Bu raporda aşağıda yer alan başlıklar halinde COVID-19 ile ilgili en son veriler paylaşılmaktadır:

• Küresel Epidemiyolojik Durum
• Özel konu: SARS-CoV-2’nin önemli ve endişe verici varyantları hakkında güncelleme
• DSÖ Bölgelerine Göre Genel Durum

KÜRESEL EPİDEMİYOLOJİK DURUM

6 Kasım 2022 tarihi itibarıyla veriler

Küresel olarak, haftalık yeni vaka sayısı 31 Ekim – 6 Kasım 2022 tarihleri arasında bir önceki haftaya göre %15 azalmış olup 2,1 milyondan fazla yeni vaka bildirilmiştir (Şekil 1, Tablo 1). Söz konusu vakalarının gerçek sayısı, küresel olarak testlerdeki düşüş nedeniyle eksik bir tahmindir. Haftalık yeni ölüm vakalarının sayısı önceki haftaya göre %10 azalmış ve 9.400'den fazla ölüm bildirilmiştir. 6 Kasım 2022 itibariyle, dünya çapında 629 milyondan fazla teyit edilmiş vaka ve 6,5 milyondan fazla ölüm vakası rapor edilmiştir.

Bölgesel düzeyde, yeni bildirilen haftalık vaka sayısı altı DSÖ bölgesinin dördünde azalmış veya sabit kalmıştır: Güney-Doğu Asya Bölgesi'nde (+28%) ve Batı Pasifik Bölgesi'nde (+10%) vaka sayıları artarken Avrupa Bölgesi (%-39), Afrika Bölgesi (%-18), Doğu Akdeniz Bölgesi (%-11). ) ve Amerika Bölgesi’nde (-3%) vaka sayıları azalmıştır. Haftalık yeni ölüm vakalarının sayısı dört bölgede azalmış veya sabit kalmıştır: Güney-Doğu Asya Bölgesi'nde (+%535: esas olarak Hindistan'dan gelen toplu raporlama nedeniyle) ve Batı Pasifik Bölgesi'nde (+%8) ölüm sayısı artarken Avrupa Bölgesi (%-40), Amerika Bölgesi (%-21), Doğu Akdeniz Bölgesi (%-14) ve Afrika Bölgesi’nde (-4 %) azalmıştır.

Şekil 1: 6 Kasım 2022 itibariyle DSÖ bölgeleri tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının sayısı **

 ** Ek 1: Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Ülke düzeyinde, en yüksek haftalık yeni vaka sayıları Japonya (401.693 yeni vaka; +%42), Güney Kore (299 440 yeni vaka; +%24), Amerika Birleşik Devletleri (266.104 yeni vaka; +%5), Almanya (224 099 yeni vaka; -%40) ve Çin’den (219 102 yeni vaka; -%15) bildirilmiştir. Haftalık yeni ölümlerin en yüksek rakamları Amerika Birleşik Devletleri (2480 yeni ölüm; -%20), Hindistan (1484 yeni ölüm; esas olarak toplu raporlama nedeniyle +%2598), Çin (539 yeni ölüm; +%10), Rusya Federasyonu (484 yeni ölüm; -%15) ve Fransa’dan  (404 yeni ölüm; -%20) rapor edilmiştir.

Bildirilen COVID-19 vakaları ve ölümlerindeki mevcut eğilimler, birçok ülkenin COVID 19 test stratejilerini aşamalı olarak değiştirmesi nedeniyle gerçekleştirilen toplam test sayısının ve dolayısıyla tespit edilen vaka sayısının azalmasına neden olduğu için dikkatle yorumlanmalıdır. Ek olarak, önceki haftalara ait veriler, ülkeler tarafından bildirilen COVID-19 vakaları ve ölümlerindeki değişiklikleri geriye dönük olarak dahil etmek için sürekli olarak güncellenmektedir.

