Bu raporda aşağıda yer alan başlıklar halinde COVID-19 ile ilgili en son veriler paylaşılmaktadır:

• Küresel Epidemiyolojik Durum
• Takip edilen SARS-CoV-2’nin endişe verici varyantları ve Omicron’un alt  varyantları
• DSÖ Bölgelerine Göre Genel Durum
• Hastaneye kaldırılan ve Yoğun Bakıma alınan vakalar

KÜRESEL EPİDEMİYOLOJİK DURUM

15 Ocak 2023 tarihi itibarıyla veriler

9-15 Ocak 2023 haftasında küresel olarak yaklaşık 2,8 milyon yeni vaka ve 13.000'den fazla ölüm bildirilmiştir (Şekil 1, Tablo 1). Son 28 günde (19 Aralık 2022 - 15 Ocak 2023), dünya çapında yaklaşık 13 milyon vaka ve yaklaşık 53.000 yeni ölüm vakası rapor edilmiştir - önceki 28 güne kıyasla sırasıyla %7 düşüş ve %20 artış söz konusudur. 15 Ocak 2023 itibariyle, dünya çapında 662 milyondan fazla doğrulanmış vaka ve 6,7 milyondan fazla ölüm vakası bildirilmiştir.

Haftalık ve aylık eğilimlerin, yıl sonu tatil sezonunda birçok ülkede test sayısındaki azalma ve raporlamadaki gecikmeler dikkate alınarak dikkatle yorumlanması gerekmektedir. Bu nedenle, özellikle son haftalara ait olmak üzere bu raporda sunulan veriler eksiktir ve güncel bilgiler eklendikçe azalan eğilimler değişebilir.

Bu güncelleme, 15 Ocak 2023 itibarıyla Uluslararası Sağlık Tüzüğü aracılığıyla Çin tarafından bildirilen vakaları ve ölümleri içerir. Raporlama haftasına göre ayrıştırılmış il verilerini beklediğimiz için, Çin (1) tarafından 8 Aralık 2022 - 12 Ocak 2023 dönemi için duyurulan 59.938 COVID-19 kaynaklı ölüm vakasını içermez.

Çin'deki COVID-19 durumu hakkında ek bilgiler Ek 3'te sunulmaktadır.

Şekil 1: 15 Ocak 2023 itibariyle DSÖ bölgeleri tarafından haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakalarının sayısı **

 

 ** Ek 1: Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Bölgesel düzeyde, yeni bildirilen haftalık vaka sayısı DSÖ bölgelerinin beşinde azalmış veya sabit kalmıştır: Doğu Akdeniz Bölgesi’nde (+%6) vaka sayıları artarken, Afrika Bölgesi (%-40), Avrupa Bölgesi (%-35), Güneydoğu Asya Bölgesi (-17) %) ve Amerika Bölgesi’nde azlamış  (%-12) ve Batı Pasifik Bölgesi’nde ise  (önceki haftaya benzer) sabit kalmıştır. Yeni bildirilen haftalık ölümlerin sayısı üç bölgede artmıştır: Batı Pasifik Bölgesi (+%43), Amerika Bölgesi (+%10) ve Doğu Akdeniz Bölgesi’nde (+%9) vaka sayıaları artmış olup ölüm vakası sayıları ise üç DSÖ bölgesinde azalmış veya sabit kalmıştır: Avrupa Bölgesi (%-40), Güneydoğu Asya Bölgesi (%-13) ve Afrika Bölgesi (önceki haftaya benzer).

Ülke düzeyinde, en yüksek yeni haftalık vaka sayıları Japonya'dan (1.025.321 yeni vaka; -%4), Amerika Birleşik Devletleri'nden (415.864 yeni vaka; -%10), Kore Cumhuriyeti'nden (286 291 yeni vaka; -%29), Avustralya (191.750; önceki üç haftada vaka bildirilmedi) ve Çin (190.451 yeni vaka; -%26) bildirilmiştir. En yüksek yeni haftalık ölüm vakası sayıları Amerika Birleşik Devletleri (3922 yeni ölüm; +%46), Japonya (2849 yeni ölüm; +%33), Çin (802 yeni ölüm; +%3), Avustralya (742 ; önceki üç haftada ölüm bildirilmedi) ve Fransa’dan (520 yeni ölüm; -%35) rapor edilmiştir.

Bildirilen COVID-19 vakalarındaki mevcut eğilimler, prevelans araştırmalarının gösterdiği gibi gerçek küresel enfeksiyon ve yeniden enfeksiyon sayılarının olduğundan düşük tahminlerdir. (1–4)  Bu nedenle, birçok ülke COVID-19 test stratejilerini aşamalı olarak değiştirdiğinden ve bunun sonucunda daha az sayıda test yapılmış olup sonuç olarak daha az vaka tespit edilmiştir. Ek olarak, önceki haftalara ait veriler, rapor edilen COVID-19 vakalarındaki ve ülkeler tarafından yapılan ölümlerdeki değişiklikleri geriye dönük olarak dahil etmek için sürekli olarak güncellenmektedir.

