DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 03.08.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) DURUM RAPORU
Son 7 gün içinde salgın, yaklaşık 1,8 milyon yeni vaka ve 40 bin yeni ölüm bildirilerek hızlanmaya devam etmiştir( günlük ortalama 256.294 vaka ve günde 5.675 ölüm). Ülkeler, virüs bulaşmasını sınırlamak için uygulanan halk sağlığı ve sosyal önlemleri hafiflettikçe, bu ülkelerden bazıları vakaların kümelendiğini veya yeniden canlandığını gözlemlemiştir. Riskler ve güvenlik açıkları, savunmasız, düşük kaynaklı ve çatışmadan etkilenen ortamlarda daha da büyüktür.
3 Ağustos 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler
ÖNEMLİ GELİŞMELER
- DSÖ, bir COVID-19 Hazırlık ve Müdahale İlerleme Raporu yayınlamıştır (https://www.who.int/publications/i/item/strategic-preparedness-and-response-plan-for-the-new-coronavirus). Rapor, Stratejik Müdahale ve Hazırlık Planı'nda belirtilen üç hedef çerçevesinde - uluslararası koordinasyon ve desteğin artırılması, destek ile ülke hazırlığının ve müdahalenin artırılması, araştırma ve yeniliği hızlandırmak -, 1 Şubat - 30 Haziran 2020 tarihleri arasında kaydedilen ilerlemeyi vurgulamaktadır.
- Yemen'deki DSÖ destekli terapötik beslenme merkezindeki beslenme ve sağlık uzmanlarından biri olan Salah Alshaoof, "Bağışıklık sistemleri, özellikle çocuklar söz konusu olduğunda, COVID-19 dahil bulaşıcı hastalıklara karşı savunmasız bırakan yetersiz beslenme nedeniyle tehlikeye atılıyor" demiştir. DSÖ, Yemen'deki 90 terapötik beslenme merkezine İtalya ve diğer donörlerin desteğiyle destek sağlamıştır (http://www.emro.who.int/yem/yemen-news/who-and-italy-frontrunners-in-the-fight-against-malnutrition-in-yemen.html?format=html).
- Ruanda'da COVID-19 ile mücadelede robotlar kullanılmaktadır (https://www.afro.who.int/news/robots-use-rwanda-fight-against-covid-19). UNDP Ruanda Hızlandırıcı Laboratuvarı ile BİT ve İnovasyon Bakanlığı arasındaki bir ortaklık aracılığıyla edinilen 5 insan büyüklüğündeki robotlar, Mayıs 2020'de Kanyinya COVID-19 Tedavi Merkezi'nde tanıtılmıştır. Ruanda'daki Kigali Uluslararası Havaalanı 1 Ağustos'tan itibaren uluslararası ticari uçuşlar için yeniden açılacağından, yolcuların vücut ısısının daha hızlı taranmasını kolaylaştırmak için robotlardan biri - Urumuri - kullanılacaktır.
- Bugünkü "Odak Noktadaki Konu" bölümünde, DSÖ ve ortaklarının, Küresel Salgın Uyarısı ve Müdahale Ağı'nın ve Küresel Sağlık Kümesi'nin, COVID-19 müdahalesini desteklemek için nasıl çalıştıklarını özetleyen bir güncelleme sunmaktayız. Ayrıca 2 Ağustos tarihinde sona eren hafta için COVID-19'un küresel epidemiyolojik bir değerlendirmesi de sunulmaktadır.
