BÜYÜK BRİTANYA VE KUZEY İRLANDA BİRLEŞİK KRALLIK VE AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE ÇEVRESEL NUMUNELERDE DOLAŞIMDA OLAN AŞI KAYNAKLI TİP 2 POLİO (ÇOCUK FELCİ)

14 Eylül 2022 Çarşamba

Birleşik Krallık'ta, Şubat 2022'den bu yana, Londra'daki Ulusal Biyolojik Standartlar ve Kontrol Enstitüsü'nde (NIBSC) bulunan DSÖ Küresel Çocuk Felci Laboratuvarı Ağı (GPLN), Londra'dan toplanan kanalizasyon örneklerinde tutarlı bir şekilde Sabin benzeri tip 2 poliovirüs izolatları tespit etmiştir.

14 Eylül 2022

Geçtiğimiz birkaç ay içinde, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı (bundan böyle Birleşik Krallık) ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki çevresel örneklerden genetik olarak bağlantılı birkaç Sabin benzeri tip 2 poliovirüs (SL2) tespiti yapılmıştır.

Birleşik Krallık'ta, Şubat 2022'den bu yana, Londra'daki Ulusal Biyolojik Standartlar ve Kontrol Enstitüsü'nde (NIBSC) bulunan DSÖ Küresel Çocuk Felci Laboratuvarı Ağı (GPLN), Londra'dan toplanan kanalizasyon örneklerinde tutarlı bir şekilde Sabin benzeri tip 2 poliovirüs izolatları tespit etmiştir. 24 ve 31 Mayıs'ta toplanan numuneler, aşıdan türetilen çocuk felci virüsü tip 2 (VDPV2) olarak nitelendirilmek için yeterli mutasyonlara sahip olduğu görülmüştür. Daha sonra, iki aydan uzun bir süre sonra virüsün yeniden tespiti nedeniyle, bu numuneler 8 Ağustos'ta 'dolaşımda olan’ VDPV2 olarak sınıflandırılmıştır. 5 Eylül itibariyle, Birleşik Krallık'ta VDPV2 ile ilişkili hiçbir insan vakası bildirilmemiştir.

Amerika Birleşik Devletleri'nde, 21 Nisan - 26 Ağustos 2022 tarihleri arasında Rockland County, New York Eyaleti ve yakın ilçelerden toplanan çevresel örneklerde Sabin benzeri tip 2 polio virüsü sürekli olarak tespit edilmiştir. Temmuz ayı sonlarında, Rockland County'de felç ile başvuran aşılanmamış bir bireyde bir VDPV2 vakası rapor edilmiştir. Vakanın yakın zamanda uluslararası seyahat öyküsü olmadığı görülmüştür. Bu, 2013'ten beri ülkede bildirilen ilk poliomyelit vakasıdır. Beşten fazla nükleotid değişikliği içeren ve her ikisi de Rockland County'de bildirilen vakayla bağlantılı çevresel viral dizilerin (3 Ağustos ve 11 Ağustos'ta toplanan) tespiti nedeniyle – bu virüsler artık 'dolaşımda olan' VDPV2 olarak sınıflandırılmaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri'nin New York Eyaleti'ndeki çevresel numunelerde tespit edilen virüs, Londra, Birleşik Krallık'tan gelen kanalizasyon numunelerinde ve İsrail'in Kudüs Bölgesi'nden Ocak-Haziran 2022 arasında toplanan kanalizasyon numunelerinde tespit edilen virüslerle genetik olarak bağlantılıdır (1).

Şekil-1 Şubat-Ağustos 2022 arasında Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde genetik olarak bağlantılı cVDPV2 izolatlarının tespiti

 

Poliomyelit Epidemiyolojisi

Çocuk felci, büyük ölçüde beş yaşın altındaki çocukları etkileyen, kalıcı felce (yaklaşık 200 enfeksiyonda 1) veya ölüme (felçlilerin %5-10'u) neden olan ve oldukça bulaşıcı bir hastalıktır.

Virüs insandan insana, esas olarak fekal-oral yolla veya daha az sıklıkla ortak bir araçla (örneğin, kontamine su veya yiyecek) bulaşır ve bağırsakta çoğalır, buradan sinir sistemini istila edebilir ve felç ve ölüme neden olur. Çocuk felcinin ilk belirtileri arasında ateş, yorgunluk, baş ağrısı, kusma, boyun sertliği ve uzuvlarda ağrı bulunur. Vakaların küçük bir kısmında hastalık, genellikle kalıcı olan felce neden olur. Çocuk felcinin tedavisi yoktur ancak aşı ile önlenebilir.

