Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı bu belgeyi, Hac amacıyla Suudi Arabistan'a seyahat eden veya 2024 yılı boyunca Hac bölgelerinde çalışan mevsimlik işçiler için sağlık gerekliliklerini ve tavsiyelerini ele almak üzere yayınlamaktadır.

1 Gerekli Aşılar.

 

	Aşı	Hedef Grup	Hedef Ülkeler	Onaylı Aşı
1	Meningokok   menenjiti	Hac için veya Hac bölgelerinde mevsimlik çalışmak icin gelen 1 yaş ve üzeri tüm bireyler.	Tüm ülkeler	Kuadrivalan (ACYW) Polisakkarit Aşı, varistan 10 gün önce ve 3 yılı geçmemelidir. Kuadrivalan (ACYW) Konjuge (2) Aşı son 5 yıl içinde ve varıştan en az 10 gün önce. Hacıların geldiği ülkenin sağlık yetkilileri aşıların gerekli geçerlilik süresi içinde yapılmasını sağlamalı ve aşı sertifikasında aşı türünün ve tarihinin açıkva gösterildiğinden emin olmalıdır. Aşı sertifikasında belirtilmemişse sadece 3 yıl geçerli kabul edilecektir.
2	Poliomyelit	Tüm gezginler	WPV1 vakalarını veya CVDPV1 (Ek 1- Tablo 1) bildiren devletler	En az bir doz bivalan oral polio aşısı (bOPV) veya inaktive polio aşısı (IPV) 2
3	Poliomyelit	Tüm gezginiler	CVDPV2 pozitif Veya (AFP) vakalan (Ek 1-Tablo 2) bildiren devletler	En az bir doz (IPV) (3) eğer  (IPV) yoksa, en az bir doz oral polio aşısı (OPV) (4) ile aşılama kabul edilir.
4	Sarı Humma	9 ayın dzerindeki tüm yolcular	Sarı Humma bulaşma riski taşıyan ülkeler ve bölgeler (Ek2)	Sarthumma aşı sertifikası, aşılamadan 10 gün sonar başlayarak  ömür boyu geçerlidir.

 

(1)Mekke (KutsalSehir), Medine,Cidde veTaif

(2)Mevcut kanıtlar ,konjuge aşıların 55 yaş ve üstü için güvenilir ve etkin olduğunu göstermektedir.

(3)(BOPV) veya (IPV) dozunun varıştan önceki 12ay içinde ya da varıştan en az 4 hafta önce uygulanması tavsiye edilir.

(4) (OPV) dozunun varıştan önceki önceki 6 ay içinde yapılmış  ve varıştan en az 4 hafta önce uygulanması tavsiye edilir.

 

2   Tavsiye Edilen  Aşılar.

 

	Aşı	Hedef Grup	Hedef Ülkeler	Onaylı Aşı
	SARS-COV-2 (COVID-19)	Hac yapmak veya hacca katılmak isteyen 12 yaş ve üzeri tüm yolcular.	Tüm devletler	https://www.moh.gov.sa/en/HealthAwareness/Pilgrims_Health/Approved-Vaccines/Pages/Outside-the-Kingdom.aspx
	Poliomyelit	Tüm gezginler	Çevresel yerleşim yerleri örneklerinde  cVDPV2 için yapılan tahlilllerin sonucu  pozitif çıkan bildirim yapan ülkeler (Ek 1- Tablo 3)	En az bir doz (IPV)5, eğer (IPV) yoksa , en az bir doz oral polio aşısıyla (OPV)6 aşılanmış olmak tavsiye edilir
	Mevsimsel Grip	Hac, mevsimlik işçi olarak veya diger amaçlarla Hac bölgelerine gelen yolcular özellikle hamile kadınlar, 5 yaşından küçük çocuklar, yaşlılar, kronik tıbbi rahatsızlıkları olan bireyler (kronik kalp, akciger, böbrek gibi), metabolik, nörogelişimsel, karaciğer veya hematolojik hastalıklar) ve immünosupresif koşulları olan bireyler (HIV/AIDS, kemoterapi veya steroid alan veya malignite).	Tüm ülkeler	Mevsimsel Grip aşısı

 

3 Giriş Noktalarında Sağlık İdaresi Tarafından Alınan Önleyici Tedbirler

 

