DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 08.03.2022 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) HAFTALIK DURUM RAPORU

08 Mart 2022 Salı

Küresel olarak, 28 Şubat - 6 Mart 2022 tarihleri arasında haftalık, yeni COVID-19 vaka ve ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre sırasıyla %5 ve %8 azalmıştır

Bu raporda aşağıda yer alan başlıklar halinde COVID-19 ile ilgili en son veriler paylaşılmaktadır:

  • Küresel Epidemiyolojik Durum
  • Özel konu: önemli ve endişe verici SARS-CoV-2 varyantları  hakkında güncelleme
  • DSÖ Bölgelerine Göre Genel Durum
  • Haftalık Operasyonel Güncellemenin Özeti

KÜRESEL EPİDEMİYOLOJİK DURUM

6 Mart 2022 itibariyle veriler

Küresel olarak, 28 Şubat - 6 Mart 2022 tarihleri arasında haftalık, yeni COVID-19 vaka ve ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre sırasıyla %5 ve %8 azalmıştır (Şekil 1). Altı DSÖ bölgesinde 10 milyondan fazla yeni vaka ve 52.000'den fazla yeni ölüm vakası bildirilmiştir (Tablo 1). 6 Mart 2022 itibariyle, dünya çapında 433 milyondan fazla doğrulanmış vaka ve 5,9 milyondan fazla ölüm vakası rapor edilmiştir.

Bölgesel düzeyde, Batı Pasifik Bölgesi yeni haftalık vaka sayısında artış (+46%) bildirmeye devam ederken, diğer tüm bölgeler düşüşler bildirmiştir: Doğu Akdeniz Bölgesi (%-46), Afrika Bölgesi (-40 %), Güneydoğu Asya Bölgesi (%-31), Amerika Bölgesi (%-24) ve Avrupa Bölgesi (%-18).  Batı Pasifik Bölgesi'nde haftalık yeni ölüm vakalarının sayısı artmış (+%29) ve Doğu Akdeniz Bölgesi'nde (+%2) sabit kalmış olup Afrika Bölgesi (-%39), Avrupa Bölgesi (- %15), Amerika Bölgesi (%-9) ve Güneydoğu Asya Bölgesi’nde (%-3) düşüşler rapor edilmiştir. Birkaç ülke aşamalı olarak hedeflenen test stratejilerini benimserken, gerçekleştirilen toplam test sayısının ve sonuç olarak tespit edilen vakaların daha düşük olmasına neden olduğundan, bu eğilimler dikkatle yorumlanmalıdır.

Şekil 1: DSÖ bölgeleri tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının sayısı,  6 Mart 2022**

 

*Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

En çok yeni vaka bildiren ülkeler; Güney Kore (1.461.431 yeni vaka; +%42), Almanya (1.108.231 yeni vaka; -%1), Vietnam (1.013.343 yeni vaka; +%112), Rusya Federasyonu (650.540 yeni vaka) ; -%29) ve Japonya (452.763 yeni vaka; +4%) olmuştur.

En çok yeni ölüm vakası bildirimi ise Amerika Birleşik Devletleri (10.579 yeni ölüm; -%9), Rusya Federasyonu (5.354 yeni ölüm; -%1), Brezilya (3.865 yeni ölüm; -%11), Endonezya (2.099 yeni ölüm, +%23) ve Japonya’dan (1.519 yeni ölüm; -7%) yapılmıştır.

Tablo 1. DSÖ Bölgelerine göre, son yedi günde bildirilen ve kümülatif COVID-19 vakalarının ve COVID-19 kaynaklı ölümlerin sayısı,  6 Mart 2022 verileri**

* Yedi gün öncesine kıyasla son yedi gün içinde yeni doğrulanmış vaka/ölüm sayısındaki yüzdelik değişim.

** Ek 2,veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

COVID-19 ile ilgili en son veriler ve bilgiler için lütfen aşağıdaki adresleri ziyaret ediniz:

•  DSÖ COVID-19 Paneli

•  DSÖ COVID-19 Haftalık Operasyonel Güncelleme ve Haftalık Epidemiyolojik Güncelleme

 

 

Şekil 2. Ülkelere ve bölgelere göre, son yedi günde 100.000 nüfus başına bildirilen COVID-19 vakaları, 28 Şubat- 6 Mart 2022 **

** Ek 2, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız 

Şekil 3. Ülkelere ve bölgelere göre, son yedi günde 100.000 nüfus başına bildirilen COVID-19 ölüm vakaları, 28- 6 Mart Şubat 2022 **

 ** Ek 2, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

 

Özel Konu: SARS-CoV-2 önemli varyantlar ve endişe verici varyantlar hakkında güncelleme

DSÖ, ulusal makamlar, kurumlar ve araştırmacılarla işbirliği içinde, SARSCoV-2 varyantlarının bulaşma veya hastalık özelliklerini değiştirip değiştirmediğini veya hastalığın yayılmasını kontrol etmek için uygulanan aşıların, terapötiklerin, teşhislerin veya halk sağlığı ve sosyal önlemlerinin (PHSM) etkinliğini etkileyip etkilemediğini rutin olarak değerlendirmektedir. Potansiyel endişe verici varyantlar (VOC'ler), önemli varyantlar (VOI'ler) veya izleme altındaki varyantlar (VUM'ler), küresel halk sağlığına yönelik riske dayalı olarak düzenli olarak değerlendirilmektedir. Kanıtlar ortaya çıktıkça, varyantların sınıflandırmaları, dolaşımdaki varyantların sürekli evrimini ve değişen epidemiyolojilerini yansıtacak şekilde revize edilecektir. Varyant sınıflandırması için kriterler ve mevcut VOC, VOI ve VUM listeleri, DSÖ SARS-CoV-2 varyantları izleme web sitesinde mevcuttur. Ulusal yetkililer, yerel önemli/endişe verici diğer varyantları belirlemeyi seçebilir ve bu değişkenlerin etkilerini araştırmak ve raporlamak için teşvik edilir.

Endişe Verici Koronavirüs varyantlarının (VOC) yayılımı ve prevelansı

SARS-CoV-2'nin mevcut küresel epidemiyolojisi, Omicron varyantının küresel egemenliği ile karakterize edilir. Delta, bildirilen önemli dolaşıma sahip tek diğer adlandırılmış varyant olmaya devam etmektedir.

Son 30 günde GISAID'e yüklenen 428.417 diziden (i) 427.152'sini (%99,7) Omicron ve 580'ini (%0,1) Delta oluşturmuştur. Son 30 gün içinde GISAID'e 100 veya daha fazla dizi yükleyen tüm ülkeler/bölgeler/bölgeler için Omicron baskın varyant olmaya devam etmektedir. Son 30 gün(i) içinde bildirilen Omicron soyundan gelen türler arasında BA.1.1, 187.058 diziyi (%41) oluşturan baskın alt varyanttır; BA.2 için156.014 dizi (%34,2); BA.1 için 112 655 dizi (%24,7) ve BA.3 için 101 dizi (<%1) rapor edilmiştir.(ii) Unutulmamalıdır ki, küresel VOC dağılımı, dizileme kapasitelerindeki farklılıklar ve ülkeler arasındaki örnekleme stratejilerinin yanı sıra raporlamadaki gecikmeler de dahil olmak üzere, gözetim sınırlamaları dikkate alınarak yorumlanmalıdır.

