07 Temmuz 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler

ÖNEMLİ GELİŞMELER

• DSÖ, COVID-19 salgını sırasında Üye Devletleri daha uzun vadeli sağlık acil durumu hazırlığına yatırım yapmaya ve geliştirmeye teşvik etmektedir. Bu hedefi desteklemek için DSÖ, COVID-19 hazırlık ve müdahale eylemlerini haritalayan bir rehber yayınlamıştır; bu rehber ilgili destekleyici DSÖ kaynaklarını barındırmakta ve ülkelerin uzun vadeli ihtiyaçlarını da karşılamak için COVID-19 fonlarının bilinçli ve etkili bir şekilde tahsis edilmesini savunmaktadır (https://www.who.int/publications/i/item/investing-in-and-building-longer-term-health-emergency-preparedness-during-the-covid-19-pandemic).
• Bir DSÖ araştırması sayesinde, HIV ilaçlarına erişimin COVID-19'dan ciddi şekilde etkilendiği anlaşılmıştır (https://www.who.int/news-room/detail/06-07-2020-who-access-to-hiv-medicines-severely-impacted-by-covid-19-as-aids-response-stalls). Uluslararası AIDS Derneği'nin iki yıllık konferansı öncesinde yürütülen ankete göre, yetmiş üç ülke, COVID-19 salgını sonucunda antiretroviral (ARV) ilaç stoklarının tükenme riski altında olduğu konusunda uyarmıştır (https://www.who.int/news-room/events/detail/2020/07/06/default-calendar/23rd-international-aids-conference-and-covid-19-conference).
• DSÖ Amerika Bölge Ofisi, ülkeleri, özellikle savunmasız topluluklar arasında COVID-19 salgınında sıtmaya karşı mücadeleye devam etmeye çağırmaktadır (https://www.paho.org/en/news/6-7-2020-paho-urges-countries-continue-fight-against-malaria-during-covid-19-pandemic). Amerika'da sıtma riski taşıyan bölgelerde 138 milyon insan yaşamaktadır ve 2018'de 765.000 vaka ve yaklaşık 340 ölüm bildirilmiştir (https://www.paho.org/en/topics/malaria).
• Bugünkü "Odak Noktadaki Konu" bölümünde, infodemiyle mücadele etmek için yeni müdahaleleri keşfetme konulu bir konferans düzenleyen DSÖ Salgın Bilgi Ağından (EPI-WIN) bir güncelleme sunmaktayız.

ODAK NOKTADAKİ KONU: Disiplinler arası bilimin geliştirilmesi: infodemiyoloji, infodemi yönetiminin arkasındaki bilim

“Sadece bir salgınla savaşmıyoruz; bir infodemi ile de mücadele ediyoruz.”

DSÖ Genel Müdürü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Münih Güvenlik Konferansı'nda, 15 Şubat 2020

İnfodemi, yani COVID-19 hakkında aşırı miktarda bilginin olması, pandemiye müdahale etmenin çok önemli bir parçasıdır. 7-8 Nisan tarihlerinde DSÖ Salgın Bilgi Ağı (EPI-WIN), disiplinler arası bir uzmanlar grubunun ve 1300'den fazla katılımcının infodemi yönetimi hakkındaki fikirleri kitleselleştirmek için iki günlük, çevrimiçi bir küresel danışma toplantısı düzenlemiştir (https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200415-sitrep-86-covid-19.pdf?sfvrsn=c615ea20_6 ). Toplantı sonucunda, COVID-19 infodemisi ve 50 eylem noktasını yönetmek için bir DSÖ çerçevesi oluşturulmuştur ve yeni infodemi müdahaleleri için bilim ve kanıtları araştırmak, mümkün olduğunca geniş bir yelpazede ilgili disiplinlerden anlayışlar ve yaklaşımlar toplamak için bir takip danışmanlığı yapılması taahhüt edilmiştir (https://www.jmir.org/2020/6/e19659/).

Bu ikinci bilimsel konsültasyon 29 Haziran'da halka açık yapılan bir toplantıyla açılmıştır, sadece davetiyeyle katılımın sağlandığı bir bilimsel konferans ve bir dizi uzaktan danışma ve Temmuz boyunca uzman ekipler arasında yürütülecek paralel tartışmalarla devam edecek, 21 Temmuz'da bu tartışmaların bulgularının sunulacağı halka açık bir internet semineriyle sona erecektir (halka açık internet seminerine https://www.who.int/news-room/events/detail/2020/06/30/default-calendar/1st-who-infodemiology-conference adresinden kayıt olabilirsiniz).

Halka açık toplantı rekor kıran bir katılım sağlamıştır: toplantının gerçekleştiği video konferans platformuna toplam 7862 bağlantı sağlanmıştır ve olayın paralel canlı akışını 3300 kişi daha izlemiştir - toplamda 11.000'den fazla bağlantı kurulmuştur. 11 konuşma programı (https://www.youtube.com/playlist?list=PLwmB5Aqso7V7B2-eq2HBPDFI6GWxYGjX3) (https://www.who.int/teams/risk-communication/infodemic-management/pre-conference-1st-who-infodemiology-conference) grafik özetleriyle (https://www.who.int/teams/risk-communication/infodemic-management/1st-who-infodemiology-conference) birlikte çevrimiçi olarak mevcuttur.

