BİRDEN FAZLA ÜLKEDE GÖRÜLEN KOLERA SALGINI

18 Ekim 2024 Cuma

Eylül 2024'te, üç DSÖ bölgesindeki 14 ülke, bölge ve yönetim bölgesinden toplam 47.234 yeni kolera vakası bildirilmiş olup bu rakam bir önceki aya göre %15'lik bir düşüşe işaret etmektedir

18 Ekim 2024'te yayınlanmış Dış Durum Raporu-19

Vakalar:

 

439.724

Ocak 2024’den itibaren

 

Ölümler:

 

3.422

Ocak 2024’den itibaren

 

Etkilenmiş Ülkeler:

                        30

 

Risk altındaki Popülasyon:

                                        1 Milyar

 

Küresel risk:

                    

Çok yüksek

Bu baskıda yer alanlar:

• Önemli Olaylar

• Küresel Epidemiyolojik Güncelleme

• DSÖ Bölgelerinde Önemli Olaylar

• Seçilen Alt Bölgelere ve Ülkelere Odaklanmak

• Operasyonel Güncellemeler

• Temel Zorluklar

• Atılacak Adımlar

Önemli Olaylar

29 Eylül 2024 itibariyle veriler

  • Eylül 2024'te (36’ncı ila 39’uncu epidemiyolojik haftalar), üç DSÖ bölgesindeki 14 ülke, bölge ve yönetim bölgesinden (bundan sonra ülkeler olarak anılacaktır) toplam 47.234 yeni kolera vakası bildirilmiş olup bu rakam bir önceki aya göre %15'lik bir düşüşe işaret etmektedir. Doğu Akdeniz Bölgesi en yüksek vaka sayısını kaydederken, onu Afrika Bölgesi ve Güneydoğu Asya Bölgesi izlemiştir.
  • 1 Ocak - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında DSÖ'nün beş bölgesinde toplam 439.724 kolera vakası ve 3.432 ölüm vakası rapor edilmiştir. Her ne kadar 2024'teki vaka sayısı geçen yıla göre %16 daha düşük olsa da, ölümlerdeki %126'lık artış son derece endişe vericidir.
  • Ölümlerdeki artış kısmen, sağlık hizmetlerine erişimin ciddi şekilde tehlikeye girdiği çatışmalardan etkilenen bölgeler, kritik altyapıya zarar veren büyük sel felaketlerinin yaşandığı bölgeler ve yetersiz tıbbi tesislerin bulunduğu alanlar gibi bu salgınların belirli konumlarına bağlanabilir. Bu zorluklar özellikle, zayıf altyapı ve sınırlı sağlık hizmetleri kaynakları nedeniyle tedaviye erişimde gecikmelerin yaygın olduğu kırsal ve uzak bölgelerde daha belirgindir.
  • Son rapordan bu yana Nijer (705 vaka ve 17 ölüm) ve Tayland'da (beş vaka ve ölüm yok) yeni kolera salgınları rapor edilmiş ve 2024 yılında etkilenen toplam ülke sayısı 30'a yükselmiştir.
  • 14 Ekim itibariyle küresel Oral Kolera Aşısı (OCV) stokları tükenmiş olup kalan doz bulunmamaktadır. Önümüzdeki haftalarda daha fazla dozun gelmesi beklense de, bu eksiklik salgın müdahale çabalarında önemli zorluklar yaratmakta ve hastalığın yayılmasını kontrol altına alma çabalarını engellemektedir.
  • Kolera salgınlarının dinamikleri, kitlesel yerinden edilme, doğal afetler, sivil huzursuzluk, askeri çatışma ve iklim değişikliği gibi sınırları aşan faktörlerin etkisiyle giderek daha karmaşık hale gelmektedir. Orta ve Batı Afrika'nın yanı sıra Güneydoğu Asya'da son dönemde yaşanan şiddetli seller kolera bulaşmasını yoğunlaştırmış olup, birçok ülkede vaka sayılarında artışlar rapor edilmeye devam etmektedir.
  • En güncel veriler için lütfen DSÖ'nün Küresel Kolera ve Akut Sulu İshal (AWD) Gösterge Tablosuna bakınız.