Hem SARS-CoV-2 Virüs Evrimi (TAG-VE) Teknik Danışma Grubu hem de DSÖ, rekombinant varyantlar hakkındaki raporlardan haberdar olup bunlar hem Delta ve Omicron'un rekombinantları hem de BA.1 ve BA.2'nin rekombinantlarıdır. Rekombinasyon doğal bir fenomendir ve beklenen bir mutasyon olayı olarak kabul edilebilir. Potansiyel kontaminasyon veya birlikte enfeksiyonun doğrulanması ve hariç tutulmasından sonra, ortaya çıkan diğer herhangi bir varyant için olduğu gibi, bu rekombinantlara aynı izleme ve değerlendirme süreci uygulanır. Bu rekombinantlar için mevcut epidemiyolojik ve sıralama bilgileri, herhangi bir hızlı bulaşma belirtisi veya klinik şiddette bir değişiklik göstermez. Bugüne kadar sadece birkaç küme rapor edilmiştir ve temaslılara çok düşük ila neredeyse saptanamayan seviyelerde bulaşma gösterir. Hiçbir rekombinant varyanta Pango soy adı verilmemiştir.

Omicron varyantı

VOC'lerin özelliklerindeki farklılıklar

VOC'lerin fenotipik etkilerine ilişkin mevcut kanıtlar, COVID-19 Haftalık Epidemiyolojik Güncelleme'nin önceki yayınlarında rapor edilmiştir. 15 Şubat 2022'deki son güncellemeden bu yana, Omicron üzerine kaynaklar da dahil olmak üzere VOC'lerin fenotipik özellikleri hakkında birkaç yeni yayın yapılmıştır (Tablo 2). Bu çalışmalardan bazıları hakemli bir incekemeden geçmemiştir ve bu nedenle bulgular bu sınırlama dikkate alınarak yorumlanmalıdır.

(i) Düşük kapsamlı diziler hariç olmak üzere, 4 Şubat - 5 Mart 2022 tarihleri arasında (veri çıkarımı sırasında rapor edilen son örnek) numune toplama tarihleriyle GISAID'e gönderilen dizileri içerir. Toplam 100'den fazla dizi gönderen ülkeler için oranlar tahmin edilmektedir. Son 30 gün içinde, 46 ülke GISAID'e toplam 100 ve üzeri dizilim sunmuştur.

(ii) Haritalar için yüklenen GISAID verilerinin ve küresel epidemiyolojik raporlamanın, Omicron soyundan gelen soy dizisi verilerine kıyasla mutlak sayılarda biraz farklı olduğunu lütfen unutmayın. İkincisi, GISAID verilerin geçerliliği klavuzunda alınmıştır.

 

Tablo 2: İlgili Omicron varyantına ilişkin mevcut kanıtların özeti

Alan

Gösterge / İndikatör

Ana Sonuçlar

Epidemiyoloji

Hastalık insidansı üzerindeki etkisi

Küresel olarak bildirilen COVID-19 vakalarının sayısında azalma eğilimi vardır. 28 Şubat – 6 Mart 2022 tarihli haftada bir önceki haftaya kıyasla yeni COVID-19 vakalarının sayısı %5 azalmıştır. Batı Pasifik Bölgesi yeni vaka sayısında %46 artış bildirirken diğer tüm bölgeler düşüşler rapor etmiştir. Bildirilen vaka sayısındaki düşüşün kısmen bazı ülkelerdeki test politikalarındaki değişiklik-lerden kaynaklanabileceğini ve bunun da testlerde ve dolayısıyla tespit edilen vakalarda azalmaya yol açabileceğini belirtmek önemlidir.

Omicron varyantı, 4 Şubat - 5 Mart 2022 tarihleri arasında toplanan örneklerin %99,7'sini temsil eden, küresel olarak dolaşan baskın varyanttır, Delta varyantı ise %0,1'ini temsil etmektedir.

Bulaşıcılık üzerindeki etkisi

GISAID verilerinin (1) güncellenmiş bir analizi, önceki yinelemeye benzer sonuçlar göstermektedir; Omicron, 3 Mart 2022'ye kadar yeterli dizi verisi bulunan tüm ülkelerde Delta'ya göre hala bir büyüme oranı avantajına sahiptir ve bu da havuzlanmış bir ortalama aktarım avantajına (yani, Epidemiyolojik bağlamlarda değişmeyen bir üretim süresi varsayımı altında (yani bir kişinin enfekte olduğu zaman ile kişinin başka bir kişiye bulaştığı zaman arasındaki süre) %75'tir (%95 Güven Aralığı: %64-93). Bununla birlikte, Omicron'un azaltılmış bir üretim süresine ilişkin kanıtlar, iletim avantajının daha düşük olabileceğini düşündürmek-tedir; %20 daha kısa üretim süresi için, Omicron'un Delta'ya göre tahmini havuzlanmış ortalama iletim avantajı %64'tür (%95 GA: %59-%80). Aynı analiz, Omicron Pango soyu BA.2'nin Pango soyu BA.1'e göre bir büyüme oranı avantajını gösterir; değişmemiş bir üretim zamanı varsayımı altında, havuzlanmış ortalama iletim avantajı %56 (%95 GA: %42-72). Ülke başına BA.1/BA.2/BA.3 dizilerinin sayısı arttıkça ve daha fazla ülkeden veriler elde edildiğinden bu tahminler stabil olmaktadır.stabilising

Birleşik Krallık'ta (2) , BA.2'nin BA.1'e kıyasla daha yüksek bir büyüme oranına (%82,7; aralık: %54-100) ve hane için daha yüksek sekonder atak oranlarına (%14,3; %95CI: 13,6) sahip olduğu bulunmuştur. %-14.9'a karşı %11,4; %95 CI: %11.2 - %11.5) ve hane dışı (%6.1; %95 CI: %5.0 - %7.2 - %4.6; %95 CI: %4.5 - %4.8) ) temaslılar.

Hastalık şiddeti üzerindeki etkisi

Omicron'un farklı ortamlarda Delta ile karşılaştırıldığında sürekli olarak hastalık şiddetinin daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Birleşik Krallık'ta BA.1 ve BA.2 ile enfekte hastalar arasında hastaneye yatış riskinde (HR=0.87; %95 GA: 0.75-1.00) fark görülmemiştir (37). (2) Benzer şekilde, Güney Afrika'da SARS-CoV-2 ile enfekte hastalar arasında hastaneye yatış oranları BA.1 ve BA.2 (aOR=0.96; %95 CI: 0.85- 1.09) arasında farklılık göstermemiştir. (3)

 Bağışıklık Tepkisi

Tekrar enfekte olma üzerindeki etkisi

Omicron varyantı için daha önce diğer SARS-CoV-2 varyantları ile enfekte olmuş bireylere göre daha yüksek yeniden enfeksiyon oranları bildirilmiştir. Katar'dan alınan son veriler, Omicron Pango soylarından biriyle önceki enfeksiyonun diğer Omicron Pango soyları ile enfeksiyona karşı koruma sağlayabileceğini düşündürmektedir: BA.1 ve 85.6 ile enfeksiyonu takiben BA.2'ye karşı %94,9 (%95 GA: %88,4 %97,8) koruma İki aylık bir takip süresi boyunca BA.2 enfeksiyonunu takiben BA.1'e karşı % (%95 GA: %77,4-90,9) koruma. (4) Bu korumanın süresi şu anda bilinmemektedir.