DSÖ COVID-19 Özel Temsilcisi David Nabarro, acil sağlık durumlarında empatinin önemini vurgulayarak ve bireysel ve toplumsal bakış açılarını anlama ihtiyacını belirterek, salgın ve infodemi müdahalesini ihtiyaçlarına göre ortaya koymanın altını çizmiştir. ABD'nin Yale Üniversitesi'nden Saad Omer, yanlış bilginin bilişsel yönlerini ve sosyal bilimler araştırmalarının bize “gerçeğe dayanıklı bir dünyada” en iyi yaklaşımlar hakkında ne anlattığını vurgulamıştır. Rustam Haydarov, UNICEF Çocuk Felci Kalkınması İletişimi Lideri, Pakistan'ın Peşaver'deki oral çocuk felci aşısına olan güveni yıkan, sahte bir video tarafından katalize edilen gerçek dünyadaki bir infodeminin ayıklayıcı örneğiyle, gerçek hayatta bu direncin bir resmini çizmiştir. Endonezya'da sahte bilgilerle ilgilenen sivil toplum kuruluşu olan Mafindo'nun kurucusu Harry Sufehmi, Mafindo’nun, yanlış bilgilendirmeleri kontrol etmek ve düzeltmek için 80.000 kişilik kitle kaynaklı çabalarının sözlü geçmişini vermiştir. İnsanları yanlış bilgiye karşı dayanıklılıkla güçlendirmek için çalışan "İlk Taslak" adlı organizasyondan Claire Wardle, yanlış bilgileri yayan aile üyeleri ve arkadaşlarla nasıl konuşulacağına dair pratik ipuçları vermiştir: “amcalarını susturma”. Son oturumda Catherine Gicheru, Kenya’daki COVID-19 infodemisini ve yanlış bilginin, sorunun sadece bir parçası olduğunu göstermiştir: her türden çok fazla bilgi, doğru bir şekilde uygun bağlamda ele alınmadıysa, genel toplumda hayal kırıklığı ve karışıklığı tetikleyebilir. Kamu güveni, şeffaf iletişim ve doğru bilgiyi güçlendiren bir medya ortamı üzerine kuruludur. Son olarak, Camille Francois, yanlış bilginin yayıldığı kanalları ve farklı sosyal ağların infodemi müdahale planlaması için nasıl önemli ipuçları sunduğunu anlamaya çalışan, infodeminin çevrimiçi bir “kartografisinin” geliştirilmesini tartışmıştır.

Toplantıya dünyanın dört bir yanından insanlar katılmıştır: konuşmalarla paralel olarak yapılan çevrimiçi anketlerde ve soru-cevap oturumlarında, her DSÖ bölgesinden ve 158 farklı ülke ve bölgeden katılımcılar vardı. Geniş bir profesyonel temsilcilik de vardı, katılımcılar geniş bir yelpazedeydi - konuşmacıların kaçının infodemi müdahalesine multidisipliner bir yaklaşımın önemini vurguladığı göz önüne alındığında, katılım cesaret vericiydi.

Konferansın sonunda anket sonuçları, müzakerenin, dinleyicilerin infodemi yönetimi bilgisini artırdığını göstermiştir.

SÜRVEYANS

Şekil 1. Son yedi gün içinde, ülke veya bölgeye göre bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakası sayısı, 1 - 7 Temmuz **

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

Şekil 2. Rapor tarihi ve DSÖ bölgesine göre doğrulanmış COVID-19 vakalarının sayısı, 30 Aralık 2019 – 7 Temmuz 2020**

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

Tablo 1. DSÖ bölgesine göre, laboratuvarda doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri bildirilen ülkeler veya bölgeler. Orta Avrupa Zaman Dilimine göre sabah 10.00 itibarıyla bildirilen veriler, 7 Temmuz 2020**

(*) Pending: Beklemede

Community transmission: Genel bulaşma

Clusters of cases: Vaka kümeleri

Sporadic cases: Sporadik vakalar

No cases: Vaka yok

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.