Tablo 1. 15 Ocak 2023 itibariyle DSÖ Bölgelerine göre, son yedi günde bildirilen ve kümülatif COVID-19 vakalarının ve COVID-19 kaynaklı ölümlerin sayısı **

*Önceki yedi gün ile karşılaştırıldığında son yedi gün içinde yeni teyit edilen vaka/ölüm sayısındaki ve önceki 28 gün ile karşılaştırıldığında son 28 gündeki değişim yüzdesi. Tablo, 8 Aralık 2022 - 12 Ocak 2023 dönemi için Çin tarafından açıklanan 59.938 COVID-19 ile ilgili ölüm vakalarını henüz içermemektedir.

Önceki haftalara ait veriler, ülkelerden gelen düzeltmelerle sürekli olarak güncellenmektedir.

**Bkz. Ek 1: Veri, tablo ve şekil notları

COVID-19 ile ilgili en son veriler ve bilgiler için lütfen aşağıdaki adresleri ziyaret ediniz:

• DSÖ COVID-19 Paneli
• DSÖ COVID-19 Haftalık Operasyonel Güncelleme ve Haftalık Epidemiyolojik Güncelleme
• DSÖ COVID-19 ayrıntılı sürveynas veri panosu
• DSÖ COVID-19 politika özetleri

Şekil 2.  9 - 15 Ocak 2023, önceki haftaya göre son yedi gün içinde doğrulanmış COVID-19 vakalarındaki yüzdelik değişim**

** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız 

Şekil 3. 9 - 15 Ocak 2023 tarihleri arasında önceki haftaya göre son yedi gün içinde doğrulanmış COVID-19 ölüm vakalarındaki yüzdelik değişim**

 ** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Endişe Verici SARS-CoV-2 varyantları ve takip altında olan Omicron alt varyantları

Coğrafi yayılımı ve prevelansı

Küresel olarak, 16 Aralık 2022'den 16 Ocak 2023'e kadar, GISAID aracılığıyla 85.489 SARS-CoV-2 dizisi paylaşılmıştır. Bunlar arasında, son 30 gün içinde bildirilen dizilerin %99,9'unu oluşturan 85.461 diziyi Omicron Endişe Verici Varyantı (VOC) oluşturmuştur.

BA.5 ve alt soyları, 52. haftada (26 Aralık - 1 Ocak 2023) GISAID'e sunulan 13.684 dizi (sekans) (%70,5) ile küresel olarak hâlâ baskın durumdadır (Şekil 4, Tablo 2). BA.2 ve alt soylarının prevalansı artmakta olup 51. haftadaki %11,8'e kıyasla (19 - 25 Aralık 2022, 4051 sekans) 52. haftada sunulan 3055 sekansa (%15,7) dayalı bir trend söz konusudur. Rekombinantların prevalansı, 51. haftaya kıyasla (3336 dizi, %9.7) 52. haftada gönderilen 1965 sekans (%10.1) ile sabit kalmıştır. BA.4 ve alt soyları, 52. haftada %0,6'lık bir yaygınlıkla azalmaktadır. Atanmamış diziler (muhtemelen Omicron), 52. haftada GISAID'e gönderilen dizilerin %3,0'ını oluşturmaktadır.

DSÖ şu anda takip altındaki dört alt varyantı izlemektedir (Tablo 2). Bu varyantlar, dolaşımdaki diğer VOC soylarına göre iletim avantajı sinyallerine ve uygunluk avantajı sağladığı bilinen veya şüphelenilen ek amino asit değişikliklerine dayalı olarak dahil edilmektedir. İzleme altındaki alt değişkenler şunlardır: BF.7 (ani artışta BA.5 + R346T mutasyonu), BQ.1 (ve artışta BA.5 + R346T, K444T, N460K mutasyonları ile BQ.1.1), BA.2.75 (BA dahil). 2.75.2 ve CH.1.1) ve XBB (XBB.1.5 dahil).