|
Sayılarla Durum (DSÖ Bölgelerine Göre) |
||
|
Toplam (son 24 saatteki yeni vaka sayıları) |
||
|
Küresel |
17.918.582 doğrulanmış (257.677) |
686.703 ölüm (5810) |
|
Afrika |
815.996 doğrulanmış (13.204) |
14.062 ölüm (283) |
|
Amerika |
9.630.598 doğrulanmış (153.835) |
363.162 ölüm (3982) |
|
Doğu Akdeniz |
1.564.836 doğrulanmış (10.771) |
40.782 ölüm (396) |
|
Avrupa |
3.391.779 doğrulanmış (15.862) |
213.559 ölüm (276) |
|
Güney-Doğu Asya |
2.187.015 doğrulanmış (55.850) |
46.675 ölüm (838) |
|
Batı Pasifik |
327.617 doğrulanmış (8155) |
8450 ölüm (35) |
ODAK NOKTADAKİ KONU: Küresel Salgın Uyarısı ve Müdahale Ağı ve Küresel Sağlık Kümesi aracılığıyla COVID-19 müdahalesine destek olma
Ocak 2020'nin başından bu yana, DSÖ ve Küresel Salgın Uyarısı ve Müdahale Ağı'nın (GOARN) ortakları, uyarılar ve risk değerlendirmeleri hakkında bilgi paylaşmış, müdahale planlarının geliştirilmesi konusunda işbirliği yapmış ve ülkelere destek olmuştur. Haftalık telekonferanslar, Yönlendirme Komitesi ile büyük COVID müdahale ortakları ve taraflarının koordinasyonunu ve katılımını desteklemiştir.
DSÖ ve GOARN ortakları ve ağları, Ortaya Çıkan Hastalıklar Klinik Değerlendirme ve Müdahale Ağı, Küresel Enfeksiyon ve Önleme Kontrol Ağı, Ortaya Çıkan ve Tehlikeli Patojenler Laboratuvar Ağı ve COVID laboratuvar ağları, temaslı takibi ağı ve yeni Risk İletişimi ve Topluluk Katılımı (RCCE) ortak hizmetleri kollektifini içermektedir. Ortaklık, ülkelere operasyonel ve teknik destek sağlamak için sürekli olarak çalışmaktadır. Mümkün olduğunda, uluslararası desteğin doğrudan verilmesinin yanı sıra sanal platformlar aracılığıyla yardımı da içermektedir.
3 Ağustos 2020 itibariyle GOARN ortaklarına, 50'den fazla kurum ve ağdan 588 destek teklifi iletilmiştir; aralarından 86 uzman yerleştirilmiş, bunlardan 23'ü sahaya yerleştirilmiş ve/veya sanal destek sağlamaktadır ve buna ilaveten 10 yerleştirme daha yapılmaktadır. Uluslararası hava taşımacılığı seyahati ile ilgili ağır kısıtlamalar ve karantina gereklilikleri, uluslararası desteğin yerleştirilmesinde önemli bir etkiye sahiptir.
GOARN, operasyonel araştırma desteği ile kanıta dayalı COVID-19 müdahalelerini desteklemektedir. Buna, hala "evde bakım, sağlık sistemleri ve politikası, iyi katılımcı uygulama, politikaya ilişkin kanıtlar, sağlık çalışanlarına bulaşmasını önleme ve kontrol ve yoğun bakım ünitesi kaynak tahsisi"nin olduğu altı alt grupta çalışan ve 100'den fazla araştırmacıdan oluşan çok disiplinli bir ekip içeren COVID-19 Araştırma Yol Haritası Sosyal Bilimler Çalışma Grubu liderliği de dahildir. Ortaklar DSÖ Bilim Ofisini, COVID-19 kanıtlarının koordinasyonunu ve tedavisini geliştirmek için, öncelikle Kütüphaneci Rezerv Topluluğu (LRC) (https://librarianreservecorps.libguides.com/home) aracılığıyla desteklemektedir. LRC günlük olarak yayın veri tabanlarının ayarlanmasını desteklemekte, gerçek zamanlı ve acil kanıt aramaları yapmakta ve sistematik incelemeler yapmaktadır.
Odak noktaları, küresel, bölgesel ve ülke düzeylerindeki operasyonel araştırma ihtiyaçlarını desteklemek için, GOARN araştırma varlıklarını 5 teknik rehber belgesi ve 4 çalışma ile, yedi teknik veya operasyonel destek içine yerleştirilmiştir.
