6 Eylül 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler

COVID-19 ile ilgili en son veriler ve bilgiler için lütfen aşağıdaki adresleri ziyaret ediniz:

• DSÖ COVID-19 Paneli (https://covid19.who.int/)
• COVID-19 ile ilgili güncellemeler (https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/events-as-they-happen)
• DSÖ COVID-19 Haftalık Operasyonel Güncelleme (https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/strategies-and-plans)

KÜRESEL EPİDEMİYOLOJİK DURUM

Bugüne kadar DSÖ'ye toplamda yaklaşık 27 milyon COVID-19 vakası ve 900.000 ölüm bildirilmiştir. 6 Eylül'de sona eren hafta için, bir önceki haftaya göre (24-30 Ağustos) vaka sayısında %5 artış ve ölüm sayısında %2 azalma ile 1,8 milyondan fazla yeni vaka ve 37.000 yeni ölüm bildirilmiştir (Şekil 1).

Şekil 1: DSÖ bölgeleri tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının sayısı, 30 Aralık – 6 Eylül 2020**

**Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

DSÖ Güney-Doğu Asya Bölgesi, bildirilen 600.000'den fazla yeni vaka ile geçen hafta yeni COVID-19 vakalarında en yüksek artışı göstermeye devam etmiştir. Avrupa ve Doğu Akdeniz Bölgelerinde bildirilen yeni vaka sayısında haftalık bir artış görülürken, Afrika ve Batı Pasifik Bölgeleri hem vaka hem de ölümlerde geçen haftaya göre azalma göstermiştir. Amerika Bölgesi, bildirilen vakalarda %1'lik bir artış göstermiştir, ancak ölümlerde de %4'lük bir azalma görülmüştür ve son yedi günde bildirilen tüm yeni vakaların neredeyse yarısını oluşturarak küresel olarak hastalığın en yüksek yükünü taşımaya devam etmektedir.

Afrika, Amerika, Doğu Akdeniz, Avrupa, Güney-Doğu Asya, Batı Pasifik bölgelerine özgü bilgileri aşağıda bulabilirsiniz.

Tablo 1. DSÖ Bölgelerine göre, son yedi günde bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakalarının ve COVID-19 kaynaklı ölümlerin sayısı, 6 Eylül 2020 verileri**

DSÖ Bölgesi	Son yedi gündeki yeni vakalar (%)	Son 7 gündeki yeni vakalarda yüzde değişim*	Toplam vakalar (%)	Son yedi gündeki yeni ölümler (%)	Son 7 gündeki yeni ölümlerde yüzde değişim*	Toplam ölümler (%)
Amerika	862.478 (%46)	%1	14.001.390 (%52)	22.325 (%59)	-%4	484.079 (%55)
Güney-Doğu Asya	616.795 (%33)	%14	4.689.943 (%18)	8124 (%22)	%4	83.400 (%10)
Avrupa	247.125 (%13)	%4	4.475.267 (%17)	3015 (%8)	%9	222.279 (%25)
Doğu Akdeniz	92.699 (%5)	%6	1.996.246 (%8)	2244 (%6)	-%1	52.710 (%6)
Afrika	38.639 (%2)	-%12	1.083.152 (%4)	1207 (%3)	-%14	22.929 (%3)
Batı Pasifik	28.907 (%2)	-%20	516.478 (%2)	644 (%2)	-%7	11.206 (%1)
Diğer*	-	-	741 (<%1)	-	-	13 (<%1)
Küresel	1.886.643 (%100)	%5	26.763.217 (%100)	37.559 (%100)	-%2	876.616 (%100)

* Yedi gün öncesine kıyasla, son yedi gün içinde yeni doğrulanan vaka/ölüm sayısındaki yüzde değişim. Tüm yüzdeler en yakın tam sayıya yuvarlanır.

** Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız

Şekil 2. Ülkelere ve bölgelere göre, son yedi günde 1 milyon nüfus başına bildirilen COVID-19 vakası, 31 Ağustos – 6 Eylül 2020 **

(**) Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

DSÖ BÖLGESİNE GÖRE DURUM

Afrika Bölgesi

Güney Afrika'daki vakalar bu hafta azalırken, ülke tüm yeni vakaların %37'sini oluşturarak bölgedeki en yüksek vaka sayısını bildirmeye devam etmektedir. Çok sayıda vaka bildiren diğer ülkeler arasında Etiyopya, Cezayir, Namibya ve Kenya bulunmaktadır.

Nijerya'daki vakalar bu hafta bir önceki haftaya göre %35 azalırken, bildirilen ölüm sayısı %200 artmıştır.

Şekil 3: DSÖ Afrika Bölgesi tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının ve ölümlerin sayısı, 6 Eylül 2020 verileri**

(**) Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Amerika Bölgesi

Amerika Birleşik Devletleri ve Brezilya, Amerika'daki tüm COVID-19 vakalarının yaklaşık dörtte üçünü oluşturmaktadır. Arjantin, Kolombiya ve Peru, bölgedeki yeni vakalarda bir sonraki en büyük oranı oluşturmaktadır.

Bahamalar vakalarda (%18) ve ölümlerde (%15) artış yaşamaya devam ettiğinden, adada halk sağlığı ve sosyal önlemler Ağustos ortasından itibaren uzatılmıştır.

Şekil 4: DSÖ Amerika Bölgesi tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının ve ölümlerin sayısı, 6 Eylül 2020 verileri**

(**) Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Doğu Akdeniz Bölgesi

Bölgedeki en yüksek sayıda yeni vaka Irak, İran, Fas, Suudi Arabistan ve Kuveyt'te görülmüştür ve yeni COVID-19 vakalarındaki en yüksek sayıyı Irak bildirmeye devam etmektedir.

Afganistan'da vakalar geçen haftaya göre bu hafta %77 artarken, yeni ölümler geçen haftaya göre %33 azalmıştır. Bahreyn'de vakalar, ülkenin Haziran ayı sonunda sınırlarını yeniden açmasından bu yana eğilimlerin artış gösterdiği Tunus'taki vakalarda olduğu gibi, son yedi günde yaklaşık %44 artmıştır.

Şekil 5: DSÖ Doğu Akdeniz Bölgesi tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının ve ölümlerin sayısı, 6 Eylül 2020 verileri**

(**) Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Avrupa Bölgesi

Avrupa Bölgesinde, Fransa, yaklaşık 44.000 vaka ile son yedi gün içinde en yüksek sayıdaki yeni vakayı bildirmiştir ve onu yaklaşık 40.000'in biraz üzerinde İspanya takip etmiştir. Rusya ve Ukrayna da çok sayıda vaka bildirmeye devam etmektedir. Ukrayna'da son yedi günde %19 artışla vakalar artmaya devam etmektedir. Hükümet, halk sağlığı ve sosyal önlemleri Ekim ayı sonuna kadar uzatmıştır.

İtalya'daki vakalar artış göstermeye devam ederken, bu haftaki %9'luk artış, geçen haftaki yaklaşık %85'lik artıştan önemli ölçüde daha düşüktür.

Şekil 6: DSÖ Avrupa Bölgesi tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının ve ölümlerin sayısı, 6 Eylül 2020 verileri**

(**) Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Güney-Doğu Asya Bölgesi

Hindistan, geçen haftanın en yüksek günlük yeni vaka sayısı olan günde ortalama 81.582 vaka ile son yedi gün içinde yaklaşık 600.000 yeni vakaya ulaşarak, oldukça yüksek sayıda yeni vaka bildirmeye devam etmektedir. Myanmar'da, vakalar son yedi gün içinde yaklaşık %87 oranında belirgin bir artış göstermiştir.

Şekil 7: DSÖ Güney-Doğu Asya Bölgesi tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının ve ölümlerin sayısı, 6 Eylül 2020 verileri**

(**) Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Batı Pasifik Bölgesi

Batı Pasifik Bölgesi'nde en fazla yeni vaka bildiren üç ülke Filipinler, Japonya ve Güney Kore'dir. Ancak Filipinler geçtiğimiz hafta, bir önceki haftaya göre yeni vakalarda düşüş göstermiştir. Fransız Polinezyası, son yedi günde vakalarda %29'un biraz üzerinde bir artış göstermiştir; geçen ay daha sıkı kısıtlamalar getirilirken, hem hükümet hem de Fransız Yüksek Komisyonu, okulların 7 Eylül'de yeniden açılmasıyla birlikte daha katı halk sağlığı ve sosyal önlemleri uygulamayı reddetmiştir.