Laboratuvar kanıtları, ata soylarıyla karşılaştırıldığında, BQ.1, BQ.1.1, BF.7 ve BA.2.75.2 soyundan gelen soyların, aşılanmış ve SARS-CoV-2 ile enfekte olmuş katılımcılardan alınan serumlara karşı gelişmiş nötralizasyon direncini göstermektedir. Bunlardan BA.2.75.2, F486S mutasyonu tarafından yönlendirilen en önemli nötralizasyon direncini gösterirken, BQ.1 ve BQ.1.1'in nötralizasyon direnci büyük ölçüde N460K mutasyonu tarafından yönlendirilmiştir. (5-7) BA.2.75.2 ve BQ.1.1, aşılanmış 55 kişide atasal suşa göre bir düşüş (sırasıyla titrelerde 35 ve 50 kat düşüş) göstermiştir. (8) Ek olarak, BA.5.1.2, BA.2.76 veya BF.7 kırılma enfeksiyonları olan kişilerde , bir çalışma, BA.1, BA.2, BA.2.75, BA.4, BA.5 ve BF.7.’e (9) kıyasla BQ.1 ve BQ.1.1'e karşı nötralizasyon aktivitesinde önemli ölçüde azalma bulmuştur. XBB.1.5 hakkında daha önce bildirilenlerin (10) yanı sıra ek veriler henüz mevcut değildir. Varyant dinamikleri, aşılama kapsamı ve halk sağlığı ve sosyal önlemler gibi çeşitli faktörler nedeniyle DSÖ bölgelerine göre ve bölgeler içinde ülkeler arasında farklılık göstermektedir. Bu değişkenler, bulaşma ve klinik şiddette artış göstergeleri açısından izlenmeye devam etmektedir.

# - soyundan gelen soyları içerir

* - başak proteini dışındaki ek mutasyonlar: N: G30-, S33F, ORF9b: M26-, A29I, V30L

$ - başak proteini dışındaki ek mutasyon: ORF1a: Q556K, L3829F, ORF1b: Y264H, M1156I, N1191S, N: E136D, ORF9b: P10F

§ - başak proteini dışındaki ek mutasyonlar: ORF1a: S1221L, P1640S, N4060S, ORF1b: G662S, E: T11A

µ - spike protein dışındaki ek mutasyonlar: ORF1a: K47R, ORF1b: G662S, S959P, E: T11A, ORF8: G8*

Şekil 4. Tablo A ve B: 1 Temmuz 2022'den 5 Ocak 2023'e kadar SARS-CoV-2 dizilerinin sayısı ve yüzdesi

Şekil 4. Tablo A, Temmuz 2022'den bu yana dolaşımdaki tüm varyantların sayısını ve Tablo B'nin yüzdesini göstermektedir. Omicron kardeş soyları ve ek izleme altındaki Omicron VOC soyundan gelen ek soylar gösterilmektedir. BA.1.X, BA.2.X, BA.3.X, BA.4.X ve BA.5.X, tüm BA.1, BA.2, BA.3, BA.4 ve BA.5'i içerir ayrı ayrı gösterilen izleme altındaki Omicron alt varyantları dışında havuzlanmış soy soyları. Atanmamış kategorisi, bir PANGO soy adı için bekleyen soyları içerirken Diğer kategorisi, atanmış ancak göstergede listelenmeyen soyları içerir. Kaynak: 1 Temmuz 2022'den 5 Ocak 2023'e kadar GISAID'den alınan SARS-CoV-2 sekans verileri ve meta verileri.

 

Tablo 3. Örnek toplama tarihine göre 21 Kasım 2022 ile 1 Ocak 2023 arasındaki SARS-CoV-2 dizilerinin göreli oranları

Ek kaynaklar:

• Tracking SARS-CoV-2 Variants
• TAG-VE statement on Omicron sublineages BQ.1 and XBB
• COVID-19 new variants: Knowledge gaps and research
• Genomic sequencing of SARS-CoV-2: a guide to implementation for maximum impact on public health
• VIEW-hub: repository for the most relevant and recent vaccine data

 

Primer serilerin ve hatırlatma (Rapel) aşılamasının söz konusu  Endişe Verici Omicron  Varyantına karşı aşı etkinliği (VE) 

 

COVID-19 aşılarının Omicron'a karşı etkinliğini gösteren grafikler (Blobogram), View-hub.org'da mevcuttur ve düzenli olarak güncellenmektedir (son güncelleme 13 Ocak 2023). Tüm veriler, COVID-19 aşısı etkinlik çalışmalarının (burada açıklanan yöntemler) devam eden sistematik incelemesinin bir parçası olarak toplanmaktadır. Aşağıdaki grafikler mevcuttur:

 

• Verilerin mevcut olduğu aşılar için birincil seri ve takviye doz aşı etkinliği

 

• İlgili çeşitli alt popülasyonlar için aşı etkinliği

 

• İkinci rapel dozun mutlak ve nispi aşı etkinliği (bağıl aşı etkinliğini yorumlama hakkında daha fazla bilgi için 29 Haziran 2022 Haftalık Epidemiyolojik Güncellemedeki özel konuya bakınız)

 

• Verileri mevcut olan aşılar için zaman içinde aşı etkinliğinin süresi

 