Tablo 1. 6 Kasım 2022 itibariyle DSÖ Bölgelerine göre, son yedi günde bildirilen ve kümülatif COVID-19 vakalarının ve COVID-19 kaynaklı ölümlerin sayısı **

*Son yedi gün içinde yeni teyit edilen vaka/ölüm sayısında yedi gün öncesine göre yüzdelik değişim. Önceki haftalara ait veriler, ülkelerden alınan düzenlemelerle sürekli olarak güncellenmektedir.

** Ek 1,veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

COVID-19 ile ilgili en son veriler ve bilgiler için lütfen aşağıdaki adresleri ziyaret ediniz:

• DSÖ COVID-19 Paneli
• DSÖ COVID-19 Haftalık Operasyonel Güncelleme ve Haftalık Epidemiyolojik Güncelleme
• DSÖ COVID-19 ayrıntılı sürveynas veri panosu
• DSÖ COVID-19 politika özetleri

Şekil 2. 31 Ekim-6 Kasım 2022 tarihleri arasında ülkelere ve bölgelere göre, son yedi günde 100.000 nüfus başına bildirilen COVID-19 vakaları *

** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız 

 

Şekil 3. 31 Ekim-6 Kasım 2022 tarihleri arasında ülkelere ve bölgelere göre, son yedi günde 100.000 nüfus başına bildirilen COVID-19 ölüm vakaları*

 ** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

 

Özel Konu: SARS-CoV-2’nin önemli ve endişe verici varyantları hakkında güncelleme

VOC'lerin coğrafi yayılımı ve prevelansı

Küresel olarak, 7 Ekim - 7 Kasım 2022 tarihleri arasında GISAID aracılığıyla 114.781 SARS-CoV-2 dizisi paylaşılmıştır. Bunların arasında 114.340 dizi, son 30 gün içinde küresel olarak rapor edilen dizilerin %99.6'sını oluşturan Omicron endişe varyantı (VOC) olmuştur.

Epidemiyolojik hafta boyunca (17-23 Ekim 2022), Omicron kardeş soyları arasında BA.5 ve onun alt soyları, GISAID'e sunulan dizilerin %74.5'ini oluşturarak küresel olarak baskın olmaya devam eden soy olmuştur. 41. hafta (10-16 Ekim 2022) ile 42. hafta arasında GISAID'e gönderilen dizilerin karşılaştırılması, dizi prevalansında BA.2 ve onun alt soyları için %5.8'den %7.3'e bir artış gösterirken, BA.4'ün alt soyları , %5,2 ila %4,1 azalma göstermiştir. Atanmamış diziler (Omicron olduğu varsayılır), 42. hafta itibariyle GISAID'e gönderilen dizilerin %11.9'unu oluşturmaktadır.

Küresel varyant sirkülasyonu, daha önce baskın olan BA.5 alt soy soylarının en son ortaya çıkan BQ.1 ve BA.5 + R346X varyantları ile değiştirildiğini göstermektedir. 41. haftaya kıyasla izleme altındaki ve 42. haftadaki varyantlar arasında, BQ.1 (BA.5.3.1.1.1.1) ve onun alt soyları ve BA.5 + R346X, en büyük artışlara sahip olan soylardır. BQ.1 %9,4'ten %13,4'e yükselmiştir. Ek mutasyonlara sahip BA.5 (R346X, K444X, V445X, N450D ve/veya N460X), esas olarak BA.5 + R346X nedeniyle %20,8'den %22,9'a yükselmiştir. BA.2.75, dizi prevalansında %3,5'ten %4,3'e bir artış göstermiştir. XBB ve onun alt soylar %1,1'den %2,0'a yükselmiştir. BA.2.3.20, <%1'lik bir prevelansla yavaş yavaş yükselmektedir.