	Hastalık	Hedef Ülkeler	Onaylı Aşı
	SARS-COV-2 (COVID-19)	Tüm Ülkeler	Aşağıdaki bağlantıda (https://covid19.cdc.gov.sa/) çevrimici olarak bulunan Halk Sağlığı Kurumu_ tarafindan gerekli görülen yerel önleyici düzenlemelere ve prosedürlere uyumlu olmalı. Söz konusu yönetmelikler sürekli olarak güncellenmektedir.
	Meningokokal Menenjit	Meningokokal menenjit salgınının sık görüldüğü ülkeler, menenjit salgını açısından risk altındaki ülkeler ve N. menenjitlerin aşı dışı gruplarının salgınlarının görüldüğü ülkeler (Ek 3)	Gerekli görülmesi halinde giriş noktalarında profilaktik antibiyotik uygulayınız.
	Poliomyelit	Yaş ve aşı durumuna bakılmaksızın WPV1 veya cVDPV1 vakalarını bildiren Devletler (Ek 1-Tablo 1).	Suudi Arabistan'a giriş noktalarında bir doz bivalan oral çocuk felci aşısı (bOPV) uygulayınız.
	San Humma	Sarıhummadan etkilenen ülkelerden gelen uçaklar, gemiler ve diğer ulaşım araçları (Ek 2)	Dezenfeksiyonun DSÖ tarafından önerilen yöntemlere uygun olarak uygulandığını gösteren geçerli sertifika. Serbest Pratika verilmesinin şartı olarak denetime tabi tutulabilirler.
	Zika Virüsü Hastalığı ve Dang Ateşi	Zika virüsü ve/veya Dang hummasından etkilenen ülkelerden gelen uçaklar, gemiler ve diğer ulaşım araçları (Ek 4)	Dezenfeksiyonun DSÖ tarafından önerilen yöntemlere uygun olarak uygulandığını gösteren geçerli sertifika. Serbest Pratika verilmesinin şartı olarak denetime tabi tutulabilirler.

 

(5) (IPV) dozunun son 12 ay içinde alınması ve varıştan en az 4 hafta önce uygulanması tavsiye edilir.

(6) (OPV) dozunun son 6 ay içinde alınması ve varıştan en az 4 hafta önce uygulanması tavsiye edilir.

 

4 Genel Sağlık Önerileri.

 

4.1 Fiziksel Kabiliyet, Kronik Hastalıklar ve Sağlık Eğitimi

 

Sağlık Bakanlığı, hacıların geldiği ülkelerindeki yetkililerin, hacıların fiziksel kabiliyetlerini etkileyen tıbbi durumlardan muaf olduklarını dikkate almalarını tavsiye etmektedir; bu, hacıların Hac ibadetini yerine getirmesini sıklıkla engelleyen aşağıdaki hastalıkları da içermektedir:

 

- Hemodiyaliz gerektiren ileri böbrek yetmezliği veya periton diyalizi hastalıkları.

- İstirahatte veya minimal fiziksel eforla ortaya çıkan semptomların ortaya çıktığı ilerlemiş  

  kalp yetmezliği.

- Sürekli veya aralıklı oksijen kullanımını gerektiren kronik akciğer hastalıkları.

- Karaciğer yetmezliği semptomlarının (asit, oryantasyon bozukluğu veya konfüzyon, varis

  kanaması) eşlik ettiği ilerlemiş karaciğer sirozu.

- Algılamayı veya bilişi bozan veya ileri derecede motor becerilerin engelliliğine neden olan  

  ileri nörolojik hastalıklar.

- Yaşlılığa bağlı demans.

 

Kronik hastalıkları olan hacıların, sağlık durumlarına ilişkin belgeleri yanlarında bulundurmaları, reçeteli ilaçları bol miktarda bulundurmaları ve bu ilaçların orijinal ambalajlarında olduğundan emin olmaları tavsiye edilir.

 

Hacıların aşıyla önlenebilir hastalıklara karşı aşı durumlarını güncellemeleri önerilir. Bunlara Difteri, Tetanoz, Boğmaca, Çocuk Felci, Kızamık, Suçiçeği ve Kabakulak'a karşı aşılar dahildir.

 

 4.2 Akut Solunum Yolu Enfeksiyonları

 

Hac, mevsimlik işçi olarak veya diğer amaçlarla Hac bölgelerine gelen tüm yolcuların aşağıdakilere uyması tavsiye edilir:

 

 Özellikle öksürdükten, hapşırdıktan, tuvaleti kullandıktan sonra, yiyeceklere dokunmadan ve tüketmeden önce ve hayvanlara dokunduktan sonra ellerinizi sabun ve suyla veya dezenfektanla yıkayınız.

