Batı Afrika’da “Ebola Virüsü Hastalığı” - Güncelleme
Bu güncelleme ve sonraki güncellemelerde “Ebola Hemorajik Ateşi terimi Hastalıkların Uluslararası Sınıflandırılması (ICD-10) doğrultusunda “Ebola Virüsü Hastalığı” olarak değiştirilecektir.
Batı Afrika’da “Ebola Virüsü Hastalığı” - Güncelleme
1 Nisan 2014
Bu güncelleme ve sonraki güncellemelerde “Ebola Hemorajik Ateşi terimi Hastalıkların Uluslararası Sınıflandırılması (ICD-10) doğrultusunda “Ebola Virüsü Hastalığı” olarak değiştirilecektir. Bunun için bu rapor Gine, Liberya ve Sierra Leone’de görülen Ebola Virüsü Hastalığı-EVH hakkında güncellemeler içermektedir.
31 Mart 2014 tarihi itibariyle Gine Sağlık Bakanlığı 24’ü PCR yönyemiyle laboratuvar tarafından teyitli ve 98’i olası (78) ya da şüpheli (22) vaka olmak üzere kliniksel olarak EVH uyumlu toplam 122 vaka bildirmiştir. Toplam bu vaka sayısı 13’ü laboratuvar tarafından teyit edilmiş ve geriye kalan 67’si olası EVH vakası olarak görülen 80 ölüm vakası içermektedir. Bu rakam 28 Mart 2014 tarihinden bu yana 19 yeni klinik vaka ve 14 yeni ölüme tekabül etmektedir. 30 Mart 2014 tarihi itibariyle 20 hasta karantina altında bulunmaktadır. Olası ve şüpheli vakalar arasında 11 sağlık çalışanı bulunmaktadır. Konakri (11), Macenta (23), Kissidougou (8) ve Dabola ile Djingaraye’den (toplam 3) vakalar bildirilmiştir.
Mevcut 400 temaslı tııbi takip altında olup vaka incelemeleri ve temaslı izi sürme çalışmaları sürmektedir. Sağlık tesislerinde enfeksiyon kontrol ve önleme çalışmalarının daha da güçlendirilmesi öncelikli girişimler arasında yer almaktadır. Ayrıca el yıkama, toplumda hastaların güvenli bir şekilde bakılması, potansiyel kontamine olmuş kan ve vücut sıvılarıyla uğraşırken, çevresel temizlik ve dezenfektasyon ve güvenli defin işlemlerinde koruyucu kişisel ekipman dahil Ebola Virüsünün geçişini engelleyici kişisel koruyucu önlemlerin önemi hakkında toplumda farkındalığın artırılması çalışmalarına devam edilmektedir.
Liberya Sağlık Bakanlığı 14 ile 30 Mart tarihleri arasında laboratuvar tarafından teyit edilmiş 2 vaka dahil toplam 8 klinik olarak EVH uyumlu vaka bildirmiştir. Teyit edilen 2 vaka Lofa kentinden bildirilmiştir. 2 hasta ölmüş; ölen vakaların biri laboratuvar tarafından teyit edilmiş olup diğeri ise olası vaka olarak kalmıştır. Temaslı izi sürme çalışmaları devam etmektedir.
Sağlık ve Sosyal Güvenlik Bakanlıkları ve Enformasyon Bakanlığı tarafından basın açıklaması yapılması, EVH önleme ve korunma kılavuzlarını sağlık çalışanlarına dağıtılması, vakaların tespiti, temaslı izi sürme ve takip, klinik vaka yönetimi, enfeksiyon önleme ve korunma, örnek toplama, hastalanmış kişilerin nakli ve güvenli bir şekilde muamele edilmesi konularında personelin eğitilmesi. Sağlık ve sosyal güvenlik bakanlığı ve DSÖ kontrol çabalarını koordine etmek ve teknik destek sağlamak üzere Lofa kentine seyahat etmiştir.
Gine’nin Konakri kentinde bulunan laboratuvara şüpheli vakaların klinik örnekleri test yapılmak üzere gönderilmiştir. Toplumda farkındalığın artırılmasına yönelik yoğun kampanyalar kitlesel medya aracılığıyla, sosyal sfereberlik ve kişiler arası iletişimle ve metin mesajı gönderen telefon hizmeti sağlayıcılarının katıllımıyla yapılacaktır.
Sierra Leone Sağlık Bakanlığı ülkeye cenazeleri iade edilen ve ailelerinde Gine’de görülen olası 2 EVH ölüm vakası sonrasında teyakkuz seviyesini yüksek tutmaktadır. Bu güne kadar aktif sürveyans etkinlerinde herhangi bir yeni vaka tespit edilmemiş ve hasta kişilerin tüm temaslılarının sağlık durumunda bir kötüleşme olmamıştır.
Bu hızla değişen bir durum olduğundan bildirilen vaka ve ölüm sayıları, tıbbi gözlem altında olan temaslılar ve laboratuvar testleri sonuçlarının sayısı genişletilmiş sürveyans ve temaslı izi sürme etkinlikleri, vakalarla ilgili yapılan laboratuvar testleri ile vaka, temaslı ve laboratuvar verilerinin toplanması sonucunda değişebilir.
DSÖ söz konusu durumla ilgili olarak mevcut bilgiler ışığında Gine, Liberya ve Sierra Leone’ye yönelik herhangi bir ticari ya da seyahat kısıtlaması getirilmesini tavsiye etmemektedir.
Genelikle hastanelerde kontamine tıbbi gereçlerin kullanılması (iğne ve şırıngalar dahil), güvenli olmayan işlemler sonucunda, enfekte insanların salgılarıyla ya da vücut sıvılarıyla doğrudan temas sonucu ve korunmasız bir şekilde vücut sıvılarına maruz kalınması sonucunda çoğu insanın enfekte olmasından dolayı seyahat edenler için risk çok düşüktür. Seyahat edenler enfekte hastalarla temastan kaçınmalıdır. Tıbbi bakım sağlayan ya da salgınla ilgili değerlendirme çalışmalarına dahil olan kişiler maske, eldiven, önlük, göz koruması gibi koruyucu gereçleri kullanmalı ve uygun enfeksiyon önleme ve control önlemlerini yerine getirmelidir.
EVH vakalarının son olarak görüldüğü yerlerde ikamet eden kişler söz konusu enfeksiyonun semptomları ile ilgili olarak teyakkuzda olmalı ve hastalığın ilk belirtisi görülür görülmez acilen bir doktora başvurmalıdır. Doktorlar hastalıktan etkilenen bölgelerden dönen ve bu hastalıkla uyumlu semptomlar görülen vakaları muayene ederken EVH olasılığını göz önünde bulundurmalıdır. Sıtma, Tifo, Şigellozis, Kolera, Leptospirozis, Verem, Rikettsia, tekrarlayan ateş, Menejit, Hepatit ve diğer viral hemorajik ateş hastalıkları bu hastalarda gözönünde bulundurulması gereken tanıları farklı hastalıklardır.
Bu güncellemeye DSÖ’nün Afrika Bölge Ofisi web sayfasından da ulaşbilirsiniz:
Çeviri : Emin Ali BALTACI