DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 25.05.2022 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) HAFTALIK DURUM RAPORU

25 Mayıs 2022 Çarşamba

16-22 Mayıs 2022 tarihleri arasında, önceki haftaya göre %3'lük bir düşüşle 3,7 milyondan fazla vaka bildirilmiştir

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 25.05.2022 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) HAFTALIK DURUM RAPORU - 93

Bu raporda aşağıda yer alan başlıklar halinde COVID-19 ile ilgili en son veriler paylaşılmaktadır:

  • Küresel Epidemiyolojik Durum
  • Özel konu: SARS-CoV-2’nin önemli ve endişe verici varyantları hakkında güncelleme
  • DSÖ Bölgelerine Göre Genel Durum

KÜRESEL EPİDEMİYOLOJİK DURUM

22 Mayıs 2022 itibariyle verileri

Küresel olarak, yeni haftalık vaka sayısı Ocak 2022'deki zirveden bu yana gözlemlenen düşüş eğilimini sürdürmüştür. 16-22 Mayıs 2022 tarihleri arasında, önceki haftaya göre %3'lük bir düşüşle 3,7 milyondan fazla vaka bildirilmiştir (şekil 1). Yeni haftalık ölüm vakalarının sayısı da düşmeye devam etmekte olup rapor edilen 9000'den fazla ölüm vakası, bir önceki haftaya göre %11'lik bir düşüşü temsil etmektedir.

Bölgesel düzeyde, Amerika Bölgesi'nde (+%13) ve Batı Pasifik Bölgesi'nde (+%6) haftalık yeni vaka sayısı artarken, geriye kalan diğer dört bölgede düşüş trendleri gözlenmiştir. Doğu Akdeniz Bölgesi'nde haftalık yeni ölüm vakalarının sayısı artmış (+%30), Batı Pasifik ve Amerika Bölgesi'nde sabit kalmış (her ikisi de <%1) ve diğer üç bölgede azalmıştır.

Dünya genelinde, 22 Mayıs 2022 itibariyle, 522 milyondan fazla doğrulanmış vaka ve altı milyondan fazla ölüm vakası bildirilmiştir.

Birkaç ülke COVID-19 test stratejilerini kademeli olarak değiştirdiğinden, bu eğilimler ihtiyatla yorumlanmalıdır çünkü söz konusu değişiklikler daha düşük toplam test sayısı ve sonuç olarak daha düşük vaka sayısı ile sonuçlanmaktadır.

Şekil 1: DSÖ bölgeleri tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının sayısı,  22 Mayıs 2022**

 

** Ek 1,veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Ülke düzeyinde, en yüksek haftalık yeni vaka sayısı bildiren ülkeler Amerika Birleşik Devletleri (713.882 yeni vaka; +%18), Çin (543.290 yeni vaka; +%39), Avustralya (360.323 yeni vaka; +%8), Almanya (268.396 yeni vaka; -%35) ve Japonya (249.210 yeni vaka; -%11) olmuştur.

En yüksek haftalık yeni ölüm vakası sayısı rapor eden ülkeler ise Amerika Birleşik Devletleri (1.957 yeni ölüm; +%2), İtalya (736 yeni ölüm; -4%), Brezilya (713 yeni ölüm; +%3), Rusya Federasyon (680 yeni ölüm; -%6) ve İspanya (564 yeni ölüm; +118%) olmuştur.

Tablo 1. DSÖ Bölgelerine göre, son yedi günde bildirilen ve kümülatif COVID-19 vakalarının ve COVID-19 kaynaklı ölümlerin sayısı,  22 Mayıs 2022 verileri**

* Yedi gün öncesine kıyasla son yedi gün içinde yeni doğrulanmış vaka/ölüm sayısındaki yüzdelik değişim.

** Ek 1,veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

COVID-19 ile ilgili en son veriler ve bilgiler için lütfen aşağıdaki adresleri ziyaret ediniz:

•  DSÖ COVID-19 Paneli

•  DSÖ COVID-19 Haftalık Operasyonel Güncelleme ve Haftalık Epidemiyolojik Güncelleme

 

Şekil 2. Ülkelere ve bölgelere göre, son yedi günde 100.000 nüfus başına bildirilen COVID-19 vakaları, 16-22 Mayıs 2022 *

** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız 

Şekil 3. Ülkelere ve bölgelere göre, son yedi günde 100.000 nüfus başına bildirilen COVID-19 ölüm vakaları, 16-22 Mayıs 2022 *

 ** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Özel Konu: SARS-CoV-2’nin önemli ve endişe verici varyantları hakkında güncelleme

DSÖ, ulusal makamlar, kurumlar ve araştırmacılarla işbirliği içinde, SARSCoV-2 varyantlarının bulaşma veya hastalık özelliklerini değiştirip değiştirmediğini veya hastalığın yayılmasını kontrol altına almak için uygulanan aşıların, terapötiklerin, teşhislerin veya halk sağlığı ve sosyal önlemlerinin (PHSM) etkinliğini etkileyip etkilemediğini rutin olarak değerlendirmektedir. Potansiyel Endişe Vericie Varyantların (VOC'ler), Önemli Varyantlar (VOI'ler) veya İzlem Altındaki Varyantlar (VUM'ler), küresel halk sağlığına yönelik riske dayalı olarak düzenli olarak değerlendirilmektedir.

