Bu raporda aşağıda yer alan başlıklar halinde COVID-19 ile ilgili en son veriler paylaşılmaktadır:

• Küresel Epidemiyolojik Durum
• Hastaneye ve yoğun bakım ünitelerine yatışlar
• SARS-CoV-2’nin önemli varyantları ve izlem altındaki varyantları
• DSÖ Bölgelerine Göre Genel Durum

KÜRESEL EPİDEMİYOLOJİK DURUM

6 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla veriler

Küresel olarak, son 28 günde (10 Temmuz - 6 Ağustos 2023) yaklaşık 1,5 milyon yeni COVID-19 vakası ve 2500'den fazla ölüm rapor edilmiş olup önceki 28 güne kıyasla sırasıyla vakalarda %80 artış ve ölümlerde %57 düşüş (Şekil 1, Tablo 1) yaşanmıştır. Beş DSÖ bölgesi hem vaka hem de ölüm sayısında azalma bildirirken, Batı Pasifik Bölgesi vakalarda artış ve ölümlerde azalma bildirmiştir. 6 Ağustos 2023 itibariyle, dünya çapında 769 milyondan fazla doğrulanmış vaka ve 6,9 ​​milyondan fazla ölüm rapor edilmiştir.

COVID-19 için uluslararası kaygı uyandıran halk sağlığı acil durumu 5 Mayıs 2023'te ilan edilmiş olsa da, COVID-19 büyük bir tehdit olmaya devam etmektedir. DSÖ, Üye Devletleri yerleşik COVID-19 altyapılarını kaldırmaya değil, sürdürmeyi teşvik etmektedir. Erken uyarı, sürveyans ve raporlamayı, varyant izlemeyi, erken klinik bakım sağlamayı, yüksek riskli gruplara aşı güçlendiricilerin uygulanmasını, havalandırmadaki iyileştirmeleri ve düzenli iletişimi sürdürmek çok önemlidir.

9 Ağustos'ta, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Genel Direktörü tarafından Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005) (UST) uyarınca COVID-19'un uzun vadeli yönetiminde ülkelere rehberlik etmek için kalıcı tavsiyeler yayınlanmıştır. Bu daimi tavsiyeler, 9 Ağustos 2023'ten 30 Nisan 2025'e kadar tüm Taraf Devletler için geçerlidir.

Şu anda, bildirilen vakalar, küresel olarak test ve raporlamadaki azalma nedeniyle enfeksiyon oranlarını doğru bir şekilde temsil etmemektedir. Bu 28 günlük süre boyunca, ülkelerin %44'ü (234 ülkeden 103'ü) DSÖ'ye en az bir vaka bildirmiş olup bu oran 2022'nin ortalarından beri düşüş eğilimindedir. Bu istatistiğin, vakaların olduğu gerçek ülke sayısını yansıtması gerekmediğine dikkat etmek önemlidir. Ek olarak, önceki haftalara ait veriler, bildirilen COVID-19 vakalarındaki ve ülkeler tarafından yapılan ölümlerdeki geriye dönük değişiklikleri içerecek şekilde sürekli olarak güncellenmektedir. Dolayısıyla bu raporda sunulan veriler eksiktir ve bu sınırlamalar ışığında yorumlanmalıdır. Bazı ülkeler, yeni bildirilen vakalardaki artışlar ve daha da önemlisi hastaneye yatış ve ölümlerdeki artışlar dahil olmak üzere yüksek COVID-19 yükleri bildirmekted olup ölümlerdeki artışlar, testlerdeki azalma göz önüne alındığında daha güvenilir göstergeler olarak kabul edilmektedir.

DSÖ olarak 28 günlük bir zaman aralığı kullanarak epidemiyolojik eğilimlerdeki değişiklikleri sunmaktayız. Ayrıştırılmış verilere, tam veri setinin indirilebileceği DSÖ COVID 19 web portalından erişilebilir. SARS-CoV-2 PCR yüzde pozitifliğine ilişkin küresel ve ulusal veriler, Küresel İnfluenza Programı tarafından sağlanan DSÖ'nün entegre panosunda mevcuttur. Son veriler, rapor eden ülkelerden alınan SARS-CoV-2 PCR yüzde pozitiflik oranının yaklaşık %9 olduğunu göstermektedir.