Aşılama üzerindeki etkisi

Daha fazla bilgi için, Omicron varyantı için Aşı Etkimliği-VE sonuçlarının yorumlanması bölümüne bakınız. Aşı etkinliği (VE) çalışmalarının sonuçları dikkatle yorumlanmalıdır, çünkü tahminler uygulanan aşı tipine ve doz sayısına ve zamanlamaya (farklı aşıların ardışık uygulaması) göre değişiklik göstermektedir.

Antikor tepkileri üzerindeki etki

23 laboratuvardan alınan nötralizasyon verilerinin bir analizi, Omicron varyantı ile ilişkili nötralizasyonda 20 kat azalma tespit etmiştir.(5) Bu bulgular, vahşi tip SARS-CoV-2 ile karşılaştırıldığında BA.1 ve BA.2'ye daha düşük nötralize edici antikor titreleri bildiren son çalışmaların sonuçları ve BA.1 ve BA.2 için benzer tepkiler ile tutarlıdır. (8) Yakın zamanda yapılan bir başka çalışmada, aşılanmış bireylerde BA.1 ve BA.2'ye benzer nötralize edici olmayan antikor tepkileri tespit edilmiştir (7) Genel olarak, bu sonuçlar BA.1 ve BA.2 için benzer hümoral tepkileri gösterir.

Tan Araçları

PCR testleri üzerindeki etkisi

Omicron'un PCR tahlilleri üzerindeki etkisine dair yeni bir kanıt bulunmamaktadır. BA.2 soyu, S-geni hedef başarısızlığından sorumlu 69-70 delesyonundan yoksun olan Omicron'un soyundan gelen tek varyantıdır. Birden fazla gen hedefi içeren SARS-CoV-2 için PCR testlerinin değerlendirilmesi, Omicron varyantının bu testlerin tanısal test doğruluğu üzerinde sınırlı etkisinin olduğunu ortaya çıkarmıştır.

Hızlı tanı testleri üzerindeki etkisi

İlk veriler, Delta, vahşi tip virüs veya diğer VOC'lere kıyasla Omicron üzerindeki Ag-RDT'lerin tanısal performansı hakkında çelişkili sonuçlar göstermiştir.(12,13) Bazı çalışmalar Ag-RDT'lerin duyarlılığının azaldığını gösterse de Amerika Birleşik Devletleri, Omicron ve Delta için üç Ag-RDT testinin karşılaştırılabilir duyarlılığını bildirmiştir.(11)

Tedavi Üzerindeki Etkisi

Antiviraller üzerindeki etkisi

Ön veriler, antiviral ajanların Omicron varyantına karşı etkinliğinde hiçbir fark göstermemiştir. (12–14)

Biyolojikler üzerindeki etkisi

Başlangıçta, monoklonal antikorların hastaları Omicron ile tedavi etme etkinliği üzerine yapılan çalışmalar, üç geniş ölçüde nötralize edici monoklonal antikor (sotroviimab, S2X259 ve S2H97) için korunmuş nötralize edici aktivite ve diğer monoklonal antikorların etkinliğinde bir azalma bildirmiştir. (15–19) Bununla birlikte, ek klinik öncesi kanıtlar, sotrovimab'ın BA.2 soyuna karşı nötralize edici aktivitesinin azaldığını ve casirivimab-imdevimab'ın BA.1 soyuna karşı etkinliğinin olmadığını göstermektedir. (20)

Diğer tedavi seçenekleri

Şiddetli ve kritik hastalığı olan hastaların tedavisinde Interleukin-6 reseptör blokerlerinin ve kortikosteroidlerin etkinliğinde bir azalma olduğunu gösteren hiçbir kanıt yoktur.

 

Ek Kaynaklar:

 

 

 

Şekil 4: Son 30 gün içinde endişe verici varyantların (VOC'ler) Delta ve Omicron'un prevelansı (8 Mart 2022 itibariyle veriler)

 

 

 

 

Şekil 5. Birincil serilerin aşı etkinliği (VE) ve ilgili Delta varyantına karşı hatırlatma aşılaması

Şekil 6. Birincil serilerin aşı etkinliği (VE) ve Omicron varyantına karşı hatırlatma aşılaması

Şekil 5 ve 6, sırasıyla Delta ve Omicron varyantlarının, hem birincil seri aşılar hem de rapel aşılar için zaman içinde ürüne özgü aşı etkinliği (VE) üzerindeki etkisini özetlemektedir. Son güncellemeden bu yana, grafiklere altı yeni çalışma (üçü hakemli olmayan) eklenmiştir. 21–26 Bir çalışma AstraZeneca-Vaxzevria aşısı, biri Janssen-Ad26.COV2.S aşısı, biri Moderna-Spikevax aşısı ve dördü Pfizer BioNTech-Comirnaty aşısı hakkında yeni Omicron VE verileri sağlamıştır. Dikkat çekici bir şekilde, Çin ve Tayland'dan yakın zamanda yayınlanan çalışmalar, Delta varyantına karşı iki inaktive aşı olan Beijing CNBG - BBIBP-CorV ve Sinovac-CoronaVac'ın VE ile ilgili verilere katkıda bulunmuştur. VOC'lere karşı aşı performansı hakkında ek bilgiler Ek 4'te de yer almaktadır.

 

Delta varyantı için VE çalışmalarının sonuçlarının yorumlanması

 

Bugüne kadar elde edilen kanıtların çoğu, mRNA aşılarının (Pfizer BioNTech-Comirnaty ve Moderna-Spikevax) etkinliğinin, Delta varyantına bağlı enfeksiyon ile ilişkili şiddetli hastalığa karşı birincil seriden altı ay sonra veya daha fazla süre sonra yüksek kaldığını göstermektedir ve altı çalışmanın beşi >%80 VE tahminleri ve bir çalışma altı ay veya daha fazla süre için  %74 VE tahmini bildirmiştir.  Bir çalışma, Janssen-Ad26.COV2.S ve AstraZeneca-Vaxzevria aşıları için şiddetli hastalığa karşı sırasıyla %61 ve %68'lik VE tahminleri bildirmiştir. Dört çalışma, birincil seriden üç ila altı ay sonra AstraZeneca-Vaxzevria aşısının yüksek VE (>%80) bildirirken, bir çalışma ilk üç aya (%84) kıyasla altı ay sonra daha düşük bir VE (%54) bildirmektedir. Ek bir çalışma, şiddetli hastalığa karşı AstraZeneca-Vaxzevria aşısının birincil serinin tamamlanmasından sonraki üç ay ile altı aydan kısa bir süre aralığında VE'sinin %80'den, ikinci dozdan altı ay veya daha fazla sürede %68'e düştüğünü göstermiştir. Janssen-Ad26.COV2 için Delta varyantı nedeniyle şiddetli hastalığa karşı koruma kanıtı sağlayan bir çalışma, birincil aşılama serisinden altı ay sonrasına kadar VE'nin %54-61 seviyesinde nispeten sabit kaldığını göstermiştir. Yeni bir çalışma, Delta indeksli vakaların yakın temaslıları arasında pnömoni gelişimine karşı Sinovac-CoronaVac VE'sinin (Şekil 5'te şiddetli COVID-19 olarak sınıflandırılır) birincil serinin tamamlanmasını takip eden ilk üç ayda %74'ten, sonraki üç ay ile altı ay arasında  %47’ye düştüğünü göstermiştir.

