Bu raporda aşağıda yer alan başlıklar halinde COVID-19 ile ilgili en son veriler paylaşılmaktadır:

• Küresel Epidemiyolojik Durum
• Hastaneye ve yoğun bakım ünitelerine yatışlar
• SARS-CoV-2’nin önemli varyantları ve izlem altındaki varyantları
• DSÖ Bölgelerine Göre Genel Durum

KÜRESEL EPİDEMİYOLOJİK DURUM

20 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla veriler

Son 28 günlük dönemde (24 Temmuz - 20 Ağustos 2023), DSÖ'nün altı bölgesinden yaklaşık 1,5 milyon yeni COVİD-19 vakası ve 2000'den fazla ölüm rapor edilmiştir; önceki 28 gün ile karşılaştırıldığında (Şekil 1, Tablo 1) sırasıyla %63 artış ve %48 düşüş görülmüştür. 20 Ağustos 2023 itibarıyla dünya çapında 769 milyondan fazla doğrulanmış vaka ve 6,9 milyondan fazla ölüm rapor edilmiştir. Üç DSÖ bölgesi vaka sayısında artış bildirirken, iki bölge düşüş bildirmiştir. Dört DSÖ bölgesi ölüm sayısında azalma bildirirken, Doğu Akdeniz Bölgesi ölümlerde artış rapor etmiştir. Bu WEU baskısında, küresel rakamlara pandeminin başlangıcından 6 Ağustos 2023'e kadar Amerika Bölgesi'ndeki mevcut tüm verileri dahil etmiş olup bu Bölge ve Üye Ülkeler için 28 günlük karşılaştırmalar, raporlama dönemine ait veriler eksik olduğundan sunulmamıştır.

Ülkeler, COVID-19'a özgü raporlamayı durdurup solunum yolu hastalığı sürveyansını entegre ettikçe, DSÖ, başta etki verileri olmak üzere, COVID-19 epidemiyolojik durumunu izlemeye devam etmek için mevcut tüm kaynakları kullanacaktır. COVİD 19 büyük bir tehdit olmayı sürdürüyor ve DSÖ, Üye Ülkeleri yerleşik COVİD-19 altyapılarını kaldırmak yerine altyapılarını sürdürmeye davet etnektedir. Erken uyarı, sürveyans ve raporlamanın, varyant takibinin, erken klinik bakımın sağlanmasının, yüksek riskli gruplara aşı takviyelerinin uygulanmasının, havalandırmanın iyileştirilmesinin ve düzenli iletişimin sürdürülmesi büyük önem taşımaktadır.

Şu anda rapor edilen vakalar, küresel olarak test ve raporlamadaki azalma nedeniyle enfeksiyon oranlarını doğru bir şekilde temsil etmemektedir. Bu 28 günlük süre boyunca ülkelerin %44'ü (234 ülkeden 103'ü) DSÖ'ye en az bir vaka bildirmiş olup bu oran 2022'nin ortasından bu yana azalma eğilimi göstermektedir. Bu istatistiğin vakaların mevcut olduğu gerçek ülke sayısını yansıtmadığını belirtmek önemlidir. Ek olarak, önceki haftalara ait veriler, ülkeler tarafından bildirilen COVID-19 vakaları ve ölümlerdeki geriye dönük değişiklikleri içerecek şekilde sürekli olarak güncellenmektedir. Bu raporda sunulan veriler bu nedenle eksiktir ve bu sınırlamalar ışığında yorumlanmalıdır. Bazı ülkeler, yeni bildirilen vakalardaki artışlar ve daha da önemlisi hastaneye kaldırılan vakalardaki ve ölümlerdeki artışlar da dahil olmak üzere yüksek Covid-19 yükü bildirmektedir; ölüm vakalarındadki artışlar, testlerdeki azalma göz önüne alındığında daha güvenilir göstergeler olarak kabul edilmektedir.

