Orta Doğu Respiratuar Sendromu-Koronavirüs (Güncelleme)  

23 Nisan 2014

       Birleşik Arap Emirlikleri Sağlık Bakanlığı laboratuvar tarafından teyit edilmiş 9 yeni  Ortadoğu Respiratuar Sendromu Korona Virüsü (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını 21 Nisan, 18 Nisan ve 16 Nisan 2014 tarihlerinde bildirmiştir.

       21 Nisan 2014 tarihinde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Sağlık Bakanlığı tarafından DSÖ’ye aşağıdaki bilgiler verilmiştir:

• İlk vaka Abu Dabi’den 52 yaşında bir kadındır. Hastaneye 16 Nisan’da kaldırılmıştır. Altta yatan sağlık sorunları vardır ve şu an durumu stabildir.  Hasta Suudi Arabistan’ın Cidde kentine 5-16 Nisan tarihlerinde seyahat etmiş ve burada 3 defa hastane ziyaretinde bulunmuştur. Hayvanlarla temas öyküsü yoktur. Tüm temaslıları incelenmektedir.

       18 Nisan 2014 tarihinde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Sağlık Bakanlığı tarafından DSÖ’ye aşağıdaki bilgiler verilmiştir:

• Birinci vaka Abu Dabi’den, daha önce 14 Nisan’da laboratuvar tarafından teyit edildiği rapor edilmiş bir vakayla yakın teması olmuş 63 yaşında bir kadındır. 13 Nisan’da taramadan geçirilmiş ve 15 Nisan’da hastalanmıştır. Altta yatan bir sağlık sorunu olduğu, hayvanlarla temas ya da yakın tarihlerde seyahat öyküsü olmadığı bildirilmiştir.     
• İkinci vaka Abu Dabi’den 73 yaşında bir kadın olup 26 Şubat’tan buyana başka bir hastalık sebebiyle hastanede yatılı tedavi gören bir hastası vardır. Altta yatan sağlık sorunları bulunmaktadır. Hasta 14 Nisan’da yoğun bakım ünitesine kaldırılmıştır. Hayvanlarla temas ya da yakın tarihlerde seyahat öyküsü olmadığı bildirilmiştir.     

       Eylül 2012 tarihinden bugüne kadar DSÖ’ye küresel çapta 93’ü ölümle sonuçlanmış laboratuvar tarafından teyit edilmiş MERS-CoV ile enfekte olmuş toplam 253 vaka bildirilmiştir.

      Toplam vaka sayıları 20 Nisan 2014 tarihinde  MERS-CoV hakkında Hastalık Salgınları Haberleri’nde yayınlanmuş olup bu sayıya 16 Nisan 2014 yılında BAE’den bildirilen  laboratuvar tarafından teyit edilmiş aşağıdaki 6 vaka da dahildir.

       16 Nisan 2014 tarihinde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Sağlık Bakanlığı tarafından DSÖ’ye aşağıdaki bilgiler verilmiştir:

       Vakaların tamamı Abu Dabi’den olup hepsinin 10 Nisan’da bildirilen laboratuvar tarafından teyit edilmiş vakalarla yakın temasları vardır. Bu güne kadar vakalar bir hastanedeki karantinada tutulmuş olup hepsinin durumu iyidir. Diğer sağlık çalışanı ve aile bireyleri temaslılarıyla ilgili tarama devam etmektedir.  

• Birinci vaka hastalığı hafif seyreden 52 yaşında bir kadın olup 9 Nisan’da hafif belirtilerle hastalanmış ve 10 Nisan’da taramadan geçirilmiştir.  Altta yatan bir sağlık sorunu, hayvanlarla temas ya da yakın tarihlerde seyahat öyküsü olmadığı bildirilmiştir.     
• İkinci vaka 28 yaşında bir erkek olup 10 Nisan’da taramadan geçmiştir. Herhangi bir hastalığı yoktur ve altta yatan bir sağlık sorunu, hayvanlarla temas ya da yakın tarihlerde seyahat öyküsü olmadığı bildirilmiştir.     
• Üçüncü vaka 59 yaşında bir erkek olup 12 Nisan’da tarmadan geçirilmiştir. Hastalığı yoktur.  Altta yatan bir sağlık sorunu olduğu, hayvanlarla temas ya da yakın tarihlerde seyahat öyküsü olmadığı bildirilmiştir.     
• Dördüncü vaka 28 yaşında bir erkek olup 10 Nisan’da taramadan geçirilmiştir. Vakada 11 Nisan’da hafif seyreden bir hastalık gelişmiştir. Altta yatan bir sağlık sorunu, hayvanlarla temas ya da yakın tarihlerde seyahat öyküsü olmadığı bildirilmiştir.     
• Beşinci vaka 55 yaşında bir kadın olup 12 Nisan’da taramadan geçirilmiştir.  Vakada 8 Nisan’da hafif seyreden bir hastalık gelişmiştir. Altta yatan bir sağlık sorunu, hayvanlarla temas ya da yakın tarihlerde seyahat öyküsü olmadığı bildirilmiştir.     
• Altıncı vaka 28 yaşında bir kadın olup 10 Nisan’da taramadan geçirilmiştir.  Vakada 8 Nisan’da hafif seyreden bir hastalık gelişmiştir. Altta yatan bir sağlık sorunu, hayvanlarla temas ya da yakın tarihlerde seyahat öyküsü olmadığı bildirilmiştir.     