 

Semptomatik hastalık ve enfeksiyona karşı VE tahminleri, aşılamadan sonraki 14 günden üç aya kadar iki mRNA aşısından birinin birincil serisini takiben %71 - %96 ve aynı zaman diliminde sırasıyla AstraZeneca-Vaxzevria ve Janssen-Ad26.COV2.S aşılarının birincil serisini takiben %68-88 ve %50-60 aralığındadır. Bununla birlikte, verilerin mevcut olduğu tüm aşılar için birincil seriyi takiben zaman içinde semptomatik hastalık ve enfeksiyona karşı VE'nin azaldığına dair tutarlı kanıtlar vardır. Buna rağmen, kanıtların çoğu hala her iki mRNA aşısını takiben altı ay veya daha fazla süre içinde >%50 (%59-80) VE tahminlerini göstermektedir ve iki tahmin %50'nin altına düşmektedir. AstraZeneca-Vaxzevria aşısını değerlendiren beş çalışmadan dördü de üç ila altı ayda VE >%50 (%54-65) göstermiştir, ancak bu çalışmalardan birinde VE birincil aşıyı takip eden altı veya daha fazla ayda %43'e düşmüştür. Janssen-Ad26.COV2.S aşısının VE'si aşılamadan sonraki altı aya kadar %50-60 arasında değişmiştir (iki çalışma). Malezya'da yürütülen tek bir Sinovac-CoronaVac (inaktive aşı) çalışması, birincil seriden üç ila altı ay sonra enfeksiyona karşı %74'lük bir VE bildirmiştir ve altı aydan sonra %30'a düşmüştür. Çin'den yapılan ikinci bir Sinovac-CoronaVac aşısı çalışması, indeks vakaların yakın temaslıları arasında semptomatik hastalığa karşı VE'nin 14 gün ila üç aydan kısa bir süre aralığında %46'dan, üç ila altı ay aralığında %30'a düştüğünü bulmuştur. Bu aynı çalışma, yakın temaslı indeks vakalar arasında semptomatik hastalığa karşı Beijing CNBG - BBIBP-CorV aşısının VE'sinin birincil serinin tamamlanmasından kısa bir süre sonra %39 olduğunu ve üç ila altı ay arasında %82'ye yükseldiğini tahmin etmektedir ancak güven aralıkları geniş alınmalı ve dikkatle yorumlanmalıdır.

 

Verilerin mevcut olduğu mRNA, vektör bazlı ve inaktive aşılarının bir rapel dozunun alınması, ilk üç ay içindeki tüm sonuçlar için ≥%79'luk bir VE ile sonuçlanmıştır. Rapel dozdan sonraki üç ila altı ayda, Pfizer BioNTech-Comirnaty veya AstraZeneca-Vaxzevria birincil serisini takiben bir Pfizer BioNTech-Comirnaty rapel dozunun VE'si ve ve ayrıca üç doz Moderna-Spikevax aşısının VE'si, Birleşik Krallık ve Çek Cumhuriyeti'nde yürütülen iki çalışmada şiddetli hastalığa karşı >%95 kalmıştır, ancak Amerika Birleşik Devletleri'nde yürütülen tek bir çalışmada Pfizer BioNTech-Comirnaty birincil serisi ve rapel doz ile %95’ten %65’e düşmüştür. Yukarıda bahsedilen ve Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde gerçekleştirilen aynı çalışmalarda, AstraZeneca-Vaxzevria veya Pfizer BioNTech-Comirnaty aşılarının birincil serisinden sonra, bir mRNA aşısı ile rapel dozu takiben üç ay veya daha fazla sürede semptomatik hastalığa karşı VE, >%75 seviyesindedir.

 

 

Omicron varyantı için VE sonuçlarının yorumlanması

 

Omicron varyantına ilişkin dört VE çalışması,  tüm sonuçlar (şiddetli hastalık, semptomatik hastalık ve enfeksiyon) için birincil seri COVID-19 aşılarının daha önce diğer VOC'ler için gözlemlendiğinden daha düşük koruma sağladığını göstermektedir. Hepsinden önemlisi, Omicron varyantına karşı VE tahminleri şiddetli hastalık için en yüksek seviyede kalırken semptomatik hastalık ve enfeksiyon için daha düşüktür. Rapel doz aşılama, verileri bulunan tüm ürünler için tüm sonuçlarda VE'yi önemli ölçüde iyileştiriyor gibi görünmektedir. Bununla birlikte, bugüne kadar mevcut olan çalışmalarda kısa takip süresi nedeniyle, bir rapel dozun ardından VE'nin süresini karakterize etmek için daha fazla veriye ihtiyaç vardır.

 

Katar, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nden yapılan araştırmalar, Pfizer BioNTech-Comirnaty aşısı için Omicron varyantı nedeniyle şiddetli hastalığa karşı birincil seriyi takip eden altı aya kadar VE tahminlerinin >%70 olduğunu bildirmektedir, Katar ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan çalışmalarda altı ay sonrasında VE sabit kalırken, Birleşik Krallık'ta yapılan çalışmada <%50'ye gerilemiştir. Katar'da yapılan çalışmada, Moderna-SpikeVax mRNA aşısının VE'si aşılamadan sonraki altı aya kadar >%70 seviyesinde kalmıştır. Buna karşılık, Çek Cumhuriyeti'nde yapılan yakın tarihli bir çalışma (hakem incelemesi yapılmamış), hem mRNA aşıları hem de Janssen-Ad26.COV.2 aşısı için tüm takip zaman dilimlerinde daha düşük VE (<%50) bulmuştur. Bu çalışmada aşılamadan bu yana zaman içinde VE tahminlerindeki dalgalanma, verilerdeki altta yatan sapmalardan (örn. düşük tespit oranı) kaynaklanıyor olabilir ve sonuçlar dikkatle yorumlanmalıdır. Birleşik Krallık'ta yapılan bir çalışmada, şiddetli hastalığa karşı AstraZeneca-Vaxzevria aşısı için VE tahminleri, nispeten geniş güven aralıklarıyla üç ay veya daha uzun bir sürede %56'dan %33'e düşmüştür (ayrıntılar için bkz. Şekil 6).

 

Pfizer BioNTech-Comirnaty aşısının Omicron varyantı nedeniyle şiddetli hastalığa karşı birincil seriyi takip eden ilk üç ay içinde (bir rapeldozu olmadan) VE tahminleri %70 ila 74 arasında değişmektedir ve aşılamadan bu yana zamanla azalmaktadır, VE tahminleri üç ile altı ay arasında %60-74 ve altı ay ve üzeri için %35-80 aralığında değişmektedir. Altı ay veya daha uzun süreye karşılık üç ila altı ayda, ciddi hastalığa karşı AstraZeneca-Vaxzevria aşısının VE tahminleri, nispeten geniş güven aralıklarıyla %56'dan %33'e düşmüştür (ayrıntılar için bkz. Şekil 7).

