Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı, bu belgeyi, Suudi Arabistan'a 2023 yılında Hac ve Umre için gidecek veya Hac ve Umre bölgelerine mevsimlik işçi olarak gidecekler için sağlık gerekliliklerini ve tavsiyelerini ele almak için yayınlamaktadır.

 

1-Gerekli aşılar

Aşı	Hedef Kitle	Hedef Ülke	Onaylanmış Aşı
SARS-COV-2 (COVID-19)	Hacca giden tüm yolcular	Tüm ülkeler	https://www.moh.gov.sa/en/HealthAwareness/Pilgrims_Health/Approved-Vaccines/Pages/Outside-the-Kingdom.aspx
Meningokokal Menenjit	1 yaş ve üzeri, hac veya hac bölgelerinde çalışmak için gelen tüm bireyler (1)	Tüm ülkeler	Son 3 yıl içinde dört değerlikli (ACYW) polisakkarit aşısı. Son 5 yıl içinde dört değerlikli (ACYW) konjuge aşı. Hacıların geldiği ülkedeki sağlık yetkilileri, gerekli geçerlilik süresi içinde aşılanmalarını sağlamalı ve aşı tipinin aşı sertifikasında açıkça gösterilmesini sağlamalıdır. Aşı tipinin sertifikada belirtilmemesi durumunda aşı sadece 3 yıl geçerli sayılacaktır.
Poliomyelit (Çocuk felci)	Tüm yolcular	WPV1 veya cVDPV1 vakalarını bildiren ülkeler (Ek 1-Tablo 1)	en az bir doz iki değerlikli oral çocuk felci aşısı (bOPV) veya inaktive edilmiş çocuk felci aşısı (IPV)
Poliomyelit	Tüm yolcular	cVDPV2 pozitif İnsan Kaynakları numuneleri veya Akut Flask Paralizi (AFP) vakalarını bildiren ülkeler (Ek 1-Tablo 2)	en az bir doz IPV3, eğer (IPV) yoksa, en az bir doz oral çocuk felci aşısı (OPV) ile aşılanmak kabul edilebilir  (4).
Sarıhumma	9 aydan büyük olan  yolcuların hepsi	sarıhumma bulaşma riski taşıyan ülkeler veya bölgeler (Ek 2)	Sarıhumma aşısı. Sarıhumma aşı sertifikası, aşılamadan 10 gün sonra başlayarak ömür boyu geçerlidir.

 

(1) Mekke (kutsal şehir), Medine, Cidde ve Taif

(2) Mevcut kanıtlar, konjuge aşıların 55 yaş üstü kişiler için güvenli ve etkili olduğunu göstermektedir.

(3) (bOPV) veya (IPV) dozunun son 12 ay içinde alınması ve varıştan en az 4 hafta önce uygulanması önerilir.

(4) (OPV) dozunun son 6 ay içinde alınması ve varıştan en az 4 hafta önce uygulanması önerilir.

 

2-Önerilen aşılamalar

Aşı	Hedef Kitle	Hedef Ülke	Onaylanmış Aşı
Poliomyelit	Tüm yolcular	cVDPV2'nin pozitif Çevresel Kaynak numunelerini bildiren ülkeler (Ek 1-Tablo 3)	En az bir doz (IPV)(5), eğer (IPV) yoksa en az bir doz oral çocuk felci aşısı (OPV) ile aşılanması önerilir(6)
Mevsimsel Grip		Tüm Ülkeler	Özellikle hamileler, 5 yaş altı çocuklar, yaşlılar, kronik kalp, akciğer, böbrek, metabolik, nörogelişimsel, karaciğer veya hematolojik hastalıkları olan ve bağışıklık sistemini baskılayan durumları (HIV/AIDS, kemoterapi veya steroid almak veya malignite gibi) söz konusu olan kişiler ve bireyler olmak üzere Hac veya mevsimlik çalışma amacıyla Hac için gelen yolcular.

 

(5) (bOPV) veya (IPV) dozunun son 12 ay içinde alınması ve varıştan en az 4 hafta önce uygulanması önerilir.

