Hastalık Salgını Haberleri: Güncelleme

1 Şubat 2021

Suudi Arabistan Uluslararası Sağlık Tüzüğü (UST) Ulusal Odak Noktası, 1 Haziran – 31 Aralık 2020 tarihleri arasında 1 ölüm dahil laborutuarca doğrulanmış 4 yeni Orta Doğu solunum yolu sendromu koronavirüs (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını bildirmiştir. Vakalar Riyad (2 vaka), Taif (1 vaka) ve Al Ahsa (1 vaka) Bölgelerinden bildirilmiştir.

Aşağıdaki linkte bildirilen 4 yeni vakanın detayları sunulmaktadır:

• https://www.who.int/csr/don/20210121_mers_saudi_arabia.xlsx

Dünya genelinde  2012 ile 31 Aralık 2020 tarihleri arasında 882 ölüm dahil laboratuvarca doğrulanmış toplam 2.566 MERS-CoV vakası, Uluslararası Sağlık mevzuatı (UST 2005) uyarınca  DSÖ'ye bildirilmiştir. Toplam ölüm sayısına, DSÖ'nün etkilenen üye devletlerle yaptığı  takibi sonucu bugüne kadar haberdar olduğu vakalar da dahildir.

DSÖ risk değerlendirmesi

MERS-CoV’la enfekte olmak, insanlarda yüksek ölüm oranları ile sonuçlanan ciddi hastalıklara sebep olmaktadır. Enfekte tek hörgüçlü develerle doğrudan veya dolaylı yakın temas, insan enfeksiyonlarının kaynağıdır ve enfeksiyonun insandan insana bulaşabildiği görülmüştür. Şimdiye kadar, gözlemlenmiş süreklilik arz etmeyen insandan insana bulaşmalar çoğunlukla sağlık tesislerinde meydana gelmiştir.

Yeni vakaların bildirilmesi genel risk değerlendirmesini değiştirmez. Bununla birlikte, mevcut COVID-19 salgınıyla, kaynakların çoğu SARS-CoV-2'ye yönlendirildiğinden, MERS-CoV için test kapasitesi birçok ülkede ciddi şekilde etkilenmiştir. Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı, MERS-CoV enfeksiyonlarının daha iyi tespiti için test kapasitelerini artırmak için çalışmaktadır.

DSÖ, Ortadoğu'dan yeni MERS-CoV enfeksiyon vakalarının bildirilmesini ve hayvanlara veya hayvansal ürünlere (örneğin; çiğ deve sütü tüketimi) veya insan kaynağına (örneğin bir sağlık tesisinde) temas ettikten sonra enfeksiyon bulaşabilecek kişiler tarafından diğer ülkelere importe edilmesini beklemektedir.

DSÖ epidemiyolojik durumu izlemeye devam etmekte ve mevcut en son bilgilere dayanarak risk değerlendirmesi yapmaktadır.

DSÖ’nün önerisi

DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak  tüm Üye Ülkeleri akut respiratuar enfeksiyonlara yönelik sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. Ülkelerdeki test kapasitelerinin sınırlı olduğu göz önüne alındığında, DSÖ, ülkelerin tüm şüpheli MERS-CoV vakalarını ve MERS-CoV için şiddetli akut solunum yolu enfeksiyonlarının bir alt tiplerini test etmesini tavsiye etmektedir.

Sağlık tesislerinde de olası MERS-CoV yayılımını önlemek açısından enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri çok önemlidir. MERS-CoV’un erken semptomları, diğer respiratuar enfeksiyonlarda olduğu gibi non-spesifik olduğu için MERS-CoV’a yakalanmış kişileri erken tespit etmek her zaman mümkün değildir. Bu nedenle sağlık çalışanları, tanılarına bakılmaksızın tüm hastalar için rutin olarak standart önlemleri uygulamalıdır. Akut solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan hastaların tedavisi yapılırken standart önlemlere ek olarak damlacık önlemleri alınmalı; olası ya da doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakaları tedavi edilirken ilave olarak temasla ilgili önlemler ve göz koruyucu önlemler alınmalı; aeresol üreten işlemler uygulanırken hava kaynaklı mikroplara karşı önlemler uygulanmalıdır.

Erken teşhis, vaka yönetimi ve izolasyon, uygun enfeksiyon önleme ve kontrol önlemleriyle birlikte, insandan insana MERS-CoV iletimi önlenebilir.

MERS-CoV diyabet, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalığı ve immün sistemi baskılanmış kişilerde daha ciddi hastalıklara yol açtığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle bu insanlar, virüslerin potansiyel olarak dolaşımda olduğu bilinen çiftlikleri, pazarları veya ahır alanlarını ziyaret ederken hayvanlarla, özellikle tek hörgüçlü develerle yakın temastan kaçınmalıdır. Hayvanlara dokunmadan önce ve sonra düzenli olarak el yıkama ve hasta hayvanlarla temastan kaçınma gibi genel hijyen önlemlerine uyulmalıdır.

Gıda hijyeni uygulamaları dikkate alınmalıdır. İnsanlar çiğ deve sütü veya deve idrarı içmekten veya düzgün pişmemiş et yemekten kaçınmalıdır.

DSÖ, bu olaya bağlı olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını tavsiye etmediği gibi, şuan için herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını da önermemektedir.