Küresel epidemiyolojik güncelleme

Eylül 2024'te (36’ncı ila 39’uncu epidemiyolojik haftalar), üç DSÖ bölgesindeki 14 ülkeden toplam 47.234 yeni kolera vakası bildirilmiş olup, bu rakam bir önceki aya göre %15'lik bir düşüş göstermiştir. Doğu Akdeniz Bölgesi (41.424 vaka; beş ülke) en yüksek vaka sayısını bildirirken, bunu Afrika Bölgesi (5.710 vaka; yedi ülke) ve Güneydoğu Asya Bölgesi (100 vaka; iki ülke) takip etmiştir. Aynı dönemde 583 koleraya bağlı ölüm kaydedilmiş olup, bu sayı bir önceki ay dünya genelinde bildirilen ölüm sayılarına kıyasla %89'luk bir artışı temsil etmektedir. Doğu Akdeniz Bölgesi'nde (418 ölüm; üç ülke) ve Afrika Bölgesi'nde (165 ölüm; altı ülke) ölümler kaydedilmiştir. Güneydoğu Asya bölgesinde ölüm vakası bildirilmemiştir.

1 Ocak - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında DSÖ'nün beş bölgesinde toplam 439.724 kolera vakası ve 3.432 ölüm rapor edilmiştir. Bildirilen vaka sayısının en yüksek olduğu bölge Doğu Akdeniz Bölgesi (289.933 vaka; altı ülke) olurken, bunu Afrika Bölgesi (127.283 vaka; 17 ülke), Güneydoğu Asya Bölgesi (12.657 vaka; yaşayan ülkeler), Amerika Bölgesi (9.630 vaka; bir ülke) ve Avrupa Bölgesi (221 vaka; bir ülke) izlemiştir. Bu dönemde Afrika Bölgesi'nde (2.268), Doğu Akdeniz Bölgesi'nde (986), Amerika Bölgesi'nde (142), Güneydoğu Asya Bölgesi'nde (34) ve Avrupa Bölgesi'nde (iki) kolera ölümleri rapor edilmiştir. Batı Pasifik Bölgesi'nde herhangi bir kolera salgını rapor edilmemiştir.

Burada sunulan veriler, olası raporlama gecikmeleri nedeniyle ihtiyatlı bir şekilde yorumlanmalıdır. Bu durum raporların güncelliğini etkileyebilir ve sonuç olarak sunulan rakamlar koleranın gerçek yükünü tam olarak temsil etmeyebilir. Ülkeler arasındaki sürveyans sistemleri, vaka tanımları ve laboratuvar kapasitelerinin çeşitliliği, kolera vakaları ve ölümlerine ilişkin istatistiklerin doğrudan karşılaştırılabilir olmadığı anlamına gelmektedir. Ayrıca, kolera için küresel vaka ölüm oranı (CFR), sürveyans metodolojilerindeki farklılıklardan büyük ölçüde etkilendiği için ihtiyatlı bir incelemeyi gerektirmektedir. Bu belgede 'kolera vakaları' terimi, belirli ülkeler için aksi belirtilmedikçe, hem şüpheli hem de doğrulanmış vakaları kapsamaktadır. Bu rapordaki veriler, daha doğru bilgiler elde edildikçe geriye dönük olası düzeltmelere tabidir.

Şekil 1. 1 Ocak 2024 – 29 Eylül 2024 tarihleri arasında bildirilen kolera ve akut sulu ishal (AWD) vakaları

Tablo 1. 25 Ağustos 2024 itibariyle DSÖ bölgelerinden bildirilen kolera vakaları ve ölümleri *

* Sunulan vaka ve ölüm sayıları, vaka tanımları, raporlama sistemleri ve genel olarak eksik raporlamadaki farklılıklar nedeniyle doğrudan karşılaştırılabilir değildir. Tüm veriler, veri mevcudiyeti ve erişilebilirliği nedeniyle doğrulamaya ve değişikliğe tabidir. İlgili rakamlar ve sayılar, daha fazla bilgi elde edildikçe güncellenecektir. Tablo 1'deki veriler şüpheli, hızlı tanı testi (RDT) pozitif ve kültürle doğrulanmış kolera vakalarını içermektedir.