DSÖ olarak Epidemiyolojik trendlerdeki değişiklikleri 28 günlük aralıklarla sunmaktayız. Ayrıştırılmış verilere, tam veri kümesinin indirilebildiği DSÖ COVID-19 web portalından  erişilebilir. SARS-CoV-2 PCR yüzde pozitifliğine ilişkin küresel ve ulusal veriler, Küresel Grip Programı tarafından sağlanan DSÖ'nün entegre kontrol panelinde mevcuttur. Son veriler, rapor veren ülkelerdeki SARS-CoV-2 PCR yüzde pozitiflik oranının ortalama %8 civarında olduğunu göstermektedir..

Şekil 1.  20 Ağustos 2023 (A) itibarıyla (6 Şubat-20 Ağustos 2023 (B)) DSÖ Bölgesi tarafından bildirilen COVID-19 vakaları ve küresel ölümler **

 

** Ek 1: Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

 Amerika Bölgesi verileri 6 Ağustos 2023 tarihine kadardır.

Bölgesel düzeyde, 28 günlük bir süre içinde yeni bildirilen vakaların sayısı, değerlendirilen beş DSÖ bölgesinin üçünde artmıştır: Vaka sayıları iki DSÖ bölgesi olan Afrika Bölgesi (-%84) ve Güneydoğu Asya Bölgesi’nde azalırken (-%45) Avrupa Bölgesi (+%11), Batı Pasifik Bölgesi (+%88) ve Doğu Pasifik Bölgesi (+%88) Akdeniz Bölgesi’nde (+%112) artmıştır. 28 günlük süre içinde yeni bildirilen ölümlerin sayısı dört bölgede azalmıştır: Yeni bildirilen ölümler ise Doğu Akdeniz Bölgesi'nde artarken (+%70) Afrika Bölgesi (-%75), Güneydoğu Asya Bölgesi (-%55), Avrupa Bölgesi (-%49) ve Batı Pasifik Bölgesi’nde (-%14) azalmıştır.

Ülke düzeyinde, 28 günlük süre içinde bildirilen en yüksek sayıda yeni vaka Güney Kore (1 286 028 yeni vaka; +%117), Avustralya (22 836 yeni vaka; -%53) ve Birleşik Krallık (21.866 yeni vaka; +%92), İtalya (19.777 yeni vaka; +%32) ve Singapur’dan (18.125 yeni vaka; -%40) gelmiştir. 28 günlük en yüksek yeni ölüm sayıları Güney Kore (398 yeni ölüm; %+100), Rusya Federasyonu (166 yeni ölüm; %-51), İtalya (165 yeni ölüm; %-9), Avustralya (148 yeni ölüm; %-58) ve Filipinler’den (136 yeni ölüm; %+386) rapor edilmiştir.

Tablo 1. 20 Ağustos 2023 itibarıyla DSÖ Bölgesi tarafından yeni bildirilen ve kümülatif doğrulanmış COVID 19 vakaları ve ölüm vakaları**

* Önceki yedi gün ile karşılaştırıldığında son yedi gün içinde yeni teyit edilen vaka/ölüm sayısındaki ve önceki 28 gün ile karşılaştırıldığında son 28 gündeki değişim yüzdesi.  

Amerika Bölgesi verileri 6 Ağustos 2023 tarihine kadar olup Bölgesel ve Küresel trendlerin yorumlanmasını etkileyecektir.

 NA mevcut olmadığını temsil eder

Amerika Bölgeleri 6 Ağustos 2023'ten bu yana COVID 19'a özel veri raporlamamıştır.

** Bkz. Ek 1: Veri, tablo ve şekil notları

 

COVID-19 ile ilgili en son veriler ve bilgiler için lütfen aşağıdaki adresleri ziyaret ediniz:

 

• DSÖ COVID-19 Web Portalı
• DSÖ COVID-19 Aylık Operasyonel Güncelleme ve Geçmişe Dönük Haftalık Epidemiyolojik Güncelleme
• DSÖ COVID-19 ayrıntılı sürveynas veri portalı
• DSÖ COVID-19 politika özetleri

 

Şekil 2.  20 Ağustos 2023 tarihi itibariyle önceki 28 günlük döneme kıyasla son 28 gün içinde doğrulanmış COVID-19 vakalarındaki yüzdelik değişim**

 

 Amerika Bölgesi verileri 6 Ağustos 2023 tarihine kadardır.