Ağ, müdahalede lider ajanslar olarak DSÖ, UNICEF ve IFRC'yi de içeren daha geniş RCCE müdahale ortakları topluluğunun yanı sıra, COVID-19 için Küresel RCCE İşbirliği'nin koordinasyonunu da desteklemektedir. GOARN, RCCE COVID-19 müdahalesi için haftalık küresel koordinasyona ev sahipliği yapmaktadır ve toplum için sanal bir platform oluşturmuştur. Salgının başlamasından bu yana, Küresel GOARN RCCE müdahale stratejisinin geliştirilmesini, çoklu rehberlik ve araçların, bölgesel ve ülke müdahale ortaklarının deneyim ve bilginin zamanında paylaşılmasına aktif katılımını ve RCCE operasyonel koordinasyonunun güçlendirilmesini sağlamıştır. Şu anda, 55'in üzerinde RCCE ortağı, dünyanın tüm bölgelerinden gelen bu desteğin bir sonucu olarak COVID-19 müdahalesi konusunda işbirliği yapmaktadır. GOARN yönetim kurulu, GOARN'ın RCCE işbirliğini daha da geliştirmek için çerçeve olarak UNICEF, DSÖ ve IFRC tarafından kararlaştırılan Küresel Toplu Hizmet modeline katılmasını desteklemiştir. Toplu hizmet, GOARN'ın koordinasyon ve ağ oluşturmanın ötesinde, kapasite geliştirme, eğitim, operasyon araştırması ve müdahale eylemlerinde tam desteğinden yararlanacaktır. GOARN ayrıca, DSÖ Ar-Ge Planı sosyal bilim çalışma grubunun ve küresel işbirliğinde kurulan sosyal bilimler alt grubunun GOARN liderliğinin yakın işbirliğiyle, operasyonel sosyal bilimi ve RCCE çalışma alanlarını bir araya getirmede etkili olmuştur. Amaç, toplulukları ve bireysel davranışları içeren tüm müdahalelerin kanıtlarla tam olarak bildirilmesini ve müdahalelerin maksimum etkililiğini ve etkisini sağlamak, mevcut yaklaşımdaki fazlalık ve verimsizlikleri gidermek için müdahale desteklerine entegre edilmesini sağlamaktır.
Go.data, temaslı takibi kapasitesini desteklemek için DSÖ ve GOARN faaliyetlerinin temel bir öğesidir. Ocak ve Temmuz 2020 arasında 450'den fazla bilgi ve destek talebi alınmıştır. Dünya genelinde 55 proje, temaslı takibi ve müdahalenin bir parçası olarak Go.Data'yı uygulamaktadır. Epidemiyoloji, analitik, birlikte çalışabilirlik ve BT için kullanıcı desteği ile birlikte ortaklar ve ülkeler için düzenli olarak sanal eğitimler ve toplantılar düzenlenmektedir. Buna ek olarak, yakın zamanda başlatılan Go.Data uygulama topluluğu, kullanıcılar için ana iletişim noktası ve en son bilgi ve belgeler için bir kaynak haline gelmektedir.
GOARN COVID-19 Bilgi Merkezi (https://extranet.who.int/goarn/COVID19Hub), BM ajansları, uluslararası ve ulusal STK'lar, akademik kurumlar ve konsorsiyumlar da dahil olmak üzere ortaklar tarafından düzenlenmiştir. Bilgi Merkezi, pandemik müdahaleyi desteklemek üzere mevcut en iyi kaynaklara erişim için halka açık bir platformdur. Bu pandemi sırasında bilgi seli ve hızlı tempolu bilgi üretimi göz önüne alındığında ülkelerin mevcut en iyi bilgilere erişmesini sağlamak için geliştirilmiştir. Bilgi Merkezi, siyasete yön verenlerden, müdahale edenler, araştırmacılar, eğitimciler, etkilenen topluluklar ve genel halka kadar çeşitli kitleler için COVID-19 hakkında çok disiplinli bilgiler sunmaktadır.