DSÖ, Omicron'un bir parçası olarak XBB ve BQ.1 soylarını yakından izlemeye devam edecek ve ülkelerden ihtiyatlı olmaya devam etmelerini, dizileri izlemelerini ve raporlamalarını ve ayrıca farklı Omicron alt dizilerinin bağımsız ve karşılaştırmalı analizlerini yürütmelerini talep edecektir. TAG-VE, değişken risk değerlendirmesini iyileştirmek ve bu tür bir değerlendirme için kullanılabilecek daha nicel göstergelere doğru çalışmak için çalışmaktadır.

Ek kaynaklar

• Tracking SARS-CoV-2 Variants
• TAG-VE statement on Omicron sublineages BQ.1 and XBB
• COVID-19 new variants: Knowledge gaps and research
• Genomic sequencing of SARS-CoV-2: a guide to implementation for maximum impact on public health
• VIEW-hub: repository for the most relevant and recent vaccine data

 

DSÖ BÖLGELERİNE GÖRE DURUM

 

Afrika Bölgesi

 

Afrika Bölgesi, önceki haftaya göre %18'lik bir düşüşle 4.900'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 50 ülkeden sekizi (%16), yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Burundi (47'ye 18 yeni vaka; +%161), Demokratik Kongo Cumhuriyeti (133'e karşı 59 yeni vaka; +%125) ve Eswatini’de (60'a karşı 32 yeni vaka; +%88) gözlenmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Güney Afrika (1993 yeni vaka; 100.000'de 3.4 yeni vaka; -%16), Kenya (593 yeni vaka; 100.000'de 1,1 yeni vaka; +%80) ve Güney Sudan’dan (545 yeni vaka; 100.000'de 4,9 yeni vaka; önceki hafta hiç vaka bildirilmedi) bildirilmiştir.

Bölgede haftalık yeni ölüm sayısı bir önceki haftaya göre %4 azalırken, 55 yeni ölüm vakası bildirilmiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm vakası Güney Afrika (52 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -4%), Fildişi Sahili (iki yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; ölüm bildirilmedi) önceki hafta) ve Mauritius’ta (bir yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; önceki hafta ölüm bildirilmedi) rapor edilmiştir.

DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19

 

Amerika Bölgesi

 

Amerika Bölgesi, bir önceki haftaya göre %3'lük bir düşüşle 372 000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerinin mevcut olduğu 56 ülkeden altısı (%11), yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Saint Lucia (15'e üç yeni vakaya; +%400), Peru (5615’e 2317 yeni vaka; +%142) ve Ekvador (910'a karşılık 482 yeni vaka; +89%) gözlenmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Amerika Birleşik Devletleri (266 104 yeni vaka; 100.000'de 80.4 yeni vaka; +%5), Şili (35.423 yeni vaka; 100.000'de 185.3 yeni vaka; -%15)  ve Brezilya’dan (26 836 yeni vaka; 100.000'de 12.6 yeni vaka; -%35) bildirilmiştir.

 

Bölgede haftalık yeni ölüm sayısı bir önceki haftaya göre %21 azalırken, 3.407 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm vakası Amerika Birleşik Devletleri (2480 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%20), Kanada (293 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%8) ve Brezilya’dan (252 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%54) rapor edilmiştir.

 

DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirus-infections/coronavirus-disease-covid-19-pandemic

Doğu Akdeniz Bölgesi

 

Doğu Akdeniz Bölgesi, bir önceki haftaya göre %11'lik bir düşüşle 12.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerinin mevcut olduğu 22 ülkeden beşi (%23) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek oransal artış Tunus (441'e 108 yeni vaka; +%308), Fas (393'e 190 yeni vaka) yeni vakalar; +107%) ve Libya’da (17'ye karşı 10 yeni vaka; +%70) gözlenmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Katar (2702 yeni vaka; 100.000'de 93.8 yeni vaka; -%15), Birleşik Arap Emirlikleri (2067 yeni vaka; 100.000'de 20.9 yeni vaka; -%8) ve Bahreyn'den  (2029 yeni vaka; 100 000'de 119,2 yeni vaka; -5%) rapor edilmiştir.

