Bu raporda aşağıda yer alan başlıklar halinde COVID-19 ile ilgili en son veriler paylaşılmaktadır:

• Küresel Epidemiyolojik Durum
• Hastaneye ve yoğun bakım ünitelerine yatışlar
• İzlem altındaki SARS-CoV-2’nin önemli varyantları
• DSÖ Bölgelerine Göre Genel Durum

KÜRESEL EPİDEMİYOLOJİK DURUM

18 Haziran 2023 tarihi itibarıyla veriler

Küresel olarak, son 28 günde (22 Mayıs - 18 Haziran 2023) 1,2 milyonun üzerinde yeni vaka ve 7100'ün üzerinde ölüm vakası bildirilmiştir (Şekil 1, Tablo 1). Afrika bölgesi ölümlerde hafif bir artış olmuş olup bir ölüm bildirirken, diğer beş DSÖ bölgesi hem vakalarda hem de ölümlerde bir düşüş bildirmiştir. 18 Haziran 2023 itibariyle, dünya çapında 768 milyondan fazla doğrulanmış vaka ve 6,9 milyondan fazla ölüm bildirilmiştir.

Bildirilen vakalar, küresel olarak test ve raporlamadaki azalma nedeniyle enfeksiyon oranlarının doğru bir şekilde temsil edilmesine izin vermemektedir. Bu 28 günlük süre boyunca, ülke ve bölgelerin yalnızca %56'sı (234'ün 133'ü) (i) en az bir vaka bildirmiştir – söz konusu oran, 2022'nin ortasından bu yana sürekli olarak düşmektedir. Ek olarak, önceki haftalara ait veriler, bildirilen COVID-19 vakalarındaki ve ülkeler tarafından yapılan ölümlerdeki geriye dönük değişiklikleri içerecek şekilde sürekli olarak güncellenmektedir. Dolayısıyla bu raporda sunulan veriler eksiktir ve bu sınırlamalar ışığında yorumlanmalıdır.

Bazı ülkeler, yeni bildirilen vakalardaki artışlar ve daha da önemlisi hastaneye yatış ve ölümlerdeki artışlar dahil olmak üzere yüksek COVID 19 yükleri bildirmektedir - ikincisi, testlerdeki azalma göz önüne alındığında daha güvenilir göstergeler olarak kabul edilmektedir.

28 günlük bir aralık kullanarak epidemiyolojik eğilimlerdeki değişiklikleri sunuyoruz. Ayrıştırılmış verilere, tam veri setinin indirilebileceği DSÖ COVID-19 panosundan erişilebilir. SARS-CoV-2 PCR pozitifliği yüzdesine ilişkin küresel ve ulusal veriler, Küresel İnfluenza Programı tarafından sağlanan DSÖ'nün entegre web portalında mevcuttur.

 

(i) 234 paydası, pandeminin başlangıcından bu yana en az bir COVID-19 vakası bildiren tüm ülke ve bölgeleri kapsar. Buna karşılık, COVID-19 Haftalık Epidemiyolojik Güncellemesinin önceki sürümlerinde kullanılan 243 paydası yalnızca ülkeleri ve bölgeleri değil aynı zamanda taşıtları da kapsamıştır.

 

Şekil 1.  18 Haziran 2023 itibarıyla DSÖ Bölgesi tarafından bildirilen COVID-19 vakaları ve 28 günlük aralıklarla küresel ölümler**

 

** Ek 1: Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Bölgesel düzeyde, yeni bildirilen 28 günlük vaka sayısı tüm DSÖ bölgelerinde azalmıştır: Güneydoğu Asya Bölgesi (%-78), Doğu Akdeniz Bölgesi (%-71), Amerika Bölgesi (%-70) , Avrupa Bölgesi (%-46), Batı Pasifik Bölgesi (%-33) ve Afrika Bölgesi (%-26). Yeni bildirilen 28 günlük ölümlerin sayısı beş bölgede azalmıştır: DSÖ Afrika Bölgesi'nde (+%5) ölüm sayısı biraz artarken Amerika Bölgesi (%-73), Doğu Akdeniz Bölgesi (%-70), Güneydoğu Asya Bölgesi (%-57), Avrupa Bölgesi (%-49) ve Batı Pasifik Bölgesi’nde (%-28) azalmıştır.