 Öksürürken veya hapşırırken tek kullanımlık mendil kullanın ve kullanılmış mendilleri çöp kutularına atınız.

 Kalabalık yerlerde düzenli yüz maskeleri takınız.

 Hasta görünen kişilerle temastan ve kişisel eşyalarını paylaşmaktan kaçınınız.

 Çiftliklerde, pazarlarda veya ahırlarda develeri ziyaret etmekten ve onlarla temastan kaçınınız ve pastörize edilmemiş süt içmekten veya çiğ et veya iyice pişirilmemiş hayvansal ürünleri yemekten kaçınınız.

 

4.3 Suudi Arabistan'daki Gıda ve Su Kaynaklı Hastalıklar

 

Yetkilileri, Hac için gelen yolcuların uygun şekilde konserve veya paketlenmiş kaplar dışında yiyecek girişine izin vermemektedir. Hac, mevsimlik işçi veya diğer amaçlarla Hac bölgelerine gelen yolcuların aşağıdaki hususlara dikkat etmesi tavsiye edilir:

 Yemekten önce, sonra ve tuvalete gittikten sonra ellerinizi yıkayınız.

 Taze sebze ve meyveleri iyice temizleyip yıkayın.

 Yiyecekleri iyice pişirin ve güvenli sıcaklıklarda saklayın.

 Çiğ ve pişmiş yiyecekleri ayrı tutunuz.

 

4.4 Hava sıcaklığıyla İlgili Koşullar

 

Hac için, mevsimlik işçi olarak veya diğer amaçlarla Hac bölgelerine gelen yolcuların, özellikle yaşlı bireylerin, ibadetlerini yerine getirirken doğrudan güneş ışığına maruz kalmamaları ve yeterli miktarda sıvı içmeleri önerilir. Ülkelerden hacılara seyahat öncesinde sağlıkla ilgili hastalıklar konusunda eğitim vermeleri talep edilmektedir. Dehidrasyonu şiddetlendirebilen (örn. diüretikler) veya ısı alışverişini engelleyen ilaçların kullanımlarının doktor tarafından düzenlenmesi gerekebilir.

 

4.5 Zika Virüsü Hastalığı ve Dang (Dengue) Ateşi:

 

Hacıların gündüz ve akşam sivrisinek ısırıklarından kaçınmak için gerekli önlemler arasında vücudun mümkün olduğu kadar büyük bir kısmını kaplayan koruyucu giysiler (tercihen açık renkli) giymek, pencerelere sineklik takmak ve kapalı kapılar gibi fiziksel bariyerlerin kullanılması, ve DEET, IR3535 veya Icaridin içeren cilde veya giysilere böcek kovucu madde (ürün üzerindeki kullanım talimatlarına göre) uygulamak yer almaktadır.

 

5 Uluslararası Sağlık Olaylarına Yanıt Vermek

 

Uluslararası önemi haiz bir halk sağlığı acil durumunda veya Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005) uyarınca bildirime tabi herhangi bir olay durumunda, Sağlık Bakanlığı, DSÖ ile istişarede bulunarak gerekli tüm ek önlemleri alacaktır.

 

6 Hacda Sağlık Hizmeti (Görevi):

 

Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı, hacılara eşlik eden tıbbi ekiplerin aşağıdaki teknik gerekliliklere uymasını zorunlu kılmaktadır:

 

 Misyona eşlik eden 1.000 hacı başına en az 1 doktorun bulunması.

 

 Refakatçi hekimlerin en az %20'si halk sağlığı hekimi olmalıdır.

 

 Sertifikalı yerel bir firma ile Hac sezonunun tamamını kapsayan geçerli bir tıbbi atık sözleşmesinin olması.

 

 Kliniklerde, Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı standartlarına uygun olan, en az bir bulaşıcı hastalık izolasyon odası bulunmalıdır.

 

 Bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıkları, onaylanmış raporlama yöntemlerini kullanarak Suudi Arabistan Sağlık Sistemine bildirmeyi taahhüt etmek.