Özet olarak, aşı etkinliği çalışmalarından elde edilen bulgular, orijinal SARS CoV-2 suşu için gözlemlenenlere ve önceki dört VOC’ye kıyasla tüm sonuçlar (ağır hastalık, semptomatik hastalık ve enfeksiyon) için Omicron varyantına karşı COVID-19 birincil seri aşıların VE'sinin azaldığını göstermektedir. Daha da önemlisi, şiddetli hastalıkla ilgili olarak Omicron varyantına karşı VE tahminleri, Omicron'un diğer sonuçlarından daha yüksek çıkmaktadır. Semptomatik hastalık ve enfeksiyona karşı birincil seri aşılamanın VE'si zamanla hızlı bir şekilde azalmıştır. Birinci rapel aşılama, birincil seride kullanılan aşıdan bağımsız olarak, VE'yi tüm sonuçlar için önemli ölçüde iyileştirmektedir; ilk rapel aşılamadan sonraki ilk altı ayda semptomatik hastalık ve enfeksiyonla ilgili olarak VE şiddetli hastalıkta olduğundan daha fazla azalmaktadır. Bir mRNA aşısı ile ikinci hatırlatma dozunun VE'si, birinci hatırlatma dozundan sonra olduğu gibi azalan VE'nin ardından benzer gelişmiş VE modelleri göstermiştir.

 

Nötralize edici antikor çalışmaları, yeni ve gelişmekte olan endişe varyantlarına ve bunların alt varyantlarına karşı aşı performansına ilişkin erken bilgiler sağlayabilir. COVID-19 aşılarının çeşitli Omicron alt varyantlarını nötralize etme kapasitesi hakkında daha fazla bilgi için lütfen Omicron BA.1, BA.2, BA.3 ve BA.4/BA.5'e aşılama sonrası nötralizasyon tepkilerinin yakın tarihli bir sistematik incelemesine bakınız. Ayrıca, etkisiz hale getirme çalışmalarının canlı bir sistematik incelemesinin sonuçları VIEW-hub.org'da düzenli olarak güncellenmektedir (son güncelleme 9 Ocak 2023).

 

Bugüne kadarki kanıtların toplamı, Omicron BA.1'e karşı ilk hatırlatma aşılamasının nötralize edici antikor yanıtının, atasal suşa kıyasla yaklaşık altı kat daha düşük olduğunu göstermektedir ki bu da daha önceki VOC'lerde gözlemlenenden daha büyük bir azalma anlamına gelmektedir.  Ek olarak, geometrik ortalama titrelerdeki ortalama katlama azalması, BA.1'e göre BA.4/BA.5 için iki kat daha düşük olmuştur. İlk kanıtlar, yeni alt varyantlar BQ.1/BQ.1.1 ve XBB/XBB.1'e karşı nötralizasyon kapasitesinin daha da azaldığını göstermektedir. Omicron'a (hatırlatma aşılaması olmadan) karşı birincil seri nötralizasyonu, alt varyantlar için katlama azalmalarının doğru kıyaslanmalarının yapılabilmesini sağlamak için çok yetersiz kalmıştır.

DSÖ BÖLGELERİNE GÖRE DURUM

 

Epidemiyolojik Hafta ( 9-15 Ocak 2023)

 

Afrika Bölgesi

 

Afrika Bölgesi, bir önceki haftaya göre %40 düşüşle 3970'in üzerinde yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 50 ülkeden üçü (%6) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış rapor etmiştir: Malavi (68'e karşı üç yeni vaka; +%2167), Gana (18'e karşı beş yeni vaka; +%260) ve Cape Verde (yedi yeni vakaya karşı 13; +%86). En yüksek yeni vaka sayıları Reunion (1213 yeni vaka; 100.000'de 135.5 yeni vaka; -%42), Zambiya (1063 yeni vaka; 100.000'de 5.8 yeni vaka; önceki hafta hiç vaka bildirilmemiştir) ve Güney Afrika’dan (772 yeni vaka; 100.000'de 1,3 yeni vaka; -%55) bildirilmiştir.

Bölgede haftalık yeni ölüm vakası sayısı, bildirilen 10 yeni ölümle bir önceki haftaya göre sabit kalmıştır. En yüksek yeni ölüm vaksı sayıları Reunion (dört yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; önceki haftaya benzer), Zambiya (dört yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; önceki hafta hiç ölüm bildirilmemiştir) ) ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nden (bir yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; önceki hafta hiç ölüm bildirilmemiştir) rapor edilmiştir.

DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19

Amerika Bölgesi

 

Amerika Bölgesi, bir önceki haftaya göre %12 düşüşle 683.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 56 ülkeden beşi (%9) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış rapor etmiş olup en yüksek oransal artışlardan bazıları ABD Virjin Adaları (201'e karşı 50 yeni vaka; +%302) , Jamaika (141'e karşı 36 yeni vaka; +%292) ve Trinidad ve Tobago’da (406'ya karşı 246 yeni vaka; +%65) gözlemlenmiştir. En yüksek yeni vaka sayılarından bazıları Amerika Birleşik Devletleri (415.864 yeni vaka; 100.000'de 125.6 yeni vaka; -%10), Brezilya (120.721 yeni vaka; 100.000'de 56.8 yeni vaka; -17 %) ve Meksika’dan (25 609'a karşı 24 561 yeni vaka; 100 000'de 19,9 yeni vaka; +%4) bildirilmiştir.