** Afganistan, Akut Sulu İshal-AWD'yi sentinel saha sürveyans sistemi aracılığıyla rapor etmektedir.

*** Şüpheli kolera ve AWD vakalarının sayısı, Ulusal Sağlık Enstitüsü tarafından yayınlanan mevcut Halk Sağlığı Bültenine dayanarak dahil edilmiştir.

§ 1 Ocak – 29 Eylül 2024 tarihleri arasında kolera vakası bildirmemiş ülkeler.

¥ Uluslararası Tanınmış Yemen Hükümeti Bölgesindeki hastalıkların epidemiyolojik durumu: Bağlantı

# Hindistan'dan bildirilen toplam 6.506 vaka arasında 262 vaka doğrulanmıştır.

DSÖ Bölgelerinde Önemli Olaylar

Afrika Bölgesi

Eylül 2024'te (36’ncı ila 39’uncu epidemiyolojik haftalar), Afrika Bölgesi yedi ülkede 5.710 yeni kolera vakası bildirerek bir önceki aya göre %26'lık bir artışa işaret etmiştir. Bu dönemde en yüksek vaka sayıları Nijerya (1.938), Kongo Demokratik Cumhuriyeti (1.738) ve Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti'nde (1.168) görülmüştür. Ayrıca, koleraya bağlı 165 ölüm gerçekleşmiş olup, bir önceki aya kıyasla önemli bir değişiklik olmamıştır. En yüksek ölüm sayıları Nijerya (87), Demokratik Kongo Cumhuriyeti (39) ve Tanzanya'dan (18) bildirilmiştir.

1 Ocak - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında Afrika Bölgesi'ndeki 17 ülkede toplam 127.283 kolera vakası rapor edilmiştir. Bu dönemde en fazla vaka Demokratik Kongo Cumhuriyeti (25.221), Etiyopya (23.931) ve Zambiya'dan (20.219) bildirilmiştir. Aynı dönemde 14 ülkeden toplam 2.268 ölüm vakası bildirilmiş olup en yüksek rakamlar Zambiya (637), Zimbabve (399) ve Nijerya'da (359) kaydedilmiştir.

Doğu Akdeniz Bölgesi

Eylül 2024'te Doğu Akdeniz Bölgesi beş ülkede 41.702 yeni kolera vakası bildirerek bir önceki aya kıyasla %6'lık bir düşüş kaydetmiştir. Vakaların dağılımı aşağıdaki gibidir: Afganistan (17 856), Sudan (15 047), Pakistan (5521), Yemen (2706) ve Somali (572). Ayrıca, bir önceki aya kıyasla %184'lük bir artışla 418 kolera kaynaklı ölüm gerçekleşmiştir. Ölümler aşağıdaki şekilde rapor edilmiştir: Sudan (408), Afganistan (yedi) ve Yemen (üç), 1 Ocak - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında Doğu Akdeniz Bölgesi'ndeki altı ülkede toplam 289.933 kolera vakası bildirilmiştir. Vakaların dağılımı aşağıdaki gibidir: Afganistan (143.327), Pakistan (60.369), Yemen (36.404), Sudan (20.062), Somali (19.208) ve Suriye Arap Cumhuriyeti (10.563). Bu dönemde dört ülkeden 986 ölüm bildirilmiştir: Sudan (622), Yemen (159), Somali (138) ve Afganistan (67).

Avrupa Bölgesi

Eylül 2024'te Avrupa Bölgesi yeni kolera vakası veya ölüm bildirmemiştir. 1 Ocak - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında bölgede, tamamı Fransa'nın Mayotte departmanından olmak üzere, biri ölüm olmak üzere toplam 221 vaka kaydedilmiştir.

Amerika Kıtası Bölgesi

1 Ocak-29 Eylül 2024 tarihleri arasında Haiti'de 9.630 kolera vakası ve 142 ölüm belgelenmiştir. Daha ayrıntılı bilgi için lütfen Pan Amerikan Sağlık Örgütü'nün Hispaniola Web Portalı’ndaki Koleranın Yeniden Canlanması başlığına bakınız.