 

7 Ekler:

Ek 1:

Tablo 1: WPV1 veya cVDPV1 vakalarını bildiren devletler

 

WP1	cVDPV1
Afganistan	Madagaskar
Mozambik	Mozambik
Pakistan	Malavi
	Demokratik Kongo Cumhuriyeti
	Yemen
	Kongo

Tablo 2: cVDPV2 için pozitif İnsan Kaynaklı örnekleri veya Akut Flask Paralizi (AFP) vakalarını bildiren devletler.

 

cVDPV2
Nijerya	Etiyopya	Burundi
Tanzanya	Kamerun	Zambiya
Cezayir	Fildişi Sahili	Mali
Kenya	Gine	Benin
Çad	Orta Afrika Cumhuriyeti	Endonezya
Yemen	Demokratik Kongo Cumhuriyeti	Nijer
Somali	Mali	Sudan

Tablo 3: cVDPV 2 için pozitif çıkan Çevre Kaynaklı örnekleri bildiren devletler

 

cVDPV2
Mısır	Birleşik Krallık
Kongo	Amerika Birleşik Devletleri

 

Kaynak:

3 Ekim 2023 tarihli Polio Eradikasyon Organizasyonu Raporu.

 

Ek 2:

DSÖ Uluslararası Seyahat ve Sağlık Kılavuzuna göre Sarı Humma bulaşma riski olan ülkeler/bölgeler:

 

Amerika Kitasi		Afrika
Guyana	Arjantin	Gana	Angola
Panama	Venezuela	Gine	Benin
Paraguay	Bolivya	Gine-Bissau	Burkina Faso
Peru	Brezilya	Kenya	Burundi
Surinam	Kolombiya	Liberya	Kamerun
Ekvador	Trinidad ve Tobago	Mali	Orta Afrika Cumhuriyeti
	Fransız Guyanası	Moritanya	Chad
		Nijer	Kongo
		Nijerya	Fildişi Sahili
		Senegal	Kongo Demokratik Cumhuriyeti
		Sierra Leone	Ekvator Ginesi
		Sudan	Etiyopya
		Gambiya	Gabon
		Togo	Güney Sudan
		Uganda

 

Ek 3:

Meningokok menenjitinin sık görüldüğü ülkleler/bölgeler ve menenjit salgını riski taşıyan ülkeler (WHO International Travel and Health, 2015):

 

Afrika
Nijerya	Etiyopya	Benin
Güney Sudan	Gambiya	Burkina Faso
Ruanda	Gana	Burundi
Senegal	Gine	Kamerun
Sudan	Gine-Bissau	Orta Afrika Cumhuriyeti
Tanzanya	Kenya	Çad
Togo	Mali	Fildişi Sahili
Uganda	Moritanya	Demokratik Kongo Cumhuriyeti
	Nijer	Eritre

 

Ek 4:

Zika ve/veya Dang (Dengue) Hummasından etkilenen ülkeler:

 

Asya			Amerika Kıtası Kitast
Vietnam	Fiji	Banglades	Dominik	Anguilla
Papua Yeni Gine	Fransız Polinezya	Hindistan	Dominik Cumhuriyeti	Antigua ve Barbuda
Filipinler	Laos	Endonezya	Ekvador	Arjantin
Samoa	Marshall Adaları	Maldivler	El Salvador	Europa
Singapur	Malezya	Myanmar	Fransız Guyanası	AL Bahama
Solomon Adalari	Mikronezya	Tayland	Grenada	Barbados
Tonga	Yeni Kaledonya	Kamboçya	Guadeloupe	Belize
Vanuatu	Palau	Cook Adaları	Guatemala	Bolivya
		Sri Lanka	Guyana	Bonaire
	Afrika		Haiti	Sint Eustatius ve Saba
	Etiyopya	Angola	Honduras	Brezilya
	Gabon	Burkina Faso	Paskalya Adası - Chelsea	Britanya Virjin Adalari
	Gine Bissau	Burundi	Jamaika	Cayman Adaları
	Nijerya	Cabo Verde	Martinique	Kolombiya
	Senegal	Kamerun	Meksika	Kosta Rika
	Uganda	Orta Afrika Cumhuriyeti	Montserrat	Küba
	Sudan	Fildisi Sahili	Nikaragua	Çuraçao
			Saint Vincent ve Grenadins	Panama
			Saint Martin	Paraguay
			Surinam	Peru
			Trinidad ve Tobago	Porto Riko
			Turks ve Caicos Adaları	Saint Barthelemy
			ABD Virgin Adaları	Saint Kitts ve Nevis
			Venezuela	Saint Lucia