TEKNİK REHBER VE DİĞER KAYNAKLAR

• COVID-19 ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
• DSÖ bölge ofislerinden güncellemeler:

• DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/healthtopics/coronavirus-covid-19
• DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/healthtopics/corona-virus/index.html
• DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: http://www.euro.who.int/en/healthtopics/health-emergencies/coronavirus-covid-19
• DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirusinfections/coronavirus-disease-covid-19
• DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaksand-emergencies/novel-coronavirus-2019
• DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid19

• Araştırma ve Geliştirme: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/global-research-on-novel-coronavirus-2019-ncov
• COVID-19 hakkında çevrimiçi kurslar: https://openwho.org/channels/covid-19 ; ve mevcut olan diğer ulusal diller: https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages
• Uluslararası toplumun, tüm ülkelere virüse hazırlanması ve müdahale etmesi konusunda sağladığı desteği özetleyen Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP): https://www.who.int/publications-detail/strategic-preparedness-and-response-plan-for-the-new-coronavirus
• DSÖ Acil Sağlık Durumu tablosu: https://covid19.who.int/
• Haftalık COVID-19 İşlem Güncellemeleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/strategies-plans-and-operations

HALK İÇİN ÖNERİLER VE TAVSİYELER

• Kendinizi koruyun: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public
• Sorular ve Cevaplar: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
• Seyahat önerileri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/travel-advice
• EPI-WIN: bireyler, kuruluşlar ve topluluklara uyarlanmış bilgiler: https://www.who.int/teams/risk-communication

VAKA TANIMLARI

DSÖ, sürveyans tanımlarını içeren "koronavirüs hastalığı (COVID-19) olan insan enfeksiyonu Global Sürveyans" belgesini periyodik olarak güncellemektedir: https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov)

COVID-19 kaynaklı ölümün tanımı

COVID-19 kaynaklı ölüm, gözetim amacıyla, COVID hastalığı ile ilişkili olmayan (örn. Travma) açık bir alternatif ölüm nedeni olmadığı sürece, şüpheli veya doğrulanmış bir COVID-19 vakasına klinik olarak uyumlu bir hastalıktan kaynaklanan ölüm olarak tanımlanmaktadır. Hastalık ve ölüm arasında tam bir iyileşme dönemi olmamalıdır.

Ölüm nedeni olarak COVID-19'un sertifikalandırılması ve sınıflandırılması (kodlanması) için daha fazla rehberliği https://www.who.int/classifications/icd/covid19/en/ ve https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-mortality-reporting-2020-1 adreslerinde bulabilirsiniz.

EK 1

Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ tarafından yayınlanan bilgi dokümanları, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve birbirinden farklı dahil etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar arasında farklılıklar olması beklenmektedir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmini ile sunulan sayımları ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmaya yönelik değişken gecikmeleri etkilemektedir.

Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler ve bölgeler, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir.

Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

(2) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

Sayımlar, aksi belirtilmedikçe DSÖ vaka tanımlarına (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ) dayanarak laboratuvar tarafından onaylanan vakaları ve ölümleri yansıtmakta (bkz. Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları) ve hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içermektedir.

Diğer*: Uluslararası taşıt (Diamond Princess) kapsamında bildirilen vakaları ve ölümleri içermektedir.

Ülkelerin, toplam sayılarından, çok sayıda vaka veya ölümleri ortadan kaldıran veri uzlaştırma uygulamaları yapma eğilimi nedeniyle, DSÖ artık bu verileri uygun şekilde "yeni vakalar"/"yeni ölümler" sütunlarında negatif sayılar olarak gösterecektir. Bu, okuyucuların bu tür uzlaştırma uygulamalarının ne zaman gerçekleştiğini belirlemelerine yardımcı olacaktır. İleride çıkarmaların önceki günlere dağıtılmasına izin veren ek ayrıntılar kullanıma sunuldukça, sayılar buna göre güncellenecektir. Önceki durum raporları geriye dönük olarak güncellenmeyecektir; en güncel veriler her zaman covid19.who.int adresinde bulunabilir.

Ek tablo notları

(1) Bulaşma sınıflandırması, ülkelerin/bölgelerin kendilerini raporlama sürecine dayanmaktadır. Sınıflandırmalar, haftalık olarak gözden geçirilmekte ve yeni bilgiler elde edildikçe düzeltilmektedir ve bildirilen en yüksek kategoriye dayanmaktadır. Ülkeler/Bölgeler arasında farklı bulaşma dereceleri olabilir. Kategoriler:

• Vaka yok: Doğrulanmış vakası olmayan ülkeler/bölgeler
• Sporadik vakalar: İmporte veya yerel olarak tespit edilen bir veya daha fazla vakanın bulunduğu ülkeler/bölgeler
• Vaka kümeleri: Zaman, coğrafi konum ve/veya ortak maruziyetlerle kümelenmiş vakalar yaşayan ülkeler/bölgeler
• Genel bulaşma:  Bulaşma zincirlerine bağlanamayan çok sayıda vaka,  gözlemci laboratuvar sürveyansından çok sayıda vaka ve ülkenin/bölgenin çeşitli yerlerinde, birden fazla ilişkisiz vaka kümesi durumlarının dahil olduğu, ancak bunlarla sınırlı olmayarak faktörlerin değerlendirilmesi yoluyla tanımlanan, daha büyük yerel bulaşma salgınları yaşayan ülkeler/bölgeler
• Beklemede: DSÖ’ye bulaşma sınıflandırmasını henüz rapor etmeyen ülkeler/bölgeler

(**) "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içermektedir.

Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları

Yok