 

Semptomatik hastalığa karşı birincil serilerin erken VE tahminleri (aşılamadan sonraki 14 günden üç aya kadar ölçülmüştür),  AstraZeneca-Vaxzevria, Moderna-Spikevax ve Pfizer BioNTech-Comirnaty aşıları için %50 veya üzerinde kalmasına rağmen, genellikle şiddetli hastalık için olanlardan daha düşüktür. Aynı zaman periyodu için daha düşük VE tahminleri, biri Moderna-Spikevax aşısı için %45 VE ve diğeri Pfizer BioNTech-Comirnaty aşısı için 16-17 yaş ve 12- 15 yaş arası adolesanlarda sırasıyla %34 ve %45 VE tahminleri bildiren iki çalışmada gözlemlenmiştir.

 

Enfeksiyona karşı VE birincil seriden sonra 14 gün ila üç ay arasında %37 ile %55 arasında değişmektedir. Birincil serinin tamamlanmasından üç veya daha fazla ay sonra ölçülen hem semptomatik hastalığa hem de enfeksiyona karşı mevcut tüm tahminler, üç aşı (Pfizer BioNTech-Comirnaty, Moderna-Spikevax ve AstraZeneca-Vaxzevria) için VE tahminlerinin %52'den az olduğunu göstermektedir.

 

Altı yeni çalışmanın tümünde, bir rapel doz, verileri mevcut olan tüm aşılar için şiddetli hastalığa karşı VE tahminlerini %75'in üzerine çıkarmış ve bu etki, rapel dozundan sonra altı aya kadar korunmuştur. Bir rapel dozu, aşılamayı takip eden ilk üç ayda semptomatik hastalığa karşı VE tahminlerini, çalışılan tüm aşılarda en az yüzde 37 oranında artırmıştır ve VE %55 ila %81 arasında değişmektedir. Ancak VE tahminleri, üç ayın sonunda %29-64'e düşmüştür. Bir rapel dozu takip eden ilk üç ayda Omicron varyantına bağlı enfeksiyona karşı VE, %55-71 aralığında çıkmıştır ve rapel dozdan sonraki üç ila altı aydan daha kısa bir sürede %18-33'e düşmüştür.

 

 

 

DSÖ BÖLGELERİNE GÖRE DURUM

 

Afrika Bölgesi

 

Afrika Bölgesi, Ocak 2022'nin başından bu yana vaka sayılarında sürekli bir düşüş eğilimi göstermektedir ve bir önceki haftaya göre %40'lık bir düşüşle 34.000’in biraz altında yeni vaka bildirmiştir. Buna rağmen, Bölgedeki altı ülke (%12) vakalarda %20'nin üzerinde bir artış bildirmiştir: en yüksek artış Orta Afrika Cumhuriyeti’nde (95’e karşı 38 yeni vaka; %150 artış) gözlenmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka bildiren ülkeler sırasıyla; Güney Afrika (11.181 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 18,9 yeni vaka; %25 azalma), Réunion (10.036 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 1121,0 yeni vaka; %26 azalma) ve Mauritius (4133 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 325,0 yeni vaka; %75 azalma) olmuştur.

Bölge'de bu hafta bildirilen 400'den fazla yeni ölüm vakası ile birlikte bir önceki haftaya göre %39’luk bir düşüş gözlenmiştir. Bu artış, devam eden bir denetim çalışmasının ardından Güney Afrika tarafından bildirilen birikmiş ölümlerden kaynaklanmaktadır. En yüksek sayıda yeni ölüm vakası bildiren ülkeler; Güney Afrika (352 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına <1 yeni ölüm; %39 azalma), Reunion (26 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına 2,9 yeni ölüm; %30 azalma) ve Cezayir (25 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına <1 yeni ölüm; %39 azalma) olmuştur.

 

 

 

DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19

Amerika Bölgesi

 

Amerika Bölgesi, 2022 Ocak ortasından bu yana devam eden yeni vaka sayılarında düşüş eğilimi bildirmeye devam etmiş olup bir önceki haftaya göre %24'lük düşüşle 1,1 milyondan fazla yeni vaka bildirmiştir. Bununla birlikte, üç ülke yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiştir ve en yüksek orantılı artışlar Martinique (5569'a karşı 1381 yeni vaka; %303 artış) ve Meksika'da (46.765'e karşı 27.427 yeni vaka; %71 artış) gözlenmiştir. En çok yeni vaka bildiren ülkeler; Brezilya (395.152 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 185,9 yeni vaka; %24 azalma), Amerika Birleşik Devletleri (343.096 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 103,7 yeni vaka; %29 azalma) ve Şili (152.705 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 798,8 yeni vaka; % 22 azalma) olmuştur.

Bu hafta, Bölge'de bildirilen 20.000'in biraz altında yeni ölüm vakası ile birlikte yeni ölüm vakalarının sayısı bir önceki haftaya göre %9’luk bir düşüş göstermiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm vakası bildiren ülkeler; Amerika Birleşik Devletleri (10.579 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına 3,2 yeni ölüm; %9 azalma), Brezilya (3865 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına 1,8 yeni ölüm; %11 azalma) ve Meksika (1513 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına 1,2 yeni ölüm; %49 artış) olmuştur.

 

 

DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirus-infections/coronavirus-disease-covid-19-pandemic

Doğu Akdeniz Bölgesi

 

Doğu Akdeniz Bölgesi'nde, yeni haftalık vakalar, Şubat 2022'nin başında ulaşılan pik seviyeden bu yana art arda üç haftadır düşüş göstermeye devam etmektedir. Bölge, bir önceki haftaya göre %46’lık düşüş ile 165.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Bununla birlikte, Somali yeni vakalarda %64'lük bir artış bildirmiştir (87’ye karşı 53 yeni vaka). En yüksek sayıda yeni vaka bildiren ülkeler;  İran (53.363 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 63,5 yeni vaka; %49 azalma), Ürdün (21.050 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 206,3 yeni vaka; %63 azalma) ve Bahreyn (15.781 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 927,4 yeni vaka; % 25 azalma) olmuştur.

Bölgede bu hafta yeni haftalık ölüm vakalarının sayısı, 3300'den fazla yeni ölümün bildirildiği bir önceki haftanın rakamlarına benzer şekilde sabit kalmıştır (+%2). En yüksek sayıda yeni ölüm vakası bildiren ülkeler; İran (1357 yeni ölüm, 100.000 nüfus başına 1,6 yeni ölüm; %15 azalma ), Sudan (956 yeni ölüm, 100.000 nüfus başına 2,2 yeni ölüm, %1012 artış- birikmiş ölüm raporlaması nedeniyle anormal bir artış) ve Tunus (220 yeni ölüm, 100.000 nüfus başına 1,9 yeni ölüm; %33 azalma) olmuştur.

 

 

DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html

 

Avrupa Bölgesi

 

Avrupa Bölgesi, haftalık yeni vakalarda bir önceki haftaya göre %18’lik düşüşle 4,7 milyondan fazla yeni vaka bildirmiş olup düşüş eğilimi göstermeye devam etmiştir. Bölge 2022 yılı Ocak ayının sonunda gözlenen pik seviyenin ardından bu yana yeni vaka sayılarında düşüş bildirmektedir. Bu hafta Bölge, küresel olarak bildirilen yeni vakaların %45'ini oluşturmuştur. En fazla yeni vaka bildiren üç ülke; Almanya (1.108.231 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 1332,5 yeni vaka, yüzde oranı bir önceki haftaya benzer), Rusya (650.540 yeni vaka, 100.000 nüfus başına 445,8 yeni vaka, %29 azalma) ve Türkiye (350.828 yeni vaka, 100.000 nüfus başına 416,0 yeni vaka; %35 azalma) olmuştur.

