DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 02.07.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) DURUM RAPORU
Türkiye'de, COVID-19 sonrasında ruh sağlığı sorunlarından etkilenen kişilere psikososyal sağlık desteği sağlamak için, DSÖ destekli bir yardım hattı oluşturulmuştur. Yardım hattı Türkiye'nin 81 ilinin tamamına ulaşmış ve Mart 2020'den bu yana 80.000'den fazla kişiye danışmanlık hizmeti sağlamıştır.
2 Temmuz 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler
ÖNEMLİ GELİŞMELER
- DSÖ Genel Müdürü Dr. Tedros pandemiye müdahale etmek için kapsamlı bir yaklaşım benimsemenin önemini vurgulamış, dünkü düzenli basın toplantısında “Sadece test etmek olmaz. Sadece fiziksel olarak uzak durarak olmaz. Sadece temaslı takibiyle olmaz. Sadece maskeyle de olmaz. Her şeyi yapmalısınız.” demiştir (https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---1-july-2020).
- Türkiye'de, COVID-19 sonrasında ruh sağlığı sorunlarından etkilenen kişilere psikososyal sağlık desteği sağlamak için, DSÖ destekli bir yardım hattı oluşturulmuştur (https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19/news/news/2020/6/who-backed-telephone-counselling-in-turkey-for-those-dealing-with-covid-19-stress). Yardım hattı Türkiye'nin 81 ilinin tamamına ulaşmış ve Mart 2020'den bu yana 80.000'den fazla kişiye danışmanlık hizmeti sağlamıştır.
- Ülkeler COVID-19 hastalarına öncelik sağlamak için acil olmayan bakımları geri plana atmak zorunda kalsa da, anne ve çocuk sağlığı bekletilemeyen alanlardan biridir. DSÖ Avrupa bölgesinde, İtalya, Almanya ve İsrail'den örnekler, sağlık hizmetlerinin hızlı bir şekilde yeniden ayarlanmasının temel hizmetlerin sürdürülmesine yardımcı olduğunu, böylece hamile kadınların ve bebeklerinin refahını koruduğunu göstermektedir (https://www.euro.who.int/en/health-topics/Life-stages/maternal-and-newborn-health/news/news/2020/6/coronavirus-and-pregnancy-preserving-maternal-health-across-the-european-region).
- DSÖ Amerika Bölge Müdürü Dr. Carissa F. Etienne, halk sağlığı önlemlerini gevşetmeyi planlayan ülkelerin, yerel koşullara dayalı aşamalı bir yaklaşım benimsemeleri ve epidemiyolojik durum değişirse tekrar önleyici tedbirler uygulamaya hazır olmaları gerektiğini söylemiştir (https://www.paho.org/en/news/30-6-2020-paho-director-says-timing-and-local-planning-are-critical-relax-restrictions-covid).
- DSÖ temsilcisi Dr. Akjemal Magtymova, COVID-19'un getirdiği kısıtlamaların yanı sıra bir çatışma alanındaki pandemiye müdahale etme zorlukları nedeniyle Suriye'deki yeni görev yerine başlaması konusundaki profesyonel ve kişisel deneyimini paylaşmıştır (https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/redefining-global-care-duty-service-and-choices-made-in-the-time-of-covid-19).
- DSÖ, COVID-19'dan şüphelenildiğinde veya hastalık doğrulandığındaki sağlık bakımı sırasında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü konusunda yeni bir rehber yayınlamıştır (https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-IPC-2020.4). Ayrıntılara, bugünkü "Odak Noktadaki Konu" bölümünden ulaşabilirsiniz.
|
Sayılarla Durum (DSÖ Bölgelerine Göre) |
||
|
Toplam (son 24 saatteki yeni vaka sayıları) |
||
|
Küresel |
10.533.779 doğrulanmış (176.102) |
512.842 ölüm (4787) |
|
Afrika |
318.432 doğrulanmış (11.638) |
6340 ölüm (148) |
|
Amerika |
5.317.792 doğrulanmış (99.202) |
252.340 ölüm (3022) |
|
Doğu Akdeniz |
1.096.565 doğrulanmış (19.139) |
25.517 ölüm (547) |
|
Avrupa |
2.747.810 doğrulanmış (19.736) |
198.405 ölüm (531) |
|
Güney-Doğu Asya |
833.735 doğrulanmış (24.829) |
22.769 ölüm (534) |
|
Batı Pasifik |
218.704 doğrulanmış (1558) |
7458 ölüm (5) |
ODAK NOKTADAKİ KONU: Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC) hakkında güncellenmiş rehber
DSÖ, koronavirüs hastalığından (COVID-19) şüphelenildiğinde veya hastalık doğrulandığındaki sağlık bakımı sırasında enfeksiyon önleme ve kontrolü ile ilgili geçici rehberi güncellemiştir (https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-IPC-2020.4).