Küresel Sağlık Kümesi, 28 ülke ve 2 bölgesel Sağlık Kümesi boyunca etkilenen kişilerin ve uygulayıcı ortakların ihtiyaçlarını savunarak, Küresel İnsani Müdahale Planı'nın (GHRP) Temmuz güncellemesine katkıda bulunmuştur (https://www.who.int/health-cluster/news-and-events/news/GHRP-revision-july-2020/en/). Diğer faaliyetlerin yanı sıra, Ülke Sağlık Kümeleri ve ortakları, GBV'deki artışa COVID-19 bağlamında (Irak Sağlık Kümesi (https://www.who.int/health-cluster/news-and-events/news/Iraq-GBV-in-COVID-19-context/en/)) müdahale etmekte ve temel sağlık hizmetlerini (Yemen Sağlık Kümesi (https://www.who.int/health-cluster/news-and-events/news/Iraq-GBV-in-COVID-19-context/en/)) korumaktadır. Global Sağlık Kümesi (https://www.who.int/health-cluster/en/), COVID-19 üzerindeki Global Bilgi Yönetimi, Değerlendirme ve Analiz Hücresinin (GIMAC) (https://www.gimac.info/) öncülüğünü sürdürmekte ve saha talepleri için teknik destek sağlamaktadır.
Küresel Sağlık Kümesi COVID-19 Görev Ekibi, COVID-19 müdahalesindeki koordinasyonu ve etkinliği güçlendirmek için ortaklarla birlikte çalışmaya devam etmektedir. Aşağıdaki konularda araçlar ve anahtar mesajlar geliştirmek için dört akran grubu oluşturulmuştur: cinsiyete dayalı şiddet ve sağlık, vaka yönetimi, temel sağlık hizmetlerinin önceliklendirilmesi ve insani ortamlar için etik bir çerçeve. Çalışmaları konusunda daha fazla bilgilendirmek için, Görev Ekibi altı ülkede operasyonel zorlukları ve teknik boşlukları belirlemek üzere derinlemesine vaka çalışmaları yürütecektir. Görev Ekibi ortağı Harvard İnsani Girişimi, Bangladeş (Cox's Bazar), Burkina Faso, Çad, Irak, Nijerya (kuzeydoğu bölgesi) ve Yemen'de ülke başına 10 ila 12 arasında kilit bilgi kaynağıyla Arapça, Bengalce, İngilizce ve Fransızca röportajlar gerçekleştirecektir.
2 Ağustos'ta sona eren haftanın COVID-19 küresel epidemiyolojik değerlendirmesi
Küresel Değerlendirme
2 Ağustos'ta sona eren hafta boyunca, DSÖ'ye 680.000'den fazla ölüm de dahil olmak üzere 17.6 milyon COVID-19 vakası bildirilmiştir. Son yedi gün içinde, salgın, yaklaşık 1,8 milyon yeni vaka ve 40 bin yeni ölüm bildirilerek hızlanmaya devam etmiştir - günlük ortalama 256.294 vaka ve günde 5675 ölüm. Vaka sayısının 16 milyondan 17 milyona yükselmesi sadece 4 günü almıştır.
DSÖ Amerika Bölgesi, rapor edilen yeni doğrulanmış tüm vakaların yarısına (%54) sahip olarak ve son bir hafta içinde ölümlere neden olarak en sert darbe olmaya devam etmektedir (Tablo 1). Güneydoğu Asya ve Batı Pasifik bölgeleri de doğrulanan vakalarda ve ölümlerde önemli artışlar görmeye devam etmiştir. Doğrulanan vakaları bildiren tüm ülkeler ve bölgeler arasında, Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya ve Hindistan son yedi gün içinde en çok etkilenen ilk üç ülke olmaya devam etmektedir.