 

Bölgede haftalık yeni ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre %10 artmış olup 4978 yeni ölüm vakası bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm vakası sayıları Amerika Birleşik Devletleri (3922 yeni ölüm; 100.000'de 1,2 yeni ölüm; +%46), Brezilya (457 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%51), ve Meksika’dan (194 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%126) rapor edilmiştir.

 

DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirus-infections/coronavirus-disease-covid-19-pandemic

Doğu Akdeniz Bölgesi

 

Doğu Akdeniz Bölgesi, bir önceki haftaya göre %6 artışla 4360'ın üzerinde yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 22 ülkeden ikisi (%9) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış rapor etmiştir: Lübnan (1536'ya karşı 907 yeni vaka; +%69) ve Birleşik Arap Emirlikleri (556'ya karşı 456 yeni vaka; + %22). En yüksek yeni vaka sayıları Lübnan, Katar (811 yeni vaka; 100.000'de 28.1 yeni vaka; -%24) ve İran
‘dan (687 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; +3%) bildirilmiştir.

 

Bölgede haftalık yeni ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre %9 artmış olup 50 yeni ölüm vakası  bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm vakası sayıları İran (18 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%14), Suudi Arabistan (13 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%18) ) ve Lübnan’dan  (yedi yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%17) rapor edilmiştir.

 

DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html

Avrupa Bölgesi

 

Avrupa Bölgesi, önceki haftaya göre %35 düşüşle 311.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 61 ülkeden altısı (%10) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış rapor etmiş olup en yüksek orantılı artışlar İspanya (17.773'e karşı 9.220 yeni vaka; +%93), Arnavutluk (157'ye karşı 157) 113 yeni vaka; +%39) ve Karadağ’da (447'ye karşılık 329 yeni vaka; +%36) gözlemlenmiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Almanya (83.605 yeni vaka; 100.000'de 100.5 yeni vaka; -%36), İtalya (62.599 yeni vaka; 100.000'de 105 yeni vaka; -%42) ve Fransa'dan ( 39 757 yeni vaka; 100 000'de 61.1 yeni vaka; -%52) bildirilmiştir.

 

Bölgede haftalık yeni ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre %40 azalmış olup 2.826 yeni ölüm vakası bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm vakası sayıları Fransa (520 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%35), İtalya (461 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%25) ve İspanya'dan ( 346 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%9) rapor edilmiştir.

 

 

DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19.

Güneydoğu Asya Bölgesi

 

Güneydoğu Asya Bölgesi, bir önceki haftaya göre %17 düşüşle 4850'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 10 ülkeden ikisi (%20) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış rapor etmiştir: Butan (26'ya karşı 13 yeni vaka; +%100) ve Nepal (29'a karşı 20 yeni vaka; +%45) . En yüksek yeni vaka sayıları Endonezya (2540 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; -%25), Hindistan (1116 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; -%12) ve Tayland'dan ( 969 yeni vaka; 100 000'de 1,4 yeni vaka; -%3) bildirilmiştir.

 

Bölgede haftalık yeni ölüm vakası sayısı bir önceki haftaya göre %13 azalmış olup 121 yeni ölüm vakası rapor edilmiştir. En yüksek yeni ölüm  vakası sayıları Tayland (65 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%12), Endonezya (44 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%31) ve Hindistan'dan ( altı yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%60) bildirilmiştir.

 

 

DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019.

Batı Pasifik Bölgesi

1. 696. Pasifik Bölgesi, önceki hafta bildirilen vaka sayısına benzer şekilde 1,7 milyondan fazla yeni vaka bildirmiştir. Hiçbir ülke yeni vakalarda bir önceki haftaya göre %20 veya daha fazla artış rapor etmemiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Japonya (1.025.321 yeni vaka; 100.000'de 810.7 yeni vaka; -%4), Güney Kore (286.291 yeni vaka; 100.000'de 558.4 yeni vaka; -%29) bildirildi. ve Avustralya’dan (191.750 yeni vaka; 100.000'de 752 yeni vaka; önceki üç hafta içinde hiç vaka bildirilmemiştir) rapor edilmiştir.