Bu, rehberin üçüncü baskısıdır ve daha önceki rehberin kapsamını ve yapısını genişleterek, diğer geçici tavsiyeleri ve konu uzmanlarının düşüncelerini ve tavsiyelerini bir araya getirmektedir.
Önceki versiyonlarla karşılaştırıldığında ana farklar ve eklemeler aşağıdakileri içermektedir:
- tüm alt bölümlerin açıklamaları ve diğer önerileri içerecek şekilde genişletilmesi,
- özellikle COVID-19 bulaşma yolu genel bulaşma olan yerlerde ziyaretçilerin yönetimi için yeni rehberlik ve pratik tavsiyelerin eklenmesi,
- “Çevre ve mühendislik kontrolleri” bölümünde havalandırma ile ilgili bir alt bölümün dahil edilmesi,
- COVID-19 şüphesi olan veya doğrulanmış hastalar ile COVID-19 durumu bilinmeyen hastalar için cerrahi prosedürlere IPC hususları konusunda yeni rehberlik;
- sağlık tesislerinde cenazelerin yönetimi için güncellenmiş hususlar,
- sağlık kuruluşlarında IPC'nin hazır olup olmadığını değerlendirmek ve COVID-19 için IPC önlemlerini izlemek ve değerlendirmek üzere pratik tavsiyeler ve araçlar.
Bu rehber, tesis düzeyinde sağlık yöneticileri ve IPC ekipleri de dahil olmak üzere sağlık çalışanları için tasarlanmıştır, ancak aynı zamanda ulusal ve il/ilçe düzeyleriyle de ilgilidir.
SÜRVEYANS
Şekil 1. Son yedi gün içinde, ülke veya bölgeye göre bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakası sayısı, 26 Haziran – 2 Temmuz **

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.
Şekil 2. Rapor tarihi ve DSÖ bölgesine göre doğrulanmış COVID-19 vakalarının sayısı, 30 Aralık 2019 – 2 Temmuz 2020**

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.
Tablo 1. DSÖ bölgesine göre, laboratuvarda doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri bildirilen ülkeler veya bölgeler. Orta Avrupa Zaman Dilimine göre sabah 10.00 itibarıyla bildirilen veriler, 2 Temmuz 2020**










(*) Pending: Beklemede
Community transmission: Genel bulaşma
Clusters of cases: Vaka kümeleri
Sporadic cases: Sporadik vakalar
No cases: Vaka yok
(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.
TEKNİK REHBER VE DİĞER KAYNAKLAR
- COVID-19 ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
- DSÖ bölge ofislerinden güncellemeler:
- DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/healthtopics/coronavirus-covid-19
- DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/healthtopics/corona-virus/index.html
- DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: http://www.euro.who.int/en/healthtopics/health-emergencies/coronavirus-covid-19
- DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirusinfections/coronavirus-disease-covid-19
- DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaksand-emergencies/novel-coronavirus-2019
- DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid19
- Araştırma ve Geliştirme: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/global-research-on-novel-coronavirus-2019-ncov
- COVID-19 hakkında çevrimiçi kurslar: https://openwho.org/channels/covid-19 ; ve mevcut olan diğer ulusal diller: https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages
- Uluslararası toplumun, tüm ülkelere virüse hazırlanması ve müdahale etmesi konusunda sağladığı desteği özetleyen Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP): https://www.who.int/publications-detail/strategic-preparedness-and-response-plan-for-the-new-coronavirus
- DSÖ Acil Sağlık Durumu tablosu: https://covid19.who.int/
- Haftalık COVID-19 İşlem Güncellemeleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/strategies-plans-and-operations
HALK İÇİN ÖNERİLER VE TAVSİYELER
- Kendinizi koruyun: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public
- Sorular ve Cevaplar: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
- Seyahat önerileri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/travel-advice
- EPI-WIN: bireyler, kuruluşlar ve topluluklara uyarlanmış bilgiler: https://www.who.int/teams/risk-communication
VAKA TANIMLARI
DSÖ, sürveyans tanımlarını içeren "koronavirüs hastalığı (COVID-19) olan insan enfeksiyonu Global Sürveyans" belgesini periyodik olarak güncellemektedir: https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov)
COVID-19 kaynaklı ölümün tanımı
COVID-19 kaynaklı ölüm, gözetim amacıyla, COVID hastalığı ile ilişkili olmayan (örn. Travma) açık bir alternatif ölüm nedeni olmadığı sürece, şüpheli veya doğrulanmış bir COVID-19 vakasına klinik olarak uyumlu bir hastalıktan kaynaklanan ölüm olarak tanımlanmaktadır. Hastalık ve ölüm arasında tam bir iyileşme dönemi olmamalıdır.