 

** Ek 1, veri, tablo ve şekil notlarına bakınız 

 

Şekil 3. 20 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla önceki 28 günlük döneme kıyasla son 28 gün içinde doğrulanmış COVID-19 ölüm vakalarındaki yüzdelik değişim**

 

** Ek 1: Veri, tablo ve şekil notlarına bakınız.

Hastaneye ve yoğun bakım ünitesine yatışları

Küresel düzeyde, analiz edilen 28 günlük dönemde (17 Temmuz - 13 Ağustos 2023), 234 ülkeden 27'si toplam 49.380 hastaneye yeni yatış bildirmiş ve 234 ülkeden 22'si DSÖ'ye toplam 646 yoğun bakım ünitesine (YBÜ) yeni kabuller (Şekil 4). Bu, önceki 28 güne (19 Haziran - 16 Temmuz 2023) kıyasla hastaneye yatışlarda ve yoğun bakım ünitesine kabullerde sırasıyla %21 artış ve %44 azalmayı temsil etmektedir. Diğer ülkelerden DSÖ'ye bildirilen verilerin bulunmamasının, bu ülkelerde COVİD 19 ile ilgili hastaneye yatışların olmadığı anlamına gelmediğini unutmayınız. Sunulan hastaneye yatış verileri başlangıç niteliğindedir ve yeni veriler elde edildikçe değişebilir. Ayrıca hastaneye yatış verileri raporlamada gecikmelere tabidir. Bu veriler aynı zamanda muhtemelen hem tesadüfi SARS-CoV-2 enfeksiyonu vakaları hem de COVID-19 hastalığı nedeniyle hastaneye kaldırılanları içermektedir.

Küresel olarak, son 28 gün içinde DSÖ'ye hastaneye yeni yatışlarla ilgili verileri en az bir kez bildiren 27 (%12) ülke arasında (Şekil 5), Avrupa Bölgesi en yüksek bildirimde bulunan ülke oranına sahiptir (16 ülke; %26), Bunu Güneydoğu Asya Bölgesi (iki ülke; %20), Batı Pasifik Bölgesi (üç ülke; %9), Amerika Bölgesi (dört ülke; %7), Doğu Akdeniz Bölgesi (bir ülke; %5) ve Afrika Bölgesi (bir ülke; %2) takip etmektedir. Dönem boyunca sürekli olarak yeni hastaneye yatış bildiren ülkelerin oranı %8 (19 ülke) olmuştur (Tablo 2).

DSÖ'ye sürekli olarak hastaneye yeni yatış bildiren 234 ülkeden 19'u arasında sekiz (%42) ülke, önceki 28 günlük döneme kıyasla son 28 gün içinde hastaneye yatışlarda %20 veya daha fazla bir artış kaydetmiştir: Bangladeş (1433'e karşı 340; +%321), İrlanda (1077'ye karşı 451; +%139), Yunanistan (1659'a karşı 817; +%103), Kırgızistan (10'a karşı altı; +%67), Amerika Birleşik Devletleri (37.721'e karşı 24.785; +%52), Malta (165'e karşı 109; +%51), Meksika (882'ye karşı 714; +%24) ve Hollanda (168'e karşı 137; +%23). En yüksek hastaneye yeni yatış sayıları Amerika Birleşik Devletleri'nden (37 721'e karşı 24 785; +%52), Malezya'dan (2743'e karşı 3418; -%20) ve Yunanistan'dan (1659'a karşı 817; +%103) bildirilmiştir.

Küresel olarak, son 28 gün içinde 22 (%9) ülke, yoğun bakım ünitesi yeni kabullerine ilişkin verileri DSÖ'ye en az bir kez bildirmiştir (Şekil 5). Bunlar arasında, Avrupa Bölgesi en yüksek raporlama yapan ülke oranına sahiptir (14 ülke; %23), bunu Batı Pasifik Bölgesi (beş ülke; %14), Güneydoğu Asya Bölgesi (bir ülke; %10) ve Amerika Bölgesi (iki ülke; %4) takip etmiştir. Afrika Bölgesi ve Doğu Akdeniz Bölgesi, dönem boyunca yoğun bakım ünitesi kabul verilerini raporlamamıştır. Dönem boyunca sürekli olarak YBÜ'ye yeni kabul bildiren ülkelerin oranı %7'(17 ülke) olmuştur (Tablo 2).