Bölgede haftalık olarak bildirilen yeni ölüm vakalarının sayısı, bildirilen 4.938 yeni ölümle bir önceki haftaya göre %43 artmıştır. En yüksek yeni ölüm vakası sayıları Japonya (2849 yeni ölüm; 100.000'de 2,3 yeni ölüm; +%33), Çin (802 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%3) ve Avustralya'dan (742 yeni ölüm; 100.000'de 2,9 yeni ölüm; önceki üç hafta içinde ölüm bildirilmemiştir) rapor edilmiştir. Çin tarafından 8 Aralık 2022 - 12 Ocak 2023 dönemi için açıklanan 59.938 COVID19 bağlantılı ölüm dahil olmak üzere Çin'deki COVID-19 durumu hakkında ek bilgiler Ek 3'te sunulmaktadır. Bu ölümler henüz aşağıdaki şekle dahil edilmemiştir.

 

DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

 

Hastaneye kaldırılan ve Yoğun Bakıma alınan vakalar

Küresel düzeyde, epidemiyolojik 1. haftada (02 - 08 Ocak 2023), toplam 79.246 hastaneye yeni yatış ve 1.092 yoğun bakım ünitesine (YBÜ) yeni yatış bildirilmiştir. Referans hastanesine yatış verileri başlangıç niteliğindedir ve yeni veriler kullanıma sunuldukça değişebilir. Ayrıca, hastaneye yatış verileri raporlama gecikmelerine tabidir. Bu veriler, hem rastlantısal SARS-CoV-2 enfeksiyonu vakaları ile hem de COVID-19 hastalığı nedeniyle hastaneye yatışları da içerebilir.

 

Küresel olarak, 1. haftada 28 (%12) ülke DSÖ'ye hastaneye yeni yatışlar hakkında veri bildirmiştir. Hastaneye yeni yatışlarla ilgili veri bildiren ülke oranının en yüksek olduğu bölge Avrupa Bölgesi (14 ülke; %23) olmuş olup bunu Amerika Bölgesi (beş ülke; %9), Batı Pasifik Bölgesi (dört ülke; %11) , Güneydoğu Asya Bölgesi (bir ülke; %9), Afrika Bölgesi (üç ülke; %6) ve Doğu Akdeniz Bölgesi (bir ülke; %5) izlemiştir.

 

Altı DSÖ bölgesinde, 1. haftada toplam 18 (%8) ülke DSÖ'ye YBÜ’ye yeni kabuller hakkında veri bildirmiştir. Yoğun bakım ünitesine yeni kabuller hakkında veri bildiren ülke oranının en yüksek olduğu bölge Avrupa Bölgesi (%16; 10 ülke) olmuş olup onu Batı Pasifik Bölgesi (dört ülke; %11), Amerika Bölgesi (%5; üç ülke) izledi. ) ve Doğu Akdeniz Bölgesi (%5; bir ülke) izlemiştir. Şimdiye kadar Güneydoğu Asya Bölgesi, Afrika Bölgesi veya Batı Pasifik Bölgesi'ndeki hiçbir ülke 1. hafta boyunca yoğun bakım ünitesine yeni  kabullere ilişkin veri bildirmemiştir.

 

50'den fazla hastaneye yeni yatış bildiren 16 ülke arasında üç ülke bir önceki haftaya göre artış eğilimi göstermiştir: Çin (63.307'ye karşı 37.215 hastaneye yeni yatış; +%70), İrlanda (558'e karşı 510 hastaneye yeni yatış; +%9) ), Yunanistan (1632'ye karşı 1519 hastaneye yeni yatış; +%7).

 

10'dan fazla yoğun bakım ünitesine yeni yatış bildiren dokuz ülke arasında, bir ülke önceki haftaya göre artan bir eğilim göstermiştir: Letonya (17'ye karşı 11 yoğun bakım ünitesine yeni kabul; +%55).

 

 

Şekil 6. 8 Ocak 2023 itibarıyla DSÖ'ye haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakaları, ölüm vakaları, hastane ve yoğun bakım ünitesine yatışlar

 

 

Not: Son haftalar raporlama gecikmelerine tabidir ve düşüş eğilimi olarak yorumlanmamalıdır. Kaynak: DSÖ Ayrıntılı Gözetim Panosu

 

Ek 1. Veri, tablo ve şekil notları

 

Sunulan veriler, ülkelerden/bölgelerden DSÖ'ye bildirilen, büyük ölçüde DSÖ vaka tanımlarına ve sürveyans klavuzuna dayanan resmi laboratuvar onaylı COVID-19 vaka ve ölümlerine dayanmaktadır. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir; ve bu verileri yorumlarken, gerçek vaka ve ölüm oranı insidansının olduğundan düşük tahmin edilmesi ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmada değişken gecikmeler gibi, sunulan sayıları etkileyen birkaç faktör nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Vaka tespiti, dahil etme kriterleri, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve veri kesme ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Az sayıda ülke/bölge, şüpheli ve laboratuvar onaylı vakaları birlikte rapor etmektedir. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenmektedir. epi-data-support@who.int adresine e-posta gönderilerek yapılan geçmiş veri düzenlemesinin bir kaydı talep edilebilmektedir. Talep ederken lütfen ilgilendiğiniz ülke (ler)i, süreyi ve talep / kullanım amacını belirtiniz. Önceki durum raporları düzenlenmeyecektir; en güncel veriler için https://covid19.who.int/ adresine bakınız. Ülkeler, bölgeler ve alanlar ve DSÖ Bölgeleri (önceki sayılarda rapor edilmiştir) tarafından son yedi gün içinde bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri  “https://covid19.who.int/table” adresinde mevcuttur.