Ülke düzeyinde, en yüksek 28 günlük yeni vaka sayıları Güney Kore (363 382 yeni vaka; -%21), Avustralya (135 144 yeni vaka; +%4), Brezilya (85 987 yeni vaka; -%41), Fransa (71 197 yeni vaka; -%42) ve Singapur’dan (54 581 yeni vaka; -%44) rapor edilmiştir. En yüksek  28 günlük yeni ölüm sayıları Brezilya (978 yeni ölüm; -%19), İspanya (729 yeni ölüm; +%70), Rusya Federasyonu (577 yeni ölüm; -%13), Avustralya (496 yeni ölüm; -%6) ve İtalya’dan (420 yeni ölüm; -%36) bildirilmiştir.

 

Tablo 1. 18 Haziran 2023 itibarıyla DSÖ Bölgesi tarafından yeni bildirilen ve kümülatif doğrulanmış COVID 19 vakaları ve ölüm vakaları**

* Önceki yedi gün ile karşılaştırıldığında son yedi gün içinde yeni teyit edilen vaka/ölüm sayısındaki ve önceki 28 gün ile karşılaştırıldığında son 28 gündeki değişim yüzdesi.            

** Bkz. Ek 1: Veri, tablo ve şekil notları

 

COVID-19 ile ilgili en son veriler ve bilgiler için lütfen aşağıdaki adresleri ziyaret ediniz:

• DSÖ COVID-19 Web Portalı
• DSÖ COVID-19 Aylık Operasyonel Güncelleme ve Geçmişe Dönük Haftalık Epidemiyolojik Güncelleme
• DSÖ COVID-19 ayrıntılı sürveynas veri portalı
• DSÖ COVID-19 politika özetleri

Şekil 2.  18 Haziran 2023 tarihi itibariyle önceki 28 günlük döneme kıyasla son 28 gün içinde doğrulanmış COVID-19 vakalarındaki yüzdelik değişim**

** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız 

 

Şekil 3. 18 Haziran 2023 tarihi itibarıyla önceki 28 günlük döneme kıyasla son 28 gün içinde doğrulanmış COVID-19 ölüm vakalarındaki yüzdelik değişim**

 

** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Hastaneye  ve yoğun bakım ünitesine yatışları

Küresel düzeyde, son 28 gün içinde (15 Mayıs 2023 - 11 Haziran 2023), toplam 67.774 hastaneye yeni yatış ve 2.585 yoğun bakım ünitesine (YBÜ) yeni yatış bildirilmiştir (Şekil 4). Bu, önceki 28 güne (17 Nisan 2023 - 14 Mayıs 2023) kıyasla hem hastaneye yatışlarda hem de YBÜ yatışlarında sırasıyla %39 ve %40'lık bir düşüşü temsil etmektedir. Sunulan hastaneye yatış verileri başlangıç niteliğindedir ve yeni veriler kullanıma sunuldukça değişebilir. Ayrıca, hastaneye yatış verileri raporlama gecikmelerine tabidir. Bu veriler muhtemelen hem rastlantısal SARS-CoV-2 enfeksiyonu vakalarıyla hem de COVID-19 hastalığı nedeniyle hastaneye yatışları kapsamaktadır.

Küresel olarak, son 28 gün içinde 41 (%18) ülke DSÖ'ye en az bir kez yeni hastaneye yatışlarla ilgili veri bildirdi (Şekil 5). Avrupa Bölgesi, yeni hastaneye yatışlar hakkında veri bildiren ülkeler arasında en yüksek orana sahiptir (21 ülke; %34), bunu Güneydoğu Asya Bölgesi (iki ülke; %20), Amerika Bölgesi (sekiz ülke; %14) takip etmektedir. , Doğu Akdeniz Bölgesi (üç ülke; %14), Batı Pasifik Bölgesi (üç ülke; %9) ve Afrika Bölgesi (dört ülke; %8). Dönem için sürekli olarak yeni hastaneye yatışları bildiren ülkelerin oranı %12'dir (27 ülke) (Tablo 2).

Tutarlı bir şekilde hastaneye yeni yatışları bildiren 27 ülke arasında dört (%15) ülke, son 28 gün içinde bir önceki 28 günlük döneme kıyasla hastaneye yatışlarda %20 veya daha fazla artış kaydetmiştir: Bangladeş (233'e karşı 87; +%168), Zimbabve (54'e karşı 23; +%135), Malta (72'ye karşı 42; +%71) ve Küba (436'ya karşı 281; +%55). En yüksek hastaneye yeni yatış sayısı Amerika Birleşik Devletleri (27 738'e karşı 39 050; -%29), Malezya (6330'a karşı 8024; -%21) ve Ukrayna'dan (6316'ya karşı 10 041; -%37) rapor edilmiştir.