 

Şekil 1.  6 Ağustos 2023 (A) itibarıyla (23 Ocak-6 Ağustos 2023 (B)) DSÖ Bölgesi tarafından bildirilen COVID-19 vakaları ve küresel ölümler **

** Ek 1: Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Bölgesel düzeyde, 28 günlük bir süre içinde yeni bildirilen vaka sayısı altı DSÖ bölgesinin beşinde azalmıştır: Batı Pasifik Bölgesi'nde vaka sayıları artarken (+%137) Afrika Bölgesi (%-77), Güneydoğu Asya Bölgesi (%-57), Doğu Akdeniz Bölgesi (%-50), Avrupa Bölgesi (%-46) ve Amerika Bölgesi’nde (%-42) vakalar azalmıştır. 28 günlük bir süre içinde yeni bildirilen ölümlerin sayısı altı bölgenin tamamında azalmıştır: Avrupa Bölgesi (%-71), Güneydoğu Asya Bölgesi (%-65), Afrika Bölgesi (%-62), Doğu Akdeniz Bölgesi (%-51), Amerika Bölgesi (%-49) ve Batı Pasifik Bölgesi (%-42).

Ülke düzeyinde, 28 günlük süre içinde bildirilen en yüksek yeni vaka sayıları Güney Kore (1.278.065 yeni vaka; +%243), Brezilya (34.402 yeni vaka; -%39), Avustralya (19.754 yeni vaka) oldu. -%77), Singapur (18.914 yeni vaka; -%43) ve İtalya’dan (15.769 yeni vaka; -%22) rapor edilmiştir. 28 günlük dönemde en yüksek yeni ölüm sayıları Brezilya (500 yeni ölüm; -%42), Güney Kore (340 yeni ölüm; +%91), Rusya Federasyonu (205 yeni ölüm; -%52), Peru (161 yeni ölüm; -%61) ve Avustralya’dan (151 yeni ölüm; -%82) rapor edilmiştir.

Tablo 1. 6 Ağustos 2023 itibarıyla DSÖ Bölgesi tarafından yeni bildirilen ve kümülatif doğrulanmış COVID 19 vakaları ve ölüm vakaları**

* Önceki yedi gün ile karşılaştırıldığında son yedi gün içinde yeni teyit edilen vaka/ölüm sayısındaki ve önceki 28 gün ile karşılaştırıldığında son 28 gündeki değişim yüzdesi.            

** Bkz. Ek 1: Veri, tablo ve şekil notları

 

COVID-19 ile ilgili en son veriler ve bilgiler için lütfen aşağıdaki adresleri ziyaret ediniz:

• DSÖ COVID-19 Web Portalı
• DSÖ COVID-19 Aylık Operasyonel Güncelleme ve Geçmişe Dönük Haftalık Epidemiyolojik Güncelleme
• DSÖ COVID-19 ayrıntılı sürveynas veri portalı
• DSÖ COVID-19 politika özetleri

 

Şekil 2.  6 Ağustos 2023 tarihi itibariyle önceki 28 günlük döneme kıyasla son 28 gün içinde doğrulanmış COVID-19 vakalarındaki yüzdelik değişim**

** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız 

 

Şekil 3. 6 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla önceki 28 günlük döneme kıyasla son 28 gün içinde doğrulanmış COVID-19 ölüm vakalarındaki yüzdelik değişim**

** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Hastaneye ve yoğun bakım ünitesine yatışları

Küresel düzeyde, analiz edilen 28 günlük dönemde (3 Temmuz - 30 Temmuz 2023), 234 ülkeden 25'i DSÖ'ye toplam 36.533 hastaneye yeni yatış bildirmiş olup 234 ülkeden 23'ü DSÖ'ye toplam 580 yoğun bakım ünitesi (YBÜ) kabulleri (Şekil 4) bildirmiştir. Bu, önceki 28 güne (5 Haziran - 2 Temmuz 2023) kıyasla hastaneye yatışlarda %27 ve YBÜ yatışlarında sırasıyla %27 ve %68'lik bir düşüşü temsil etmektedir.

