Orta Doğu’da Polio Salgını (Güncelleme) 

Uluslararası yayılımı olan ve Suriye’de devam eden Polio salgını

21 Mart 2014

Orta Doğu’da bölgeyi etkileyen salgını acilen durdurmak için Polio Salgınına yanıt devam etmektedir. 

20 Mart 2014 tarihi itibariyle Suriye’de toplam 37 Vahşi Polio Virüsü Tip 1-VPV1 vakası bildirilmiştir: Suriye Sağlık Bakanlığı tarafından 25 vaka ve çatışmaların yaşandığı bölgelerden (Halep, İdlib ve Deyrizor ) 12 vaka rapor edilmiş olup bunlar resmi rakamlara yansıtılmamıştır.  Bildirilen son vaka İdlib’den 17 Aralık 2013 tarihinde felç görülen kişidir.

            2000 yılından bu yana ülkede görülen ilk Polio vakası olarak Irak’tan bildirilen VPV1 vakası, bölgesel yayılıma daha ileri bir kanıt olarak bu hafta teyit edilmiştir.  Bağdat’tan 6 aylık aşılanmamış bir erkek çocukta 10 Şubat 2014 tarihinde felç gelişmiştir. Genetik inceleme söz konusu virüsün Suriye’de tespit edilen virüsle çok yakından bağlantılı olduğunu göstermiştir. VPV1 aynı zamanda söz konusu çocuğun herhangi bir semptom gelişmemiş 3 yaşındaki ablasından da izole edilmiştir. 2013 Ekim ayında Suriye’de Polio teyit edildiğinden bu yana Irak Bölgesel Orta Doğu Acil Durum Salgın Yanıtın bir parçası olduğundan bu durumun hızla kontrol altına alınmasıyla ilgili beklentiler olumlu yöndedir. Yanıt olarak, DSÖ Doğu Akdeniz Bölgesi’nin tüm ülkeleri ortak bir kararla, müzakere ve şimdiye kadar Polio aşısı ile ulaşılamamış çocuklara erişim sağlanması konularında destek çağrısında bulunarak polio eradikasyonunun acil bir durum olduğunu ilan etmişlerdir.   

Irak’ta Ekim ayından bu yana, genel olarak yüksel kaliteye ulaşılan, ulusal çapta 2 bağışıklama kampanyası ve 3 bölgesel kampanya yürütülmüştür. Kapsam bölgeye göre farklılık gösterse de her kampanyada çocukların %95’ine ulaşıldığı bildirilmiştir.  DSÖ ve UNICEF değerlendirmeleri Irak’ta 2012 yılından bu yana rutin bağışıklama oranlarını %70 seviyelerinde tutulduğu yönündedir.  Bağdat’ta rutin bağışıklama seviyelerinin %81 olduğu değerlendirilmektedir.

            Salgın yanıtın bir parçası olarak özellikle de Suriye’de  salgının iletim boyutunu tam olarak anlamak için bölgesel sürveyans duyarlılığını güçlendirmek üzere çabalar devam etmektedir. Bölgesel sürveyans açıkları özellikle de Şam, Halep, Humus, Lazkiye, Kuneytire ve Rakka’da sürmektedir. Deyrizor dahil Suriye’nin Kuzey doğu illerinde sürveyans kalitesi iyileştirilmiştir. 

Bölgesel salgın yanıtın 1. fazı tamamlanmaktadır. 2013 Ekim ayından bu yana bölgede 22 milyondan fazla çocuğa birden fazla doz aşı uygulayabilmek için 24 ilave bağışıklama etkinliği aşağıdaki ülke ve bölgelerde gerçekleştirilmiştir:   

• Mısır (2 ulusal kampanya ve 1 bölgesel kampanya),
• Irak (2 ulusal kampanya ve 3 bölgesel kampanya),
• Ürdün (3 ulusal kampanya),
• Lübnan (3 ulusal kampanya),
• Suriye (5 ulusal kampanya),
• Türkiye (3 bölgesel kampanya) ve
• Batı Şeria ve Gazze Şeridi (2 kampanya).　　

2. fazın 1 Nisan 2014 tarihinde ulusal kampanyalarla birlikte başlayacağıülkeler: Mısır (1-3 Nisan), Suriye ve Irak (ikisi de 6-10 Nisan) ve Lübnan (Nisan). İlave kampanyalar Mayıs ayında gerçekleştirilecektir. 

            İsrail’de çevresel sürveyans sonucu VPV1 pozitif örnekler tespit edilmektedir. En son 16 Şubat 2014’de edilen de dahil 3 Şubat 2013 tarihinden bu yana toplam 186 pozitif örnek toplanmıştır. Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde 2014 Ocak ayında son tespit edilen olmak üzere çevresel sürveyans sonucu 3 VPV1 pozitif örnek tespit edilmiştir.  İsrail, Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde Polio felci vakası tespit edilmemiş olup kanalizasyon örneklerinden sadece VPV1 izole edilmiştir.   

Ülkelere önerilen OPV kullanılan ek bağışıklama faaliyetlerine ilave olarak aktif potansiyel vakaların aranması çağrısında bulunan bir sürveyans uyarısı bölgede yürürlüktedir.  Bölgede uluslararası daha çok yayılım olma riski hala yüksektir.  DSÖ Uluslararası Seyahat ve Sağlık Önerileri Polio’dan etkilenmiş bölgelere giden ve buralardan dönen kişilerin Polio’ya karşı tam olarak aşılanmış olması şeklindedir.  

Çeviri    : Emin Ali BALTACI