 

Bölgede haftalık yeni ölüm vakalarının sayısı bir önceki haftaya göre %14 azalırken, 57 yeni ölüm vakası bildirilmiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm vakaları, İran (21 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%25), Suudi Arabistan (12 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%8) bildirilmiştir. ) ve Lübnan’dan (sekiz yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%33) bildirilmiştir.

 

 

DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html

Avrupa Bölgesi

 

Avrupa Bölgesi, bir önceki haftaya göre %39'luk bir düşüşle 717.000'in hemen altında yeni vaka bildirmiştir. Verilerinin mevcut olduğu 61 ülkeden ikisi (%3) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Özbekistan (189'a karşı 139 yeni vaka; +%36) ve GKRK ve KKTC’de (3544'e karşı %36) gözlenmiştir. 2821 yeni vaka; +%26). En yüksek sayıda yeni vaka Almanya (224 099 yeni vaka; 100.000'de 269,5 yeni vaka; -%40), Fransa (126 497 yeni vaka; 100.000'de 194,5 yeni vaka; -%44) ve İtalya'dan ( 110 988 yeni vaka; 100.000'de 186.1 yeni vaka; -%47) rapor edilmiştir.

 

Bölgede haftalık yeni ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre %40 azalmış olup 2.679 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm vakası, Rusya Federasyonu (484 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%15), Fransa (404 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%20) ve İtalya’dan (335 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%40) bildirilmiştir.

 

DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19.

Güneydoğu Asya Bölgesi

 

Güneydoğu Asya Bölgesi, bir önceki haftaya göre %28 artışla 43.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 10 ülkeden dördü (%40) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Sri Lanka gözlendi (258'e karşı 76 yeni vaka; +%239), Doğu Timor ( dört yeni vakaya karşı iki yeni vaka; +%100) ve Nepal’de (184'e karşı 95 yeni vaka; +%94) gözlemiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Endonezya (30 670 yeni vaka; 100.000'de 11.2 yeni vaka; +%56), Hindistan (8313 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; -%13) ve Tayland'dan (2.759 yeni vaka; 100.000 +%8 başına 4.0 yeni vaka) rapor edilmiştir.

 

Bölgede haftalık yeni ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre %535 artarak 1766 yeni ölümle sonuçlanmıştır. En yüksek sayıda yeni  ölüm  vakası Hindistan (1484 çiğ ölümü; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%2598), Endonezya (232 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +38%) ve Tayland'dan (40 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%21) bildirilmiştir.

https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19---2-november-2022

DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019.

Batı Pasifik Bölgesi

 

Batı Pasifik Bölgesi, önceki haftaya göre %10'luk bir artışla 982 000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 34 ülkeden altısı (%18), yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Kamboçya (11'e altı yeni vakaya; +%83), Moğolistan (829'a karşı 492 yeni vaka; +69%) ve Malezya’da (26783'e karşı 16 750 yeni vaka; +%60) gözlenmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Japonya (401 693 yeni vaka; 100.000'de 317,6 yeni vaka; +%42), Güney Kore (299 440 yeni vaka; 100.000'de 584,1 yeni vaka; +%24) ve Çin’den (219 102 yeni vaka; 100 000'de 14.9 yeni vaka; -%15) bildirilmiştir.

 

Bölgede haftalık yeni ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre %8 artarak 1441 yeni ölüm bildirmiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm vakası Çin (539 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%10), Japonya (391 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%8) ve Filipinler'den  (258 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%2) rapor edilmiştir.