Varyantların sınıflandırmaları, dolaşımdaki varyantların sürekli evrimini ve değişen epidemiyolojilerini yansıtmak için gerektiğinde revize edilecektir. Varyant sınıflandırması için kriterler ve şu anda dolaşımda olan ve daha önce dolaşımda olan VOC'ler, VOI'ler ve VUM'ların listeleri, DSÖ SARS-CoV-2 varyantlarını takip web sitesinde mevcuttur. Ulusal makamlar diğer varyantları belirlemeyi seçebilir ve yeni ortaya çıkan varyantları ve bunların etkilerini araştırmaları ve raporlamaları için şiddetle teşvik edilir.

VOC'lerin coğrafi yayılımı ve prevalansı

GISAID'e gönderilen toplam SARS-CoV-2 dizilimi sayısı düşüş eğilimi göstermeye devam etmektedir (Şekil 4). Omicron VOC, son 30 gün içinde GISAID'e bildirilen hemen hemen tüm dizileri hesaba katıldığında küresel olarak dolaşımda en baskın varyanttır. Omicron soyları arasında BA.2 ve onun soyundan gelen soyları (BA.2.X olarak adlandırılan havuzlanmış soylar) baskın varyantlardır. 2022'de (1-7 Mayıs) 18 epidemiyolojik hafta itibariyle, BA.2.X, BA.4 ve BA.5'in nispi oranları sırasıyla %94, %0.8 ve %1 olarak gerçekleşmiştir. BA.2 soyundan gelen soylar arasında BA.2.12.1, %17'yi oluşturmuştur (Şekil 5). Delta ve diğer VOC'ler (Alfa, Beta ve Gama) zaman içinde önemli ölçüde azalmış olup yine de tespit seviyelerinin altında dolaşımda olabilirler.

 

BA.1 ve BA.2'ye kıyasla bir büyüme avantajı gösteriyor gibi görünen Omicron soylarının özellikleriyle ilgili daha fazla açıklama yapabilmek için çalışmalar devam etmektedir. Ayrıca, spike lokus S:L452'de bir mutasyona sahip olan Omicron soyları için hastalık şiddeti veya klinik belirtileriyle ilgili ek kanıtlar beklenmektedir. Halihazırda mevcut verilerle, BA.4, BA.5 ve BA.2.12.1, BA.1'e bağlı olarak daha önce ciddi vaka sayılarında dalgalanmalar  yaşayan ülkelerde daha hızlı yayılıyor gibi görünmekte olup daha ciddi BA.2 vakalarıyla ilgili dalgalanmalar yaşayan ülkelerde bu aşamada BA.4, BA.5 ve BA.2.12.1 nedeniyle daha az vaka görülmektedir. Her ülkedeki aşılamanın kapsamı, muhtemelen ortaya çıkan bu Omicron soyundan gelen soyların etkisini de etkilemektedir.

Tüm Omicron soyundan gelen soylar, ilişkili hastalık şiddeti gibi fenotipte farklılığı gösterecek değişikliklere ilişkin kanıt eksikliği göz önüne alındığında, Omicron VOC şemsiyesi altında izlenmeye devam edilmektedir.

Şekil 4. 23 Mayıs 2022 itibariyle kardeş soy* bazında Omicron dizilerinin sayısı

Şekil 5. 23 Mayıs 2022 itibariyle Omicron kardeş soyları* ve BA.2 soyundan gelen soylara göre Omicron dizilerinin sayısı

 

Omicron'un Özellikleri

VOC'lerin fenotipik etkilerine ilişkin mevcut kanıtlar, COVID-19 Haftalık Epidemiyolojik Güncelleme'nin önceki sürümlerinde rapor edilmiştir. Tablo 2, Omicron VOC'nin fenotipik özelliklerini ve 11 Mayıs 2022'deki son güncellemeden bu yana kanıtların mevcut olduğu alt soylarını özetlemektedir. Bu çalışmaların bazıları hakemli çalışmalarolmadığından bu nedenle bulgular, bu sınırlama dikkate alınarak yorumlanmalıdır.

 

 

Tablo 2: Omicron VOC'nin fenotipik özelliklerinin* özeti

Halk Sağlığ Alanında etkisi

Omicron (BA.1.1.529)

Omicron alt soyları

BA.1

BA.2

Bulaşıcılık

Delta'ya kıyasla büyüme avantajı ve artan bulaşıcılık (Campbell 2021)(1)

BA.2'ye kıyasla daha düşük bulaşıcılık (2)

BA.1'e kıyasla artan bulaşıcılık (1)

Hastalığın Şiddeti

Genel kanıtlar, zıt kanıtlara rağmen daha düşük şiddete işaret etmektedir.

Daha önceki çalışmalar, Delta'ya kıyasla daha düşük hastalık şiddeti bildirmiştir. (3–7)

 

Bununla birlikte, daha yakın tarihli çalışmalar, Delta'ya kıyasla benzer (8,9) veya artan hastalık şiddeti bildirmiştir. (3–5,7,10,11)

BA.2'ye kıyasla hastalık şiddetinde fark bulunmamaktadır (7)

BA.1'e kıyasla hastalık şiddetinde fark bulunmamaktadır (7)

Tekrar Enfekte Olma Riski

Daha önce farklı bir SARS-CoV-2 varyantı ile enfekte olmuşsa, Omicron'la yeniden enfekte olma riski azalmaktadır (12,13)

BA.2 ile enfeksiyonun ardından BA.1 ile yeniden enfeksiyon riski azalmaktadır (14)

BA.1 ile enfeksiyonun ardından BA.2 ile yeniden enfeksiyon riski azalmaktadır (14)

Antikor Yanıtına Etkisi

Diğer VOC'lere kıyasla rapor edilen nötralize edici aktivitede azalma (15-17)

İndeks virüsüne kıyasla daha düşük nötralize edici antikor titreleri (16,17)

