Orta Doğu Respiratuar Sendromu-Koronavirüs (Güncelleme)  

1 Mayıs 2014

       Mısır Sağlık Bakanlığı laboratuvar tarafından teyit edilmiş ülkenin ilk Ortadoğu Respiratuar Sendromu Korona Virüsü (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını 26 Nisan 2014 tarihinde bildirmiştir.

       Hasta son 4 senedir Suudi Arabistan’ın Riyad kentinden yaşayan 27 yaşında bir erkektir. Hastanın 19 Nisan tarihinde ölen önceden laboratuvarca teyitli vakayla (amcası) ve Suudi Arabistan’da tedavi görmekte olan laboratuvarca teyitli başka bir vakayla teması olmuştur. Hasta 22 Nisan’da hasta olmuş, 25 Nisan’da Mısır’a dönmüş ve 26 Nisan’da laboratuvarca MERS-CoV  tanısı konmuştur. Durumu stabildir.          

       DSÖ mevcut durumu gözden geçirmek, özellikle de sağlık tesislerinde   mevcut vaka artışlarıyla ilgili halk sağlığı riskini daha iyi anlayabilmek için bilgi açıklarını belirlemek ve yürütülecek ilave incelemeleri saptamak, iletim zincirini  ve sağlık bakımı ile ilgili geçişi anlamak amacıyla Suudi Arabistan’a bir ekip seferber etmiştir.

       Suudi Arabistan, Cidde’de görülen salgınla ilgili vaka ve ölümlerle ilgili ilk ayrıntıları içeren ülkede 11 ile 26 Nisan 2014 tarihleri arasında tespit edilmiş 138 vakayla ilgili bilgileri açıklamıştır. DSÖ Suudi Arabistan’ın açıkladığı resmi bilgilere dayanarak  mümkün olan en kısa zamanda, ölümler dahil, MERS-CoV ile enfekte olduğu laboratuvarca teyitli toplam küresel vaka sayısını güncelleyecektir.   

DSÖ’nün Tavsiyesi

        DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak kendisine üye tüm ülkeleri Ciddi Akut Respiratuar Enfeksiyonlar (SARI) sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. 

       Enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri sağlık tesislerinde MERS-CoV’un olası yayılımını önlemek için şarttır.  MERS-CoV ile enfekte olduğundan şüphelenilen ya da enfekte olduğu teyit edilmiş hastaların bakımını sağlayan sağlık tesisleri virüsün diğer hastalara, sağlık çalışanlarına ve ziyaretçilere bulaşma riskini azalmak için uygun önlemleri almalıdır. Tüm sağlık çalışanlarına yönelik enfeksiyon önleme ve kontrol için eğitim ve tatbikatları düzenlenmeli ve düzenli olarak tekrarlanmalıdır.

        MERS-CoV enfeksiyonunun erken tanısı önemlidir ancak tüm vakalar özellikle hastalık hafif ve atipik seyrettiğinde zamanında ve güvenilir bir şekilde tespit edilemeyebilir. Bu nedenle sağlık çalışanlarının hastalarla ilgili bütün işlerinde hastanın tanısına bakılmaksızın standart korunma önlemlerini sürekli uygulamaları önemlidir.

       Akut respiratuvar enfeksiyon semptomları olan bütün hastaların bakımı yapılırken damlacık önlemleri uygulanmalıdır ve kesinleşmiş ya da muhtemel MERS-CoV enfeksiyonlu hastaların bakımı yapılırken göz korunmasını da içeren daha ileri korunma önlemleri alınmalıdır.   Havayla bulaşa karşı önlemler, aerosol üretim prosedürlerinde belirtilmiştir. 

       Eğer klinik ve epidemiyolojik ipuçları güçlü bir şekilde MERS-CoV enfeksiyonunu düşündürüyorsa ilk yapılan nazofaringeal test negatif çıksa bile hasta potansiyel enfekte olmuş vaka gibi muamele görmelidir. Yapılan ilk tahlilin negatif çıkması durumunda tercihen alt solunum yolundan alınan örnekler üzerinde tekrar tahliller yapılmalıdır.

       Sağlık çalışanlarına dikkatli olmaları tavsiyesinde bulunulmuştur. Orta Doğu’dan dönen ve kendilerinde SARİ görülen yolculara güncel sürveyans tavsiyelerine uygun olarak MERS-CoV için tahlil yapılmalıdır.  DSÖ’ye üye bütün ülkelere, yeni MERS-CoV vakalarını, enfeksiyona yol açan potansiyel kaynaklar ve bunların klinik süreç tanımlarını hızlıca değerlendirmeleri ve DSÖ’ye bildirmeleri konusunda tekrar hatırlatmada bulunulmuştur. Söz konusu virüsün daha fazla yayılmasını önleyebilmek için enfeksiyonun kaynağına yönelik incelemelerin acilen gerçekleştirilmesi ve enfeksiyon kaynağının da tespit edilmesi gereklidir.

       MERS-CoV nedeniyle ciddi hastalık riski yüksek olan insanlar virüsün potansiyel dolaşımının olduğu bilinen çiftlik ve hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaretleri sırasında hayvanlarla temastan kaçınmalıdır. Genel olarak da çiftlik ve hayvan barınakların ziyaret esnasında hayvanlarla temas ettikten sonra düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temas etmekten kaçınma gibi genel hijyen kurallarına ve gıda hijyeni uygulamalarına uyulması tavsiye edilmektedir.

       DSÖ söz konusu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını ve herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını önermemektedir. 

Çeviri   : Emin Ali BALTACI