Sudan’da Sarıhumma (Güncelleme)  

3 Aralık 2013

Sudan Federal Sağlık Bakanlığı (FMOH) DSÖ’ye Batı ve Güney Kordofan eyaletlerinde yer alan 12 şehrin Sarıhumma (YF) salgınından etkilendiğini bildirmiştir.  Batı Kardofan’da salgından etkilenen şehirler sırasıyla Lagawa, Kailak, Muglad ve Abyei iken Güney Kardofan’da salgından etkilenen şehirler sırasıyla Elreef Alshargi, Abu Gibaiha, Ghadir, Habila, Kadugli, Altadamon, Talodi ve Aliri’dir.   

3 Ekim ve 24 Kasım 2013 tarihleri arasında söz konusu salgınla ilgili olarak 14 ölüm dahil toplam 44 şüpheli Sarıhumma vakası bildirilmiştir (vaka ölüm oranı : %31,8).  Sudan Federal Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen saha incelemesi sonucu ilk şüpheli vakaların Ekim ayı boyunca Akasya sakızı/zamkı fidanlıkları için Batı Kordofan’a seyahat eden Sudan’ın doğu eyaletlerinden gelen mevsimlik işçiler arasından bildirildiği görülmüştür.  Daha sonra Batı ve Güney Kordofan eyaletlerinde yaşayan yerel nüfusta da şüpheli vakalar bildirilmiştir.  Sudan Federal Sağlık Bakanlığı saha inceleme ekibi tarafından şüpheli vakalardan toplanan kan örneklerinde Hartum’da bulunan Sağlık Bakanlığının Ulusal Halk Sağlığı Laboratuvarları’nda  Sarıhumma için yapılan İgM ELİSA Testi pozitif (+) çıkmıştır.  Kan örnekleri daha sonra bir DSÖ Sarıhumma Referans Laboratuvarı olan Senegal’de bulunan Pasteur Enstitüsü’nde Sarıhummaiçinseronötralizasyontesti’nin (PRNT) takip ettiği İgM ELİSA testleriyle tekrar teyit edilmiştir.  İnceleme ekibi tarafından yürütülen entomolojik araştırma sonucu bölgede Sarıhumma hastalığının bulaşmasını sağlayabilen vektör olan “Aedes aegepty” cinsi sivrisinekler tespit edilmiştir.       

DSÖ sürveyansın güçlendirilmesi ve aktif vaka araştırmalarının yürütülmesi konularında özellikle de Darfur’a komşu bölgelerde, Güney Sudan’da ve işlerinin tamamlanmasının ardından geri dönmeye başlayan mevsimlik işçilerin yaşadığı bölgelerde Federal Sağlık Bakanlığına yardımcı olmaktadır. Şimdiye kadar bu bölgelerin herhangi birinden bir şüpheli vaka bildirimi olmamıştır. Sudan Federal Sağlık Bakanlığı salgından etkilenen bölgelerde yeni vakaların görülmesini engellemek amacıyla risk altında bulunan nüfusu kapsayan Sarıhummaya karşı bir reaktif toplu aşılama kampanyası organize etmeyi planlamaktadır. DSÖ Ülke Ofisi Sarıhummaya karşı gerçekleştirilecek olan reaktif ytoplu aşılama kampanyasına destek sağlamak amacıyla Sarıhumma Aşısı Tedariki için Uluslararası Koordinasyon Grubu’ndan (YF-ICG) resmi bir talepte bulunmak üzere Federal Sağlık Bakanlığı ile birlikte çalışmaktadır.    

Geçen yılın sonunda Sudan’ın Darfur bölgesinde 171 ölüm dahil toplam 849 şüpheli vaka ile sonuçlanan bir Sarıhumma salgını görülmüştür (Vaka ölüm oranı: % 20). Bu salgına yanıt verebilmek için Darfur’un 5 bölgesinde yaklaşık 5 milyon insan Sarıhummaya karşı aşılanmıştır. 2005 yılında, göçebe nüfusun yüksek olduğu bir yer olan, Güney Kordofan eyaletinde bir Sarıhumma salgını bildirilmiştir.  Söz konusu bu salgın boyunca 183 ölüm dahil toplam 615 şüpheli vaka bildirilmiş (Vaka ölüm oranı: % 30) ve salgını önlemek üzere yaklaşık 1,6 milyon insanı hedef alan bir reaktif toplu aşılama kampanyası yürütülmüştür.   

Çeviri    : Emin Ali BALTACI