(6) (OPV) dozunun son 6 ay içinde alınması ve varıştan en az 4 hafta önce uygulanması önerilir.

 

3- Giriş noktalarında sağlık otoritesi tarafından önleyici tedbirler

Hastalık	Hedef Ülke	Onaylanmış Aşı
SARS-COV-2 (COVID-19)	Tüm Ülkeler	Aşağıdaki bağlantıdan (https://covid19.cdc.gov.sa/ ) çevrimiçi olarak erişilebilen Halk Sağlığı Kurumu tarafından gerekli görülen yerel önleyici düzenlemelere ve prosedürlere uyunuz. Söz konusu yönetmelikler sürekli olarak güncellenmektedir.
Meningokokal Menenjit	Meningokokal menenjit salgınlarının sık görüldüğü ülkeler, menenjit salgınları riski taşıyan ülkeler ve aşılanmamış N. meningitides grup-larının salgınlarının olduğu ülkeler (Ek 3)	Gerekirse giriş noktalarında profilaktik antibiyotik uygulayınız.
Poliomyelit (Çocuk felci)	Yaşa ve aşılama durumuna bakılmaksızın WPV1 veya cVDPV1 (Ek 1-Tablo 1) vakalarının bildiren ülkeler.	Suudi Arabistan'a giriş noktalarında bir doz iki değerlikli oral çocuk felci aşısı (bOPV) uygulayınız.
Sarıhumma	Sarıhummadan etkilenen ülkelerden gelen uçaklar, gemiler ve diğer ulaşım araçları (Ek 2)	DSÖ tarafından tavsiye edilen yöntemlere uygun olarak ilaçlama (dezinsektizasyon) yapıldığını gösteren geçerli sertifika. Serbest pratika verilmesinin şartı olarak muayeneye tabi tutulabilirler.
Zika virüsü Hastalığı ve Dang Humması (Dengue Humması)	Zika virüsü ve/veya dang hummasından etkilenen ülkelerden gelen uçaklar, gemiler ve diğer ulaşım araçları (Ek 4)	DSÖ tarafından tavsiye edilen yöntemlere uygun olarak ilaçlama (dezinsektizasyon) yapıldığını gösteren geçerli sertifika. Serbest pratika verilmesinin şartı olarak muayeneye tabi tutulabilirler.

 

(5) (bOPV) veya (IPV) dozunun son 12 ay içinde alınması ve varıştan en az 4 hafta önce uygulanması önerilir.

(6) (OPV) dozunun son 6 ay içinde alınması ve varıştan en az 4 hafta önce uygulanması önerilir.

4- Genel Sağlık Önerileri

4.1 Fiziksel Yetenek, Kronik Hastalıklar ve Sağlık Eğitimi

Sağlık Bakanlığı, hacı adaylarının geldiği ülkelerdeki yetkililere hac için başvuran kişilerin fiziksel yeterliliklerini ve sağlık durumlarını dikkate almalarını tavsiye etmektedir. Ayrıca yaşlılarda ve ilerlemiş kanserler, kalp ve solunum yolu hastalıkları, ilerlemiş karaciğer veya böbrek hastalıkları ve yaşlılık gibi ciddi kronik hastalıkları olanlarda bulaşıcı hastalık riskinin yüksek olduğunu düşünmeye davet etmektedir.

Hacıların veya hac mahalline mevsimlik iş veya başka bir amaçla gelen kronik hastalığı olanların sağlık durumlarını ve kullandıkları ilaçları belgelemeleri ve bu ilaçları orijinal ambalajlarında yeterli miktarda getirmeleri rica olunur.

Hacıların aşı ile önlenebilir hastalıklara karşı aşı durumlarını güncellemeleri tavsiye edilmektedir. Bunlar arasında Difteri, Tetanoz, Boğmaca, Çocuk Felci, Kızamık, Suçiçeği ve Kabakulak'a karşı aşılama yer almaktadır.