 

BA.2'ye kıyasla olası azalan aşı kaynaklı ve enfeksiyon kaynaklı nötralizasyon ve nötralizasyon dışı aktivite (15,17,18)

İndeks virüsüne kıyasla daha düşük nötralize edici antikor titreleri (16,17)

 

BA.1'e kıyasla olası artan aşı kaynaklı ve enfeksiyon kaynaklı nötralizasyon ve nötralizasyon olmayan aktivite (Yu 2022, Bartsch 2022). (15,17,18)

Tanıya Olan Etkisi

Çoklu gen hedefleri içeren PCR tahlilleri, Omicron'u saptamak için doğruluklarını korumaktadır; S geni hedef başarısızlığı/pozitifliği (SGTF), tarama için bir arayüz (proxy) olabilir. Gözlemlenen Ag-RDT'lerin duyarlılığı üzerinde hiçbir etkisi olmamakla sınırlıdır (17-21)

Belirli bir veri mevcut değil. S geni hedef hatası yok. (19–22)

Belirli bir veri mevcut değil. Çoğunluk S geni hedef pozitif (SGTF) olacaktır. (19–22)

Tedaviye Olan Etkisi

Omicron varyantına karşı antiviral ajanların (polimeraz ve proteaz inhibitörleri) etkinliğinde fark yok (24)

Üç geniş ölçüde nötralize edici monoklonal antikor (sotropimab, S2X259 ve S2H97) için korunmuş nötralize edici aktivite ve diğer monoklonal antikorların azalan etkinliği (25–28)

BA.1'e karşı casirivimab-imdevimab'ın azalan etkinliği (29)

BA.2'ye karşı sotrovimab'ın azalan nötralize edici aktivitesi (29)

Aşılamaya Olan Etkisi

Aşı etkinliği (VE) çalışmalarının sonuçları dikkatle yorumlanmalıdır, çünkü tahminler uygulanan aşı tipine ve doz sayısına ve zamanlamaya (farklı aşıların ardışık uygulaması) göre değişir. Daha fazla bilgi için, Omicron varyantı için VE sonuçlarının yorumlanması bölümüne bakınız.

 

*Önceki/ortak dolaşımda olan varyantlara kıyasla genelleştirilmiş bulgular. Hakemler tarafından gözden geçirilmeyen baskı öncesi makaleler ve raporlar da dahil olmak üzere ortaya çıkan kanıtlara dayanarak, tümü devam eden soruşturma ve revizyona tabidir.

Şekil 6. Birincil serilerin ve ilgili Omicron varyantına karşı hatırlatma dozu aşılamasının aşı etkinliği (VE)

Şekil 6, hem birincil seri aşılar hem de hatırlatma dozu aşıları için zaman içinde Omicron varyantının ürüne özgü aşı etkinliği (VE) üzerindeki etkisini özetlemektedir. VOC'lere karşı aşı performansına ilişkin ek bilgiler Ek 4'te de bulunabilir. Son güncellemeden bu yana, rakamlara mutlak aşı etkinliğini değerlendiren hiçbir yeni çalışma eklenmemiştir. Yalnızca bir hatırlatma dozunun bağıl aşı etkinliğini değerlendiren iki çalışma (üç doz alan kişilerle iki doz alan kişiler karşılaştırıldığında) şekilden çıkarılmıştır. Göreceli aşı etkinliğinin yorumlanması, mutlak aşı etkinliği ile karşılaştırılabilir olmadığından (karşılaştırma grubu olarak aşılanmamış kişiler kullanıldığında), şekilde yalnızca mutlak aşı etkinliği tahminleri dahil edilmiştir.

Omicron varyantı için VE sonuçlarının yorumlanması

Bugüne kadar dokuz ülkeden (Brezilya, Kanada, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Katar, Güney Afrika, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri) 21 çalışma, Omicron varyantına karşı beş aşının (altı çalışma yalnızca birincil seri aşılamanın VE'sini değerlendirdi, dördü yalnızca destekleyici aşılamanın VE'sini değerlendirdi ve 11'i her ikisini de değerlendirdi) koruma süresini değerlendirmiştir. Bu çalışmalardan elde edilen bulgular, tüm sonuçlar (şiddetli hastalık, semptomatik hastalık ve enfeksiyon) için Omicron varyantına karşı COVID-19 birincil seri aşılarının VE'sinin diğer dört VOC için gözlemlendiğinden daha düşük olduğunu göstermektedir. Önemli olarak, Omicron varyantına karşı VE tahminleri, çalışmaların çoğunda şiddetli hastalık için daha yüksek seviyede kalmaktadır. Hatırlatma dozu  aşılaması, hem birincil seriler hem de hatırlatma dozu aşılaması için mevcut tahminlerle birlikte tüm sonuçlar ve tüm program kombinasyonları için VE'yi önemli ölçüde iyileştirmektedir. Semptomatik hastalık ve enfeksiyon için hatırlatma dozu aşılamasından sonra VE, şiddetli hastalıka kıyasla aşılama sonrası geçen süre artıkça azalmaktadır bununla birlikte, daha uzun koruma süresini değerlendirmek için hatırlatma dozu aşılamasının VE'sini altı ay üzeri sürelerde değerlendiren çalışmalara ihtiyaç vardır.

