Orta Doğu Respiratuar Sendromu-Koronavirüs (Güncelleme)  

16 Nisan 2014

Birleşik Arap Emirlikleri daha önce Abu Dabi’den bildirilen ve 10 Nisan 2014 tarihinde ölen laboratuvar tarafından teyit edilmiş bir vakanın temaslılarının taranması sonucu sağlık çalışanları arasında tespit edilen laboratuvar tarafından teyit edilmiş 10 yeni Orta Doğu Respiratuar Sendromu Koronavirüs enfeksiyonu (MERS-CoV) vakasını 13 ve 14 Nisan’da bildirmiştir.

DSÖ’ye bildirilmiş vakalarla ilgili ayrıntılar aşağıdadır:

• Birinci vaka Abu Dabi’den, bildirilmiş altta yatan bir sağlık sorunu olmayan 37 yaşında bir kadındır. Vaka taramadan geçirilmiş ve 9 Nisan’da hafif seyreden hastalıkla hastaneye kaldırılmıştır.
• İkinci vaka Abu Dabi’den, bildirilmiş altta yatan bir sağlık sorunu olmayan 41 yaşında bir erkektir. Vaka taramadan geçirilmiş ve 9 Nisan’da hastaneye kaldırılmıştır.
• Üçüncü vaka Abu Dabi’den altta yatan bir sağlık sorunu olan 43 yaşında bir kadındır. Vaka taramadan geçirilmiş ve 9 Nisan’da hafif seyreden hastalıkla hastaneye kaldırılmıştır.
• Dördüncü vaka Abu Dabi’den, bildirilmiş altta yatan bir sağlık sorunu olmayan 33 yaşında bir erkektir. Vaka taramadan geçirilmiş ve 9 Nisan’da hafif seyreden hastalıkla hastaneye kaldırılmıştır.
• Beşinci vaka Abu Dabi’den altta yatan bir sağlık sorunu olan 46 yaşında bir erkektir. Vaka taramadan geçirilmiş ve 9 Nisan’da hafif seyreden hastalıkla hastaneye kaldırılmıştır.
• Altıncı vaka Abu Dabi’den altta yatan bir sağlık sorunu olan 48 yaşında bir erkektir. Vaka taramadan geçirilmiş ve 9 Nisan’da pnömoni semptomlarıyla hastaneye kaldırılmıştır.
• Yedinci vaka Abu Dabi’den, bildirilmiş altta yatan bir sağlık sorunu olmayan 37 yaşında bir erkektir. Vaka taramadan geçirilmiş ve 9 Nisan’da hafif seyreden hastalıkla hastaneye kaldırılmıştır.
• Sekizinci vaka Abu Dabi’den, bildirilmiş altta yatan bir sağlık sorunu olmayan 43 yaşında bir erkektir. Vaka taramadan geçirilmiş ve 10 Nisan’da herhangi bir hastalık şikayeti olmaksızın hastaneye kaldırılmıştır.
• Dokuzuncu vaka Abu Dabi’den altta yatan bir sağlık sorunu olan 27 yaşında bir erkektir. Vaka taramadan geçirilmiş ve 10 Nisan’da herhangi bir hastalık şikayeti olmaksızın hastaneye kaldırılmıştır.
• Onuncu vaka Abu Dabi’den, bildirilmiş altta yatan bir sağlık sorunu olmayan 43 yaşında bir erkektir. Vaka taramadan geçirilmiş ve 10 Nisan’da herhangi bir hastalık şikayeti olmaksızın hastaneye kaldırılmıştır.

Vakaların hepsinin durumu stabil olup aile ve sağlık çalışanları temaslılarının takibi sürmektedir.

Eylül 2012 tarihinden bugüne kadar DSÖ’ye küresel çapta 92’si ölümle sonuçlanmış laboratuvar tarafından teyit edilmiş MERS-CoV ile enfekte olmuş toplam 238 vaka bildirilmiştir.

DSÖ’nün Tavsiyesi

DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak kendisine üye tüm ülkeleri Ciddi Akut Respiratuar Enfeksiyonlar (SARI) sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. 

Enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri sağlık tesislerinde MERS-CoV’un olası yayılımını önlemek için şarttır.  MERS-CoV ile enfekte olduğundan şüphelenilen ya da enfekte olduğu teyit edilmiş hastaların bakımını sağlayan sağlık tesisleri virüsün diğer hastalara, sağlık çalışanlarına ve ziyaretçilere bulaşma riskini azalmak için uygun önlemleri almalıdır. Tüm sağlık çalışanlarına yönelik enfeksiyon önleme ve kontrol için eğitim ve tatbikatları düzenlenmeli ve düzenli olarak tekrarlanmalıdır.

            MERS-CoV enfeksiyonunun erken tanısı önemlidir ancak tüm vakalar özellikle hastalık hafif ve atipik seyrettiğinde zamanında ve güvenilir bir şekilde tespit edilemeyebilir. Bu nedenle sağlık çalışanlarının hastalarla ilgili bütün işlerinde hastanın tanısına bakılmaksızın standart korunma önlemlerini sürekli uygulamaları önemlidir.

Akut respiratuvar enfeksiyon semptomları olan bütün hastaların bakımı yapılırken damlacık önlemleri uygulanmalıdır ve kesinleşmiş ya da muhtemel MERS-CoV enfeksiyonlu hastaların bakımı yapılırken göz korunmasını da içeren daha ileri korunma önlemleri alınmalıdır.   Havayla bulaşa karşı önlemler, aerosol üretim prosedürlerinde belirtilmiştir. 

Eğer klinik ve epidemiyolojik ipuçları güçlü bir şekilde MERS-CoV enfeksiyonunu düşündürüyorsa ilk yapılan nazofaringeal test negatif çıksa bile hasta potansiyel enfekte olmuş vaka gibi muamele görmelidir. Yapılan ilk tahlilin negatif çıkması durumunda tercihen alt solunum yolundan alınan örnekler üzerinde tekrar tahliller yapılmalıdır.

Sağlık çalışanlarına dikkatli olmaları tavsiyesinde bulunulmuştur. Orta Doğu’dan dönen ve kendilerinde SARİ görülen yolculara güncel sürveyans tavsiyelerine uygun olarak MERS-CoV için tahlil yapılmalıdır.  DSÖ’ye üye bütün ülkelere, yeni MERS-CoV vakalarını, enfeksiyona yol açan potansiyel kaynaklar ve bunların klinik süreç tanımlarını hızlıca değerlendirmeleri ve DSÖ’ye bildirmeleri konusunda tekrar hatırlatmada bulunulmuştur. Söz konusu virüsün daha fazla yayılmasını önleyebilmek için enfeksiyonun kaynağına yönelik incelemelerin acilen gerçekleştirilmesi ve enfeksiyon kaynağının da tespit edilmesi gereklidir.

MERS-CoV nedeniyle ciddi hastalık riski yüksek olan insanlar virüsün potansiyel dolaşımının olduğu bilinen çiftlik ve hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaretleri sırasında hayvanlarla temastan kaçınmalıdır. Genel olarak da çiftlik ve hayvan barınakların ziyaret esnasında hayvanlarla temas ettikten sonra düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temas etmekten kaçınma gibi genel hijyen kurallarına ve gıda hijyeni uygulamalarına uyulması tavsiye edilmektedir.

DSÖ söz konusu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını ve herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını önermemektedir. 

Çeviri   : Emin Ali BALTACI