DSÖ’nün Tavsiyesi

        DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak kendisine üye tüm ülkeleri Ciddi Akut Respiratuar Enfeksiyonlar (SARI) sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. 

       Enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri sağlık tesislerinde MERS-CoV’un olası yayılımını önlemek için şarttır.  MERS-CoV ile enfekte olduğundan şüphelenilen ya da enfekte olduğu teyit edilmiş hastaların bakımını sağlayan sağlık tesisleri virüsün diğer hastalara, sağlık çalışanlarına ve ziyaretçilere bulaşma riskini azalmak için uygun önlemleri almalıdır. Tüm sağlık çalışanlarına yönelik enfeksiyon önleme ve kontrol için eğitim ve tatbikatları düzenlenmeli ve düzenli olarak tekrarlanmalıdır.

        MERS-CoV enfeksiyonunun erken tanısı önemlidir ancak tüm vakalar özellikle hastalık hafif ve atipik seyrettiğinde zamanında ve güvenilir bir şekilde tespit edilemeyebilir. Bu nedenle sağlık çalışanlarının hastalarla ilgili bütün işlerinde hastanın tanısına bakılmaksızın standart korunma önlemlerini sürekli uygulamaları önemlidir.

       Akut respiratuvar enfeksiyon semptomları olan bütün hastaların bakımı yapılırken damlacık önlemleri uygulanmalıdır ve kesinleşmiş ya da muhtemel MERS-CoV enfeksiyonlu hastaların bakımı yapılırken göz korunmasını da içeren daha ileri korunma önlemleri alınmalıdır.   Havayla bulaşa karşı önlemler, aerosol üretim prosedürlerinde belirtilmiştir. 

       Eğer klinik ve epidemiyolojik ipuçları güçlü bir şekilde MERS-CoV enfeksiyonunu düşündürüyorsa ilk yapılan nazofaringeal test negatif çıksa bile hasta potansiyel enfekte olmuş vaka gibi muamele görmelidir. Yapılan ilk tahlilin negatif çıkması durumunda tercihen alt solunum yolundan alınan örnekler üzerinde tekrar tahliller yapılmalıdır.

       Sağlık çalışanlarına dikkatli olmaları tavsiyesinde bulunulmuştur. Orta Doğu’dan dönen ve kendilerinde SARİ görülen yolculara güncel sürveyans tavsiyelerine uygun olarak MERS-CoV için tahlil yapılmalıdır.  DSÖ’ye üye bütün ülkelere, yeni MERS-CoV vakalarını, enfeksiyona yol açan potansiyel kaynaklar ve bunların klinik süreç tanımlarını hızlıca değerlendirmeleri ve DSÖ’ye bildirmeleri konusunda tekrar hatırlatmada bulunulmuştur. Söz konusu virüsün daha fazla yayılmasını önleyebilmek için enfeksiyonun kaynağına yönelik incelemelerin acilen gerçekleştirilmesi ve enfeksiyon kaynağının da tespit edilmesi gereklidir.

       MERS-CoV nedeniyle ciddi hastalık riski yüksek olan insanlar virüsün potansiyel dolaşımının olduğu bilinen çiftlik ve hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaretleri sırasında hayvanlarla temastan kaçınmalıdır. Genel olarak da çiftlik ve hayvan barınakların ziyaret esnasında hayvanlarla temas ettikten sonra düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temas etmekten kaçınma gibi genel hijyen kurallarına ve gıda hijyeni uygulamalarına uyulması tavsiye edilmektedir.

       DSÖ söz konusu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını ve herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını önermemektedir. 

Çeviri   : Emin Ali BALTACI