 

Ülkeler', benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, alanları veya diğer yargı yetkilerini ifade edebilmektedir. Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir.

Ülkeler, bölgeler ve alanlar, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19---14-september-2022benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

 

[1]  Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada Sırbistan ve Kosova vakalarının sayısı (UNSCR 1244, 1999) görselleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

[2]  Arjantin ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı hükümetleri arasında Falkland Adaları (Malvinas) üzerindeki egemenlik konusunda bir anlaşmazlık bulunmaktadır.

 

Kuzey Kore’deki COVID-19 salgınına ilişkin güncellemeler, laboratuvar tarafından doğrulanmış COVID 19 vakalarının sayısı bildirilmediğinden bu rapora dahil edilmemiştir.

 

Ek 2. SARS-CoV-2 varyantlarının değerlendirilmesi ve sınıflandırılması

 

DSÖ, ulusal makamlar, kurumlar ve araştırmacılarla işbirliği içinde, SARS-CoV-2 varyantlarının bulaş veya hastalık özelliklerini değiştirip değiştirmediğini veya hastalığın yayılmasını kontrol etmek için uygulanan aşıların, terapötiklerin, tanıların veya halk sağlığı ve sosyal önlemlerinin (PHSM) etkinliğini değiştirip değiştirmediğini rutin olarak değerlendirmektedir. Potansiyel endişe verici varyantlar (VOC'ler), ilgili varyantlar (VOI'ler) veya izlem altındaki varyantlar (VUM'ler), küresel halk sağlığına yönelik riske dayalı olarak düzenli olarak değerlendirilmektedir.

 

Varyantların sınıflandırmaları, dolaşımdaki varyantların sürekli evrimini ve değişen epidemiyolojilerini yansıtmak için gerektiğinde revize edilecektir. Varyant sınıflandırması için kriterler ve şu anda dolaşımda olan ve daha önce dolaşımda olan VOC'ler, VOI'ler ve VUM'ların listeleri, DSÖ SARS-CoV-2 varyantları izlem sayfasında mevcuttur. Ulusal makamlar diğer varyantları belirlemeyi seçebilir ve yeni ortaya çıkan varyantları ve bunların etkilerini araştırmaları ve raporlamaları için güçlü bir şekilde teşvik edilmektedir.

 

DSÖ, prevelans ve viral özelliklerdeki değişiklikleri izlemek için VOC'lerin soyundan gelenler de dahil olmak üzere SARS-CoV-2 varyantlarını izlemeye devam etmektedir. Omicron alt soylarının dolaşımını açıklayan mevcut eğilimler, COVID-19 sürveyans sistemlerinin sınırlamaları dikkate alınarak yorumlanmalıdır. Bunlar, ülkeler arasındaki dizileme kapasitesi ve örnekleme stratejilerindeki farklılıkları, örnekleme stratejilerinde zaman içinde meydana gelen değişiklikleri, ülkeler tarafından yürütülen testlerde ve paylaşılan dizilerdeki azalmaları ve dizi verilerinin GISAID'e yüklenmesindeki gecikmeleri içermektedir.11

 

Ek 3. Çin Devlet Konseyi Ortak Önleme ve Kontrol Mekanizması tarafından 14 Ocak 2023 tarihinde yayınlanan COVID-19 durumu hakkındaki bilgilerin özeti

 

14 Ocak'ta Çin Devlet Konseyi Ortak Önleme ve Kontrol Mekanizması, ülkedeki COVID-19 durumu hakkında bir değerlendirme yayınlamıştır. Aşağıda bildirilenlerin bir özeti bulunmaktadır. Bu değerlendirmeyi destekleyen verilere erişimimiz olmadığı için DSÖ, Çin'deki COVID-19 pandemik durumu hakkında henüz bağımsız bir analiz gerçekleştirmemiştir.

 

Çin Devlet Konseyi Ortak Önleme ve Kontrol Mekanizması tarafından 14 Ocak 2023'te düzenlenen basın toplantısında Çin'deki COVID-19 durumuna ilişkin bir raporda, 8 Aralık 2022'den 12 Ocak 2023'e kadar ülke genelindeki sağlık tesislerinde  59.938 hastane ölümünün meydana geldiği bildirilmiştir. Bunların arasında 5.503'ünün ölümüne COVID-19 nedeniyle solunum yetmezliği neden olmuştur. Ölümcül vakaların yaş ortalaması 80'in üzerinde olup yaklaşık %90'ı 65 yaş ve üzerinde olduğu görülmüştür. Ölümcül vakaların çoğunun mevcut başka rahatsızlıkları olduğu da tespit edilmiştir.