Şekil 8: DSÖ Batı Pasifik Asya Bölgesi tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının ve ölümlerin sayısı, 6 Eylül 2020 verileri**

(**) Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

HAFTALIK ÖNEMLİ GÜNCELLEMELER

• DSÖ Genel Müdürü Dr.Tedros, cuma günü gerçekleştirdiği düzenli basın toplantısında (https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/media-resources/press-briefings), tüm ülkelerin, toplulukların ve bireylerin COVID-19'u durdurmak için odaklanması gereken dört önemli şeyi açıklamıştır:
  • Yayılmayı artıracak olayları önleyin. COVID-19, insan toplulukları arasında çok kolay bir şekilde yayılmaktadır;
  • Yaşlılar, altta yatan hastalıklara sahip olanlar ve önemli çalışanlar dahil olmak üzere savunmasız grupları koruyarak ölümleri azaltın;
  • İnsanları güçlendirin: Bireyler, kendilerini ve başkalarını korumak için çalıştığını bildiğimiz önlemleri alarak üzerine düşeni yapmalıdır - başkalarından en az bir metre uzakta durun, ellerinizi düzenli olarak temizleyin, solunum görgü kurallarını uygulayın ve tavsiye edildiği gibi bir maske takın; ve
  • Hükümetler, vakaları bulmak, izole etmek, test etmek ve bakımını sağlamak, ayrıca temaslıları takip etmek ve karantinaya almak için özel eylemler gerçekleştirmelidir.