DSÖ'ye sürekli olarak YBÜ yeni kabullerini bildiren 17 ülke arasında altı (%35) ülke, önceki 28 günlük döneme kıyasla son 28 gün içinde YBÜ yeni kabullerinde %20 veya daha fazla bir artış göstermiştir: İrlanda (16'ya karşı altı; +%167), Malta (yediye karşı dört; +%75), Singapur (10'a karşı altı; +%67), Letonya (beşe karşı üç; +%67), Yunanistan (27'ye karşı 17; +%59) ve Hollanda (12'ye karşı 10; +%20). En yüksek sayıda yoğun bakım ünitesine yeni kabul Brezilya (375'e karşı 627; -%40), Avustralya (82'ye karşı 148; -%45) ve İtalya'dan (57'ye karşı 61; -%7) bildirilmiştir.

(ii) Burada kullanıldığı şekliyle "Sürekli", ardı ardına sekiz hafta boyunca (raporlama ve karşılaştırma dönemi için) yeni hastaneye yatışlar ve yoğun bakım ünitesine kabuller için veri sunan ülkeleri ifade eder.

Tablo 2. Son 28 günde (yüzdelik değişimle birlikte) DSÖ Bölgesine Göre  Hastaneye Yatış ve Yoğun Bakım Ünitesi Yeni Kabulleri (17 Temmuz 2023 – 13 Ağustos 2023 ile 19 Haziran 2023 – 16 Temmuz 2023 tarihlerinin karşılaştırılması)

 

 

* İki dönemi karşılaştırabilmek için sadece her iki dönemde de (son ve önceki 28 gün) sürekli olarak  bildirim yapan ülkeler tabloya dahil edilmiştir.

** N/A mevcut olmadığını temsil eder

 

Şekil 4. 6 Ağustos 2023 itibarıyla DSÖ'ye haftalık olarak bildirilen COVID-19 vakaları, ölümler, hastaneye ve yoğun bakım ünitesine yatışlar

 

 

Not: Son haftalar raporlama gecikmelerine tabidir ve düşüş eğilimi olarak yorumlanmamalıdır. Grafiğe dahil edilen vakalar yalnızca sırasıyla hastaneye yatış veya yoğun bakım ünitesine yatış bildiren ülkelerdendir.

 

Kaynak: DSÖ Ayrıntılı Sürveyans Web portalı

 

Şekil 5. Hastaneye ve yoğun bakım ünitesine yeni yatışlarını bildiren ülkelerin haftalık oranı: Epidemiyolojik 1’inci hafta 2020 – 32’nci hafta 2023

 

Not: Son haftalar raporlama gecikmelerine tabidir ve düşüş eğilimi olarak yorumlanmamalıdır.

 

İzlem altında olan ve önemli  SARS-CoV-2 varyantları

 

Coğrafi yayılım ve prevelans

Küresel olarak, 24 Temmuz - 20 Ağustos 2023 (28 gün) arasında 11.310 SARS-CoV-2 dizisi GISAID aracılığıyla paylaşılmıştır. Bu, önceki 28 günlük dönemde (26 Haziran - 23 Temmuz 2023) paylaşılan 34.064 SARS-CoV-2 dizisiyle karşılaştırıldığında bir düşüştür. Bu durum, sekans sayısının GISAID'de sürekli olarak geriye dönük olarak güncellenmesi ve Mayıs 2023'ten bu yana sekansların sunulmasındaki düşüş bağlamında, COVID-19 için PHEIC'in sonlandırılmasıyla aynı zamana denk gelmesi nedeniyle dikkatle yorumlanmalıdır.

