Orta Doğu Respiratuar Sendromu-Koronavirüs (Güncelleme)  

26 Haziran 2014

       Suudi Arabistan Ulusal UST Odak Noktası laboratuvar tarafından doğrulanmış 113 Ortadoğu Respiratuar Sendromu Korona Virüsü (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını 3 Haziran 2014 tarihinde DSÖ’ye bildirmiş olup buna 34 ölüm dahildir. Bu vakalar ve ölümler 5 Mayıs 2013 ile 6 Mayıs 2014 tarihli hastane kayıtlarının geriye dönük incelenmesi yoluyla tespit edilmiştir.

      Vakaların çoğu (84) 1 Mart 2014 tarihinden sonra meydana gelmiştir ve diğer vakalar (29) ise 5 Mayıs 2013 ve 28 Şubat 2014 tarihleri arasında meydana gelmiştir.  

      Söz konusu 113 vaka aşağıdaki bölgelerde ikamet eden kişilerdir:  Mekke’den 49 (Cidde şehrinden 44, Mekke şehrinden 2, Taif’ten 2 ve Shamyah’dan 1kişi ), Riyad’dan 47 (Riyad şehrinden 21, Kharj’dan 12, Delam’dan 9, Wadi Addawaseer’den 2, Aflaj’dan 2 ve Hanakia’dan 1 kişi ), Medine’den 9 (Medine’den 8 ve Yanbu’dan 1 kişi), Ash Sharqiyah’dan 4 vaka (Hassa şehrinden 2 kişi ), Dammam’dan 1 ve Hafr Al Batin’den 1 kişi) Asir’den 2 (Khamis Mshet şehrinden 1 and Bisha’dan 1), Tebük’ten 1 vaka (Tebük şehri) ve Cevf’den 1 vaka (Cevf şehri).

       113 vakanın 69’u Suudi vatandaşı, 44’ü Suudi vatandaşı değildir.

       Vakaların yaş ortalaması 41’dir (3 aylıktan 89 yaşa kadar değişmektedir)ve %57’si  (64) erkektir.

        113 vakanın 111’inin semptomlarına dair bilgiler rapor edilmiştir. Bu vakaların 32’sinde semptom görülmemiş (asemptomatik) olup 79’unda semptomların görüldüğü rapor edilmiştir.  Semptom görülen vakaların 70’inin hastaneye yatırıldığı bildirilmiştir. Altta yatan sağlık sorunları ile ilgili bilgi yoktur.     

      113 vaka için nihai sonuçlarla ilgili bilgiler aşağıdadır: 79’u iyileşmiş, 3 ‘ü halen hastanede yatmakta ve 34’ü ölmüştür.  

       113 vakanın 72’si için muhtemel enfeksiyon kaynağıyla ilgili bilgi rapor edilmiştir.  Bu vakaların 18’i insan dışı bir kaynaktan toplumsal düzeyde enfeksiyona yakalanmış ve 54’ü başka bir kişiden enfeksiyona yakalanmıştır. Başka bir kişiden edinilen enfeksiyonlar: 41 vaka için sağlık hizmeti yoluyla edinilen enfeksiyon bildirilmiş  ve 13 vaka için hane içi edinilen enfeksiyon  şeklindedir.        

       Yüzde 37 (113 vakanın 42’si) sağlık çalışanlarından oluşmaktadır.  Bunlar arasında 19 vaka asemptomatik olarak rapor edilmiş ve 23 vakada semptomların görüldüğü rapor edilmiştir.  Bu semptomların ciddiyeti hakkında bilgi rapor edilmemiştir. Sağlık çalışanları için nihai sonuç şöyledir: 39’u iyileşmiş, 1’i halen hastanede yatmaktadır ve 2’si ölmüştür.

      Bu 113 vakanın karakteristik özellikleri daha önce bildirilenlerle aynıdır. Epideminin şekli (pattern), dinamiği ve risk değerlendirmesi aynı kalmıştır. 

      Küresel çapta 820 laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakası resmi olarak DSÖ’ye bildirilmiş olup bu sayıya en az 286 ölüm dahildir. Bu küresel toplama bu güncellemedeki vakaların tümü dahildir. 

DSÖ’nün Tavsiyesi

        DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak kendisine üye tüm ülkeleri Ciddi Akut Respiratuar Enfeksiyonlar (SARI) sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. 

       Enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri sağlık tesislerinde MERS-CoV’un olası yayılımını önlemek için şarttır. Diğer respiratuar hastalıklarda olduğu gibi MERS-CoV’un erken semptomları non-spesifik olduğu için MERS-CoV’a yeni yakalanmış kişileri tespit etmek her zaman mümkün değildir.   Bu nedenle Sağlık çalışanları, tanısına bakılmaksızın tüm hastalar için standart önlemleri uygulamalıdır. Akut solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan hastaların bakımı yapılırken standart önlemlere ilave olarak damlacık önlemleri alınmalıdır; olası ya da doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakaları için temas ve gözleri koruyucu önlemler ilave olarak alınmalıdır; aeresol üretim prosedürleri oluşturulurken havadan gelen mikroplara karşı önlemler uygulanmalıdır.  

      MERS-CoV hakkında daha fazla bilgiye ulaşıncaya kadar diabeti, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalığı ve bağışıklığı baskı altında olan kişiler MERS-CoV enfeksiyonu kaynaklı ciddi rahatsızlık riskinin yüksek olduğu kişiler olarak değerlendirilmelidir. Bu nedenle bu kişiler virüsün dolaşımının olası olduğu bilinen çiftlikleri, pazarları ve hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaret ettikleri sürece hayvanlarla yakın temastan; özellikle de develerle temastan kaçınmalıdır. Hayvanlarla temas ettikten önce ve sonra düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temas etmekten kaçınma gibi genel hijyen kurallarına uyulması tavsiye edilmektedir.

      Gıda hijyen uygulamalarına uyulmalıdır. İnsanlar çiğ deve sütü ya da deve idrarı içmekten ya da uygun bir şekilde pişirilmemiş etleri yemekten kaçınmalıdır.

       DSÖ söz konusu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını ve herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını önermemektedir. 

Çeviri   : Emin Ali BALTACI