Küresel olarak, son 28 gün içinde, DSÖ'ye en az bir kez hastaneye yeni yatışlarla ilgili veri bildiren 25 (%11) ülke arasında (Şekil 5), Avrupa Bölgesi, hastaneye yeni yatışlarla ilgili verileri bildiren ülkeler arasında en yüksek orana sahip olmuş olup (15 ülke; %25), Avrupa Bölgesi’ni Güneydoğu Asya Bölgesi (iki ülke; %20), Batı Pasifik Bölgesi (üç ülke; %9), Amerika Bölgesi (dört ülke; %7) ve Afrika Bölgesi ( bir ülke; %2) takip etmiştir. Doğu Akdeniz Bölgesi, dönem boyunca hastaneye yatış verilerini bildirmemiştir. Dönem için sürekli olarak yeni hastaneye yatışları bildiren ülkelerin oranı %7  (17 ülke) olmuştur (Tablo 2).

DSÖ'ye sürekli olarak yeni hastaneye yatışları bildiren 234 ülkeden 17'si arasında, iki ülke (%12) son 28 gün içinde önceki 28 günlük döneme kıyasla hastaneye yatışlarda %20 veya daha fazla artış kaydetmiştir: Bangladeş (1350'ye karşı 236; %472 ve Kırgızistan (10'a karşı üç; +%233). En yüksek hastaneye yeni yatış sayıları Amerika Birleşik Devletleri (27.693'e karşı 24.886; +%11), Brezilya (1.137'ye karşı 2.283; -%50) ve Yunanistan'dan (1.051'e karşı 974; +%8) rapor edilmiştir.

Küresel olarak, DSÖ'ye son 28 gününde en az bir kez YBÜ yeni kabullerine ilişkin veri bildiren 23 (%10) ülke (Şekil 5) bulunmakta olup Avrupa Bölgesi en yüksek bildirim yapan ülke oranına sahiptir (15 ülke; %23); Avrupa Bölgesi’ni Batı Pasifik Bölgesi (dört ülke; %11), Güneydoğu Asya Bölgesi (bir ülke; %10) ve Amerika Bölgesi (üç ülke; %5) izlemektedir. Afrika Bölgesi ve Doğu Akdeniz Bölgesi, dönem boyunca YBÜ kabul verilerini bildirmemiştir. Dönem için sürekli olarak yeni YBÜ kabulü bildiren ülkelerin oranı %6 (13 ülke) olmuştur (Tablo 2).

DSÖ'ye sürekli olarak yeni YBÜ kabullerini bildiren 13 ülke arasında, üçü (%23) son 28 gün içinde önceki 28 günlük döneme kıyasla yeni YBÜ kabullerinde %20 veya daha fazla artış göstermiştir: Letonya (beşe karşı üç; +%67), İrlanda (10'a karşı altı; +%67) ve Yunanistan (23'e karşı 19; +%21). En yüksek yeni yoğun bakım ünitesi kabul sayıları Brezilya (373'e karşı 769; -%51), İtalya (33'e karşı 93; -%65) ve Yunanistan'dan (23'e karşı 19; +%21) bildirilmiştir.

 

(i) Burada kullanıldığı şekliyle "sürekli olarak", art arda sekiz hafta boyunca (raporlama ve karşılaştırma dönemi için) hastaneye yeni yatışlar ve yoğun bakım ünitesi kabulleri için veri sunan ülkeleri ifade eder.

 

Tablo 2. Son 28 günde (yüzdelik değişimle birlikte) DSÖ Bölgesine Göre  Hastaneye Yatış ve Yoğun Bakım Ünitesi Yeni Kabulleri: 26 Haziran 2023 – 23 Temmuz 2023 ile 29 Mayıs 2023 – 25 Haziran 2023 tariklerinin karşılaştırılması

 

 

* İki dönemi karşılaştırabilmek için sadece her iki dönemde de (son ve önceki 28 gün) sürekli olarak  bildirim yapan ülkeler tabloya dahil edilmiştir.