Bölgede, bir önceki haftaya göre %15’lik bir düşüşle 19.000'den fazla yeni ölüm vakası bildirilmiştir. En çok ölüm vakası bildiren ülkeler; Rusya (5354 yeni ölüm; 100.000  nüfus başına 3,7 yeni ölüm, yüzde oranı bir önceki haftaya benzer), Almanya (1424 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına 1,7 yeni ölüm; yüzde oranı bir önceki haftaya benzer) ve İtalya (1366 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına 2,3 yeni ölüm; %13 azalma) olmuştur.

 

 

 

DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19.

 

Güneydoğu Asya Bölgesi

 

Güneydoğu Asya Bölgesi 2022 yılının ortalarından bu yana yeni vakalarda düşüş göstermeye devam etmektedir. Bölge bu hafta rapor edilen 441.000’den fazla yeni vaka ile yeni vakalarda bir önceki haftaya göre %31'lik düşüş bildirmiştir. Bölgesel düzeydeki düşüş eğilimine rağmen, Bhutan bir önceki haftaya göre %23'lük bir artış bildirmiştir (2604'e karşı 2116 vaka). En çok yeni vaka bildiren üç ülke;  Endonezya (209.331 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 76,5 yeni vaka;%39 azalma), Tayland (157.079 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 225,0 yeni vaka; yüzde oranı bir önceki haftaya benzer) ve Hindistan (46.836 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 3,4 yeni vaka; %50 azalma) olmuştur.

Bölgesel olarak, yeni ölüm vakalarının sayısı bir önceki haftaya benzerdir ve 3900'den fazla yeni ölüm vakası bildirilmiştir. En çok yeni ölüm vakası bildiren üç ülke; Endonezya (2099 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına  <1 yeni ölüm, %23 azalma), Hindistan (1312 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına <1 yeni ölüm, %28 azalma) ve Tayland (344 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına <1 yeni ölüm; % 29 artış) olmuştur.

 

DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019.

Batı Pasifik Bölgesi

 

Batı Pasifik Bölgesi, Ocak ayının başından bu yana artış eğilimi göstermekte olup 3,8 milyondan fazla yeni vaka ile bir önceki haftaya kıyasla yeni haftalık vakalarda keskin bir artış (%46) bildirmiştir. Birkaç Pasifik Adası ülkesi (Cook Adaları, Amerikan Samoası, Tonga, Fiji ve Kiribati ve Yeni Zelanda), Çin ve Vietnam da dahil olmak üzere 29 ülkeden 10'u (%34) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiştir.

En çok yeni vaka bildiren üç ülke; Kore (1.461.431 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 2850,5 yeni vaka; %42 artış), Vietnam (1.013.343 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 1041,0 yeni vaka, %112 artış) ve Japonya (452.763 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 358,0 yeni vaka, %4 azalma) olmuştur.

Bölge'de bir ay boyunca ölüm vakalarının sayısında artış bildirilmiş olup bu hafta 5900’den fazla yeni ölüm vakasının bildirilmesiyle birlikte yeni ölüm vakalarının sayısı bir önceki haftaya göre %29'luk artış göstermiştir. En fazla yeni ölüm vakası rapor eden üç ülke; Japonya (1519 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına 1,2 yeni ölüm, %7 azalma), Çin (1197 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına <1 yeni ölüm, % 296 artış) ve Kore (1013 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına 2,0 yeni ölüm; % 88 artış) olmuştur.

 

 

DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

COVID-19 Haftalık Operasyonel Güncellemenin Özeti

 

Haftalık Operasyonel Güncelleme (WOU), COVID-19 SPRP 2021 çerçevesine karşı devam eden küresel ilerleme hakkında güncelleme yapmayı ve ülke düzeyinde eylemleri ve DSÖ'nün ülkelere verdiği desteği vurgulamayı amaçlayan COVID-19 Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP) izleme ve değerlendirme ekibi tarafından hazırlanan bir rapordur.

8 Mart'ta yayınlanan COVID-19 Haftalık Operasyonel Güncelleme baskısında öne çıkan noktalar şunlardır:

 

•Nisan 2022'nin sonuna kadar 100 milyona ulaşma hedefiyle Afrika Bölgesi'ndeki öncelikli ülkelerde COVID-19 aşısının ölçeğinin büyütülmesi

•DSÖ Avrupa Bölge Ofisi'nin, Ukrayna'daki krizden etkilenen nüfusların ve çevre ülkelerdeki mültecilerin acil sağlık ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik desteğinin hızla genişletilmesi

•Kenya'daki ulaşılması zor topluluklar arasında COVID-19 aşı çalışmalarının hızlandırılması

•Mauritius'ta aşı kampanyası çalışmalarıyla %76 aşı kapsamına ulaşılması

•Hindistan'da COVID-19'dan etkilenen savunmasız topluluklarda dayanıklılığın güçlendirilmesi

•COVID-19 pandemisi sırasında dünya çapında anksiyete ve depresyon prevalansındaki artışı ele almak için kilit destek geliştirilmesi

•Kore'de küresel bir biyo-üretim eğitim merkezinin kurulması

•OpenWHO aracılığıyla erişilebilen acil sağlık durumlarında öncülük edebilmek için öğrenme kaynaklarının geliştirilmesi

•Pandeminin akut aşamasını sona erdirmek için ülke çapında ve küresel ilerlemeyi gösteren küresel göstergelerin bir alt kümesinde ilerleme

 

 

Teknik Rehber ve Diğer Kaynaklar

  • Teknik rehberler: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
  • DSÖ Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) Paneli: https://covid19.who.int/
  • Haftalık COVID-19 Operasyonel Güncellemeleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/strategies-and-plans
  • DSÖ COVID-19 Vaka Tanımları: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-Surveillance_Case_Definition-2020.2
  • COVID-19 Tedarik Zinciri Kurumlar Arası Koordinasyon Hücresi Haftalık Durum Güncellemesi: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/covid-19-operations
  • Araştırma ve Geliştirme: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/global-research-on-novel-coronavirus-2019-ncov
  • COVID-19 hakkında çevrimiçi kurslar: https://openwho.org/channels/covid-19; ve mevcut olan diğer ulusal diller: https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages
  • DSÖ Akademi COVID-19 mobil öğrenim uygulaması: https://www.who.int/about/who-academy/the-who-academy-s-covid-19-mobile-learning-app
  • Uluslararası toplumun, tüm ülkelere virüse hazırlanması ve müdahale etmesi konusunda sağladığı desteği özetleyen Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP): https://www.who.int/publications/i/item/strategic-preparedness-and-response-plan-for-the-new-coronavirus
  • EPI-WIN: bireyler, kuruluşlar ve topluluklara uyarlanmış bilgiler: https://www.who.int/teams/risk-communication
  • Halk İçin Öneriler Ve Tavsiyeler

 

 

Ekler:

 

Ek 1.Ülkelere ve bölgelere göre endişe verici varyantların listesi, 8 Mart 2022 verileri**

 

 

* Bu güncellemede yeni eklenmiştir.

"     ", bu varyant için bilgilerin DSÖ tarafından resmi kaynaklardan alındığını gösterir.

" o  " ifadesi, bu varyant için bilgilerin DSÖ tarafından resmi olmayan kaynaklardan alındığını ve daha fazla bilgi elde edildikçe inceleneceğini belirtir.