|
DSÖ Bölgesi |
Son 7 gün içindeki yeni vakalar: sayı (%) |
Son 7 gün içinde yeni vakalarda % değişim * |
Son 7 gün içindeki yeni vakalar: sayı (%) |
Son 7 gün içinde yeni ölümlerde % değişim * |
|
Amerika |
1.016.718 (%56,7) |
%0.8 |
25.456 (%64,1) |
%-7,5 |
|
Güney-Doğu Asya |
398.917 (%22,2) |
%17,0 |
6051 (%15,2) |
%-3,1 |
|
Avrupa |
152.613 (%8,5) |
%-2,1 |
3004 (%7,6) |
%-6,3 |
|
Afrika |
106.585 (%5,9) |
%-9,0 |
2071 (%5,2) |
%-4,2 |
|
Doğu Akdeniz |
84.086 (%4,7) |
%-11,9 |
2904 (%7,3) |
%-10,8 |
|
Batı Pasifik |
35.141 (%2,0) |
%45,5 |
238 (%0,6) |
%38,4 |
|
Küresel |
1.794.060 (%100,0) |
%3 |
39.724 (%100,0) |
%-6.7 |
(*) Son 7 gün içindeki yeni doğrulanan vaka/ölüm sayısındaki, önceki 7 güne göre yüzdelik değişim.
Ülkeler, virüs bulaşmasını sınırlamak için uygulanan halk sağlığı ve sosyal önlemleri hafiflettikçe, bu ülkelerden bazıları vakaların kümelendiğini veya yeniden canlandığını gözlemlemiştir. Riskler ve güvenlik açıkları savunmasız, düşük kaynaklı ve çatışmadan etkilenen ortamlarda daha da büyüktür.
DSÖ Bölgesine göre durumlar
2 Ağustos itibariyle, Amerika/PAHO Bölgesi'nde, 1 milyon yeni vaka da dahil olmak üzere 9.4 milyondan fazla vaka ve 350.000 ölüm bildirilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri ve Brezilya, son yedi gün içinde bölgedeki toplam vakaların %75'ine ve ölümlerin %59'una - veya şimdiye kadar küresel olarak vakaların %41'ine ve ölümlerin %36'sına - sahip olarak en çok etkilenen ülkeler olarak kalmıştır. Kolombiya, Meksika, Peru ve Arjantin de önemli artışlar bildirmiştir.
Güneydoğu Asya Bölgesinde, son 7 gün içinde doğrulanan vaka sayısı %17 artarken, ölümler %3 azalmıştır. Hindistan ve Bangladeş, 2 Ağustos itibariyle tüm bölgesel olarak doğrulanmış vakaların %96'sına ve son 7 gün içindeki vakaların %96'sına sahip olmaya devam etmektedir. Muson yağmurları ve su baskınları bu ülkelerdeki sürveyans, test ve kontrol çabalarını etkilemektedir.
Avrupa Bölgesi, rapor edilen vakalarda ve ölümlerde nispeten daha küçük dalgalanmalar göstermeye devam etmektedir. Rusya, İspanya ve Kazakistan, geçtiğimiz hafta bildirilen yeni vakaların çoğuna sahiptir. Birçok ülkedeki artışlar kısmen büyük toplantılara ve sosyal mesafeli tedbirlere uyulmamasına bağlanmıştır.
Afrika Bölgesinde, doğrulanan vaka ve ölüm sayısı son 7 gün içinde azalmıştır. Bu öncelikle Güney Afrika'da gözlenen erken düşüşlerden kaynaklanmaktadır. Güney Afrika, bölgedeki vakaların ve ölümlerin neredeyse üçte ikisine sahiptir ve geçtiğimiz hafta 69.000'den fazla yeni vaka ve 1500'e yakın yeni ölüm bildirmiştir. Ayrıca, son yedi gün içinde Cezayir, Etiyopya, Kenya ve Gana'da önemli artışlar kaydedilmiştir. Hastane sistemlerinin yoğun ve kaynak yetersizliği olan sağlık personeli bölgesinde çok sayıda rapor mevcuttur çünkü doğrulanmış vaka sayısı ve hastaneye yatması gereken hastalar artmaya devam etmektedir.
Doğu Akdeniz Bölgesi, Haziran ayının sonundan bu yana vakalarda kademeli bir düşüş gözlemlemiş ve bir önceki haftaya göre gözlemlenen vaka ve ölümlerde %12 ve %11 azalma ile devam etmiştir. Bununla birlikte, bu eğilim, bölgede heterojen bir durum gösteren Irak, İran İslam Cumhuriyeti ve Suudi Arabistan Krallığında artan vaka sayılarını gizlemektedir.