Şiddetli hastalık için, birincil seri aşılamanın ilk üç ayında, mRNA aşıları (Moderna-Spikevax ve Pfizer BioNTech-Comirnaty) için 12 VE tahmininden yedisi (%58) ≥%70 olmuştur. Vektörlü aşılar için mevcut olan iki çalışmadan biri, AstraZeneca-Vaxzevria için VE'nin <%70 olduğunu ve diğeri de Janssen-Ad26.COV2.S için bir VE'nin <%50 olduğunu bildirmiştir. İnaktive aşılar (Sinovac-CoronaVac) için mevcut bir çalışma, %50'lik bir VE rapor etmiştir. Aşılamadan sonraki üç ayın ötesinde, mRNA aşıları için 27 (%44) VE tahmininden 12'si ≥%70, 18'i (%77) ≥%50 olmuş, AstraZeneca-Vaxzevria için 12 (%8) VE tahmininden biri ≥%70 iken sekizi (%67) ≥%50 olmuş ve Sinovac CoronaVac için mevcut iki (%100) VE tahmini ≥%50 olarak gerçekleşmiş olup üç aylık aşılamanın ötesinde JanssenAd26.COV2.S için her iki tahmin de <%50 olmuştur.

 

Hatırlatma dozu aşılaması, değerlendirildiği tüm çalışmalarda VE'yi şiddetli hastalığa karşı iyileştirmiştir. Bir mRNA hatırlatma dozu için 33 tahmin de (değerlendirmede)  bulunulmuş olup bunların ikinden biri Janssen-Ad26.COV2.S hattırlatma dozu ve diğeri iseSinovac-CoronaVac  hatırlatma dozu içindir. Veri setleri arasında, hatırlatma doz olarak Pfizer BioNTech-Comrinaty ve Janssen-Ad26.COV2.S için tahminler bir hatırlatma dozun alınmasından sonraki 14 gün ile üç ay arasında %70'in altında kalmıştır. MRNA hatırlatma dozundan üç ila altı ay sonra, 20 tahminden 18'i (%90) VE'yi ≥%70 olarak göstermiştir (20 tahminin 13'ünde birincil seri olarak bir mRNA aşısı verilirken, sırasıyla altı ve yirmi tahminden biri için AstraZeneca-Vaxzevria ve SinovacCoronaVac birincil seri olarak verilmiştir).

Primer seri aşılamanın ilk üç ayında semptomatik hastalık ve enfeksiyona karşı VE tahminleri, şiddetli hastalığa göre daha düşük olma eğiliminde olup VE zaman içinde daha önemli ölçüde azalmıştır. Primer seri aşılamanın ilk üç ayında semptomatik hastalık için, mRNA aşıları için 13 (%23) VE tahmininden sadece üçü ≥%70 ve yedisi (%54) ≥%50 olmuş olup AstraZeneca-Vaxzevria için üç (%100) VE tahmininin tümü ve Sinovac (CoronaVac) için tek tahmin %50'nin altında gerçekleşmiştir. Aşılamadan sonraki üç ayın ötesinde, 28 VE tahminlerinin hiçbiri ≥%50 olmamıştır (20 tahmin mRNA aşılarını değerlendirmiş, altı tanesi AstraZeneca-Vaxzevria'yı değerlendirmiş ve ikisi Sinovac-CoronaVac'ı değerlendirmiştir). Bir mRNA aşısı olan AstraZeneca-Vaxzevria veya Sinovac-CoronaVac'ın birincil serisinin tamamlanmasından sonra mRNA aşılı bir hatırlatma dozu VE'yi semptomatik hastalığa karşı iyileştirmiş olup 19 (%21) VE tahmininden dördü ≥%70 ve 14 (%74) tahminle Desteklemeden sonraki 14 gün ile üç ay arasında ≥%50 olarak gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, hatırlatma dozu koruması aşılamadan sonra geçen süre içinde azalmmış olup mevcut tahminlerden yalnızca ikisi (%17), bir mRNA hatırlatma dozunun alınmasından sonraki üç ila altı ayda ≥%50'lik bir VE'ye işaret etmiştir. AstraZeneca Vaxzevria (bir tahmin) ve Sinovac-CoronaVac'ın (bir tahmin) aşılamadan üç ila altı ay sonra hatırlatma dozu için tahminler VE'nin < %50 olduğunu göstermiştir. Enfeksiyona karşı VE, semptomatik hastalığa karşı benzer bir patern göstermiştir.

Ek Kaynaklar:

 

DSÖ BÖLGELERİNE GÖRE DURUM

 

Afrika Bölgesi

 

Artan bir aylık trendin ardından Afrika Bölgesi, hem haftalık yeni vaka sayısında (49.000'in üzerinde; -%24) hem de yeni haftalık ölüm vakası sayısında (n=208; -%22) bir önceki haftaya göre bir düşüş bildirmiştir. Bununla birlikte, Bölgedeki 13 (%27) ülke vakalarda %20'nin üzerinde bir artış bildirmiş ve en büyük oransal artışlardan bazıları Fildişi Sahili'nde (65'e karşı 22 yeni vaka; +195), Etiyopya'da (406'ya karşı %195 207 yeni vaka; +%96) ve Burundi (509'a karşı 268 yeni vaka; +%90) gözlenmiştir.

En yüksek sayıda yeni vaka Güney Afrika (39 03 yeni vaka; 100.000 nüfus başına 66.1 yeni vaka; - %24), Reunion (5383 yeni vaka; 100.000 kişide 601.2 yeni vaka; -32%) ve Zimbabve'den (1436 yeni vaka; 100.000'de 9.7 yeni vaka; +%53)bildirilmiştir.

Bölgedeki en yüksek sayıda yeni ölüm vakası sayısı Güney Afrika (178 yeni ölüm; 100.000 nüfus başına <1 yeni ölüm; -%25), Zimbabve (12 yeni ölüm; 100.000 kişide <1 yeni ölüm; +%33) bildirilmiştir. ) ve Reunion’dan (sekiz yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%33) rapor edilmiştir.