• DSÖ, COVID-19 hastalarının tedavisinde kortikosteroidlerin kullanımına ilişkin bir rehber yayınlamıştır (https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-Corticosteroids-2020.1). Mevcut kanıtlara dayanarak, iki öneride bulunulmuştur: Şiddetli ve kritik COVID-19 hastalarında 7 ila 10 günlük sistemik kortikosteroid tedavisi için güçlü bir öneri, ve şiddetli olmayan COVID-19 hastalarında kortikosteroid tedavisinin kullanılmaması için şartlı bir öneri.
• DSÖ ayrıca, şüpheli veya doğrulanmış COVID-19'dan ölen kişilerin cenazeleri ile ilgilenen bireyler için bir rehber yayınlamıştır (https://www.who.int/publications/i/item/infection-prevention-and-control-for-the-safe-management-of-a-dead-body-in-the-context-of-covid-19-interim-guidance). Belge, aşağıdaki yeni veya değiştirilmiş içerikle 24 Mart'ta yayınlanan rehberin güncel versiyonudur: ceset torbası gereksinimlerinin açıklığa kavuşturulması; otopsiler sırasında kişisel koruyucu donanım (KKD) gereksinimlerinin açıklığa kavuşturulması; güncellenmiş, otopsi sırasında havalandırma gereksinimleri.
• Davranışsal İçgörüler ve Sağlık Bilimleri Teknik Danışma Grubu'nun ilk toplantısında Dr.Tedros "COVID-19 salgını, dünyaya, halk sağlığı kurumlarının ve uzmanlarının, insanların ve toplumların sağlıklarıyla ilgili nasıl davrandıklarını ve kararlar verdiklerini daha iyi anlamaları gerektiğini öğretti" demiştir (https://www.who.int/news-room/detail/03-09-2020-who-convenes-expert-group-for-behaviour-change). Grup, çeşitli ülkeleri ve ilgili disiplinlerdeki uzmanlığı temsil eden yaklaşık 21 danışmanı bir araya getirmektedir.
• Pek çok ebeveynin, eğitimcinin ve çocuğun bu zamanlarda okula gitmekle ilgili endişeleri ve kaygıları vardır. DSÖ/Avrupa ve İtalya Sağlık Bakanlığı, COVID-19 salgını sırasında eğitime ilişkin ortak bir bildiri yayınlayarak, okul ortamlarında riski azaltmak için düşünülebilecek bazı önlemleri tartışmıştır (https://www.euro.who.int/en/media-centre/sections/statements/2020/joint-statement-towards-a-consensus-on-safe-schooling-in-the-who-european-region-during-the-covid-19-pandemic). Bunlar maskeler, el temizliği ve sosyal mesafe gibi koruyucu önlemleri, risk altındaki çocuklar için özel politikaları ve çevrimiçi öğrenimi içermektedir.
• Güvenli ve etkili COVID-19 aşıları bulma yarışı devam ederken, Afrika ülkeleri, lisans verilip onaylandıktan sonra kıta için en az 220 milyon doz aşı sağlamayı amaçlayan çığır açan bir girişime imza atmaktadır. Kıtadaki 54 ülkenin tamamı, Salgın Hazırlık Yenilikleri Koalisyonu (CEPI), Gavi, Aşı İttifakı (Gavi) ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yönetilen ve küresel bir girişim olan (https://www.who.int/initiatives/act-accelerator/covax#:~:text=COVAX%20is%20co%2Dled%20by,every%20country%20in%20the%20world.) COVAX ile ilgilendiklerini ifade etmiştir (https://www.afro.who.int/news/african-countries-engaging-ground-breaking-covid-19-vaccine-initiative). Avrupa Komisyonu, COVAX Tesisine katılmıştır ve Dr. Tedros, Komisyona 400 milyon euroluk katkılarından dolayı teşekkür etmiştir.
• DSÖ, dört hafta önce 6.500'den fazla kişinin yaralanmasına, 300.000 kişinin evsiz kalmasına ve kritik sağlık altyapısında ve tıbbi malzemede ciddi şekilde zarara neden olan patlamaların ardından, Lübnan'ı desteklemek için en az 76 milyon ABD Doları tutarında bir yardım çağrısında bulunmuştur. Herhangi bir kişi veya kuruluş, DSÖ Vakfı aracılığıyla bu yardım kampanyasına katkıda bulunabilir (https://www.whofoundationproject.org/).

Tablo 2. Ülkelere ve bölgelere göre son yedi günde bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakalarının ve COVID-19 kaynaklı ölümlerin sayısı, 6 Eylül 2020 verileri **

 

(*) Pending: Beklemede

Community transmission: Genel bulaşma

Clusters of cases: Vaka kümeleri

Sporadic cases: Sporadik vakalar

No cases: Vaka yok

Not applicable: Uygulanamaz

TEKNİK REHBER VE DİĞER KAYNAKLAR

• Teknik rehberler: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
• DSÖ Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) Paneli: https://covid19.who.int/
• Haftalık COVID-19 İşlem Güncellemeleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/strategies-plans-and-operations
• DSÖ COVID-19 Vaka Tanımları: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-Surveillance_Case_Definition-2020.1
• COVID-19 Tedarik Zinciri Kurumlar Arası Koordinasyon Hücresi Haftalık Durum Güncellemesi: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/covid-19-operations
• DSÖ bölge ofislerinden güncellemeler:

• DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/healthtopics/coronavirus-covid-19
• DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/healthtopics/corona-virus/index.html
• DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: http://www.euro.who.int/en/healthtopics/health-emergencies/coronavirus-covid-19
• DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirusinfections/coronavirus-disease-covid-19
• DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaksand-emergencies/novel-coronavirus-2019
• DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid19

• Araştırma ve Geliştirme: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/global-research-on-novel-coronavirus-2019-ncov
• COVID-19 hakkında çevrimiçi kurslar: https://openwho.org/channels/covid-19 ; ve mevcut olan diğer ulusal diller: https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages
• Uluslararası toplumun, tüm ülkelere virüse hazırlanması ve müdahale etmesi konusunda sağladığı desteği özetleyen Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP): https://www.who.int/publications-detail/strategic-preparedness-and-response-plan-for-the-new-coronavirus