** Seyahat edenler (örn. Giriş noktalarında tespit edilen importe vakalar)  veya yerel vakalar (toplulukta tespit edilen) arasında VOC tespitini bildiren ülkeleri / bölgeleri / alanları içerir. Endişe verici varyantın tespit edildiğini hiç bildirmemiş ülkeleri, bölgeleri ve alanları hariç tutmaktadır.

Ayrıca bkz. Ek 2 Veri, tablo ve şekil notları.

 

Ek 2. Veri, tablo ve şekil notları

 

Sunulan veriler, ülkelerden/bölgelerden DSÖ'ye bildirilen, büyük ölçüde DSÖ vaka tanımlarına (https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV Surveillance_Case_Definition-2020.2) ve sürveyans klavuzuna (https://www.who.int/publications/i/item/who-2019-nCoV-surveillanceguidance-2020.8) dayanan resmi laboratuvar onaylı COVID-19 vaka ve ölümlerine dayanmaktadır. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir; ve bu verileri yorumlarken, gerçek vaka ve ölüm oranı insidansının olduğundan düşük tahmin edilmesi ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmada değişken gecikmeler gibi, sunulan sayıları etkileyen birkaç faktör nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Vaka tespiti, dahil etme kriterleri, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve veri kesme ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Az sayıda ülke/bölge, şüpheli ve laboratuvar onaylı vakaları birlikte rapor etmektedir. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenmektedir.

Halk sağlığı yetkililerinin çok sayıda vakayı veya ölümü toplam sayımlarından çıkaran veri uyuşturma çalışmaları yürütmesi nedeniyle, yeni vakalar/ölümler sütunlarında uygun şekilde negatif sayılar gösterilebilir. Çıkarmaların önceki günlere uygun şekilde paylaştırılmasına olanak tanıyan ek ayrıntılar ortaya çıktığında, grafikler buna göre güncellenecektir. epi-data-support@who.int adresine e-posta gönderilerek yapılan geçmiş veri düzenlemesinin bir kaydı talep edilebilmektedir. Talep ederken lütfen ilgilendiğiniz ülke (ler)i, süreyi ve talep / kullanım amacını belirtiniz. Önceki durum raporları düzenlenmeyecektir; en güncel veriler için https://covid19.who.int/ adresine bakınız. Ülkeler, bölgeler ve alanlar ve DSÖ Bölgeleri (önceki sayılarda rapor edilmiştir) tarafından son yedi gün içinde bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri  “https://covid19.who.int/table” adresinde mevcuttur: 'Ülkeler', benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, alanları veya diğer yargı yetkilerini ifade edebilmektedir.

Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir.

Ülkeler ve bölgeler, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

(1) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

 

Ek 3. Şekil 5 ve Şekil 6 için Yöntemler

 

• Şekiller, VE'yi Omicron varyantına karşı değerlendiren Çek Cumhuriyeti, Danimarka, İsrail, Katar, Güney Afrika, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan 10 çalışmayı ve VE'yi Delta varyantına karşı değerlendiren Avrupa Bölgesi, Amerika Bölgesi ve Güneydoğu Asya Bölgesi''ndeki çeşitli ülkelerin yanı sıra Katar ve Tayland'dan 25 çalışmayı içermektedir.

• Grafiğe dahil edilen VE çalışmaları, COVID-19 aşı etkinliği çalışmalarının devam etmekte olan sistematik bir incelemesinden tanımlanmıştır. Tüm çalışmalar kohort veya test negatif çalışmalardır. Sistematik inceleme ve dahil etme/hariç tutma kriterleri için belirlenen yöntemler view-hub.org'da mevcuttur. Çalışmalar, Delta veya Omicron varyantının dolaşımda baskın varyant olduğu bir dönemde gerçekleştirilmiştir. Omicron veya Delta varyantınının laboratuvar tarafından doğrulanmış vakalarına ilişkin tahminler dahil edilmiştir. Ek olarak, birincil seri VE için, yalnızca aşılamadan bu yana ayrık zaman aralıkları için VE tahminleri sağlayan ve zaman içinde VE'deki değişiklikleri değerlendiren çalışmalar dahil edilmiştir.

• Birincil VE serisi için, tahminler yalnızca VE'yi birden fazla zaman periyodu için rapor eden çalışmaların grafiğine dahil edilir.

 

Ek 4. Endişe Verici Varyantlara karşı birincil seri aşı performansının özeti (3 Mart 2022 itibariyle VE verileri; 28 Şubat 2022 itibariyle Nötralizasyon verileri)

 

 

VOC'nin aşılar üzerindeki etkilerine ilişkin ilave notlar

 

• VE'deki azalmalar, mutlak VE tahmininin gösterdiği gibi, mutlaka koruma kaybı anlamına gelmez. Örneğin, mRNA aşıları için semptomatik hastalığa karşı VE'de yüzde 10'luk bir azalma, yine de ~%85'lik yüksek aşı etkinliği anlamına gelmektedir. Benzer şekilde, aşılar şiddetli hastalığa karşı daha yüksek VE göstermiştir; bu nedenle, VOC'lere bağlı ciddi hastalıklara karşı VE'de küçük azalmalar hala önemli koruma anlamına gelmektedir.

• Ek 4, azalma olmaksızın VOC'lerin COVID-19 aşı performansı üzerindeki etkisini özetlemektedir ve bu nedenle,  son doz uygulamasının akabindeki 4 aydan sonrasındaki VE'yi değerlendiren çalışmaları içermez.

• Tam aşılama (nihai dozdan ≥ 7 gün sonra) için VOC'ye özgü aşı etkinliği veya etkililiği (VE) tahminlerini sunan çalışmalar, VE'deki azalma düzeyini belirlemek için o aşı ürünü için bir karşılaştırmalı VE tahminiyle değerlendirilir. Semptomatik hastalık için VOC VE, VOC olmayan ortamlardan elde edilen faz 3 randomize RCT sonuçlarıyla karşılaştırılır.

Bu sonuçlara ilişkin kararsızlık veya faz 3 RCT tahminlerinin olmaması nedeniyle şiddetli hastalık ve enfeksiyon için, VOC VE, mümkün olduğunda aynı çalışmadan elde edilen VOC VE olmayan tahminlerle (veya Beta, Gama veya Delta değerlendirilirken aynı çalışmadan Alpha VE ile) karşılaştırılır; enfeksiyon için, AstraZeneca Vaxzevria hariç tutularak,  (VOC olmayana bağlı enfeksiyona karşı VE'nin faz 3 tahmini mevcut olduğunda ve karşılaştırıcı olarak kullanılır) karşılaştırılır. Bazı durumlarda, bir VOC'ye karşı çok yüksek bir VE tahmini rapor edilirse (yani >%90) bir karşılaştırıcı olmadan bile şiddetli hastalık veya enfeksiyon sonucu için bir çalışma dahil edilebilir.

• Çalışmaların popülasyon, sonuç tanımları, çalışma tasarımı ve farklı çalışmalar arasında bir ürün için VE tahminlerini karşılaştırırken farklılıkları kısmen açıklayabilecek diğer metodolojik hususlarda farklılık gösterdiğini belirtmek de önemlidir. Ek olarak, Ek 4’te özetlenen azalmalar VE nokta tahminlerini temsil eder ve çalışmalar arasında önemli ölçüde farklılık gösteren bu tahminler etrafındaki belirsizlik aralıklarını temsil etmez. VE'de belirtilen azalmalar, bu sınırlamalar göz önünde bulundurularak yorumlanmalıdır.

