23 Kasım 2023

Durumun tanımı

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Ekim 2023 ortasından bu yana Çin'in kuzeyindeki çocuklarda solunum yolu hastalıklarında artış olduğunu gösteren Çin gözetim sürveyans sisteminden elde edilen verileri izlemektedir.

Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, 13 Kasım 2023 tarihinde düzenlediği bir basın toplantısında, ağırlıklı olarak çocukları etkileyen solunum yolu hastalıklarının görülme sıklığında ülke çapında bir artış olduğunu bildirmiştir. Çinli yetkililer bu artışı COVID-19 kısıtlamalarının kaldırılmasına ve soğuk mevsimin gelmesine ve influenza, Mycoplasma pneumoniae, respiratuar sinsityal virüs (RSV) ve şiddetli akut solunum sendromu koronavirüs 2 (SARS-CoV-2) gibi bilinen patojenlerin dolaşımda olmasına bağlamıştır. Mikoplazma pnömonisi ve RSV'nin çocukları yetişkinlerden daha fazla etkilediği bilinmektedir.

22 Kasım 2023'te DSÖ, Pekin, Liaoning ve Çin'deki diğer yerlerdeki çocuk hastanelerinde teşhis edilmemiş zatürre kümeleri hakkında medya ve ProMED raporlarını tespit etmiştir. Uluslararası Sağlık Tüzüğü mekanizması aracılığıyla DSÖ, Çin'den ek epidemiyolojik ve klinik bilgilerin yanı sıra bildirilen bu vakalardan elde edilen laboratuvar sonuçlarını ve dolaşımdaki solunum patojenlerinde son eğilimlerle ilgili verileri sağlamak için resmi bir talepte bulunmuştur. Temel amaç, Pekin ve Liaoning'de basında çıkan haberlerde atıfta bulunulduğu gibi "teşhis edilmemiş pnömoni kümeleri" olup olmadığını ve eğer öyleyse bunların ayrı olaylar mı yoksa toplumdaki solunum yolu hastalıklarındaki bilinen genel artışın bir parçası mı olduğunu belirlemekti. DSÖ ayrıca ek bilgi için klinik ağlar aracılığıyla iletişime geçmiştir.

23 Kasım'da DSÖ, Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi ve Pekin Çocuk Hastanesi'nden Çinli sağlık yetkilileriyle, Ulusal Sağlık Komisyonu ve Ulusal Hastalık Kontrol ve Önleme İdaresi'nin kolaylaştırıcılığında bir telekonferans gerçekleştirmiş ve talep edilen veriler temin edilmiştir; bu veriler, Mayıs ayından bu yana Mycoplasma pneumoniae pnömonisi ve Ekim ayından bu yana RSV, adenovirüs ve influenza virüsü nedeniyle çocukların ayakta tedavi konsültasyonlarında ve hastaneye yatışlarında bir artış olduğunu göstermektedir. Bu artışların bazıları sezonda tarihsel olarak yaşanandan daha erkendir, ancak diğer ülkelerde de benzer şekilde yaşandığı gibi COVID-19 kısıtlamalarının kaldırılması göz önüne alındığında beklenmedik değildir. Çin sağlık yetkilileri tarafından hastalık tablosunda herhangi bir değişiklik bildirilmemiştir. Çinli yetkililer, Pekin ve Liaoning de dahil olmak üzere herhangi bir olağandışı veya yeni patojen veya olağandışı klinik tablo tespit edilmediğini, yalnızca bilinen birden fazla patojene bağlı solunum yolu hastalıklarında yukarıda belirtilen genel artışın görüldüğünü bildirmiştir. Yetkililer ayrıca solunum yolu hastalıklarındaki artışın hastane kapasitelerini aşan hasta yüküyle sonuçlanmadığını belirtmiştir.

Çinli yetkililer, Ekim ayının ortasından bu yana, ilk kez Mycoplasma pneumoniae de dahil olmak üzere geniş bir virüs ve bakteri yelpazesini kapsayan solunum yolu hastalıkları için gelişmiş ayakta ve yatan hasta gözetiminin uygulandığını bildirmiştir. Bu uygulama, mevcut solunum yolu gözetim mekanizmalarını tamamlayıcı niteliktedir ve çocuklarda solunum yolu hastalıklarının tespit ve bildiriminde gözlenen artışa katkıda bulunmuş olabilir.