DSÖ şu anda aşağıdakiler dahil birkaç SARS-CoV-2 varyantını izlemektedir:

• Önemli varyantların ikisi (VOI'ler); XBB.1.5, XBB.1.16 ve EG.5

• İzleme altındaki altı varyant (VUM'lar) ve bunların soyları; BA.2.75, BA.2.86, CH.1.1, XBB, XBB.1.9.1, XBB.1.9.2 ve XBB.2.3

BA.2.86, 17 Ağustos 2023'te izlenmekte olan yeni bir varyant olarak belirlenmiştir. 23 Ağustos 2023 (17:00 CET) itibarıyla, beş ülkeden (üçü Avrupa Bölgesi'nde, üçü Avrupa Bölgesi'nde, biri Afrika Bölgesi'nden, biri Amerika Bölgesi'nden) GISAID'e yüklenmiştir (Tablo 3). Dokuz BA.2.86 vakasının epidemiyolojik bağlantısı yoktur ve yalnızca bir vakanın BA.2.86'nın rapor edilmediği bir DSÖ Bölgesi ülkesiyle (Batı Pasifik Bölgesi) ilgili olarak seyahat geçmişi bulunmaktadır.

BA.2.86 ile tespit edilen vakalardan bugüne kadar DSÖ'ye herhangi bir ölüm bildirilmemiştir. Ayrıca bir ülke (İsviçre) atık su örneklerinde BA.2.86'nın tespit edildiğini bildirmiştir. BA.2.86 mutasyonlarının potansiyel etkisi şu anda bilinmemektedir ve şu anda dikkatli bir değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. DSÖ, virüs dolaşımda olmaya ve gelişmeye devam ettikçe SARS CoV-2 varyantlarının gelişmiş sürveyansı, dizilenmesi ve raporlanması yönünde çağrılarını sürüdürmektedir.

Dünya çapında XBB.1.16 ve EG.5 en yaygın VOI'lerdir ve sırasıyla 106 ve 53 ülkeden rapor edilmiştir. Epidemiyolojik 31. haftada (31 Temmuz - 6 Ağustos 2023), XBB.1.16 ve EG.5 sekansların %23,9'unu ve %23,8'ini oluştururken, 27’nci haftada (3 - 9 Temmuz 2023) sırasıyla %23,0 ve %21,7 olmuştur ( Tablo 3).

XBB'de çığır açan enfeksiyona sahip 24 kişiden elde edilen verileri kullanan yeni bir çalışma, EG.5'in XBB.1.5 ile benzer nötralizasyon kaçış özelliklerine sahip olduğunu göstermiştir. (iii) EG.5'e ilişkin ek bilgi, 9 Ağustos 2023'te yayınlanan İlk Risk Değerlendirmesinde bulunabilir.

 Dünya çapında toplam 123 ülkeden rapor edilen XBB.1.5, 27. haftadaki sekansların %12,6'sına kıyasla 31’inci haftadaki sekansların %10,0'ını oluşturarak düşüş eğilimi göstermektedir (Tablo 3).

Tablo 3, VOI'leri ve VUM'ları rapor eden ülkelerin sayısını ve bunların 27’nci haftadan 31’inci haftaya kadar yaygınlığını göstermektedir. Artan eğilimler gösteren VOI ve VUM'lar turuncu renkle vurgulanmıştır, sabit kalanlar mavi renkle vurgulanmış olup azalan trendler yeşil renkle vurgulanmıştır.

Son beş hafta boyunca, VUM'lar arasında BA.2.75 ve XBB.1.9.1 yaygınlık açısından azalma eğilimleri gösterirken, diğer VUM'lar aynı raporlama döneminde sabit eğilimler göstermiştir (Tablo 3)

Tablo 2. 2023 yılının 27’nci haftasından 31’inci haftasına kadarki dönemde SARS-CoV-2 VOI ve VUM'lerin haftalık prevalansı

Varyantların ortaya çıkışından bu yana bildirilen ülkelerin ve dizilerin sayılarını göstermektedir.                                                                                                                                                              

* Tablonun herhangi bir yerinde ayrı ayrı belirtilenler dışında, altsoyları içerir. Örneğin XBB.1.5, XBB.1.16, EG.5, XBB.1.9.1, XBB.1.9.2, and XBB.2.3’ü içermez.                                         + Diğerleri tanımı altında VOI, VUM'lar, BA.1*, BA.2*, BA.3*, BA.4*, BA.5* hariç diğer dolaşımdaki altsoylar yer almaktadır. Varyantların gecikmesi veya geriye dönük atanması nedeniyle “Diğer” kategorisinin yaygınlığı yorumlanırken dikkatli olunmalıdır.ⱡ Dizilerin çok az sayıda olması nedeniyle BA.2.86'nın prevalansı hesaplanamamaktadır.

