenidoğan bakımı ve cinsiyete dayalı şiddet mağdurlarını destekleme dahil) sürdürmek için ortaklar mevcut hizmet sunum modellerini adapte etmektedir ve güvenli erişimi sağlamak ve COVID-19'un sosyo-ekonomik etkisini azaltmak için sağlığı geliştiren diğer sektörlerle işbirliği yapmaktadır. Ayrıntılı bilgiye Global Sağlık Kümesi web sitesinden ulaşılabilir.

DSÖ, GOARN bölgesel ve küresel ağları aracılığıyla ülkelere doğrudan ve uzaktan teknik yardım sağlamaya devam etmektedir. Tüm Küresel Salgın Uyarı ve Yanıt Ağı (GOARN) ortakları pandemiye ulusal müdahalelerde bulunmaktadır. Ortaklar 568 uluslararası destek teklifinde bulunmuş olup bugüne kadar 79 uluslararası görevlendirme yapılmıştır. Şu anda 18 uzman sahaya konuşlandırılmakta veya ülkelere ve DSÖ'ye uzaktan destek sağlanmaktadır. Değerlendirme ve yanıt ekipleri de dahil olmak üzere on iki dağıtım devam etmektedir.

GOARN ortakları epidemiyoloji, gözetim, laboratuvar, enfeksiyon önleme ve kontrol (IPC), vaka yönetimi, risk iletişimi ve toplum katılımı ve operasyonel koordinasyon konularında destek vermektedir. Bununla birlikte, uluslararası seyahat kısıtlamaları ile sağlık ve güvenlik gereklilikleri, tüm ülkelere uluslararası görevlendirmeler  üzerinde büyük kısıtlamalar getirmektedir.

UNICEF, Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC), ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri ve Birleşmiş Milletler İnsani İşler Eşgüdüm Ofisi (OCHA) DSÖ ile yakın bir şekilde çalışmaya devam etmekte olup küresel COVID-19 olay yönetimi ekibine dahil olmuş ve yanıtın her aşamasında destek vermektedir. GOARN ortaklarıyla haftalık koordinasyon, pandemi gelişmeleri ve DSÖ ve ortaklarının mevcut operasyonları ve öncelikleri hakkında güncellemeler sağlamaktadır. GOARN COVID-19 Bilgi Merkezi, kaynakların ortaklar ve diğer paydaşlar tarafından paylaşılmasını kolaylaştırmaktadır.

IFRC, UNICEF ve WHO, GOARN desteğiyle, risk iletişimi ve toplum katılımı (RCCE) alanında küresel ve bölgesel düzeydeki kilit paydaşlar arasında koordinasyonu ve işbirliğini güçlendirmektedir. Bunlara aşağıdakiler dahildir:

• Yanıt öncelikleri ve eylemlerine uyum sağlamak için ortaklar ve bölgesel odak noktaları ile 2 haftada bir yapılacak ortaklara özel ilgi duyulan konularda derinlemesine oturumlar düzenlenerek haftalık işbirliği yapılması;
• Küresel RCCE stratejisini mevcut salgın senaryolarına uyarlama ve önümüzdeki aylar için çalışma planlarını tanımlamaya odaklanılması ;
• Düşük kaynaklı tesislerde göçmenler ve mülteciler, operasyonel sosyal bilimler ve RCCE dahil öncelikli konulardaki tematik çalışma grupları. ilave bir odak noktası ise izleme ve değerlendirme göstergeleri ve ortaklar arasında verilere kolay erişim için bir gösterge panosunun oluşturulmasıdır.

DSÖ, Esri, Pasifik Afet Merkezi (PDC), George Alleyne Kronik Hastalık Araştırma Merkezi (GA-CDRC), Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) ve GİS Kolordusu,   COVID-19 salgını ve gelecekteki diğer salgınlar için GİS teknik kapasitesini artırmak için GOARN'ın ortaklarıyla birlikte çalışmaktadır.