 

DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19

Amerika Bölgesi

 

Amerika Bölgesi, bir önceki haftaya göre %13'lük bir artışla haftalık bir milyondan fazla yeni vakanın bildirildiği 2022 Nisan ayı ortasından bu yana artan bir eğilim bildirmeye devam etmiştir. Bölgedeki yirmi dört ülke (%43) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en büyük oranda artışlar Antigua ve Barbuda (221'e karşı 58 yeni vaka; +%281) Bolivya (Çokuluslu Devlet) ( 1193'e karşı 465 yeni vaka; +%157) ve Kolombiya’da (3795'e karşı 1671 yeni vaka; +%127) gerçekleşmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Amerika Birleşik Devletleri (713.882 yeni vaka; 100.000'de 215,7 yeni vaka; +%18), Brezilya (97 674 yeni vaka; 100.000'de 46,0 yeni vaka; -%19) bildirildi. ve Arjantin’den (43 487 yeni vaka; 100.000'de 96.2 yeni vaka; +28%) rapor edilmiştir.

Bölgedeki yeni haftalık ölümlerin sayısı, 3600'den fazla yeni ölüm rapor edilerek, önceki haftaya kıyasla sabit kalmıştır (<%1 artış). En yüksek sayıda yeni ölüm vakası ise Amerika Birleşik Devletleri (1957 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%2), Brezilya (713 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%3) ve Kanada’dan (411 yeni ölüm; 100.000'de 1,1 yeni ölüm; -%18) bildirilmiştir.

DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirus-infections/coronavirus-disease-covid-19-pandemic

Doğu Akdeniz Bölgesi

 

Geçen hafta gözlemlenen artış eğiliminin ardından (2022 Şubat ortasından beri gözlenen bir düşüş eğiliminin ardından), Doğu Akdeniz Bölgesi, bir önceki haftaya göre %12'lik bir düşüşü temsil eden, haftalık 17.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Bölgedeki dört (%19) ülke yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış rapor etmiş olup en büyük oranda artışlar Ürdün (305'e 84 yeni vaka; +%263), Fas (824'e 500 yeni vaka; +65) %) ve Afganistan’da (431'e karşı 320 yeni vaka; +%35) yaşanmıştır. En yüksek sayıda yeni vaka Bahreyn (3800 yeni vaka; 100.000'de 223.3 yeni vaka; -%23), Suudi Arabistan (3780 yeni vaka; 100 000'de 10.9 yeni vaka; +%2) ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden (2305 yeni vaka; 100.000'de 23.3 yeni vaka; +%8)  bildirilmiştir.  Bölge'de haftalık yeni ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre %30 artarak 150'den fazla yeni ölüm vakası bildirilmiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm vakası sayısı İran (55 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%8), Tunus (53 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%489) bildirildi. , ve Mısır’dan (21 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%25) rapor edilmiştir. Geçen hafta Tunus'tan bildirilen 53 ölüm vakasının tamamı 18 Mayıs 2022'de toplu olarak bildirilmiştir.

 

 

DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html

 

Avrupa Bölgesi

 

Avrupa bölgesinde vakalar, bir önceki haftaya göre %20'lik bir düşüşle haftalık 1,1 milyondan fazla yeni vaka ile Mart 2022'nin ortasından bu yana düşmeye devam etmiştir. Bölgedeki üç (%5) ülke yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiştir: İspanya (110 951'e karşı 51 716 yeni vaka; +%115), Özbekistan (127'ye karşı 87 yeni vaka; +%46) ve Monako ( 105'e karşı 15 yeni vaka; +%33). En yüksek sayıda yeni vaka Almanya (268 396 yeni vaka; 100.000'de 322.7 yeni vaka; -%35), İtalya (199 116 yeni vaka; 100.000'de 333,9 yeni vaka; -%24) ve Portekiz'den ( 164 225 yeni vaka; 100.000'de 1595.1 yeni vaka; +%7) bildirilmiştir . Bölge, bir önceki haftaya göre %23'lük bir düşüşle 3500'ün üzerinde yeni ölüm vakası rapor etmiştir.

 

En yüksek sayıda yeni ölüm vakası İtalya (736 yeni ölüm; 100.000'de 1.2 yeni ölüm; -4%), Rusya Federasyonu (680 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -6%) ve İspanya'dan  (564 yeni ölüm; 100.000 başına 1.2 yeni ölüm; +118%) bildirilmiştir.

 

 

 

DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19.

 

Güneydoğu Asya Bölgesi

 

Güneydoğu Asya Bölgesi, 2022 yılının Ocak ayının ortasından bu yana gözlemlenen düşüş eğilimlerini sürdürmüş ve 54.000'den fazla yeni vaka ve 500'den fazla yeni ölüm vakası bildirimiş oluo önceki haftaya göre sırasıyla %23 ve %12'lik düşüşler yaşanmıştır. Bölgedeki üç (%30) ülke yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış göstermiş ve en büyük oransal artışlar Maldivler'de (93 yeni vakaya karşı 67 yeni vaka; +%39) ve Nepal'de (70 yeni vakaya karşı 56 yeni vaka; + %25) yaşanmıştır. En yüksek sayıda yeni vaka Tayland (37 648 yeni vaka; 100.000'de 53.9 yeni vaka; -%23), Hindistan (14.772 yeni vaka; 100.000'de 1.1 yeni vaka;%24) ve Endonezya'dan ( 1814 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; -%23) rapor edilmiştir.