Ek kaynaklar:

• Tracking SARS-CoV-2 Variants

• WHO statement on updated tracking system on SARS-CoV-2 variants of concern and variants of interest

• WHO XBB.1.5 Updated Risk Assessment, 20 June 2023

• WHO XBB.1.16 Updated Risk Assessment, 5 June 2023

• WHO EG.5 Initial Risk Evaluation, 9 August 2023

DSÖ BÖLGELERİNE GÖRE DURUM

 Epidemiyolojik Hafta ( 24 Temmuz- 20 Ağustos 2023)

 

Afrika Bölgesi

Afrika Bölgesi, önceki 28 günlük döneme kıyasla %84 düşüşle 600'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 50 ülkeden ikisi (%4) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiştir: Etiyopya (45'e karşı 26 yeni vaka; +%73) ve Senegal (altıya karşı beş yeni vaka; +%20) . En yüksek sayıda yeni vaka Mauritius (390 yeni vaka; 100.000'de 30,7 yeni vaka; -%33), Cabo Verde (58 yeni vaka; 100.000 başına 10,4 yeni vaka; -%59) ve Botswana'dan (53 yeni vaka yeni vakalar; 100.000 başına 2,3 yeni vaka; -%46) bildirilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı önceki 28 günlük döneme göre yüzde 75 azalırken, 4 yeni ölüm bildirilmiştir. Yeni ölümler Zimbabve (iki yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%50), Botsvana (bir yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%50) ve Yeşil Burun Adaları’ndan (bir yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; önceki 28 günlük dönemde hiç ölüm bildirilmedi) rapor edilmiştir.

DSÖ Afrika Bölge Ofisi: https://www.afro.who.int/health-topics/coronavirus-covid-19

 

Amerika Bölgesi

Bu WEU baskısında, küresel rakamlara pandeminin başlangıcından 6 Ağustos 2023'e kadar Amerika Bölgesi'ndeki mevcut tüm verileri dahil edilmiştir. Ancak bu Bölge ve Üye Ülkeler için 28 günlük karşılaştırmalar, raporlama dönemine ait veriler eksik olduğundan sunulmamıştır.

 

Doğu Akdeniz Bölgesi

Doğu Akdeniz Bölgesi, önceki 28 günlük döneme kıyasla %112 artışla 3000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 22 ülkeden üçü (%14) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiştir: Kuveyt (70'e karşı 37 yeni vaka; +%89), İran (640'a karşı 414 yeni vaka; +%55) ve Fas (149'a karşı 109 yeni vaka; +%37). En yüksek sayıda yeni vaka Lübnan (1352 yeni vaka; 100.000'de 19,8 yeni vaka; önceki 28 günlük dönemde hiç vaka bildirilmedi), Afganistan (823 yeni vaka; 100.000'de 2,1 yeni vaka; -%6) ve İran’dan (640 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; +%55) rapor edilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı önceki 28 günlük döneme göre yüzde 70 artmıştır ve 34 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm İran (15 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; %+7), Lübnan (11 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; herhangi bir ölüm bildirilmedi) önceki 28 günlük dönem) ve Afganistan’dan (sekiz yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%33) rapor edilmiştir.

DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Ofisi: http://www.emro.who.int/health-topics/corona-virus/index.html

Avrupa Bölgesi

Avrupa Bölgesi, önceki 28 günlük döneme kıyasla %11 artışla 85.000'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 61 ülkeden 15'i (%25) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Belçika (2081'e karşı 758 yeni vaka; +%175), İrlanda'da (2122'ye karşı 775 yeni vakalar +%174) ve Çekya’da (657'ye karşı 267 yeni vaka; +%146) gözlemlenmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Birleşik Krallık (21.866 yeni vaka; 100.000 başına 32,2 yeni vaka; +%92), İtalya (19.777 yeni vaka; 100.000 başına 33,2 yeni vaka; +%32) ve Rusya Federasyonu’ndan (12.043 yeni vaka; 100.000'de 8,3 yeni vaka; -%32) rapor edilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı önceki 28 günlük döneme göre yüzde 49 azalarak 699 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm Rusya Federasyonu (166 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%51), İtalya (165 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%9) ve Portekiz’den (81 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%26) bildirilmiştir.