Altı DSÖ bölgesinin tamamında, son 28 gün içinde toplam 31 (%13) ülke DSÖ'ye en az bir kez YBÜ yeni kabulleri hakkında veri bildirmiştir (Şekil 5). Avrupa Bölgesi, yoğun bakım ünitesi yeni kabulleri hakkında veri bildiren ülkeler arasında en yüksek orana sahip olmuş olup (19; %31) onu Batı Pasifik Bölgesi (beş ülke; %14), Güneydoğu Asya Bölgesi (bir ülke; %10,)  Amerika Bölgesi (dört ülke; %7), Doğu Akdeniz Bölgesi (bir ülke; %5) ve Afrika Bölgesi (bir ülke; %2) takip etmiştir. Dönem için tutarlı bir şekilde  YBÜ yeni kabulü bildiren ülkelerin oranı %9 (21 ülke) olmuştur (Tablo 2).

Sürekli olarak yoğun bakım ünitesine yeni yatış bildiren 21 ülke arasında, iki ülke (%10) son 28 gün içinde önceki 28 günlük döneme kıyasla yoğun bakım ünitesine yeni kabullerde %20 veya daha fazla artış göstermiştir: Slovakya (bire karşı ikiye; +100) %) ve Meksika (20'ye karşı 14; +%43). En yüksek yoğun bakım ünitesi yeni kabul sayıları Brezilya (730'a karşı 1068; -%32), Fransa (507'ye karşı 1022; -%50) ve Avustralya'dan (342'ye karşı 293; +%17) rapor edilmiştir.  

1. Burada kullanıldığı şekliyle "sürekli olarak", 28 günlük süreyi oluşturan birbirini takip eden dört hafta boyunca hastaneye yeni yatışlar ve yoğun bakım ünitesi kabulleri için veri sunan ülkeleri ifade eder.

Tablo 2. 28 günlük değişimle DSÖ Bölgesine Göre  Hastaneye Yatış ve Yoğun Bakım Ünitesi Yeni Kabulleri: 17 Nisan 2023 - 14 Mayıs 2023 ile 15 Mayıs 2023 - 11 Haziran 2023 tariklerinin karşılaştırılması

 

DSÖ Bölgesi	Son ve bir önceki 28 günlük dönemde sürekli olarak bildirim yapan ülkelerden rapor edilen hastaneye yeni yatışlar			Son ve bir önceki 28 günlük dönemde sürekli olarak bildirim yapan ülkelerden rapor edilen YBÜ’ye yeni yatışlar
	Ülke sayıları * (Yüzde)	Hastaneye yeni yatışlar	Yüzdelik değişim	Ülke sayıları * (Yüzde)	YBÜ’ye yeni yatışlar	Yüzdelik değişim
Afrika	1/50 (2%)	54	+135%	0/50 (<1%)	N/A	N/A
Amerika	5/56 (9%)	30 847	-30%	2/56 (4%)	750	-31%
Doğu Akdeniz	1/22 (5%)	19	-82%	1/22 (5%)	<1	-100%
Avrupa	16/61 (26%)	20 659	-48%	13/61 (21%)	1018	-50%
Güneydoğu Asya	2/10 (20%)	3 701	-61%	1/10 (10%)	184	-53%
Batı Pasifik	2/35 (6%)	7 499	-27%	4/35 (11%)	496	1%
Küresel	27/234 (12%)	62 779	-39%	21/234 (9%)	2448	-39%

 

* İki dönemi karşılaştırabilmek için sadece her iki dönemde de (son ve önceki 28 gün) sürekli olarak  bildirim yapan ülkeler tabloya dahil edilmiştir.

 

Şekil 4. 11 Haziran 2023 itibarıyla DSÖ'ye haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakaları, ölümler, hastaneye ve yoğun bakım ünitesine yatışlar

 

Not: Son haftalar raporlama gecikmelerine tabidir ve düşüş eğilimi olarak yorumlanmamalıdır. Grafiğe dahil edilen vakalar yalnızca sırasıyla hastaneye yatış veya yoğun bakım ünitesine yatış bildiren ülkelerdendir.

Kaynak: DSÖ Ayrıntılı Sürveyans Web portalı

 

Şekil 5. Hastaneye ve yoğun bakım ünitesine yeni yatışlarını bildiren ülkelerin haftalık oranı: Epidemiyolojik 1. hafta 2020 - 23. hafta 2023

Not: Son haftalar raporlama gecikmelerine tabidir ve düşüş eğilimi olarak yorumlanmamalıdır. Ayrıca, teknik bir sorun nedeniyle Avrupa bölgesinden gelen veriler geçen haftaki rakama yansıtılmamıştır.

