Orta Doğu Respiratuar Sendromu-Koronavirüs (Güncelleme)  

23 Mayıs 2014

       21 Mayıs 2014 tarihinde Birleşik Arap Emirlikleri Ulusal UST Odak Noktası Abu Dabi’de laboratuvar tarafından doğrulanmış 3 yeni Ortadoğu Respiratuar Sendromu Korona Virüsü (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını DSÖ’ye bildirmiştir.

Hastalarla ilgili ayrıntılar aşağıdadır:

·        İlk vaka Abu Dabi’de oturan 71 yaşında bir erkektir. 11 Şubat 2014 tarihinde hastaneye kabulü gerçekleşmiştir ve başka rahatsızlıkları olduğu bilinmektedir. 4 Mayıs’ta ateş gelişmiştir ve 7 Mayıs’ta MERS-CoV için PCR yöntemiyle yapılan test pozitif (+) çıkmıştır. Durumu stabildir. Hastanede daha önce doğrulanmış bir vakayla teması olmuştur: (11 Mayıs 2014 tarihinde DSÖ’ye bildirilmiş bir sağlık çalışanı (39 yaşında bir kadın)). Hayvanlarla temas öyküsü ya da çiğ deve ürünlerini tüketimine dair bir öyküsü yoktur.   

·        İkinci vaka Abu Dabi’de oturan 26 yaşında bir erkektir. 7 Mayıs’ta çalıştığı yerde yapılan genel tarama sonucunda tespit edilmiş olup laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV vakalarıyla teması bulunmamaktadır. 8 Mayıs 2014 tarihinde MERS_CoV için yapılan testlerde pozitif (+) çıkmıştır. Tarama süresince asemptomatik olup 1 Mayıs 2014 tarihinde gerçekleştirilen incelemeler hafif öksürüğünün olduğunu ortaya çıkarmıştır. Başka bir hastalığı ve seyahat öyküsü yoktur. Hayvanlarla teması vardır (inekler ve koyunlarla var, develerle yok) Çiğ deve ürünleri tüketimi öyküsü yoktur. 8 Mayıs’ta karantina için hastaneye kabul edilmiş ve 14 Mayıs’ta taburcu olmuştur.

·        Üçüncü vaka Abu Dabi’de oturan 36 yaşında bir erkektir. 2 Mayıs’ta ateş ve hafif nefes darlığı semptomları gelişmiş ve 4 Mayıs’ta ayakta tedavi edilen hataların servisinde görülmüştür.  Durumu kötüleşmiş ve 7 Mayıs’ta yüksek derecede ateş ve nefes darlığı gelişmiş olup hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. 9 Mayıs’ta MERS-CoV için PCR yöntemiyle yapılan testi pozitif (+) çıkmıştır. İyileşmiş ve 12 Mayıs’ta taburcu edilmiştir. Başka rahatsızlıkları olduğu bilinmektedir ancak MERS-CoV olduğu laboratuvarca doğrulanmış bir vakayla temas öyküsü ve seyahat öyküsü bildirilmemiştir. Hayvanlarla teması ve çiğ deve ürünleri tüketimi öyküsü de yoktur.   

      Temaslıların incelenmesine devam edilmektedir ve yeni bilgiler mevcut olunca iletilecektir.  

      Küresel çapta 635 laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakası resmi olarak DSÖ’ye bildirilmiş olup bu sayıya 193 ölüm dahildir. Küresel toplam vaka sayısına bu bildirimdeki vakalar artı 16 ve 18 Mayıs 2014 tarihleri arasında Suudi Arabistan’ın DSÖ’ye resmi olarak bildirdiği laboratuvarca doğrulanmış 17 vaka dahildir.   DSÖ Suudi Arabistan’la birlikte söz konusu bu vakalarla ilgili daha fazla bilgiye ulaşmak için çalışmaktadır ve bu bilgilere ulaşır ulaşmaz güncellemeleri yayınlayacaktır.     

DSÖ’nün Tavsiyesi

        DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak kendisine üye tüm ülkeleri Ciddi Akut Respiratuar Enfeksiyonlar (SARI) sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. 

       Enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri sağlık tesislerinde MERS-CoV’un olası yayılımını önlemek için şarttır.  MERS-CoV ile enfekte olduğundan şüphelenilen ya da enfekte olduğu teyit edilmiş hastaların bakımını sağlayan sağlık tesisleri virüsün diğer hastalara, sağlık çalışanlarına ve ziyaretçilere bulaşma riskini azalmak için uygun önlemleri almalıdır. Tüm sağlık çalışanlarına yönelik enfeksiyon önleme ve kontrol için eğitim ve tatbikatları düzenlemeli ve düzenli olarak tekrarlamalıdır.

        MERS-CoV enfeksiyonunun erken tanısı önemlidir ancak tüm vakalar özellikle hastalık hafif ve atipik seyrettiğinde zamanında ve güvenilir bir şekilde tespit edilemeyebilir. Bu nedenle sağlık çalışanlarının hastalarla ilgili bütün işlerinde hastanın tanısına bakılmaksızın standart korunma önlemlerini sürekli uygulamaları önemlidir.

       Akut respiratuvar enfeksiyon semptomları olan bütün hastaların bakımı yapılırken damlacık önlemleri uygulanmalıdır ve kesinleşmiş ya da muhtemel MERS-CoV enfeksiyonlu hastaların bakımı yapılırken göz korunmasını da içeren daha ileri korunma önlemleri alınmalıdır.   Havayla bulaşa karşı önlemler, aerosol üretim prosedürlerinde belirtilmiştir. 

       Eğer klinik ve epidemiyolojik ipuçları güçlü bir şekilde MERS-CoV enfeksiyonunu düşündürüyorsa ilk yapılan nazofaringeal test negatif çıksa bile hasta potansiyel enfekte olmuş vaka gibi muamele görmelidir. Yapılan ilk tahlilin negatif çıkması durumunda tercihen alt solunum yolundan alınan örnekler üzerinde tekrar tahliller yapılmalıdır.

       Sağlık çalışanlarına dikkatli olmaları tavsiyesinde bulunulmuştur. Orta Doğu’dan dönen ve kendilerinde SARİ görülen yolculara güncel sürveyans tavsiyelerine uygun olarak MERS-CoV için tahlil yapılmalıdır.  DSÖ’ye üye bütün ülkelere, yeni MERS-CoV vakalarını, enfeksiyona yol açan potansiyel kaynaklar ve bunların klinik süreç tanımlarını hızlıca değerlendirmeleri ve DSÖ’ye bildirmeleri konusunda tekrar hatırlatmada bulunulmuştur. Söz konusu virüsün daha fazla yayılmasını önleyebilmek için enfeksiyonun kaynağına yönelik incelemelerin acilen gerçekleştirilmesi ve enfeksiyon kaynağının da tespit edilmesi gereklidir.

       MERS-CoV nedeniyle ciddi hastalık riski yüksek olan insanlar virüsün potansiyel dolaşımının olduğu bilinen çiftlik ve hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaretleri sırasında hayvanlarla temastan kaçınmalıdır. Genel olarak da çiftlik ve hayvan barınakların ziyaret esnasında hayvanlarla temas ettikten sonra düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temas etmekten kaçınma gibi genel hijyen kurallarına ve gıda hijyeni uygulamalarına uyulması tavsiye edilmektedir.

       DSÖ söz konusu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını ve herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını önermemektedir. 

Çeviri   : Emin Ali BALTACI