** N/A ve N/D sırasıyla mevcut olmadığını ve tanımlanamaz olduğunu temsil eder

 

Şekil 4. 6 Ağustos 2023 itibarıyla DSÖ'ye haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakaları, ölümler, hastaneye ve yoğun bakım ünitesine yatışlar

 

 

Not: Son haftalar raporlama gecikmelerine tabidir ve düşüş eğilimi olarak yorumlanmamalıdır. Grafiğe dahil edilen vakalar yalnızca sırasıyla hastaneye yatış veya yoğun bakım ünitesine yatış bildiren ülkelerdendir.

 

Kaynak: DSÖ Ayrıntılı Sürveyans Web portalı

 

Şekil 5. Hastaneye ve yoğun bakım ünitesine yeni yatışlarını bildiren ülkelerin haftalık oranı: Epidemiyolojik 1’inci hafta 2020 – 28’inci hafta 2023

 

Not: Son haftalar raporlama gecikmelerine tabidir ve düşüş eğilimi olarak yorumlanmamalıdır.

 

İzlem altında olan ve önemli  SARS-CoV-2 varyantları

Coğrafi yayılım ve prevelans

Küresel olarak, 10 Temmuz – 6 Ağustos 2023 (28 gün) tarihleri arasında, GISAID aracılığıyla 8.662 SARS-CoV-2 dizisi paylaşılmıştır.

DSÖ şu anda aşağıdakiler dahil birkaç SARS-CoV-2 varyantını izlemektedir:

• Önemli varyantların ikisi (VOI'ler); XBB.1.5, XBB.1.16 ve EG.5

• İzleme altındaki altı varyant (VUM'lar) ve bunların soyları; BA.2.75, CH.1.1, XBB, XBB.1.9.1, XBB.1.9.2 ve XBB.2.3

Ortaya çıkışından bu yana toplam 101 ülkeden bildirilen XBB.1.16, küresel olarak en yaygın VOI olmaya devam etmektedir. XBB.1.16, epidemiyolojik 29’uncu haftadaki (17 - 23 Temmuz 2023) sekansların %25,2'sini oluşturmuşken, epidemiyolojik 25’inci haftadaki (19 - 25 Haziran 2023) %22,2'yi oluşturmuştur.

Dünya çapında toplam 121 ülkeden bildirilen XBB.1.5, düşüş eğilimi göstermektedir. XBB.1.5, 25’inci haftadaki %16.8'den 29’uncu haftadaki dizilerin %12.7'sini oluşturmuştur.

9 Ağustos'ta DSÖ, EG.5'in ilk risk değerlendirmesini yayınlamış ve EG.5'i bir VOI olarak sınıflandırmıştır. 9 Ağustos 2023 itibarıyla toplam 48 ülkeden EG.5 bildirilmiştir. EG.5 prevalansı 25’inci haftada %7,5'ten 29’uncu haftada %17,4'e çıkarak artmaya devam etmektedir. Mevcut kanıtlara göre, EG.5'in oluşturduğu halk sağlığı riski, XBB.1.16 ve XBB.1.5 ile ilişkili riskle uyumlu bir şekilde, küresel düzeyde düşük olarak değerlendirilmiştir. EG.5 artan prevalans, büyüme avantajı ve bağışıklıktan kaçış özellikleri göstermiş olsa da, bugüne kadar hastalık şiddetinde bildirilen herhangi bir değişiklik olmamıştır.

Japonya ve Güney Kore gibi ülkelerde EG.5 ve COVID-19 hastaneye yatış oranlarında eşzamanlı artışlar (önceki dalgalardan daha düşük) gözlemlenirken, bu hastaneye yatışlar ile EG.5 arasında herhangi bir ilişki kurulmamıştır. Bununla birlikte, büyüme avantajı ve bağışıklıktan kaçış özellikleri nedeniyle, EG.5 vaka insidansında artışa neden olabilir ve bazı ülkelerde ve hatta küresel olarak baskın hale gelebilir.