Ölüm nedeni olarak COVID-19'un sertifikalandırılması ve sınıflandırılması (kodlanması) için daha fazla rehberliği https://www.who.int/classifications/icd/covid19/en/ adresinde bulabilirsiniz.
EK 1
Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ tarafından yayınlanan bilgi dokümanları, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve birbirinden farklı dahil etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar arasında farklılıklar olması beklenmektedir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmini ile sunulan sayımları ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmaya yönelik değişken gecikmeleri etkilemektedir.
Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler ve bölgeler, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir.
Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.
(2) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.
Sayımlar, aksi belirtilmedikçe DSÖ vaka tanımlarına (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ) dayanarak laboratuvar tarafından onaylanan vakaları ve ölümleri yansıtmakta (bkz. Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları) ve hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içermektedir.
Diğer*: Uluslararası taşıt (Diamond Princess) kapsamında bildirilen vakaları ve ölümleri içermektedir.
Ülkelerin, toplam sayılarından, çok sayıda vaka veya ölümleri ortadan kaldıran veri uzlaştırma uygulamaları yapma eğilimi nedeniyle, DSÖ artık bu verileri uygun şekilde "yeni vakalar"/"yeni ölümler" sütunlarında negatif sayılar olarak gösterecektir. Bu, okuyucuların bu tür uzlaştırma uygulamalarının ne zaman gerçekleştiğini belirlemelerine yardımcı olacaktır. İleride çıkarmaların önceki günlere dağıtılmasına izin veren ek ayrıntılar kullanıma sunuldukça, sayılar buna göre güncellenecektir. Önceki durum raporları geriye dönük olarak güncellenmeyecektir; en güncel veriler her zaman covid19.who.int adresinde bulunabilir.
Ek tablo notları
(1) Bulaşma sınıflandırması, ülkelerin/bölgelerin kendilerini raporlama sürecine dayanmaktadır. Sınıflandırmalar, haftalık olarak gözden geçirilmekte ve yeni bilgiler elde edildikçe düzeltilmektedir ve bildirilen en yüksek kategoriye dayanmaktadır. Ülkeler/Bölgeler arasında farklı bulaşma dereceleri olabilir. Kategoriler:
- Vaka yok: Doğrulanmış vakası olmayan ülkeler/bölgeler
- Sporadik vakalar: İmporte veya yerel olarak tespit edilen bir veya daha fazla vakanın bulunduğu ülkeler/bölgeler
- Vaka kümeleri: Zaman, coğrafi konum ve/veya ortak maruziyetlerle kümelenmiş vakalar yaşayan ülkeler/bölgeler
- Genel bulaşma: Bulaşma zincirlerine bağlanamayan çok sayıda vaka, gözlemci laboratuvar sürveyansından çok sayıda vaka ve ülkenin/bölgenin çeşitli yerlerinde, birden fazla ilişkisiz vaka kümesi durumlarının dahil olduğu, ancak bunlarla sınırlı olmayarak faktörlerin değerlendirilmesi yoluyla tanımlanan, daha büyük yerel bulaşma salgınları yaşayan ülkeler/bölgeler
- Beklemede: DSÖ’ye bulaşma sınıflandırmasını henüz rapor etmeyen ülkeler/bölgeler
(**) "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içermektedir.
Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları
- 2 Temmuz 2020 Güncellemesi, İsrail: Sayılar, ulusal makamlar tarafından ayarlanmıştır: 1 Temmuz'da 15 vaka daha eklenmiştir.