Güneydoğu Asya Bölgesi

Eylül 2024'te Güneydoğu Asya Bölgesi iki ülkede 100 yeni kolera vakası bildirerek bir önceki aya kıyasla %96'lık bir düşüş kaydetmiştir. Bu dönemde vakalar Bangladeş (73) ve Nepal'den (27) bildirilmiştir. Bu dönemde bölgede koleraya bağlı herhangi bir ölüm vakası bildirilmemiştir.

1 Ocak - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında Güneydoğu Asya Bölgesi'ndeki beş ülkede toplam 12.657 kolera vakası bildirilmiştir. Vakalar aşağıdaki gibi dağılmıştır: Hindistan (6.506), Myanmar (5.810), Bangladeş (241), Nepal (95) ve Tayland (5). Bu dönemde Hindistan'dan toplam 34 ölüm vakası bildirilmiştir.

Batı Pasifik Bölgesi 

1 Ocak-29 Eylül 2024 tarihleri arasında Batı Pasifik Bölgesi'nde yeni kolera vakası veya ölüm bildirilmemiştir.

Şekil 2. 1 Ocak - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında Küresel olarak (A) ve DSÖ Bölgesine (B) göre haftalara göre kolera vakaları

Seçilmiş alt bölgelere ve ülkelere odaklanma

Demokratik Kongo Cumhuriyeti

2-29 Eylül 2024 tarihleri arasında Demokratik Kongo Cumhuriyeti 1.738 yeni kolera vakası ve buna bağlı 39 ölüm vakası bildirmiş olup Vaka Ölüm Oranı- CFR %2,2'dir; bu da bir önceki aya kıyasla vakalarda %20, ölümlerde ise %95'lik bir artışa işaret etmektedir. Geçtiğimiz dört hafta boyunca, bildirilen vakalar 36’ncı haftada 372'den 39’uncu haftada 524'e çıkarak istikrarlı bir şekilde artmıştır. Bu dönemde vakalar Kuzey-Kivu, Haut-Katanga ve Tanganyika'da yoğunlaşmış ve bu illerde vaka sayıları istikrarlı bir şekilde artmıştır.

1 Ocak 2024'ten 29 Eylül 2024'e kadar Demokratik Kongo Cumhuriyeti toplam 25.221 vaka ve 355 ölüm bildirmiş olup CFR %1,4'tür. Ülkenin 25 vilayetinin 16'sında vakalar bildirilmiş olup, Kuzey Kivu, Haut Katanga, Güney Kivu ve Haut Lomami toplam vakaların %90'ından fazlasını oluşturmaktadır.

Kolera vakalarındaki ve ölüm oranındaki artış çeşitli faktörlerden etkilenmiş olabilir. Devam eden çatışmalar muhtemelen etkilenen nüfusun sağlık hizmetlerine erişimini engellerken, koleranın mevsimselliği ve alışılmadık derecede yüksek yağışlar suyun kirlenmesine ve bulaşmanın artmasına katkıda bulunabilir.

Şekil 3. Demokratik Kongo Cumhuriyeti: 29 Eylül 2024 itibariyle illere göre 100.000 nüfus başına görülen kolera vakalarının coğrafi dağılımı (Solda). Haftalık vaka, ölüm ve CFR eğilimleri (Sağda)

Nijerya

2-29 Eylül 2024 tarihleri arasında Nijerya'da 1.938 yeni kolera vakası ve buna bağlı 87 ölüm vakası bildirilmiş olup CFR %4,5'tir ve bir önceki ay bildirilen rakamlara kıyasla vaka sayısında %42'lik bir artış ve ölüm sayısında %15'lik bir düşüş kaydedilmiştir. Bu dönemde 18 eyalet ve Federal Başkent Bölgesi (FCT) vaka bildirmiş olup en yüksek sayılar Adamawa (535), Jigawa (380), Lagos (259) ve Kano'dan (224) bildirilmiştir. Lagos'ta haftalık vakalar azalırken, kuzey eyaletlerinde salgın kötüleşmekte olup, son zamanlarda yaşanan sel felaketinin de bu artışa katkıda bulunması muhtemeldir.