 

Bölgede en yüksek sayıda yeni ölüm vakası Tayland (274 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -29), Hindistan (199 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%33), ve Endonezya’dan (64 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%17) bildirilmiştir. İlk olarak Kuzey Kore’de bildirilen COVID-19 salgını raporları, 12 Mayıs 2022'de resmi medya aracılığıyla devam etmakte olup şu anda DSÖ'ye doğrulanmış herhangi bir vaka veya ölüm rapor edilmemiştir

 

 

DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019.

Batı Pasifik Bölgesi

 

Batı Pasifik Bölgesi, son üç haftada yeni haftalık vakalarda bir önceki haftaya göre %6 artış ve  1,4 milyondan fazla yeni vaka ile artış eğilimi göstermiştir. Bölgedeki sekiz (%25) ülke, yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en büyük oranda artışlar Guam (238'e 36 yeni vaka; +%562), Fiji (116'ya 26 yeni vaka; +346) %) ve Tonga’dan (444'e karşı 246 yeni vaka; +80%) rapor edilmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Çin (543 290 yeni vaka; 100.000'de 36.9 yeni vaka; +%39), Avustralya (360 323 yeni vaka; 100.000'de 1413.0 yeni vaka; +%8) ve Japonya'dan ( 249 210 yeni vaka; 100.000'de 197,0 yeni vaka; -%11) bidirilmiştir.

 

Rapor edilen 1200'den fazla yeni ölüm vakasıyla Bölge, önceki haftaya kıyasla yeni haftalık ölüm vakalarında istikrarlı bir eğilim (<%1 artış) göstermektedir. En yüksek sayıda yeni ölüm vakası sayısı Çin (317 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%64), Avustralya (306 yeni ölüm; 100.000'de 1.2 yeni ölüm; +%15) ve Güney Kore’den (256 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%27) rapor edilmiştir.

 

 

DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

 

Ekler:

 

Ek 1. Veri, tablo ve şekil notları

 

Sunulan veriler, ülkelerden/bölgelerden DSÖ'ye bildirilen, büyük ölçüde DSÖ vaka tanımlarına (https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV Surveillance_Case_Definition-2020.2) ve sürveyans klavuzuna (https://www.who.int/publications/i/item/who-2019-nCoV-surveillanceguidance-2020.8) dayanan resmi laboratuvar onaylı COVID-19 vaka ve ölümlerine dayanmaktadır. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir; ve bu verileri yorumlarken, gerçek vaka ve ölüm oranı insidansının olduğundan düşük tahmin edilmesi ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmada değişken gecikmeler gibi, sunulan sayıları etkileyen birkaç faktör nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Vaka tespiti, dahil etme kriterleri, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve veri kesme ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Az sayıda ülke/bölge, şüpheli ve laboratuvar onaylı vakaları birlikte rapor etmektedir. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenmektedir.

Halk sağlığı yetkililerinin çok sayıda vakayı veya ölümü toplam sayımlarından çıkaran veri uyuşturma çalışmaları yürütmesi nedeniyle, yeni vakalar/ölümler sütunlarında uygun şekilde negatif sayılar gösterilebilir. Çıkarmaların önceki günlere uygun şekilde paylaştırılmasına olanak tanıyan ek ayrıntılar ortaya çıktığında, grafikler buna göre güncellenecektir. epi-data-support@who.int adresine e-posta gönderilerek yapılan geçmiş veri düzenlemesinin bir kaydı talep edilebilmektedir. Talep ederken lütfen ilgilendiğiniz ülke (ler)i, süreyi ve talep / kullanım amacını belirtiniz. Önceki durum raporları düzenlenmeyecektir; en güncel veriler için https://covid19.who.int/ adresine bakınız. Ülkeler, bölgeler ve alanlar ve DSÖ Bölgeleri (önceki sayılarda rapor edilmiştir) tarafından son yedi gün içinde bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri  “https://covid19.who.int/table” adresinde mevcuttur: 'Ülkeler', benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, alanları veya diğer yargı yetkilerini ifade edebilmektedir.

Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir.

Ülkeler, bölgeler ve alanlar, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

(1) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

 

 

Ek 2. VOC'nin aşılar üzerindeki etkileri hakkında ek notlar

 

  • VE'deki azalmalar, mutlak VE tahmininin gösterdiği gibi, mutlaka koruma kaybı anlamına gelmez. Örneğin, mRNA aşıları için semptomatik hastalığa karşı VE'de yüzde 10'luk bir azalma, yine de ~%85'lik yüksek aşı etkinliği anlamına gelmektedir. Benzer şekilde, aşılar şiddetli hastalığa karşı daha yüksek VE göstermiştir; bu nedenle, VOC'lere bağlı ciddi hastalıklara karşı VE'de küçük azalmalar hala önemli koruma anlamına gelebilir.

 

  • Tablo 3, azalma olmaksızın VOC'lerin COVID-19 aşı performansı üzerindeki etkisini özetlemektedir ve bu nedenle, yalnızca son dozdan 4 ay sonra VE'yi değerlendiren çalışmaları içermemektedir.