Kuluçka süresi genellikle 7-10 gündür, ancak 4-35 gün arasında değişebilir. Enfekte olanların %90'ına kadarı ya asemptomatiktir ya da sadece hafif semptomlar yaşar ve hastalık genellikle fark edilmeden seyreder.

Aşı kaynaklı poliovirüs, orijinal olarak oral polio aşısında (OPV) bulunan suştan mutasyona uğramış, iyi belgelenmiş bir poliovirüs türüdür. OPV, canlı, zayıflamış bir poliovirüs formu içermektedir. Nadir durumlarda, gastrointestinal kanalda çoğalırken, OPV suşları genetik olarak değişmekte ve özellikle kötü hijyen, yetersiz sanitasyon veya aşırı kalabalık olan bölgelerde, çocuk felcine karşı tam olarak aşılanmamış topluluklarda yayılabilmektedir. Bu virüsler kişiden kişiye yayıldıkça daha fazla değişiklik meydana gelmektedir. Nüfus bağışıklığı ne kadar düşükse, bu virüs o kadar uzun süre hayatta kalmakta ve geçirdiği genetik değişiklikler o kadar fazla olmaktadır. Çok nadir durumlarda, aşı kaynaklı virüs genetik olarak felç olabilecek bir forma dönüşebilir - bu, aşıdan türetilen çocuk felci virüsü (VDPV) olarak bilinmektedir.

En az iki farklı kaynakta ve en az iki ay arayla, genetik olarak bağlantılı ve toplumda bulaşma kanıtı gösteren VDPV'nin saptanması, "dolaşımdaki" aşı kaynaklı poliovirüs tip 2 (cVDPV2) olarak sınıflandırılmalıdır. Dolaşımda olan Aşı Kaynaklı Polio Virüs-cVDPV2 dünyanın farklı bölgelerini etkilemeye devam etmektedir.

Halk sağlığı yanıtı

DSÖ, ulusal makamlarla koordineli olarak, virüsün olası yayılımını ve dünyanın farklı yerlerinden tespit edilen bu izolatlarla ilişkili potansiyel riski belirlemek için genetik ve epidemiyolojik durumu değerlendirmeye devam edecektir.

  • Birleşik Krallık'ta halk sağlığı önlemleri

Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA), halk sağlığı riskinin değerlendirilmesi ve müdahale önlemlerinin uygulanması dahil olmak üzere daha fazla araştırma yürütmektedir. Bu önlemlere aşağıdakiler dahildir:

  • Çocuk felci için çevresel, klinik ve laboratuvar sürveyansının güçlendirilmesi.
  • Haziran 2022'de Londra'da 5 yaşından küçük çocukları hedefleyen bir tamamlayıcı aşı kampanyası, Ağustos 2022'de ise Londra'da 1-9 yaş arası çocukları hedefleyen ek güçlendirici inaktive çocuk felci aşısı (IPV) kampanyası başlatılmıştır.
  • Halk sağlığı uzmanları, sağlık uzmanları ve laboratuvar personeli, Londra'da VDPV2 tespiti konusunda uyarılmıştır.
  • Sağlık uzmanları, yeni kayıt yaptıran çocukların ve yetişkinlerin rutin aşılarının güncel olup olmadığının kontrol edilmesinin önemini hatırlatarak, yetersiz aşılanmış nüfusa (yeni göçmenler, sığınmacılar ve mülteciler) vurgu yapmıştır.
  • Yerel ve bölgesel laboratuvarlar, tüm enterovirüs pozitif dışkı örneklerini UKHSA'ya yönlendirmelerini istemiştir.
  • Virüsün Londra'ya yayılma derecesini değerlendirmek üzere çevresel örneklemeyi geliştirilmesi. Buna ek olarak, ülke genelinde bir dizi ilave atık su örnekleme sahası oluşturulmaktadır.
  • Amerika Birleşik Devletleri'nde halk sağlığı önlemleri
    • Çocuk felci atık su sürveyansının geliştirilmesi.
    • New York Eyaletindeki Rockland ve Orange İlçelerinde çocuk felci aşısını desteklemek ve aşı kapsamını artırmak için devam eden faaliyetler. Potansiyel olarak çocuk felci virüsüne maruz kalmış Rockland County sakinlerine IPV sağlamak için bir bağışıklama kampanyası başlatmayı planlamaktadır.
    • New York ve komşu Eyaletlerdeki atık su örneklerinde poliovirüs testi yapmak ve ayrıca klinik örnekler için doğrulayıcı testler sağlamak.
    • Amerika Birleşik Devletleri genelinde Akut Flaccid Myelitis (AFM) sürveyansını koordine etmek ve atık sularda poliovirüsün tespit edildiği alanlarda paralitik ve paralitik olmayan polio sürveyansını geliştirmek.
    • Çocuk felci, New York Eyaletindeki durum ve çocuk felci aşısı hakkında bilgiler de dahil olmak üzere sağlık uyarıları, Eyalet genelinde ve vakanın hemen ikamet ettiği bölgedeki sağlık hizmeti sağlayıcılarına ve hastanelere verilmiştir.
    • 9 Eylül'de New York Eyaleti'nde çocuk felci nedeniyle bir eyalet afet acil durumu ilan edilmiştir. Bildirge, eczacılar gibi ek sağlık profesyonellerinin çocuk felci aşısı uygulamasına ve sağlık pratisyenlerinin çocuk felci aşılarıyla ilgili olarak hastanedeki hastalara yönelik kuralları düzenlemesine izin vermektedir.