 

DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

 

Ek 1. Veri, tablo ve şekil notları

 

Sunulan veriler, ülkelerden/bölgelerden DSÖ'ye bildirilen, büyük ölçüde DSÖ vaka tanımlarına ve sürveyans klavuzuna dayanan resmi laboratuvar onaylı COVID-19 vaka ve ölümlerine dayanmaktadır. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir; ve bu verileri yorumlarken, gerçek vaka ve ölüm oranı insidansının olduğundan düşük tahmin edilmesi ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmada değişken gecikmeler gibi, sunulan sayıları etkileyen birkaç faktör nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Vaka tespiti, dahil etme kriterleri, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve veri kesme ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Az sayıda ülke/bölge, şüpheli ve laboratuvar onaylı vakaları birlikte rapor etmektedir. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenmektedir. epi-data-support@who.int adresine e-posta gönderilerek yapılan geçmiş veri düzenlemesinin bir kaydı talep edilebilmektedir. Talep ederken lütfen ilgilendiğiniz ülke (ler)i, süreyi ve talep / kullanım amacını belirtiniz. Önceki durum raporları düzenlenmeyecektir; en güncel veriler için https://covid19.who.int/ adresine bakınız. Ülkeler, bölgeler ve alanlar ve DSÖ Bölgeleri (önceki sayılarda rapor edilmiştir) tarafından son yedi gün içinde bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri  “https://covid19.who.int/table” adresinde mevcuttur.

 

Ülkeler', benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, alanları veya diğer yargı yetkilerini ifade edebilmektedir. Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir.

Ülkeler, bölgeler ve alanlar, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19---14-september-2022benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

 

[1]  Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

[2]  Arjantin ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı hükümetleri arasında Falkland Adaları (Malvinas) üzerindeki egemenlik konusunda bir anlaşmazlık bulunmaktadır.

Kuzey Kore’deki COVID-19 salgınına ilişkin güncellemeler, laboratuvar tarafından doğrulanmış COVID 19 vakalarının sayısı bildirilmediğinden bu rapora dahil edilmemiştir.

 

Ek 2. SARS-CoV-2 varyantlarının değerlendirilmesi ve sınıflandırılması

 

DSÖ, ulusal makamlar, kurumlar ve araştırmacılarla işbirliği içinde, SARS-CoV-2 varyantlarının bulaş veya hastalık özelliklerini değiştirip değiştirmediğini veya hastalığın yayılmasını kontrol etmek için uygulanan aşıların, terapötiklerin, tanıların veya halk sağlığı ve sosyal önlemlerinin (PHSM) etkinliğini değiştirip değiştirmediğini rutin olarak değerlendirmektedir. Potansiyel endişe verici varyantlar (VOC'ler), ilgili varyantlar (VOI'ler) veya izlem altındaki varyantlar (VUM'ler), küresel halk sağlığına yönelik riske dayalı olarak düzenli olarak değerlendirilmektedir.

 

Varyantların sınıflandırmaları, dolaşımdaki varyantların sürekli evrimini ve değişen epidemiyolojilerini yansıtmak için gerektiğinde revize edilecektir. Varyant sınıflandırması için kriterler ve şu anda dolaşımda olan ve daha önce dolaşımda olan VOC'ler, VOI'ler ve VUM'ların listeleri, DSÖ SARS-CoV-2 varyantları izlem sayfasında mevcuttur. Ulusal makamlar diğer varyantları belirlemeyi seçebilir ve yeni ortaya çıkan varyantları ve bunların etkilerini araştırmaları ve raporlamaları için güçlü bir şekilde teşvik edilmektedir.

 

DSÖ, yaygınlık ve viral özelliklerdeki değişiklikleri izlemek için VOC'lerin soyundan gelen soyları da dahil olmak üzere SARS-CoV-2 varyantlarını izlemeye devam etmektedir. Omicron soyundan gelen soyların dolaşımını tanımlayan mevcut eğilimler, COVID-19 sürveyans sistemlerinin sınırlamaları dikkate alınarak yorumlanmalıdır. Bunlara, ülkeler arasındaki sıralama kapasitesi ve örnekleme stratejilerindeki farklılıklar, zaman içinde örnekleme stratejilerindeki değişiklikler, ülkeler tarafından yürütülen testlerde ve paylaşılan dizilerde azalmaları ve dizi verilerinin GISAID'e yüklenmesindeki gecikmeler de dahildir