 

DSÖ Avrupa Bölge Ofisi: https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19.

 

Güneydoğu Asya Bölgesi

Güneydoğu Asya Bölgesi, önceki 28 günlük döneme kıyasla %45 düşüşle 4.300'den fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 10 ülkeden ikisi (%20) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Nepal (38'e karşı 12 yeni vaka; +%217) ve Maldivler'de (yediye karşı dört yeni vakaya kıyasla %+75) gözlemlenmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Tayland (1.366 yeni vaka; 100.000'de 2.0 yeni vaka; -%58), Hindistan (1.335 yeni vaka; 100.000 başına <1 yeni vaka; +%2) ve Bangladeş'ten (1.188 yeni vaka; 100.000'de <1 yeni vaka; -%31) rapor edilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı önceki 28 günlük döneme göre yüzde 55 azalmış ve 68 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek sayıda yeni ölüm Tayland (35 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%61), Endonezya (13 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%66) ve Hindistan'dan (10 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%17) rapor edilmiştir.

 

DSÖ Güney Doğu Asya Bölge Ofisi: https://www.who.int/southeastasia/outbreaks-and-emergencies/novel-coronavirus-2019.

 

Batı Pasifik Bölgesi

Batı Pasifik Bölgesi, önceki 28 günlük döneme kıyasla %88 artışla bir milyondan fazla yeni vaka bildirmiştir. Verilerin mevcut olduğu 35 ülkeden beşi (%14) yeni vakalarda %20 veya daha fazla artış bildirmiş olup en yüksek orantılı artışlar Niue'de (dokuz ve iki yeni vaka; +%350), Mikronezya Federal Devletleri (58'e karşı 13 yeni vaka; +%346) ve Kiribati’de (üçe karşı bir yeni vaka; +%200) gözlemlenmiştir. En yüksek sayıda yeni vaka Güney Kore (1.286.028 yeni vaka; 100.000 başına 2508,4 yeni vaka; +%117), Avustralya (22.836 yeni vaka; 100.000 başına 89,6 yeni vaka; -%53) ve Singapur’dan (18.125 yeni vaka; 100.000 başına 309,8 yeni vaka; -%40) rapor edilmiştir.

Bölge'de 28 günlük yeni ölüm sayısı önceki 28 günlük döneme göre yüzde 14 azalarak 856 yeni ölüm bildirilmiştir. En yüksek yeni ölüm sayıları Güney Kore (398 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%100), Avustralya (148 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; -%58) ve Filipinler’den (136 yeni ölüm; 100.000'de <1 yeni ölüm; +%386) rapor edilmiştir.

 DSÖ Batı Pasifik Bölge Ofisi: https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19

 

Ek 1. Veri, tablo ve şekil notları

 Sunulan veriler, ülkelerden/bölgelerden DSÖ'ye bildirilen, büyük ölçüde DSÖ vaka tanımlarına ve sürveyans klavuzuna dayanan resmi laboratuvar onaylı COVID-19 vaka ve ölümlerine dayanmaktadır. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişikliğe tabidir; ve bu verileri yorumlarken, gerçek vaka ve ölüm oranı insidansının olduğundan düşük tahmin edilmesi ve bu verileri küresel düzeyde yansıtmada değişken gecikmeler gibi, sunulan sayıları etkileyen birkaç faktör nedeniyle dikkatli olunmalıdır. Vaka tespiti, dahil etme kriterleri, test stratejileri, raporlama uygulamaları ve veri kesme ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler arasında farklılık göstermektedir. Az sayıda ülke/bölge, şüpheli ve laboratuvar onaylı vakaları birlikte rapor etmektedir. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenmektedir.