4.2 Akut solunum Enfeksiyonları:

Hac veya hac bölgelerinde mevsimlik çalışma için gelen tüm yolcuların aşağıdakilere uyması tavsiye edilmektedir:

• Özellikle öksürdükten ve hapşırdıktan sonra, tuvaleti kullandıktan sonra, yiyeceklere dokunmadan ve tüketmeden önce ve hayvanlara dokunduktan sonra ellerinizi sabun ve su veya dezenfektanla yıkayınız.
• Öksürürken veya hapşırırken tek kullanımlık mendiller kullanın ve kullanılmış mendilleri çöp kutusuna atınız.
• Kalabalık yerlerde düzenli yüz maskeleri takınız.
• Hasta görünen kişilerle temastan ve kişisel eşyalarını paylaşmaktan kaçınınız.
• Çiftliklerde, pazarlarda veya ahırlarda ziyaretlerden ve develerle temastan ve pastörize edilmemiş süt içmekten veya çiğ et veya iyice pişmemiş hayvansal ürünler yemekten kaçınınız.

4.3 Gıda ve Su İle Bulaşan Hastalıklar

Suudi Arabistan'daki yetkililer, uygun şekilde konserve edilmiş veya ambalajlanmış kaplar dışında Hac için gelen yolcularla birlikte yiyecek girişine izin vermemektedir. Hacıların aşağıdakilere uyması tavsiye edilmektedir:

• Yemekten önce ve sonra ve tuvalete gittikten sonra ellerinizi yıkayınız.
• Taze sebze ve meyveleri iyice temizleyin ve yıkayınız.
• Yiyecekleri iyice pişirin ve güvenli sıcaklıklarda saklayınız.
• Çiğ ve pişmiş yiyecekleri ayrı tutunuz.

      

4.4 Hava Sıcaklığıyla İlgili Koşullar

Hacıların, özellikle yaşlı bireylerin, dini vecibelerini yerine getiriken doğrudan güneşe maruz             kalmamaları ve yeterli miktarda sıvı içmeleri önerilmektedir. Ülkelerden hacı adaylarına             seyahatlerinden önce hastalıklar konusunda eğitim vermeleri istenmektedir. Dehidrasyonu şiddetlendirebilen (örn. diüretikler) veya ısı değişimini engelleyebilen ilaçların, tedavi eden hekimler tarafından ayarlanması gerekebilir.

4.5 Zika Virüsü Hastalığı ve Dang Humması:

Hacıların gündüz ve akşam sivrisinek ısırıklarından kaçınmak için vücudun mümkün  olduğunca büyük bir bölümünü kaplayan koruyucu giysiler (tercihen açık renkli)  giymeleri; pencere telleri ve kapalı kapılar gibi fiziksel engellerin kullanılması ve  DEET, IR3535 veya Icaridin içeren deriye veya giysiye böcek kovucu (ürün    üzerindeki etiket talimatlarına göre) uygulamaları tavsiye edilmektedir.

5-Uluslararası Sağlık Olaylarına Yanıt Verme

Uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumunda veya Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005) uyarınca bildirime tabi herhangi bir olay durumunda, Sağlık Bakanlığı DSÖ ile istişare içinde gerekli tüm ek önlemleri alacaktır.

6-Hac Tıbbi Görevi:

Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı, hacılara eşlik eden tıbbi misyonların aşağıdaki teknik gerekliliklere uymasını şart koşmaktadır:

• Misyona eşlik eden 1.000 hacı başına en az 1 hekime sahip olmak.
• Refakatçi hekimlerin en az %20'si halk sağlığı hekimi olmalıdır.
• Sertifikalı bir yerel şirket ile tüm Hac sezonunu kapsayan geçerli bir tıbbi atık sözleşmesine sahip olmak.
• Kliniklerde Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı standartlarını karşılayan en az bir bulaşıcı hastalık izolasyon odası bulunmalıdır.
• Bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıkları, onaylanmış raporlama yöntemlerini kullanarak Suudi Arabistan Sağlık Sistemine bildirmeyi taahhüt edin.