 

  • Tam aşılama için VOC'ye özgü VE tahminlerini bildiren çalışmalar (nihai dozdan ≥7 gün sonra), VE'deki azalma seviyesini belirlemek için o aşı ürünü için bir komparatör VE tahminine karşı değerlendirilmektedir. Semptomatik hastalık için VOC VE, VOC olmayan ortamlardan elde edilen faz 3 RCT sonuçlarıyla karşılaştırılır. Kararsızlık veya faz 3 RCT tahminlerinin eksikliği nedeniyle şiddetli hastalık ve enfeksiyon için, VOC VE, mevcut olduğunda aynı çalışmanın VOC olmayan VE tahminleriyle (veya Beta, Gama veya Delta değerlendirilirken aynı çalışmadan Alpha VE ile) karşılaştırılmakta olup enfeksiyon için AstraZeneca-Vaxzevria dahil değildir (VOC olmayan enfeksiyonlara karşı VE'nin bir faz 3 tahmini mevcut olduğunda ve komparatör olarak kullanıldığında). Bazı durumlarda, bir VOC'ye karşı çok yüksek bir VE tahmini rapor edilirse (yani >%90) bir komparatör  olmadan bile ciddi hastalık veya enfeksiyon sonucu için bir çalışma dahil edilebilir.

 

  • Çalışmaların popülasyon, sonuç tanımları, çalışma tasarımı ve farklı çalışmalar arasında bir ürün için VE tahminlerini karşılaştırırken farklılıkları kısmen açıklayabilecek diğer metodolojik hususlarda farklılık gösterdiğini belirtmek de önemlidir. Ek olarak, tabloda özetlenen azalmalar VE nokta tahminlerini temsil eder ve çalışmalar arasında önemli ölçüde farklılık gösteren bu tahminler etrafındaki belirsizlik aralıklarını temsil etmez. VE'de belirtilen azalmalar, bu sınırlamalar göz önünde bulundurularak yorumlanmalıdır.

 

  • Tam aşılamadan >7 gün ve <6 ay sonra toplanan örnekleri kullanan ve referans olarak ana suşu kullanan nötralizasyon çalışmaları Tablo 3'e dahil edilmiştir.

 

Ek 3. Şekil 6 için Yöntemler

 

 

  • Grafiğe dahil edilen VE çalışmaları, COVID-19 aşı etkinliği çalışmalarının devam eden sistematik bir incelemesinden tanımlanmıştır. Tüm çalışmalar kohort veya test negatif çalışmalardan oluşmuştur. Sistematik inceleme ve dahil etme/hariç tutma kriterleri için yöntemler view-hub.org'da mevcuttur. Çalışmalar, Omicron'un dolaşımdaki baskın varyant olduğu bir dönemde gerçekleştirilmiştir. Grafiğe yalnızca tek tek aşıların VE tahminlerini sağlayan çalışmalar dahil edilmiştir (birden fazla aşının kombine VE'sini değerlendiren çalışmalar hariç tutulmuştur). Ek olarak, birincil VE serisi için, yalnızca aşılamadan bu yana ayrı zaman aralıkları için VE tahminleri sağlayan ve zaman içinde VE'deki değişiklikleri değerlendiren çalışmalar dahil edilmiştir.

 

  • Birincil VE serisi için, tahminler yalnızca tek bir aşı için birden fazla zaman periyodu için mutlak VE bildiren çalışmaların grafiğine dahil edilmiştir. Omicron'a karşı VE'nin on üç çalışması, tek bir aşı için yalnızca tek bir kümülatif VE tahmini sağlamış olup bu, aşılamadan bu yana değişen süreler nedeniyle VE'nin omicron ile zaman içinde belirgin şekilde azalması nedeniyle yorumlanması zor.

 

Ek 4. Endişe Verici Varyantlara Karşı Birincil Seri Aşı Performansının Özeti (19 Mayıs 2022 itibariyle VE verileri; 16 Mayıs 2022 itibariyle Nötralizasyon verileri)

Teknik Rehber ve Diğer Kaynaklar

 

Referanslar

 

1. Campbell F, Archer B, Laurenson-Schafer H, et al. Increased transmissibility and global spread of SARS-CoV-2 variants of concern as at June 2021. Eurosurveillance. 2021;26(24):2100509.

2. Atkulwar A, Rehman A, Imaan Y, Baig M. Atkulwar 2022_Analyses of OMicron genomes from India reveal BA.2 as a more transmissible variant.pdf. Published online 2022. doi:https://doi.org/10.1101/2022.04.25.22274272

3. Ferguson N, Ghani A, Hinsley W, Volz E. Report 50: Hospitalisation Risk for Omicron Cases in England. Imperial College London; 2021. Accessed December 23, 2021. https://www.imperial.ac.uk/media/imperialcollege/medicine/mrc-gida/2021-12-22-COVID19-Report-50.pdf

4. Ulloa AC, Buchan SA, Daneman N, Brown KA. Estimates of SARS-CoV-2 Omicron Variant Severity in Ontario, Canada. JAMA. Published online February 17, 2022. doi:10.1001/jama.2022.2274

5. Lewnard JA, Hong VX, Patel MM, Kahn R, Lipsitch M, Tartof SY. Clinical Outcomes among Patients Infected with Omicron (B.1.1.529) SARS-CoV-2 Variant in Southern California. Epidemiology; 2022. doi:10.1101/2022.01.11.22269045

6. Nyberg T, Ferguson NM, Nash SG, et al. Comparative analysis of the risks of hospitalisation and death associated with SARS-CoV-2 omicron (B.1.1.529) and delta (B.1.617.2) variants in England: a cohort study. The Lancet. 2022;399(10332):1303-1312. doi:10.1016/S0140-6736(22)00462-7

7. Wolter N, Jassat W, Walaza S, et al. Early Assessment of the Clinical Severity of the SARS-CoV-2 Omicron Variant in South Africa. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2021. doi:10.1101/2021.12.21.21268116