 

İzlem altında olan ve önemli  SARS-CoV-2 varyantları

 

Coğrafi yayılımı ve prevelansı

Küresel olarak, 22 Mayıs - 18 Haziran 2023 (28 gün) arasında, GISAID aracılığıyla 17.303 SARS CoV-2 dizisi paylaşılmıştır. DSÖ şu anda iki önemli varyantı (VOI'ler), XBB.1.5 ve XBB.1.16'nın yanı sıra izlenen altı varyantı (VUM'ler) ve bunların soyundan gelenleri izlemektedir. VUM'lar BA.2.75, CH.1.1, XBB, XBB.1.9.1, XBB.1.9.2 ve XBB.2.3'tür. BQ.1 varyantı, düşük küresel yaygınlığı nedeniyle (geçen ay %1'in altında) VUM listesinden çıkarılmıştır.

Ortaya çıkışından bu yana küresel olarak 112 ülke XBB.1.5'in tespit edildiğini bildirmiştir. XBB.1.5 dünya çapında en çok bildirilen soy olmaya devam ederken, yaygınlığı istikrarlı bir şekilde azalmaktadır. Epidemiyolojik 22. haftada (29 Mayıs - 4 Haziran 2023), XBB.1.5, 18. haftadaki (1 - 7 Mayıs 2023) %36,7'ye kıyasla sekansların %23,3'ünü oluşturmuştur. XBB.1.16, 85 ülkeden rapor edilmiştir. 22’nci haftada, XBB.1.16, 18. haftada %14.1'den bir artışla, dizilerin %21.9'unu oluşturmuştur. Mevcut verilerin analizi, önceden XBB.1.5 prevalansının düşük olduğu ülkelerin XBB.1.16 prevalansında önemli bir artış yaşadıklarını göstermekte olup XBB.1.5 yaygınlığının yüksek olduğu ülkeler XBB.1.16'nın dolaşım seviyesinin düşük olduğunu bildirmiştir.

Tablo 3, VOI'leri ve VUM'ları ve 18. haftadan 22. haftaya kadar yaygınlıklarını bildiren ülkelerin sayısını göstermektedir. Artan eğilimler gösteren VOI ve VUM'lar turuncu renkle, azalan eğilimler gösterenler ise yeşil renkle vurgulanmıştır. VUM'lar arasında XBB, XBB.1.9.2 ve XBB.2.3 son haftalarda artan eğilimler göstermiştir. Genel olarak, diğer VUM'lar aynı raporlama döneminde azalan veya sabit eğilimler gösterir.

Tablo 2. 2023 yılının 18. haftasından 22. haftasına kadarki dönemde SARS-CoV-2 VOI ve VUM'lerin haftalık prevalansı

* Tablonun herhangi bir yerinde ayrı ayrı belirtilenler dışında, altsoyları içerir. Örneğin XBB*, XBB.1.5, XBB.1.9.1, XBB.1.9.2, XBB.1.16 ve XBB.2.3'ü içermez.

+ Diğerleri, VOI, VUM'lar, BA.1*, BA.2*, BA.3*, BA.4*, BA.5* hariç diğer dolaşımdaki altsoylardır.

§Ülkelerin ve dizilerin sayısı, varyantların ortaya çıkışından bu yana bildirilen sayıları göstermektedir.

Ek kaynaklar:

 

• Tracking SARS-CoV-2 Variants

• WHO statement on updated tracking system on SARS-CoV-2 variants of concern and variants of interest

• WHO XBB.1.16 Updated Risk Assessment, 5 June 2023

• WHO XBB.1.5 rapid risk assessment, 24 February 2023

 

 DSÖ BÖLGELERİNE GÖRE DURUM

 Epidemiyolojik Hafta ( 22 Mayıs - 18 Haziran 2023)

Afrika Bölgesi

Afrika Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %26 düşüşle 6300'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 50 ülkeden beşi (%10), yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Zambiya (1966'ya karşı 192 yeni vaka; +%924), Kenya (392'ye karşı 42 eni vaka; +%833 ve Burundi’de (274'e karşı 36 yeni vaka; +%661) gözlemlenmiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Mauritius (2355 yeni vaka; 100.000'de 185.2 yeni vaka; -%59), Zambiya (1966 yeni vaka; 100.000'de 10.7 yeni vaka; +%924) ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden (519 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; -%37) bildirilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre %5 artarak 22 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Zimbabwe'den (11 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%83), Kamerun (iki yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%100) ve Mauritius'tan ( iki yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%67) rapor edilmiştir.

DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19

 

Amerika Bölgesi

Amerika Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %70 düşüşle 150.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 56 ülkenin onu (%18) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek oransal artış Haiti (64'e karşı 11 yeni vaka; +%482), Saint Kitts ve Nevis ( altıya karşı iki yeni vaka; +%200) ve Surinam’da (50'ye karşı 18 yeni vaka; +%178) gözlemlenmiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Brezilya (85.987 yeni vaka; 100.000'de 40.5 yeni vaka; -%41), Meksika (15.301 yeni vaka; 100.000'de 11.9 yeni vaka; -%52) ve Kanada'dan ( 12 193 yeni vaka; 100.000'de 32.3 yeni vaka; -%38) rapor edilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre %73 azalarak 1875 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Brezilya (978 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%19), Kanada (283 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%46) ve Peru'dan ( 232 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%52) rapor edilmiştir.

 

DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirus-infections/coronavirus-disease-covid-19-pandemic

 

Doğu Akdeniz Bölgesi

Doğu Akdeniz Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %71 düşüşle 7800'ün üzerinde yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 22 ülkeden biri (%5) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiştir: Libya (dokuza karşı beş yeni vaka; +%80). En yüksek yeni vaka sayıları Afganistan (2764 yeni vaka; 100.000'de 7.1 yeni vaka; -%55), Katar (2404 yeni vaka; 100.000'de 83.4 yeni vaka; -%57) ve İran’dan (1142 yeni vaka; 100.000'de 1,4 yeni vaka; -%77) rapor edilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre yüzde 70 azalmış olup  98 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları İran (60 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%75), Lübnan (18 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%5) ve Tunus’tan (11 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%68) rapor edilmiştir.

DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html

 

Avrupa Bölgesi

Avrupa Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %46 düşüşle 315.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Önceki 28 günlük döneme kıyasla yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildiren bir ülke olmamıştır. En yüksek yeni vaka sayıları Fransa (71 197 yeni vaka; 100.000'de 109.5 yeni vaka; -%42), Rusya Federasyonu (46.109 yeni vaka; 100.000'de 31.6 yeni vaka; -%49) ve Yunanistan’dan (41.730 yeni vaka; 100.000'de 389.3 yeni vaka; -%25) rapor edilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre %49 azalarak 3523 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları İspanya (729 yeni ölüm; 100.000'de 1,5 yeni ölüm; +%70), Rusya Federasyonu (577 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%13) ve İtalya'dan (420 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%36) rapor edilmiştir.

DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19.

 

Güneydoğu Asya Bölgesi

Güneydoğu Asya Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %78 düşüşle 32.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 10 ülkeden ikisi (%20) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildir miş olup en yüksek orantılı artışlar Bangladeş (2.844'e karşı 472 yeni vaka; +%503) ve Tayland'da (10 922’ye karşı 8 498 yeni vaka; +29%) gözlemlenmiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Tayland (10.922 yeni vaka; 100.000'de 15.6 yeni vaka; +%29), Endonezya (9038 yeni vaka; 100.000'de 3.3 yeni vaka; -%76) ve Hindistan'dan (7019 yeni vakalar; 100.000'de <1 yeni vaka; -%93) rapor edilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre %57 azalarak 496 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Tayland (239 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%125), Endonezya (170 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%66) ve Hindistan'dan ( 63 yeni ölüm; <100 000'de 1 yeni ölüm; -%87) rapor edilmiştir.

DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019.

 

Batı Pasifik Bölgesi

Batı Pasifik Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %33 düşüşle 698.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 35 ülkenin yedisi (%20), yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Fiji (151'e karşı üç yeni vaka; +%4933), Kamboçya (143'e karşı sekiz yeni vaka; +%1688) ve Yeni Kaledonya’da (bire karşı altı yeni vaka; +%500) gözlemlenmiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Güney Kore (363 382 yeni vaka; 100 000'de 708,8 yeni vaka; -%21), Avustralya (135 144 yeni vaka; 100 000'de 530,0 yeni vaka; +%4), ve Singapur’dan (54.581 yeni vaka; 100.000'de 933.0 yeni vaka; -%44) rapor edilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre %28 azalarak 1154 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Avustralya (496 yeni ölüm; 100.000'de 1,9 yeni ölüm; -%6), Çin (246 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%11) ve Güney Kore’den (206 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%21) rapor edilmiştir.

DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

 

Ek 1. Veri, tablo ve şekil notları

Sunulan veriler, ülkelerden/bölgelerden DSÖ'ye bildirilen, büyük ölçüde DSÖ vaka tanımlarına ve sürveyans klavuzuna dayanan resmi laboratuvar onaylı COVID-19 vaka ve ölümlerine dayanmaktadır. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir; ve bu verileri yorumlarken, gerçek vaka ve ölüm oranı insidansının olduğundan düşük tahmin edilmesi ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmada değişken gecikmeler gibi, sunulan sayıları etkileyen birkaç faktör nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Vaka tespiti, dahil etme kriterleri, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve veri kesme ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Az sayıda ülke/bölge, şüpheli ve laboratuvar onaylı vakaları birlikte rapor etmektedir. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenmektedir.

epi-data-support@who.int adresine e-posta gönderilerek yapılan geçmiş veri düzenlemesinin bir kaydı talep edilebilmektedir. Talep ederken lütfen ilgilendiğiniz ülke (ler)i, süreyi ve talep / kullanım amacını belirtiniz. Önceki durum raporları düzenlenmeyecektir; en güncel veriler için https://covid19.who.int/ adresine bakınız. Ülkeler, bölgeler ve alanlar ve DSÖ Bölgeleri (önceki sayılarda rapor edilmiştir) tarafından son yedi gün içinde bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri  “https://covid19.who.int/table” adresinde mevcuttur.

Ülkeler', benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, alanları veya diğer yargı yetkilerini ifade edebilmektedir. Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler, bölgeler ve alanlar, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19---14-september-2022benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

Kuzey Kore’deki COVID-19 salgınına ilişkin güncellemeler, laboratuvar tarafından doğrulanmış COVID 19 vakalarının sayısı bildirilmediğinden bu rapora dahil edilmemiştir.

Ek 2.  SARS-CoV-2 varyantlarının değerlendirilmesi ve sınıflandırılması

DSÖ, ulusal makamlar, kurumlar ve araştırmacılarla işbirliği içinde, SARSCoV-2 varyantlarının bulaşmayı veya hastalık özelliklerini değiştirip değiştirmediğini veya hastalığın yayılmasını kontrol etmek için uygulanan aşıların, terapötiklerin, teşhislerin veya halk sağlığı ve sosyal önlemlerin (PHSM) etkinliğini etkileyip etkilemediğini rutin olarak değerlendirmektedir. Potansiyel endişe verici varyantları (VOC'ler), önemli varyantları (VOI'ler) veya izleme altındaki varyantları (VUM'ler), küresel halk sağlığına yönelik risk temelinde düzenli olarak değerlendirilir.

Varyantların sınıflandırmaları, dolaşımdaki varyantların sürekli gelişimini ve bunların değişen epidemiyolojisini yansıtmak için gerektiğinde revize edilecektir. Varyant sınıflandırması için kriterler ve şu anda dolaşımda olan ve daha önce dolaşımda olan VOC'ler, VOI'ler ve VUM'ların listeleri, DSÖ SARS-CoV-2 varyantlarını İzleme web sitesinde mevcuttur. Ulusal makamlar başka varyantları belirlemeyi seçebilir ve yeni ortaya çıkan varyantları ve bunların etkilerini araştırmak ve raporlamak için şiddetle teşvik edilir.

DSÖ, yaygınlık ve viral özelliklerdeki değişiklikleri izlemek için VOC'lerin soyundan gelenler de dahil olmak üzere SARS-CoV-2 varyantlarını izlemeye devam etmektedir. Omicron soyundan gelen soyların dolaşımını açıklayan mevcut eğilimler, COVID-19 sürveyans sistemlerinin sınırlamaları dikkate alınarak yorumlanmalıdır. Bunlar, ülkeler arasındaki dizileme kapasitesi ve örnekleme stratejilerindeki farklılıkları, örnekleme stratejilerinde zaman içinde meydana gelen değişiklikleri, ülkeler tarafından yürütülen testlerde ve paylaşılan dizilerdeki azalmaları ve dizi verilerinin GISAID'e yüklenmesindeki gecikmeleri içermektedir. (1)

Kaynaklar:

 

1. Chen Z, Azman AS, Chen X, et al. Global landscape of SARS-CoV-2 genomic surveillance and data sharing. Nature genetics. 2022;54(4). doi:10.1038/s41588-022-01033-y