• Tam aşılamanın ardından >7 gün ve <6 ay süre sonra toplanan örnekleri kullanan ve referans olarak ana suşu kullanan nötralizasyon çalışmaları Ek 4'te yer almaktadır.

 

Referanslar

 

1. Campbell F, Archer B, Laurenson-Schafer H, et al. Increased transmissibility and global spread of SARS-CoV-2 variants of concern as at June 2021. Eurosurveillance. 2021;26(24). doi:10.2807/1560-7917.ES.2021.26.24.2100509

2. UK Health Security Agency. Technical Briefing 37: SARS-CoV-2 Variants of Concern and Variants under Investigation in England.; 2022. Accessed February 18, 2022. https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/1057359/Technical-Briefing-37- 25February2022.pdf

3. Wolter N, Jassat W, DATCOV-Gen author group, von Gottberg A, Cohen C. Clinical Severity of Omicron Sub-Lineage BA.2 Compared to BA.1 in South Africa. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.02.17.22271030

4. Chemaitelly H, Ayoub HH, Coyle P, et al. Protection of Omicron Sub-Lineage Infection against Reinfection with Another Omicron Sub-Lineage. Epidemiology; 2022. doi:10.1101/2022.02.24.22271440

5. Netzl A, Tureli S, LeGresley E, Muhlemann B, Wilks SH, Smith DJ. Analysis of SARS-CoV-2 Omicron Neutralization Data up to 2021-12-22.; 2022. Accessed January 9, 2022. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.12.31.474032v1.full.pdf

6. Yu J, Collier A ris Y, Rowe M, et al. Comparable Neutralization of the SARS-CoV-2 Omicron BA.1 and BA.2 Variants. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.02.06.22270533

7. Bartsch YC, Cizmeci D, Kang J, et al. BA.2 Evasion of Vaccine Induced Binding and Functional Non-Neutralizing Antibodies. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.02.25.22271511

8. Metzger CM, Lienhard R, Seth-Smith HM. PCR performance in the SARS-CoV-2 Omicron variant of concern? Swiss Med Wkly. 2021;151(49- 50). doi:10.4414/smw.2021.w30120

9. Bekliz M, Perez-Rodriguez F, Puhach O, et al. Sensitivity of SARS-CoV-2 Antigen-Detecting Rapid Tests for Omicron Variant. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2021. doi:10.1101/2021.12.18.21268018

10. Bekliz M, Adea K, Alvarez C. Analytical sensitivity of seven SARS-CoV-2 antigen-detecting rapid tests for Omicron variant. Published December 22, 2021. Accessed December 23, 2021. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.12.18.21268018v1

11. Soni A, Herbert C, Filippaios A, et al. Comparison of Rapid Antigen Tests’ Performance between Delta (B.1.61.7; AY.X) and Omicron (B.1.1.529; BA1) Variants of SARS-CoV-2: Secondary Analysis from a Serial Home Self-Testing Study. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.02.27.22271090

12. Becker M, Dulovic A, Junker D, et al. Immune response to SARS-CoV-2 variants of concern in vaccinated individuals. medRxiv. Published online 2021:2021.03.08.21252958.

13. Dabrowska A, Szczepanski A, Botwina P, et al. Efficacy of Antiviral Drugs against the Omicron Variant of SARS-CoV-2. Microbiology; 2021. doi:10.1101/2021.12.21.473268

14. Vangeel L, Chiu W, De Jonghe S, et al. Remdesivir, Molnupiravir and Nirmatrelvir Remain Active against SARS-CoV-2 Omicron and Other Variants of Concern. Microbiology; 2021. doi:10.1101/2021.12.27.474275

15. Planas D, Saunders N, Maes P, et al. Considerable Escape of SARS-CoV-2 Variant Omicron to Antibody Neutralization. Immunology; 2021. doi:10.1101/2021.12.14.472630

16. VanBlargan LA, Errico JM, Halfmann PJ, et al. An Infectious SARS-CoV-2 B.1.1.529 Omicron Virus Escapes Neutralization by Several Therapeutic Monoclonal Antibodies. Microbiology; 2021. doi:10.1101/2021.12.15.472828

17. Cameroni E, Saliba C, Bowen JE. Broadly neutralizing antibodies overcome SARS-CoV-2 Omicron antigenic shift. Published December 14, 2021. Accessed December 23, 2021. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.12.12.472269v1

18. Wilhelm A, Widera M, Grikscheit K, et al. Reduced Neutralization of SARS-CoV-2 Omicron Variant by Vaccine Sera and Monoclonal Antibodies. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2021. doi:10.1101/2021.12.07.21267432

19. Roche. Ronapreve does not retain neutralising activity against the Omicron variant. Published 2021. Accessed December 17, 2021. https://www.roche.com/dam/jcr:dfe6dcb4-d787-45d6-9b1dffc17d667e4c/2021216_Roche%20statement%20on%20Ronapreve%20Omicron.pdf 20. World Health Organization. Therapeutics and COVID-19: living guideline-3 March 2022. Published online 2022. Accessed March 7, 2022. https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-therapeutics-2022.2

21. Effectiveness of Inactivated COVID-19 Vaccines Against Symptomatic, Pneumonia, and Severe Disease Caused by the Delta Variant: Real World Study and Evidence — China, 2021. Accessed March 8, 2022. https://weekly.chinacdc.cn/en/article/doi/10.46234/ccdcw2022.009 22. Protection by vaccines and previous infection against the Omicron variant of SARS-CoV-2 | medRxiv. Accessed March 8, 2022. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2022.02.24.22271396v1

23. Adolescent vaccination with BNT162b2 (Comirnaty, Pfizer-BioNTech) vaccine and effectiveness against COVID-19: national test-negative case-control study, England | medRxiv. Accessed March 8, 2022. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.12.10.21267408v3

24. Klein NP. Effectiveness of COVID-19 Pfizer-BioNTech BNT162b2 mRNA Vaccination in Preventing COVID-19–Associated Emergency Department and Urgent Care Encounters and Hospitalizations Among Nonimmunocompromised Children and Adolescents Aged 5–17 Years — VISION Network, 10 States, April 2021–January 2022. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2022;71. doi:10.15585/mmwr.mm7109e3

25. Sritipsukho P, Khawcharoenporn T, Siribumrungwong B, et al. Comparing real-life effectiveness of various COVID-19 vaccine regimens during the delta variant-dominant pandemic: a test-negative case-control study. Emerg Microbes Infect. 11(1):585-592. doi:10.1080/22221751.2022.2037398

26. Waning Effectiveness of the Third Dose of the BNT162b2 mRNA COVID-19 Vaccine | medRxiv. Accessed March 8, 2022. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2022.02.25.22271494v1

27. Ella R, Reddy S, Blackwelder W, et al. Efficacy, safety, and lot to lot immunogenicity of an inactivated SARS-CoV-2 vaccine (BBV152): a, double-blind, randomised, controlled phase 3 trial. Published online July 2, 2021:2021.06.30.21259439. doi:10.1101/2021.06.30.21259439

 

Etiketler:
COVID-19

Kaynak: https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19---8-march-2022