 

epi-data-support@who.int adresine e-posta gönderilerek yapılan geçmiş veri düzenlemesinin bir kaydı talep edilebilmektedir. Talep ederken lütfen ilgilendiğiniz ülke (ler)i, süreyi ve talep / kullanım amacını belirtiniz. Önceki durum raporları düzenlenmeyecektir; en güncel veriler için https://covid19.who.int/ adresine bakınız. Ülkeler, bölgeler ve alanlar ve DSÖ Bölgeleri (önceki sayılarda rapor edilmiştir) tarafından son yedi gün içinde bildirilen doğrulanmış COVID-19 vakaları ve ölümleri  “https://covid19.who.int/table” adresinde mevcuttur.

Ülkeler', benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, alanları veya diğer yargı yetkilerini ifade edebilmektedir. Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık sınır çizgilerini temsil etmektedir. Ülkeler, bölgeler ve alanlar, DSÖ yönetim bölgesi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerin veya üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, DSÖ tarafından onaylandığını veya söz konusu https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19---14-september-2022benzer nitelikteki diğer ürünlerin yerine önerildiğini ima etmemektedir. Hatalar ve eksiklikler hariç olmak üzere, tescilli ürünlerin isimleri, baş harfleri büyük olacak şekilde ayırt edilmektedir.

 

Kuzey Kore’deki COVID-19 salgınına ilişkin güncellemeler, laboratuvar tarafından doğrulanmış COVID 19 vakalarının sayısı bildirilmediğinden bu rapora dahil edilmemiştir.

Ek 2.  SARS-CoV-2 varyantlarının değerlendirilmesi ve sınıflandırılması

DSÖ, ulusal makamlar, kurumlar ve araştırmacılarla işbirliği içinde, SARSCoV-2 varyantlarının bulaşmayı veya hastalık özelliklerini değiştirip değiştirmediğini veya hastalığın yayılmasını kontrol etmek için uygulanan aşıların, terapötiklerin, teşhislerin veya halk sağlığı ve sosyal önlemlerin (PHSM) etkinliğini etkileyip etkilemediğini rutin olarak değerlendirmektedir. Potansiyel endişe verici varyantları (VOC'ler), önemli varyantları (VOI'ler) veya izleme altındaki varyantları (VUM'ler), küresel halk sağlığına yönelik risk temelinde düzenli olarak değerlendirilir.

Varyantların sınıflandırmaları, dolaşımdaki varyantların sürekli gelişimini ve bunların değişen epidemiyolojisini yansıtmak için gerektiğinde revize edilecektir. Varyant sınıflandırması için kriterler ve şu anda dolaşımda olan ve daha önce dolaşımda olan VOC'ler, VOI'ler ve VUM'ların listeleri, DSÖ SARS-CoV-2 varyantlarını İzleme web sitesinde mevcuttur. Ulusal makamlar başka varyantları belirlemeyi seçebilir ve yeni ortaya çıkan varyantları ve bunların etkilerini araştırmak ve raporlamak için şiddetle teşvik edilir.

DSÖ, yaygınlık ve viral özelliklerdeki değişiklikleri izlemek için VOC'lerin soyundan gelenler de dahil olmak üzere SARS-CoV-2 varyantlarını izlemeye devam etmektedir. Omicron soyundan gelen soyların dolaşımını açıklayan mevcut eğilimler, COVID-19 sürveyans sistemlerinin sınırlamaları dikkate alınarak yorumlanmalıdır. Bunlar, ülkeler arasındaki dizileme kapasitesi ve örnekleme stratejilerindeki farklılıkları, örnekleme stratejilerinde zaman içinde meydana gelen değişiklikleri, ülkeler tarafından yürütülen testlerde ve paylaşılan dizilerdeki azalmaları ve dizi verilerinin GISAID'e yüklenmesindeki gecikmeleri içermektedir. (1)

 

Kaynaklar:

 

1. Chen Z, Azman AS, Chen X, et al. Global landscape of SARS-CoV-2 genomic surveillance and data sharing. Nature genetics. 2022;54(4). doi:10.1038/s41588-022-01033-y