DSÖ risk değerlendirmesi

Dolaşımda Olan aşı Kaynaklı Polio Virüsü-cVDPV2'nin Birleşik Krallık'ta ve Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkması, çocuk felci ortadan kaldırılıncaya kadar, çocuk felcinden ari ülkelerin çocuk felcinin yeniden bulaşması veya yeniden ortaya çıkması riski altında kalacağını hatırlatmaktadır. Bu VDPV2 suşunun tespiti aşağıdakilerin önemini vurgulamaktadır;

• Herhangi bir çocuk felci virüsü dolaşımının riskini ve sonuçlarını en aza indirmek için her düzeyde ve tüm topluluklarda yüksek düzeyde rutin çocuk felci aşısı kapsamını sürdürmek.

• VDPV ithalatının veya VDPV ortaya çıkışının zamanında tespiti için hassas gözetim sistemlerine sahip olmak.

DSÖ UNICEF tahminlerine göre, 2021'de Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde 12 aylık çocuklarda değerlendirilen üç rutin polio aşısı dozu için aşı kapsamı sırasıyla %93 ve %92 olarak görülmüştür.

DSÖ, ulusal makamlar tarafından devam eden soruşturmayı, risk değerlendirmesini ve salgın yanıtını desteklemeye devam edecektir.

DSÖ tavsiyesi

DSÖ, tüm Üye Devletlere, her ilçe veya şehir veya bölgede %95'ten fazla çocuk felci aşısı kapsamına ulaşmanın ve bunu sürdürmenin önemini yinelemektedir: üç ana sürveyans göstergesi için yüksek kaliteyi korumak: akut flask paralizi (AFP) oranı, 48 saat içinde araştırılan vakaların yüzdesi ve yeterli numuneye sahip vakaların yüzdesi; Poliovirüs bulaşmasının sonuçlarını en aza indirmek ve hızlı bir yanıtı kolaylaştırmak için yeni importe virüs veya VDPV ortaya çıkışını hızla tespit etmek ve bunlara yanıt vermek için ek (çevresel ve enterovirüs) poliovirüs sürveyansını optimize etmek ve ulusal poliovirüs salgın yanıt planlarını güncellemek.

Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005) kapsamında toplanan ve Haziran 2022'de düzenlenen otuz ikinci çocuk felci UST Acil Durum Komitesi toplantısı, polio virüsünün uluslararası yayılma riskinin Uluslararası Önemi Haiz Halk Sağlığı Acil Durumu (PHEIC) olarak kaldığı konusunda anlaşmaya varmış ve Geçici Tavsiyelerin Üç ay daha yürürlükte kalmasını tavsiye etmiştir.

Daha fazla bilgi için aşağıdaki bağlantılara bakınız:

Etiketler:
Çocuk Felci

Kaynak: https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2022-DON408