HALK İÇİN ÖNERİLER VE TAVSİYELER

• Kendinizi koruyun: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public
• Sorular ve Cevaplar: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
• Seyahat önerileri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/travel-advice
• EPI-WIN: bireyler, kuruluşlar ve topluluklara uyarlanmış bilgiler: https://www.who.int/teams/risk-communication

VERİ, TABLO VE ŞEKİL NOTLARI

Sunulan veriler, ülkelerden/bölgelerden DSÖ'ye bildirilen, büyük ölçüde DSÖ sürveyans tanımlarına ve rehberliğine (https://www.who.int/publications-detail/surveillance-strategies-for-covid-19-human-infection) dayanan resmi laboratuvar onaylı COVID-19 vaka ve ölümlerine dayanmaktadır. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir; ve bu verileri yorumlarken, gerçek vaka ve ölüm oranının değişken olarak az tahmin edilmesi ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmada değişken gecikmeler gibi, sunulan sayıları etkileyen birkaç faktör nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Vaka tespiti, dahil etme kriteri, test stratejileri, raporlama uygulaması ve veri kesme ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Az sayıda ülke/bölge, şüpheli ve laboratuvar onaylı vakaları birlikte rapor etmektedir; veri tablosunda gösterilmek üzere bunları tanımlama çabaları devam etmektedir. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenmektedir.

Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler ve bölgeler, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir.

Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

(1) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

(*) Bulaşma sınıflandırması, ülkelerin/bölgelerin kendilerini raporlama sürecine dayanmaktadır. Sınıflandırmalar, haftalık olarak gözden geçirilmekte ve yeni bilgiler elde edildikçe düzeltilmektedir ve bildirilen en yüksek kategoriye dayanmaktadır. Ülkeler/Bölgeler arasında farklı bulaşma dereceleri olabilir. Kategoriler:

• Vaka yok: Doğrulanmış vakası olmayan ülkeler/bölgeler
• Sporadik vakalar: İmporte veya yerel olarak tespit edilen bir veya daha fazla vakanın bulunduğu ülkeler/bölgeler
• Vaka kümeleri: Zaman, coğrafi konum ve/veya ortak maruziyetlerle kümelenmiş vakalar yaşayan ülkeler/bölgeler
• Genel bulaşma:  Bulaşma zincirlerine bağlanamayan çok sayıda vaka,  gözlemci laboratuvar sürveyansından çok sayıda vaka ve ülkenin/bölgenin çeşitli yerlerinde, birden fazla ilişkisiz vaka kümesi durumlarının dahil olduğu, ancak bunlarla sınırlı olmayarak faktörlerin değerlendirilmesi yoluyla tanımlanan, daha büyük yerel bulaşma salgınları yaşayan ülkeler/bölgeler
• Beklemede: DSÖ’ye bulaşma sınıflandırmasını henüz rapor etmeyen ülkeler/bölgeler

(**) "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içermektedir.

Diğer*: Uluslararası taşıt kapsamında bildirilen vakaları içermektedir.

ÜLKEYE VEYA BÖLGEYE ÖZGÜ NOTLAR, GÜNCELLEMELER VE YAZIM HATALARI

Kamu sağlığı yetkililerinin çok sayıda vakayı veya ölümü toplam sayımlarından çıkaran veri uyuşturma çalışmaları yürütmesi nedeniyle, yeni vakalar/ölümler sütunlarında uygun şekilde negatif sayılar gösterilebilir. Çıkarmaların önceki günlere uygun şekilde paylaştırılmasına olanak tanıyan ek ayrıntılar ortaya çıktığında, grafikler buna göre güncellenecektir. Ayrıntılar için önemli değişiklikler günlüğüne (https://www.who.int/publications/m/item/log-of-major-changes-and-errata-in-who-daily-aggregate-case-and-death-count-data) ve hata verilerine (https://www.who.int/publications/m/item/log-of-major-changes-and-errata-in-who-daily-aggregate-case-and-death-count-data) bakınız. Önceki durum raporları düzenlenmeyecektir; en güncel veriler için https://covid19.who.int/ adresine bakınız.