Batı Pasifik Bölgesi'nde, uzun süreli göreceli istikrar döneminden sonra, geçen ay doğrulanan vaka ve ölüm sayısı, geçen hafta sırasıyla %37 ve %58 artış göstermeye başlamıştır. Filipinler, Japonya ve Avustralya yeni rapor edilen vakaların çoğuna sahiptir. Japonya'da, enfeksiyonlardaki ilk artış Tokyo'da merkezlenirken, yeni artış, daha yaşlı bireyler de dahil olmak üzere diğer kentsel alanlarda daha fazla sayıda doğrulanmış vakadan kaynaklanmaktadır. Papua Yeni Gine ve Filipinler de vaka sayısında keskin bir artış yaşarken, Vietnam Nisan ayından bu yana yerel olan ilk vakalarını bildirmiştir.
SÜRVEYANS
Şekil 1. Son yedi gün içinde, ülke veya bölgeye göre bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakası sayısı, 28 Temmuz – 3 Ağustos**

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.
Şekil 2. Rapor tarihi ve DSÖ bölgesine göre doğrulanmış COVID-19 vakalarının sayısı, 30 Aralık 2019 – 3 Ağustos 2020**

(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.
Tablo 1. DSÖ bölgesine göre, laboratuvarda doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri bildirilen ülkeler veya bölgeler. Orta Avrupa Zaman Dilimine göre sabah 10.00 itibarıyla bildirilen veriler, 3 Ağustos 2020**










(*) Pending: Beklemede
Community transmission: Genel bulaşma
Clusters of cases: Vaka kümeleri
Sporadic cases: Sporadik vakalar
No cases: Vaka yok
(**) Veri, tablo ve şekil notları için Ek 1'e bakınız.
TEKNİK REHBER VE DİĞER KAYNAKLAR
- COVID-19 ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
- DSÖ bölge ofislerinden güncellemeler:
- DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/healthtopics/coronavirus-covid-19
- DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/healthtopics/corona-virus/index.html
- DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: http://www.euro.who.int/en/healthtopics/health-emergencies/coronavirus-covid-19
- DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirusinfections/coronavirus-disease-covid-19
- DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaksand-emergencies/novel-coronavirus-2019
- DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid19
- Araştırma ve Geliştirme: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/global-research-on-novel-coronavirus-2019-ncov
- COVID-19 hakkında çevrimiçi kurslar: https://openwho.org/channels/covid-19 ; ve mevcut olan diğer ulusal diller: https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages
- Uluslararası toplumun, tüm ülkelere virüse hazırlanması ve müdahale etmesi konusunda sağladığı desteği özetleyen Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP): https://www.who.int/publications-detail/strategic-preparedness-and-response-plan-for-the-new-coronavirus
- DSÖ Acil Sağlık Durumu tablosu: https://covid19.who.int/
- Haftalık COVID-19 İşlem Güncellemeleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/strategies-plans-and-operations
HALK İÇİN ÖNERİLER VE TAVSİYELER
- Kendinizi koruyun: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public
- Sorular ve Cevaplar: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
- Seyahat önerileri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/travel-advice
- EPI-WIN: bireyler, kuruluşlar ve topluluklara uyarlanmış bilgiler: https://www.who.int/teams/risk-communication
VAKA TANIMLARI
DSÖ, sürveyans tanımlarını içeren "koronavirüs hastalığı (COVID-19) olan insan enfeksiyonu Global Sürveyans" belgesini periyodik olarak güncellemektedir: https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov)
COVID-19 kaynaklı ölümün tanımı
COVID-19 kaynaklı ölüm, gözetim amacıyla, COVID hastalığı ile ilişkili olmayan (örn. Travma) açık bir alternatif ölüm nedeni olmadığı sürece, şüpheli veya doğrulanmış bir COVID-19 vakasına klinik olarak uyumlu bir hastalıktan kaynaklanan ölüm olarak tanımlanmaktadır. Hastalık ve ölüm arasında tam bir iyileşme dönemi olmamalıdır.