Halk Sağlığı Riski

Ekim ayının ortasından bu yana Çinli yetkililer, sağlık tesislerinde ve kamusal alanlarda hastalık sürveyansının artırmanın yanı sıra, sağlık sisteminin hastaları yönetme kapasitesini güçlendirme ihtiyacını da vurgulamaktadır. Çin'in influenza, influenza benzeri hastalık (ILI), RSV ve SARS-CoV-2, pnömoni ve diğer şiddetli akut solunum yolu enfeksiyonları (SARI) trendleri hakkında bilgi toplamak için sistemleri mevcuttur ve influenza tespitlerini Küresel İnfluenza Sürveyans ve Yanıt Sistemi (GISRS) gibi platformlara bildirmektedir. GISRS, DSÖ tarafından yönetilmekte ve insan gribinin uluslararası virolojik ve epidemiyolojik sürveyansı için kullanılmaktadır.

DSÖ durumu yakından takip etmektedir ve Çin'deki ulusal makamlarla yakın temas halindedir. DSÖ, gerektiğinde güncellemeler sağlamaya devam edecektir.

DSÖ Risk Değerlendirmesi

Mevcut solunum yolu hastalığı salgınında, bildirilen semptomlar çeşitli solunum yolu hastalıklarında ortaktır ve şu an itibariyle, Çin sürveyans ve hastane sistemleri klinik belirtilerin dolaşımdaki bilinen patojenlerden kaynaklandığını bildirmektedir. Mycoplasma pneumoniae yaygın bir solunum yolu patojenidir ve pediatrik pnömoninin yaygın bir nedenidir ve antibiyotiklerle kolayca tedavi edilir.

Çin'de grip benzeri hastalık (ILI) ve şiddetli akut solunum yolu enfeksiyonları (SARI) sentinel sürveyans sistemi bulunmaktadır. Ekim ayının ortasından bu yana Çin, Mycoplasma pneumoniae dahil olmak üzere geniş bir solunum yolu virüsleri ve bakterileri yelpazesini kapsayan solunum yolu hastalıkları için gelişmiş sürveyans sistemleri uygulamaktadır.

Çocuklarda bildirilen bu solunum yolu hastalığı vakalarının genel riskini tam olarak karakterize etmek için sınırlı ayrıntılı bilgi mevcuttur. Bununla birlikte, kış mevsiminin gelmesi nedeniyle solunum yolu hastalıklarında artış eğilimi beklenmektedir; solunum yolu virüslerinin birlikte dolaşımı sağlık tesisleri üzerindeki yükü artırabilir.

DSÖ'nün FluNet'ine bildirilen ve Çin'deki Ulusal İnfluenza Merkezi tarafından yayınlanan sürveyans verilerine göre, ILI yılın bu zamanı için normal seviyelerin üzerinde olup kuzey eyaletlerinde artan eğilim gözlenmiştir. İnfluenzayla ilgili ağırlıklı olarak A(H3N2) ve B/Victoria soyu virüsler tespit edilmiştir.

DSÖ Tavsiyesi

Mevcut bilgilere dayanarak DSÖ, Çin'deki insanların solunum yolu hastalığı riskini azaltmak için uygun şekilde influenza, COVID-19 ve diğer solunum yolu patojenlerine karşı önerilen aşıları; hasta olan insanlardan uzak durmayı; hasta olduğunda evde kalmayı; gerektiğinde test yaptırmayı ve tıbbi yardım almayı; uygun şekilde maske takmayı; iyi havalandırma sağlamayı ve düzenli el yıkamayı içeren önlemleri almasını önermektedir.

DSÖ, Çin'e seyahat edenler için herhangi bir özel önlem önermemektedir. Genel olarak, kişiler mümkünse solunum yolu hastalığını düşündüren semptomlar yaşarken seyahat etmekten kaçınmalıdır; seyahat sırasında veya sonrasında semptomlar görülmesi durumunda, yolcuların tıbbi yardım almaları ve seyahat geçmişlerini sağlık hizmeti sağlayıcılarıyla paylaşmaları teşvik edilmektedir.

DSÖ, bu olayla ilgili mevcut bilgilere dayanarak herhangi bir seyahat veya ticaret kısıtlamasının uygulanmasını tavsiye etmemektedir.

Ayrıntılı bilgi için aşağıdaki bağlantılara bakınız:

• ProMed article. Undiagnosed pneumonia – China: Promed Post - ProMED-mail (promedmail.org)
• WHO statement on reported clusters of respiratory illness in children in northern China: WHO statement on reported clusters of respiratory illness in children in northern China
• Data and commentary from Press Conference of National Health Commission, 13 Nov 2023  http://www.nhc.gov.cn/xcs/s3574/202311/0807e750e6cc4a81a22b6d881913cf5d.shtml
• Data on SARS-CoV-2 and influenza from China https://www.chinacdc.cn/jkzt/crb/zl/szkb_11803/jszl_13141/202311/t20231110_270578.html