 

Çin'deki sağlık yetkilileri, COVID-19'un yükünü değerlendirmek için temsili göstergeleri kullanarak, ülke çapındaki birinci ve ikinci basamak sağlık tesislerinde kurulan 59.500 ateş kliniğine ayakta hasta ziyaretlerini izlediklerini bildirmiştir. Söz konusu sağlık otoriteleri, 23 Aralık 2022'de 2.867 milyon ziyaretle zirveye ulaştığını ve bu ziyaretlerin o zamandan beri düşüşe geçtiğini bildirmektedirler.

 

Çin tarafından yayınlanan analize göre, 2 Ocak 2023'te acil serviste olduğu bildirilen hasta sayısı ve SARS-CoV-2 pozitif hastaların oranı, ülke çapında 1,5 milyonu aşıp zirveye ulaştıktan sonra  düşmektedir.  27 Aralık 2022'den 3 Ocak 2023'e kadar, ağır olarak sınıflandırılan hastaneye yeni kaldırılan SARSCoV 2 pozitif hastaların sayısı hızla artmış olup günde yaklaşık 10.000 yeni hastaya ulaşmıştır. 12 Ocak itibarıyla kritik yatak doluluk oranı yüzde 75,3 olmuştur.

 

DSÖ, tüm Üye Devletlerle yaptığımız gibi Çin ile de çalışmaya, teknik tavsiye ve destek sağlamaya ve durumu analiz etmeye devam edecektir. DSÖ ayrıca, devam eden sürveyans çabalarını desteklemek için, raporlama haftasına göre ayrıştırılmış ayrıntılı il verilerinin paylaşılmasını talep etmeye devam edecektir.

 

 

Kaynaklar:

 

1. Cohen C, Kleynhans J, von Gottberg A, et al. SARS-CoV-2 incidence, transmission, and reinfection in a rural and an urban setting: results of the PHIRST-C cohort study, South Africa, 2020–21. The Lancet Infectious Diseases. 2022;22(6):821-834. doi:10.1016/S1473-3099(22)00069-X

2. Coronavirus (COVID-19) Infection Survey, UK: 4 November 2022 - Office for National Statistics. Accessed November 21, 2022. https://www.ons.gov.uk/releases/coronaviruscovid19infectionsurveyuk4november2022

3. Parikh S, O’Laughlin K, Ehrlich HY, et al. Point Prevalence Testing of Residents for SARS-CoV-2 in a Subset of Connecticut Nursing Homes. JAMA. 2020;324(11):1101-1103. doi:10.1001/jama.2020.14984

4. Real-time dashboard. Coronavirus disease 2019. Accessed November 15, 2022. https://covid19.sph.hku.hk/dashboard

5. Qu P, Evans JP, Faraone JN, et al. Enhanced neutralization resistance of SARS-CoV-2 Omicron subvariants BQ.1, BQ.1.1, BA.4.6, BF.7, and BA.2.75.2. Cell Host & Microbe. 2023;31(1):9-17.e3. doi:10.1016/j.chom.2022.11.012

6. Dewald F, Pirkl M, Ahmadov E, et al. Impaired humoral immunity to BQ.1.1 in convalescent and vaccinated patients. Published online January 3, 2023:2022.12.31.22284088. doi:10.1101/2022.12.31.22284088

7. Tauzin A, Benlarbi M, Medjahed H, et al. Humoral responses against BQ.1.1 elicited after breakthrough infection and SARS-CoV-2 mRNA vaccination. Published online December 20, 2022:2022.12.20.22283723. doi:10.1101/2022.12.20.22283723

8. Arunachalam PS, Lai L, Samaha H, et al. Durability of immune responses to the booster mRNA vaccination against COVID-19. Published online December 4, 2022:2022.12.02.22282921. doi:10.1101/2022.12.02.22282921

9. Jiang XL, Zhu KL, Wang XJ, et al. Omicron BQ.1 and BQ.1.1 escape neutralisation by omicron subvariant breakthrough infection. The Lancet Infectious Diseases. 2023;23(1):28 30. doi:10.1016/S1473-3099(22)00805-2

10. XBB.1.5 Rapid risk assessment, 11 January 2023; https://www.who.int/docs/defaultsource/coronaviruse/11jan2023_xbb15_rapid_risk_assessm nt.pdf

11. Chen Z, Azman AS, Chen X, et al. Global landscape of SARS-CoV-2 genomic surveillance and data sharing. Nature genetics. 2022;54(4). doi:10.1038/s41588-022-01033-y