Ölüm nedeni olarak COVID-19'un sertifikalandırılması ve sınıflandırılması (kodlanması) için daha fazla rehberliği https://www.who.int/classifications/icd/covid19/en/ ve https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-mortality-reporting-2020-1 adreslerinde bulabilirsiniz.
EK 1
Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ tarafından yayınlanan bilgi dokümanları, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve birbirinden farklı dahil etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar arasında farklılıklar olması beklenmektedir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmini ile sunulan sayımları ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmaya yönelik değişken gecikmeleri etkilemektedir.
Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler ve bölgeler, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir.
Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.
(2) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.
*Az sayıda ülke/bölge/alan kombine şüpheli ve laboratuvar tarafından doğrulanmış vakaları birlikte rapor etmektedir; bunları veri tablosunda göstermek için tanımlama çabaları devam etmektedir.
Diğer*: Uluslararası taşıt (Diamond Princess) kapsamında bildirilen vakaları ve ölümleri içermektedir.
Ülkelerin, toplam sayılarından, çok sayıda vaka veya ölümleri ortadan kaldıran veri uzlaştırma uygulamaları yapma eğilimi nedeniyle, DSÖ artık bu verileri uygun şekilde "yeni vakalar"/"yeni ölümler" sütunlarında negatif sayılar olarak gösterecektir. Bu, okuyucuların bu tür uzlaştırma uygulamalarının ne zaman gerçekleştiğini belirlemelerine yardımcı olacaktır. İleride çıkarmaların önceki günlere dağıtılmasına izin veren ek ayrıntılar kullanıma sunuldukça, sayılar buna göre güncellenecektir. Önceki durum raporları geriye dönük olarak güncellenmeyecektir; en güncel veriler her zaman covid19.who.int adresinde bulunabilir.
Ek tablo notları
(1) Bulaşma sınıflandırması, ülkelerin/bölgelerin kendilerini raporlama sürecine dayanmaktadır. Sınıflandırmalar, haftalık olarak gözden geçirilmekte ve yeni bilgiler elde edildikçe düzeltilmektedir ve bildirilen en yüksek kategoriye dayanmaktadır. Ülkeler/Bölgeler arasında farklı bulaşma dereceleri olabilir. Kategoriler:
- Vaka yok: Doğrulanmış vakası olmayan ülkeler/bölgeler
- Sporadik vakalar: İmporte veya yerel olarak tespit edilen bir veya daha fazla vakanın bulunduğu ülkeler/bölgeler
- Vaka kümeleri: Zaman, coğrafi konum ve/veya ortak maruziyetlerle kümelenmiş vakalar yaşayan ülkeler/bölgeler
- Genel bulaşma: Bulaşma zincirlerine bağlanamayan çok sayıda vaka, gözlemci laboratuvar sürveyansından çok sayıda vaka ve ülkenin/bölgenin çeşitli yerlerinde, birden fazla ilişkisiz vaka kümesi durumlarının dahil olduğu, ancak bunlarla sınırlı olmayarak faktörlerin değerlendirilmesi yoluyla tanımlanan, daha büyük yerel bulaşma salgınları yaşayan ülkeler/bölgeler
- Beklemede: DSÖ’ye bulaşma sınıflandırmasını henüz rapor etmeyen ülkeler/bölgeler
(**) "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içermektedir.
Ülkeye veya bölgeye özgü güncellemeler ve yazım hataları
- Güncelleme, 3 Ağustos 2020, Malta: Sayımlar, ulusal makamlar tarafından geriye dönük olarak düzeltilmiştir: 30 Temmuz ile 2 Ağustos arasında vaka sayısı düzeltilmiştir.
- Güncelleme, 3 Ağustos 2020, Belçika: Sayımlar, ulusal makamlar tarafından geriye dönük olarak düzeltilmiştir: 9 Temmuz ile 2 Ağustos arasında vaka sayısı düzeltilmiştir.
- Güncelleme, 3 Ağustos 2020, İsviçre: Sayımlar, ulusal makamlar tarafından geriye dönük olarak düzeltilmiştir: 2 Ağustos'ta ölüm sayısı düzeltilmiştir.