GOARN ortakları, Avustralya ve Kanada Saha Epidemiyoloji Eğitim Programları'nın ortaklaşa yürüttüğü “temaslı izlemede ve kültürde sağlığın sosyal belirleyicileri” isimli yeni bir çevrimiçi temaslı takip eğitiminin  geliştirilmesi konusunda işbirliği yapmaktadır. Ortaklar ayrıca COVID-19 yanıtında yer alanlar  için “anlam verme” ve “karar verme” konularında kısa sanal GOARN Salgın Yanıt Liderlik eğitimi geliştirmektedir.

9-11 Haziran tarihleri arasında DSÖ, COVID-19 için dijital teknoloji, eğitim ve Go. Data ve diğer araçların kullanımındaki yenilikler de dahil olmak üzere, temaslı takibi faaliyetleriyle ilgili pratik teknik ve operasyonel deneyimi paylaşmak için çevrimiçi bir danışma toplantısı yapacaktır. Veri ve diğer araçlar. Amaç, paydaşların ve ortakların hem geleneksel hem de yenilikçi temaslı takibi yaklaşımları yoluyla kapasite oluşturmalarına yönelik pratik fırsatları tanımlamaktır. DSÖ ve ortakları, temaslı takbi kapasitesinin acil olarak artırılmasına yardımcı olmak için Go.Data'nın kullanıma sunulmasını ve kullanımını desteklemeye devam etmektedir.

7 Haziran 2020 tarihi itibariyle Acil Sağlık Ekipleri (EMT) ağı, başta Avrupa ve Afrika olmak üzere en çok etkilenen bölgelere 23 uluslararası EMT görevlendirmiştir. Uluslararası sınıflandırma sürecinde ilave 43 ulusal ekip ulusal sağlık sistemi artış kapasitesini desteklemek için seferber edilmiştir. 500'den fazla ulusal ekip, COVID-19 krizine yanıt vermek için EMT metodolojisini kullanmıştır.

29 Mayıs 2020'de, EMT Stratejik Danışma Grubu toplanmış olup burada EMT Sekreterliği 10.000'den fazla yatağın yönetimini ve 6 DSÖ Bölgesinin tamamında eğitilmiş 11.000'den fazla ön safda çalışanların eğitildiği 400 eğitimin yapıldığını bildirmiştir.

EMT üst düzey uzmanları, DSÖ Ülke Ofisleri, Sağlık Bakanlıkları ve ortaklarının COVID-19 hastalarına uygun bakımın koordinasyonunu ve sağlanmasını iyileştirmek amacıyla Akra, Gana ve Cox's Bazar, Bangladeş'teki operasyonların yönetimini denetlemek üzere görevlendirilmiştir.

SÜRVEYANS

Şekil 1. Rapor tarihi ve DSÖ bölgesine göre doğrulanmış COVID-19 vakalarının sayısı, 30 Aralık 2019 – 8 Haziran 2020**

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

Tablo 1. DSÖ bölgesine göre, laboratuvarda doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri bildirilen ülkeler veya bölgeler. Orta Avrupa Zaman Dilimine göre sabah 10.00 itibarıyla bildirilen veriler, 8 Haziran 2020**

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

TEKNİK REHBER VE DİĞER KAYNAKLAR

• COVID-19 ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
• DSÖ bölge ofislerinden güncellemeler:

• DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19
• DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html
• DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19
• DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirus-infections/coronavirus-disease-covid-19
• DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019
• DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

• Araştırma ve Geliştirme: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/global-research-on-novel-coronavirus-2019-ncov
• COVID-19 hakkında çevrimiçi kurslar: https://openwho.org/channels/covid-19 ; ve mevcut olan diğer ulusal diller: https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages
• Uluslararası toplumun, tüm ülkelere virüse hazırlanması ve müdahale etmesi konusunda sağladığı desteği özetleyen Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP): https://www.who.int/publications-detail/strategic-preparedness-and-response-plan-for-the-new-coronavirus
• DSÖ Acil Sağlık Durumu tablosu: https://covid19.who.int/
• Haftalık COVID-19 İşlem Güncellemeleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/strategies-plans-and-operations

HALK İÇİN ÖNERİLER VE TAVSİYELER

• Kendinizi koruyun: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public
• Sorular ve Cevaplar: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
• Seyahat önerileri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/travel-advice
• EPI-WIN: bireyler, kuruluşlar ve topluluklara uyarlanmış bilgiler: https://www.who.int/teams/risk-communication