 

Ek 1:

Tablo 1: WPV1 veya cVDPV1 vakalarını bildiren devletler

WP1	cVDPV1
Afganistan	Madagaskar
Mozambik	Mozambik
Pakistan	Malavi
	Demokratik Kongo Cumhuriyeti
	Yemen
	Kongo

 

Tablo 2: cVDPV2 pozitif İnsan Kaynakları numuneleri veya Akut Flask Paralizi (AFP) vakaları bildiren ülkeler.

cVDPV2
Nijerya	Etiyopya	Cezayir
Benin	Çad	Mali
Kamerun	Demokratik Kongo Cumhuriyeti	Yemen
Orta Afrika Cumhuriyeti	Gana	Somali
Sudan	Mozambik	Nijer
Endonezya	Amerika Birleşik Devletleri	Togo

 

Tablo 3: cVDPV2 Çevresel Kaynak numunelerinin pozitif olduğunu bildiren ülkeler

cVDPV2
Kanada	Botsvana	Birleşik Krallık
Mısır	Fildişi Sahilleri	Zambiya
	Cibuti	Filistin

 

Referans:

DSÖ’nün Otuz dördüncü Çocuk Felci UST Acil Durum Komitesi'nin 2 Şubat 2023 tarihinde yaptığı açıklama.

Ek 2:

DSÖ Uluslararası Seyahat ve Sağlık yönergelerine göre Sarıhumma bulaşma riski taşıyan ülkeler/bölgeler şunlardır:

Amerika		Afrika
Guyana	Amerika	Gana	Angola
Panama	Venezuela	Gine	Benin
Paraguay	Bolivya	Gine-Bissau	Burkina Faso
Peru	Brezilya	Kenya	Burundi
Surinam	Kolombiya	Liberya	Kamerun
Ekvador	Trinidad ve Tobago	Mali	Orta Afrika Cumhuriyeti
	Fransız Guyanası	Moritanya	Çad
		Nijer	Kongo
		Nijerya	Fildişi Sahili
		Senegal	Demokratik Kongo Cumhuriyeti
		Sierra Leone	Ekvator Ginesi
		Sudan	Etiyopya
		Gambiya	Gabon
		Togo	Güney Sudan
		Uganda

 

Ek 3:

Meningokokal menenjit salgınlarının sık görüldüğü ülkeler/bölgeler ve menenjit salgınları açısından risk altındaki ülkeler (DSÖ Uluslararası Seyahat ve Sağlık, 2015):

Afrika
Nijerya	Etiyopya	Benin
Güney Sudan	Gambiya	Burkina Faso
Ruanda	Gana	Burundi
Senegal	Gine	Kamerun
Sudan	Gine-Bissau	Orta Afrika Cumhuriyeti
Tanzanya	Kenya	Çad
Togo	Mali	Fildişi Sahili
Uganda	Moritanya	Demokratik Kongo Cumhuriyeti
	Nijer	Eritre

 

Ek 4:

Mevcut veya daha önce Zika virüsü görülen ülkeler:

Asya			Amerika
Vietnam Papua Yeni Gine Filipinler Samoa Singapur Solomon Adaları Tonga Vanuatu	Fiji Fransız Polinez-yası Laos Marşal Adaları Malezya Mikronezya Yeni Kaledonya Palau	Bangladeş Hindistan Endonezya Maldivler Myanmar Tayland Kamboçya Cook Adaları	Dominika Dominik Cumhuriyeti Ekvador El Salvador Fransız Guyanası Grenada Guadelup Guatemala Guyana Haiti Honduras Paskalya Adası - Chelsea Jamaika Martinik   Meksika Montserrat Nikaragua Saint Vincent ve Grindins Saint Martin Surinam Trinidad ve Tobago Turks ve Caicos Adaları ABDVirgin Ada- ları Venezuela	Anguilla Antigua ve Barbuda Arjantin Europa  Adası Bahama Adaları Barbados Belize Bolivya Bonaire Sint Eustatius ve saba Brezilya Britanya Virjin Adaları Kayman Adaları Kolombiya Kosta Rika Küba Çuracao Panama Paraguay Peru Porto Riko Aziz Barthelemy Saint Kitts ve nevis Aziz Lucia Aziz Martin
Afrika
Etiyopya Gabon Gine Bissau Nijerya Senegal Uganda		Angola Burkina Faso Burundi Cabo Verde Kamerun Orta Afrika Cumhuriyet Fildişi Sahili