VUM'lar arasında XBB.1.9.1, yaygınlığın 25’inci haftada %15,8'den 29’uncu haftada %12,7'ye düştüğünü gözlemlemiştir; Diğer VUM'lar aynı raporlama döneminde istikrarlı eğilimler göstermiştir (Tablo 3).

Tablo 3, VOI'leri ve VUM'ları ve bunların 25’inci haftadan 29’uncu haftaya kadar olan yaygınlıklarını bildiren ülkelerin sayısını göstermektedir. Artan eğilimler gösteren VOI'ler ve VUM'lar turuncu ile vurgulanmıştır, sabit kalanlar mavi ile vurgulanmış olup azalan trendler yeşil renkle vurgulanmıştır.

Tablo 2. 2023 yılının 25’inci haftasından 29’uncu haftasına kadarki dönemde SARS-CoV-2 VOI ve VUM'lerin haftalık prevalansı

§ Varyantların ortaya çıkışından bu yana bildirilen ülkelerin ve dizilerin sayılarını göstermektedir.

* Tablonun herhangi bir yerinde ayrı ayrı belirtilenler dışında, altsoyları içerir. Örneğin XBB*, XBB.1.5, XBB.1.9.1, XBB.1.9.2, XBB.1.16 , XBB.2.3 ve . EG.5'i içermez.

+ Diğerleri tanımı altında VOI, VUM'lar, BA.1*, BA.2*, BA.3*, BA.4*, BA.5* hariç diğer dolaşımdaki altsoylar yer almaktadır.

Ek kaynaklar:

 

• Tracking SARS-CoV-2 Variants

• WHO statement on updated tracking system on SARS-CoV-2 variants of concern and variants of interest

• WHO XBB.1.5 Updated Risk Assessment, 20 June 2023

• WHO XBB.1.16 Updated Risk Assessment, 5 June 2023

• WHO EG.5 Initial Risk Evaluation, 9 August 2023

DSÖ BÖLGELERİNE GÖRE DURUM

 Epidemiyolojik Hafta ( 10 Temmuz- 6 Ağustos 2023)

Afrika Bölgesi

Afrika Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %77 düşüşle 1600'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Hiçbir ülke, önceki 28 günlük döneme kıyasla yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmemiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Zambiya (728 yeni vaka; 100.000'de 4.0 yeni vaka; -%79), Mauritius (479 yeni vaka; 100.000'de 37.7 yeni vaka; -%44) ve Kenya'dan (132 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; -%72) rapor edilmiştir.

Bölgede 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre %62 azalmış olup 11 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Zambiya (beş yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%17), Botswana (üç yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; önceki 28 günde ölüm bildirilmemiştir) ve Zimbabwe’den (üç yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%79) rapor edilmiştir.

DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19

 

Amerika Bölgesi

Amerika Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %42 düşüşle 63.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 56 ülkeden üçü (%5) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Honduras (1387'ye karşı 439 yeni vaka; +%216), Dominik Cumhuriyeti (3853 vs 1599 yeni vaka; +%141) ve Jamaika’da (484'e karşı 313 yeni vaka; +%55) gözlenmiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Brezilya (34.402 yeni vaka; 100.000'de 16,2 yeni vaka; -%39), Guatemala (6487 yeni vaka; 100.000'de 36,2 yeni vaka; -%31) ve Kanada'dan (4173 yeni vaka; 100 000'de 11,1 yeni vaka; -%48) bildirilmiştir.

 

Bölgede 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre %50 azalmış ve 954 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Brezilya (500 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%42), Peru (161 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%61) ve Kolombiya'dan ( 100 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%23) rapor edilmiştir.