1 Ocak 2024'ten 29 Eylül 2024'e kadar Nijerya, 35 eyalet ve FCT'de toplam 10.837 vaka ve 359 ölüm bildirmiş olup CFR %3,3'tür. Enugu, ülkede 2024 yılında hiç vaka bildirmeyen tek eyalettir. Temmuz 2024'te Uluslararası Koordinasyon Grubu (ICG) 4,5 milyon doz oral kolera aşısını (OCV) onaylamış ve etkilenen birçok eyalette kampanyalar yürütülmüştür.

Şekil 4.  Nijerya: 29 Eylül 2024 itibariyle eyaletlere göre kolera vakalarının ve ölümlerin coğrafi dağılımı (Solda). Haftalık vaka ve ölüm eğilimleri (Sağda)

(Kaynak: Nijerya Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi)

Nijer

Nijer'de 2 Eylül 2024 tarihinde yeni bir kolera salgını tespit edilmiştir. 29 Eylül itibariyle beş bölgede 705 şüpheli vaka rapor edilmiştir: Tahoua (374), Zinder (226), Maradi (97), Agadez (altı) ve Diffa (iki). Tahoua salgının merkez üssü olup Bouza, Birni N'Konni ve Madaoua en çok etkilenen ilçelerdir. Çoğunluğu Tahoua'da (11) olmak üzere, Zinder (iki), Maradi (üç) ve Agadez'de (bir) toplam 17 ölüm vakası rapor edilmiştir. Rapor edilen vakaların %52'si kadın, %34'ü ise 15 yaş altı çocuklardan oluşmaktadır.

Şekil 5. Nijer: 27 Ağustos - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında kolera vakalarının bölgelere göre coğrafi dağılımı (Solda). Haftalık vaka ve ölüm eğilimleri (Sağda)

 

Sudan

Sudan, 2-29 Eylül 2024 tarihleri arasında 15.047 yeni kolera vakası ve 408 ölüm vakası bildirmiş olup, CFR %2,7'dir ve bir önceki aya kıyasla vakalarda %498, ölümlerde ise %219'luk bir artışı yansıtmaktadır. Kolera salgını özellikle ülkenin doğu eyaletlerinde şiddetli seyretmiş, Kassala, River Nile ve Gedaref sürekli olarak en yüksek vaka sayılarını kaydetmiştir. Bu dönemde ulusal CFR %2 ile %3 arasında değişirken, Gedaref, Kassala ve Sennar dahil olmak üzere bazı eyaletlerde ölüm oranları daha da yüksek olmuştur.

1 Ocak - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında Sudan'da toplam 20.062 vaka ve 622 ölüm rapor edilmiş olup CFR %3,1'dir. Devam eden şiddet olayları ve son zamanlarda yaşanan şiddetli seller de dahil olmak üzere çok sayıda risk faktörü durumu daha da kötüleştirerek ülke genelinde kolera bulaşma riskini artırmıştır. (1) Uluslararası Koordinasyon Grubu (ICG), Temmuz 2024'ten bu yana Sudan için toplam 3,6 milyon doz oral kolera aşısını (OCV) onaylamıştır.

Şekil 6. Sudan: 25 Temmuz - 29 Eylül 2024 tarihleri arasında son 28 gün içinde 100.000 nüfus başına görülen kolera vakalarının eyaletlere göre coğrafi dağılımı (Solda). Kolera vakalarının başvuru haftasına göre dağılımı (sağda)

 

(1) Bkz: Ali, Y., Siddig, E. E., & Ahmed, A. (2024). Sudan'da devam eden savaşın ortasında koleranın yeniden canlanması. Lancet. https://doi.org/10.1016/s0140-6736(24)02290-6

Şekil 7. 29 Eylül 2024 itibariyle Güneydoğu Afrika’da Temmuz ve Eylül 2024 tarihleri arasında, Güney Doğu Afrika'da 100.000'de görülen atak oranı (aylık şüpheli ve doğrulanmış kolera vakaları)

