BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ’NDE ORTA DOĞU SOLUNUM YOLU SENDROMU KORONAVİRÜSÜ (MERS-CoV)
Birleşik Arap Emirlikleri'nde Orta Doğu Solunum Yolu Sendromu Koronavirusu (MERS-CoV) vakası bildirilmiştir.
Hastalık Salgını Haberleri: Güncelleme
17 Mart 2020
Vaka, deve çiftliği sahibi olan 39 yaşında bir erkek BAE vatandaşıdır. Vakada 18 Ocak'ta ateş ve öksürük görülmüş ve vaka birkaç kez özel bir hastaneye başvurmuşsa da herhangi bir iyileşme olmamıştır. Söz konusu vakanın durumu kötüleşmiş ve 24 Ocak'ta göğüs röntgeni sonucunda pnömoni teşhisi doğrulanmıştır. 26 Ocak'ta özel bir hastaneye kaldırılmış olan vaka 28 Ocak'ta bir devlet hastanesine sevk edilmiştir. 31 Ocak'ta nazofaringeal sürüntü alınmış ve 1 Şubat'ta Abu Dabi'deki Shiekh Khalifa Tıp Merkezi laboratuvarında ters transkripsiyon polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) yöntemiyle MERS-CoV için yapılan testi pozitif (+) sonuçlanmıştır. Vakanın altta yatan bir rahatsızlığı yoktur. Birden fazla yapılan SARS-CoV-2 testi sonucu negatif (-) çıkmıştır. Daha önce enfeksiyon veya SARS-CoV-2'ye maruziyet öyküsü bildirilmemiştir. Vaka, semptomların başlamasından önceki 14 gün içinde çiftliğinde tek hörgüçlü develerle yakın temas öyküsü bildirmiştir. Vakanın aynı döneme ait seyahat öyküsü rapor edilmemiştir. Şu anda hastanın durumu stabildir.
Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki (BAE) ilk MERS-CoV vakası Temmuz 2013'te bildirilmiştir. O zamandan beri Birleşik Arap Emirlikleri'nde toplam 92 MERS-CoV vakası (yukarıdaki vaka dahil) ve 12 ilişkili ölüm rapor edilmiştir. Küresel düzeyde, 2012'den 2 Şubat 2021'e kadar, dünya çapında DSÖ'ye bildirilen laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyon vakalarının toplam sayısı 2567 olup buna 882 hastalıkla bağlantılı ölüm de dahildir. Vakaların çoğu Suudi Arabistan'dan bildirilmiştir. Küresel sayı, bugüne kadar Uluslararası Sağlık Yönetmelikleri (UST 2005) kapsamında DSÖ'ye bildirilen laboratuar onaylı toplam vaka sayısını yansıtmaktadır. Toplam ölüm sayısı, DSÖ'nün etkilenen Üye Devletlerin takibi yoluyla bugüne kadar haberdar olduğu ölümleri içerir.
BAE'de, MERS-CoV sürveyansı kapsamında COVİD-19 pandemisi süresince şiddetli akut solunum yolu enfeksiyonu (SARI) tanımını karşılayan tüm vakalar için test yapılması zorunludur.
Halk Sağlığı Yanıtı
Vaka tespit edildikten sonra olay tutanağı tutma, vaka incelemesi yapılması ve temaslı takibi çalışmaları başlatılmıştır. Soruşturma, ev ve sağlık tesislerindeki tüm yakın temaslıların taranmasını kapsamaktadır. Teyit edilen vakanın tespit edilen tüm temaslıları, teyit edilen vakaya son maruz kalmalarından sonra 14 gün boyunca solunum veya gastrointestinal semptomların ortaya çıkması açısından günlük olarak izlenmiştir. Hepsi 14 günlük izleme dönemini tamamlamış ve başka vaka bildirilmemiştir. Ek olarak, hastaların tüm yakın temaslılarının, MERS-CoV için testleri yapılmış ve şimdiye kadar hepsinin test sonucu negatif (-) çıkmıştır.
Veterinerlik makamlarına haber verilmiş olup hayvanlarla ilgili soruşturma devam etmektedir.