VAKA TANIMLARI

DSÖ, sürveyans tanımlarını içeren "koronavirüs hastalığı (COVID-19) olan insan enfeksiyonu Global Sürveyans" belgesini periyodik olarak güncellemektedir: https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov)

COVID-19 kaynaklı ölümün tanımı

COVID-19 kaynaklı ölüm, gözetim amacıyla, COVID hastalığı ile ilişkili olmayan (örn. Travma) açık bir alternatif ölüm nedeni olmadığı sürece, şüpheli veya doğrulanmış bir COVID-19 vakasına klinik olarak uyumlu bir hastalıktan kaynaklanan ölüm olarak tanımlanmaktadır. Hastalık ve ölüm arasında tam bir iyileşme dönemi olmamalıdır.

Ölüm nedeni olarak COVID-19'un sertifikalandırılması ve sınıflandırılması (kodlanması) için daha fazla rehberliği https://www.who.int/classifications/icd/covid19/en/ adresinde bulabilirsiniz.

EK 1

Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ tarafından yayınlanan bilgi dokümanları, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve birbirinden farklı dahil etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar arasında farklılıklar olması beklenmektedir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmini ile sunulan sayımları ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmaya yönelik değişken gecikmeleri etkilemektedir.

Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler ve bölgeler, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir.

Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

(1) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

Sayımlar, aksi belirtilmedikçe DSÖ vaka tanımlarına (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ) dayanarak laboratuvar tarafından onaylanan vakaları ve ölümleri yansıtmakta (bkz. Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları) ve hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içermektedir.

Diğer*: Uluslararası taşıt (Diamond Princess) kapsamında bildirilen vakaları ve ölümleri içermektedir.

Ülkelerin, toplam sayılarından, çok sayıda vaka veya ölümleri ortadan kaldıran veri uzlaştırma uygulamaları yapma eğilimi nedeniyle, DSÖ artık bu verileri uygun şekilde "yeni vakalar"/"yeni ölümler" sütunlarında negatif sayılar olarak gösterecektir. Bu, okuyucuların bu tür uzlaştırma uygulamalarının ne zaman gerçekleştiğini belirlemelerine yardımcı olacaktır. İleride çıkarmaların önceki günlere dağıtılmasına izin veren ek ayrıntılar kullanıma sunuldukça, sayılar buna göre güncellenecektir. Önceki durum raporları geriye dönük olarak güncellenmeyecektir; en güncel veriler her zaman covid19.who.int adresinde bulunabilir.

Ek tablo notları

(1) Bulaşma sınıflandırması, ülkelerin/bölgelerin kendilerini raporlama sürecine dayanmaktadır. Sınıflandırmalar, haftalık olarak gözden geçirilmekte ve yeni bilgiler elde edildikçe düzeltilmektedir ve bildirilen en yüksek kategoriye dayanmaktadır. Ülkeler/Bölgeler arasında farklı bulaşma dereceleri olabilir. Kategoriler:

• Vaka yok: Doğrulanmış vakası olmayan ülkeler/bölgeler
• Sporadik vakalar: İmporte veya yerel olarak tespit edilen bir veya daha fazla vakanın bulunduğu ülkeler/bölgeler
• Vaka kümeleri: Zaman, coğrafi konum ve/veya ortak maruziyetlerle kümelenmiş vakalar yaşayan ülkeler/bölgeler
• Genel bulaşma:  Bulaşma zincirlerine bağlanamayan çok sayıda vaka,  gözlemci laboratuvar sürveyansından çok sayıda vaka ve ülkenin/bölgenin çeşitli yerlerinde, birden fazla ilişkisiz vaka kümesi durumlarının dahil olduğu, ancak bunlarla sınırlı olmayarak faktörlerin değerlendirilmesi yoluyla tanımlanan, daha büyük yerel bulaşma salgınları yaşayan ülkeler/bölgeler
• Beklemede: DSÖ’ye bulaşma sınıflandırmasını henüz rapor etmeyen ülkeler/bölgeler

(**) "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içermektedir.

Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları

• Yok.