DSÖ Amerika Bölge Ofisi: https://www.paho.org/en/topics/coronavirus-infections/coronavirus-disease-covid-19-pandemic

 

Doğu Akdeniz Bölgesi

Doğu Akdeniz Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %50 düşüşle 1300'ün üzerinde yeni vaka bildirmiştir. Hiçbir ülke, önceki 28 günlük döneme kıyasla yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmemiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Afganistan (799 yeni vaka; 100.000'de 2,1 yeni vaka; -%26), İran (408 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; -%38) ve Fas'tan (102 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; -%46) rapor edilmiştir.

Bölgede 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre %51 azalmıştır ve 22 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları İran (15 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%46) ve Afganistan'dan (yedi yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%36) rapor edimiştir.

DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html

 

Avrupa Bölgesi

Avrupa Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %46 düşüşle 67.000'in üzerinde yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 61 ülkeden beşi (%8) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup orantılı olarak en yüksek artışlar San Marino (41'e karşı 15 yeni vaka; +%173), İzlanda (63'e karşı 44 yeni vaka; +%43) ve İrlanda (1054'e karşı 806 yeni vaka; +%31) gözlenmiştir. En yüksek yeni vaka sayıları İtalya (15.769 yeni vaka; 100.000'de 26,4 yeni vaka; -%22), Birleşik Krallık (14.042 yeni vaka; 100.000'de 20.7 yeni vaka; +%27) ve Rusya Federasyonu'ndan ( 13.586 yeni vaka; 100.000'de 9,3 yeni vaka; -%36) rapor edilmiştir.

Bölgede 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre %71 azalmış olup 634 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Rusya Federasyonu (205 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%52), İtalya (137 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%48) ve Yunanistan'dan ( 58 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%19) rapor edilmiştir.

DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19.

 

Güneydoğu Asya Bölgesi

Güneydoğu Asya Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %57 düşüşle 5900'ün üzerinde yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 10 ülkeden biri (%10) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiştir: Nepal (26'ya karşı 19 yeni vaka; +%37). En yüksek yeni vaka sayıları Tayland (1828 yeni vaka; 100.000'de 2,6 yeni vaka; -%69), Bangladeş (1618 yeni vaka; 100.000'de 1,0 yeni vaka; -%40) ve Hindistan'dan (1405 yeni vaka; 100 000'de <1 yeni vaka; -%21) rapor edilmiştir.

Bölgede 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre yüzde 65 azaldı ve 92 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Tayland (41 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%75), Endonezya (32 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%49) ve Bangladeş'ten ( 12 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%9) rapor edilmiştir.

DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019.

 

Batı Pasifik Bölgesi

Batı Pasifik Bölgesi, önceki 28 günlük döneme göre %137 artışla bir milyondan fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 35 ülkeden dördü (%11) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiştir ve en yüksek oransal artış Niue'de (bire karşı dört yeni vaka; +%300), Güney Kore ( 1.278.065 - 372.557 yeni vaka; +%243) ve Mikronezya’da (10 - üç yeni vaka; +%233) gözlenmiştir. En yüksek yeni vaka sayıları Güney Kore (1 278 065 yeni vaka; 100 000'de 2492,9 yeni vaka; +%243), Avustralya (19 754 yeni vaka; 100 000'de 77,5 yeni vaka; -%77) ve Singapur’dan (18.914 yeni vaka; 100.000'de 323,3 yeni vaka; -%43) bildidilrmiştir.

Bölgede 28 günlük yeni ölüm sayısı bir önceki 28 günlük döneme göre yüzde 43 azalmış ve 847 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Güney Kore (340 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%91), Avustralya (151 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%82) ve Filipinler’den (142 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%4633) rapor edilmiştir.

 DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

 

Ek 1. Veri, tablo ve şekil notları

Sunulan veriler, ülkelerden/bölgelerden DSÖ'ye bildirilen, büyük ölçüde DSÖ vaka tanımlarına ve sürveyans klavuzuna dayanan resmi laboratuvar onaylı COVID-19 vaka ve ölümlerine dayanmaktadır. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir; ve bu verileri yorumlarken, gerçek vaka ve ölüm oranı insidansının olduğundan düşük tahmin edilmesi ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmada değişken gecikmeler gibi, sunulan sayıları etkileyen birkaç faktör nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Vaka tespiti, dahil etme kriterleri, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve veri kesme ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Az sayıda ülke/bölge, şüpheli ve laboratuvar onaylı vakaları birlikte rapor etmektedir. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenmektedir.

epi-data-support@who.int adresine e-posta gönderilerek yapılan geçmiş veri düzenlemesinin bir kaydı talep edilebilmektedir. Talep ederken lütfen ilgilendiğiniz ülke (ler)i, süreyi ve talep / kullanım amacını belirtiniz. Önceki durum raporları düzenlenmeyecektir; en güncel veriler için https://covid19.who.int/ adresine bakınız. Ülkeler, bölgeler ve alanlar ve DSÖ Bölgeleri (önceki sayılarda rapor edilmiştir) tarafından son yedi gün içinde bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri  “https://covid19.who.int/table” adresinde mevcuttur.

Ülkeler', benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, alanları veya diğer yargı yetkilerini ifade edebilmektedir. Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler, bölgeler ve alanlar, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19---14-september-2022benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

Kuzey Kore’deki COVID-19 salgınına ilişkin güncellemeler, laboratuvar tarafından doğrulanmış COVID 19 vakalarının sayısı bildirilmediğinden bu rapora dahil edilmemiştir.

[1] Kosova'ya yapılan tüm atıflar, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır. Haritada, görselleştirme amacıyla Sırbistan ve Kosova'daki (UNSCR 1244, 1999) vaka sayıları bir araya getirilmiştir. 

Ek 2.  SARS-CoV-2 varyantlarının değerlendirilmesi ve sınıflandırılması

DSÖ, ulusal makamlar, kurumlar ve araştırmacılarla işbirliği içinde, SARSCoV-2 varyantlarının bulaşmayı veya hastalık özelliklerini değiştirip değiştirmediğini veya hastalığın yayılmasını kontrol etmek için uygulanan aşıların, terapötiklerin, teşhislerin veya halk sağlığı ve sosyal önlemlerin (PHSM) etkinliğini etkileyip etkilemediğini rutin olarak değerlendirmektedir. Potansiyel endişe verici varyantları (VOC'ler), önemli varyantları (VOI'ler) veya izleme altındaki varyantları (VUM'ler), küresel halk sağlığına yönelik risk temelinde düzenli olarak değerlendirilir.

Varyantların sınıflandırmaları, dolaşımdaki varyantların sürekli gelişimini ve bunların değişen epidemiyolojisini yansıtmak için gerektiğinde revize edilecektir. Varyant sınıflandırması için kriterler ve şu anda dolaşımda olan ve daha önce dolaşımda olan VOC'ler, VOI'ler ve VUM'ların listeleri, DSÖ SARS-CoV-2 varyantlarını İzleme web sitesinde mevcuttur. Ulusal makamlar başka varyantları belirlemeyi seçebilir ve yeni ortaya çıkan varyantları ve bunların etkilerini araştırmak ve raporlamak için şiddetle teşvik edilir.

DSÖ, yaygınlık ve viral özelliklerdeki değişiklikleri izlemek için VOC'lerin soyundan gelenler de dahil olmak üzere SARS-CoV-2 varyantlarını izlemeye devam etmektedir. Omicron soyundan gelen soyların dolaşımını açıklayan mevcut eğilimler, COVID-19 sürveyans sistemlerinin sınırlamaları dikkate alınarak yorumlanmalıdır. Bunlar, ülkeler arasındaki dizileme kapasitesi ve örnekleme stratejilerindeki farklılıkları, örnekleme stratejilerinde zaman içinde meydana gelen değişiklikleri, ülkeler tarafından yürütülen testlerde ve paylaşılan dizilerdeki azalmaları ve dizi verilerinin GISAID'e yüklenmesindeki gecikmeleri içermektedir. (1)

Kaynaklar:

 

1. Chen Z, Azman AS, Chen X, et al. Global landscape of SARS-CoV-2 genomic surveillance and data sharing. Nature genetics. 2022;54(4). doi:10.1038/s41588-022-01033-y