8. Gunadi, Hakim MS, Wibawa H, et al. Comparative Analysis of the Outcomes of COVID-19 between Patients Infected with SARS-CoV-2 Omicron and Delta Variants: A Retrospective Cohort Study. Public and Global Health; 2022. doi:10.1101/2022.04.30.22274532

9. Strasser Z, Hadavand A, Murphy S, Estiri H. SARS-CoV-2 Omicron Variant Is as Deadly as Previous Waves After Adjusting for Vaccinations, Demographics, and Comorbidities. In Review; 2022. doi:10.21203/rs.3.rs-1601788/v1

10. Nyberg T, Twohig KA, Harris RJ, et al. Risk of hospital admission for patients with SARS-CoV-2 variant B.1.1.7: cohort analysis. BMJ. 2021;373:n1412. doi:10.1136/bmj.n1412

11. Wang Z, Schmidt F, Weisblum Y, et al. mRNA vaccine-elicited antibodies to SARS-CoV-2 and circulating variants. Nature. Published online February 2021. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33567448

12. Chang CC, Vlad G, Vasilescu ER, et al. Previous SARS-CoV-2 Infection or a Third Dose of Vaccine Elicited CrossVariant Neutralizing Antibodies in Vaccinated Solid Organ Transplant Recipients. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.04.13.22273829

13. Carazo S, Skowronski DM, Brisson M, et al. Protection against Omicron Re-Infection Conferred by Prior Heterologous SARS-CoV-2 Infection, with and without MRNA Vaccination. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.04.29.22274455

14. Chemaitelly H, Ayoub HH, Coyle P, et al. Protection of Omicron Sub-Lineage Infection against Reinfection with Another Omicron Sub-Lineage. Epidemiology; 2022. doi:10.1101/2022.02.24.22271440

15. Bowen JE, Sprouse KR, Walls AC, et al. Omicron BA.1 and BA.2 Neutralizing Activity Elicited by a Comprehensive Panel of Human Vaccines. Immunology; 2022. doi:10.1101/2022.03.15.484542

16. Iketani S, Liu L, Guo Y, Liu L, Huang Y, Wang M. Antibody Evasion Properties of SARS-CoV-2 Omicron Sublineages. :12.

17. Yu J, Collier A ris Y, Rowe M, et al. Comparable Neutralization of the SARS-CoV-2 Omicron BA.1 and BA.2 Variants. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.02.06.22270533

18. Bartsch YC, Cizmeci D, Kang J, et al. BA.2 Evasion of Vaccine Induced Binding and Functional Non-Neutralizing Antibodies. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.02.25.22271511

19. Drain PK, Bemer M, Morton JF, et al. Accuracy of Rapid Antigen Testing across SARS-CoV-2 Variants. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.03.21.22272279

20. Soni A, Herbert C, Filippaios A, et al. Comparison of Rapid Antigen Tests’ Performance between Delta (B.1.61.7; AY.X) and Omicron (B.1.1.529; BA1) Variants of SARS-CoV-2: Secondary Analysis from a Serial Home Self-Testing Study. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2022. doi:10.1101/2022.02.27.22271090

21. Bayart JL, Degosserie J, Favresse J, et al. Analytical Sensitivity of Six SARS-CoV-2 Rapid Antigen Tests for Omicron versus Delta Variant. Published online 2022:9.

22. Bekliz M, Perez-Rodriguez F, Puhach O, et al. Sensitivity of SARS-CoV-2 Antigen-Detecting Rapid Tests for Omicron Variant. Infectious Diseases (except HIV/AIDS); 2021. doi:10.1101/2021.12.18.21268018

23. Osterman A, Badell I, Basara E, et al. Impaired detection of omicron by SARS-CoV-2 rapid antigen tests. Med Microbiol Immunol. Published online February 20, 2022. doi:10.1007/s00430-022-00730-z

24. Takashita E, Kinoshita N, Yamayoshi S, et al. Efficacy of Antiviral Agents against the SARS-CoV-2 Omicron Subvariant BA.2. N Engl J Med. Published online March 9, 2022:NEJMc2201933. doi:10.1056/NEJMc2201933

25. Planas D, Saunders N, Maes P, et al. Considerable Escape of SARS-CoV-2 Variant Omicron to Antibody Neutralization. Immunology; 2021. doi:10.1101/2021.12.14.472630

26. VanBlargan LA, Errico JM, Halfmann PJ, et al. An Infectious SARS-CoV-2 B.1.1.529 Omicron Virus Escapes

Neutralization by Several Therapeutic Monoclonal Antibodies. Microbiology; 2021. doi:10.1101/2021.12.15.472828

 

27. Cameroni E, Saliba C, Bowen JE. Broadly neutralizing antibodies overcome SARS-CoV-2 Omicron antigenic shift. Published December 14, 2021. Accessed December 23, 2021. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.12.12.472269v1

28. Roche. Ronapreve does not retain neutralising activity against the Omicron variant. Published 2021. Accessed December 17, 2021. https://www.roche.com/dam/jcr:dfe6dcb4-d787-45d6-9b1dffc17d667e4c/2021216_Roche%20statement%20on%20Ronaprev %20Omicron.pdf

29. World Health Organization. Therapeutics and COVID-19: Living guideline. Accessed December 17, 2021. https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-therapeutics-2021.4

30. Ella R, Reddy S, Blackwelder W, et al. Efficacy, safety, and lot to lot immunogenicity of an inactivated SARS-CoV-2

vaccine (BBV152): a, double-blind, randomised, controlled phase 3 trial. Published online July 2, 2021:2021.06.30.21259439. doi:10.1101/2021.06.30.21259439

 

Kaynak:

 

Etiketler:
COVID-19

Kaynak: https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19---25-may-2022