Orta Doğu Respiratuar Sendromu-Koronavirüs (Güncelleme)  

28 Mayıs 2014

       25 Mayıs 2014 tarihinde Ürdün Ulusal UST Odak NoktasıAmman’da laboratuvar tarafından doğrulanmış yeni bir Ortadoğu Respiratuar Sendromu Korona Virüsü (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını DSÖ’ye bildirmiştir.

      Vaka Amman’da oturan 69 yaşında Ürdün vatandaşı bir erkektir. 29 Nisan 2014 tarihinde hastaneye cerrahi bir işlem için kabulü gerçekleşmiştir.  3 Mayıs’ta taburcu olmuştur. 8 Mayıs’ta hastada ateş görülmüştür. Durumu kötüleşmiş ve 11 Mayıs’ta hastaneye kaldırılmıştır.   2 gün sonra 13 Mayıs’ta öksürükten şikayet etmeye başlamıştır. Hastadan bir numune alınmış ve aynı gün MERS için yapılan testi negatif (-) çıkmış ancak röntgen filminde pnömoniye rastlanmıştır.  İkinci bir numune alınmış ve 23 Mayıs’ta PCR yöntemiyle yapılan testi pozitirf (+) çıkmıştır. Hasta halen yoğun bakım ünitesinde olup durumu kritiktir.  

       Hastanın başka rahatsızlıkları olduğu, seyahat öyküsünün ve hayvanlarla temas öyküsünün olmadığı bilinmektedir. Laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV vakalarıyla temas öyküsü de bulunmamaktadır.  Bununla birlikte hasta, laboratuvarca doğrulanmış ölümcül MERS-CoV vakasının yattığı aynı hastaneye yatırılmıştır. Bu vaka DSÖ’ye 6 Mayıs’ta bildirilmiştir.

        Aile bireylerinin, sağlık çalışanlarının ve hastaların MERS-CoV ile ilgili olarak taranması ve temaslı izi sürme çalışmaları devam etmektedir.

      Küresel çapta 636 laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakası resmi olarak DSÖ’ye bildirilmiş olup bu sayıya 193 ölüm dahildir. Küresel toplam vaka sayısına bu bildirimdeki vakalar artı 16 ve 18 Mayıs 2014 tarihleri arasında Suudi Arabistan’ın DSÖ’ye resmi olarak bildirdiği laboratuvarca doğrulanmış 17 vaka dahildir.   DSÖ Suudi Arabistan’la birlikte söz konusu bu vakalarla ilgili daha fazla bilgiye ulaşmak için çalışmaktadır ve bu bilgilere ulaşır ulaşmaz güncellemeleri yayınlayacaktır.     

DSÖ’nün Tavsiyesi

        DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak kendisine üye tüm ülkeleri Ciddi Akut Respiratuar Enfeksiyonlar (SARI) sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. 

       Enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri sağlık tesislerinde MERS-CoV’un olası yayılımını önlemek için şarttır.  MERS-CoV ile enfekte olduğundan şüphelenilen ya da enfekte olduğu teyit edilmiş hastaların bakımını sağlayan sağlık tesisleri virüsün diğer hastalara, sağlık çalışanlarına ve ziyaretçilere bulaşma riskini azalmak için uygun önlemleri almalıdır. Tüm sağlık çalışanlarına yönelik enfeksiyon önleme ve kontrol için eğitim ve tatbikatları düzenlemeli ve düzenli olarak tekrarlamalıdır.

        MERS-CoV enfeksiyonunun erken tanısı önemlidir ancak tüm vakalar özellikle hastalık hafif ve atipik seyrettiğinde zamanında ve güvenilir bir şekilde tespit edilemeyebilir. Bu nedenle sağlık çalışanlarının hastalarla ilgili bütün işlerinde hastanın tanısına bakılmaksızın standart korunma önlemlerini sürekli uygulamaları önemlidir.

       Akut respiratuvar enfeksiyon semptomları olan bütün hastaların bakımı yapılırken damlacık önlemleri uygulanmalıdır ve kesinleşmiş ya da muhtemel MERS-CoV enfeksiyonlu hastaların bakımı yapılırken göz korunmasını da içeren daha ileri korunma önlemleri alınmalıdır.   Havayla bulaşa karşı önlemler, aerosol üretim prosedürlerinde belirtilmiştir. 

       Eğer klinik ve epidemiyolojik ipuçları güçlü bir şekilde MERS-CoV enfeksiyonunu düşündürüyorsa ilk yapılan nazofaringeal test negatif çıksa bile hasta potansiyel enfekte olmuş vaka gibi muamele görmelidir. Yapılan ilk tahlilin negatif çıkması durumunda tercihen alt solunum yolundan alınan örnekler üzerinde tekrar tahliller yapılmalıdır.

       Sağlık çalışanlarına dikkatli olmaları tavsiyesinde bulunulmuştur. Orta Doğu’dan dönen ve kendilerinde SARİ görülen yolculara güncel sürveyans tavsiyelerine uygun olarak MERS-CoV için tahlil yapılmalıdır.  DSÖ’ye üye bütün ülkelere, yeni MERS-CoV vakalarını, enfeksiyona yol açan potansiyel kaynaklar ve bunların klinik süreç tanımlarını hızlıca değerlendirmeleri ve DSÖ’ye bildirmeleri konusunda tekrar hatırlatmada bulunulmuştur. Söz konusu virüsün daha fazla yayılmasını önleyebilmek için enfeksiyonun kaynağına yönelik incelemelerin acilen gerçekleştirilmesi ve enfeksiyon kaynağının da tespit edilmesi gereklidir.

       MERS-CoV nedeniyle ciddi hastalık riski yüksek olan insanlar virüsün potansiyel dolaşımının olduğu bilinen çiftlik ve hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaretleri sırasında hayvanlarla temastan kaçınmalıdır. Genel olarak da çiftlik ve hayvan barınakların ziyaret esnasında hayvanlarla temas ettikten sonra düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temas etmekten kaçınma gibi genel hijyen kurallarına ve gıda hijyeni uygulamalarına uyulması tavsiye edilmektedir.

       DSÖ söz konusu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını ve herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını önermemektedir. 

Çeviri   : Emin Ali BALTACI