DSÖ Risk Değerlendirmesi
MERS-CoV’la enfekte olmak, yüksek ölüm oranları ile sonuçlanan ciddi hastalıklara neden olmaktadır. İnsanlar, tek hörgüçlü develerle doğrudan veya dolaylı temas ile MERS-CoV enfeksiyonuna yakalanmaktadır. MERS-CoV, insanlar arasında sınırlı bulaşma yeteneği göstermektedir. Şimdiye kadar, gözlemlenmiş süreklilik arz etmeyen insandan insana bulaşmalar çoğunlukla sağlık tesislerinde meydana gelmiştir.
Yeni vakaların bildirilmesi genel risk değerlendirmesini değiştirmez. Bununla birlikte, mevcut COVID-19 salgınıyla, kaynakların çoğu SARS-CoV-2'ye yönlendirildiğinden, MERS-CoV için test kapasitesi birçok ülkede ciddi şekilde etkilenmiştir. DSÖ, Orta Doğu'dan yeni MERS-CoV enfeksiyon vakalarının bildirilmesini ve tek hörgüçlü develere, hayvansal ürünlere (örneğin çiğ deve sütü tüketimi) veya insan kaynağına (örneğin, bir sağlık tesisinde) temas ettikten sonra enfeksiyon bulaşabilecek kişiler tarafından diğer ülkelere importe edilmesini beklemektedir.
DSÖ, epidemiyolojik durumu izlemeye devam etmekte ve mevcut en son bilgilere dayanarak risk değerlendirmeleri yürütmektedir.
DSÖ’nün Önerisi
DSÖ, mevcut duruma ve mevcut bilgilere dayanarak, tüm Üye Devletleri akut solunum yolu enfeksiyonlarına yönelik sürveyanslarını sürdürmeleri ve her türlü olağandışı paterni dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir.
Sağlık tesislerinde de olası MERS-CoV yayılımını önlemek için enfeksiyon önleme ve kontrol önlemleri çok önemlidir. MERS-CoV enfeksiyonu olan hastaları erken teşhis etmek her zaman mümkün değildir çünkü diğer solunum yolu enfeksiyonları gibi, MERS-CoV enfeksiyonunun erken semptomları spesifik değildir. Bu nedenle sağlık çalışanları, tanılarına bakılmaksızın tüm hastalar için rutin olarak standart önlemleri tutarlı bir şekilde uygulamalıdır. Akut solunum yolu enfeksiyonu semptomları olan hastaların tedavisi yapılırken standart önlemlere ek olarak damlacık önlemleri alınmalıdır; Olası veya doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakalarının tedavisi sırasında ilave olarak temasla ilgili önlemler ve göz koruyucu önlemler alınmalıdır; aeresol üreten işlemler uygulanırken hava kaynaklı mikroplara karşı önlemler uygulanmalıdır.
Erken teşhis, vaka yönetimi ve izolasyon, uygun enfeksiyon önleme ve kontrol önlemleriyle birlikte MERS-CoV'nin insandan insana bulaşmasını önleyebilir.
MERS-CoV, diyabet, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalığı ve bağışıklığı zayıflamış kişilerde daha ciddi hastalıklara yol açtığı görünmektedir. Bu nedenle bu insanlar, virüsün potansiyel olarak dolaşımda olduğu bilinen çiftlikleri, pazarları veya ahır alanlarını ziyaret ederken hayvanlarla, özellikle tek hörgüçlü develerle yakın temastan kaçınmalıdır. Hayvanlara dokunmadan önce ve sonra düzenli el yıkama ve hasta hayvanlarla temastan kaçınma gibi genel hijyen önlemlerine uyulmalıdır.
Gıda hijyeni uygulamalarına uyulmalıdır. İnsanlar çiğ deve sütü veya deve idrarı içmekten veya uygun şekilde pişirilmemiş et yemekten kaçınmalıdır.
DSÖ, bu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel bir tarama yapılmasını tavsiye etmediği gibi şuan için herhangi bir seyahat veya ticaret kısıtlamasının uygulanmasını da tavsiye etmemektedir.
Daha fazla bilgi için;
Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) (who.int)