Şekil 8. 29 Eylül 2024 itibarıyla Batı Orta Afrika’da Temmuz ve Eylül 2024 tarihleri arasında 100.000'de görülen atak oranı (aylık şüpheli ve doğrulanmış kolera vakaları)

Operasyonel Güncellemeler

DSÖ, aşağıdaki kolera salgını yanıt faaliyetlerinde Üye Devletleri desteklemek için küresel, bölgesel ve ülke düzeyinde ortaklarla birlikte çalışmaktadır:

Koordinasyon

  • İnsani krizlerdeki kolera salgınlarında (DRC, Orta Doğu, Myanmar ve Sudan) DSÖ, koordinasyonu geliştirmek, tekrarları önlemek ve operasyonel verimliliği artırmak için entegre bir yanıt sunmaktadır.
  • Veri kalitesini ve kullanılabilirliğini artırmak için, daha doğru ve kapsamlı kolera salgını raporlamasına katkıda bulunan gelişmiş raporlama araçları kullanıma sunulmuştur.
  • GTFCC uygulaması artık Arapça olarak mevcuttur ve Arapça konuşulan bölgelerdeki kolera müdahale çabaları için erişilebilirliği artırmaktadır: https://www.gtfcc.org/cholera-app/
  • Eşgüdümlü çabaları sağlamak ve kolera yanıtına  ilişkin en son operasyonel güncellemeleri paylaşmak için GOARN ve SBP ağlarına düzenli brifingler verilmiştir.
  • Ülkelerin ihtiyaçlarına yanıt olarak ve ortakların desteğiyle, uzmanlar Küresel Salgın Uyarı ve Yanıtı Ağı (GOARN), Bekleme Ortakları (SBP) ve Acil Tıp Ekipleri (EMT) aracılığıyla görevlendirilmiştir.
  • 30 Eylül itibariyle GOARN aracılığıyla Komor Adaları, Haiti, Kenya, Lübnan, Malavi, Mozambik, Sudan, Zambiya ve Yemen'e Sağlık Operasyonları, Vaka Yönetimi, Sosyal Antropoloji, Epidemiyoloji/Sürveyans ve Ortak Koordinasyonu gibi alanlarda kolera yanıtını desteklemek üzere 20 uzman gönderilmiştir.
  • Ayrıca, uzaktan küresel WASH desteği de dahil olmak üzere Bilgi Yönetimi, Ortak/Küme Koordinasyonu, PRSEAH, IPC/WASH, RCCE ve Operasyon Desteği ve Lojistik (OSL) gibi alanlarda kolera yanıtını desteklemek için Destekleyici Ortaklar aracılığıyla dokuz ülkeye (Kamerun, Komorlar, Etiyopya, Haiti, Malavi, Myanmar, Mozambik, Türkiye ve Zambiya) 21 uzman (3 ila 6 ay süreyle) konuşlandırılmıştır.
  • DSÖ, bu yanıt için Destekleyici Ortakların, özellikle de Norveç Mülteci Örgütü'nün desteğini takdir etmektedir.

Halk Sağlığı Sürveyansı

  • Kolera Kontrolü Küresel Görev Gücü (GTFCC), kolera için halk sağlığı sürveyansına ilişkin gözden geçirilmiş bir kılavuz yayınlamıştır. Ağustos 2024'te bu materyal İngilizce'ye ek olarak Arapça, Fransızca ve Portekizce dillerinde de yayınlanmıştır.
  • Ülkeler, GTFCC'nin kolera için halk sağlığı sürveyansına ilişkin gözden geçirilmiş kılavuzunda belirlenen standartları karşılamaya yönelik kolera sürveyans sistemlerini/stratejilerini güçlendirmek için öncelikli faaliyetleri belirlemek amacıyla kolera sürveyansını değerlendirmek için GTFCC yöntemini kullanarak kolera sürveyans sistemlerini ve stratejilerini periyodik olarak kendi kendilerine değerlendirmeye teşvik edilmektedir.
  • Bölgesel ve küresel düzeyde kolera raporlaması için standart veri ve meta veri setlerine ilişkin GTFCC teknik tavsiyeleri teşvik edilmektedir. Bölgesel ve küresel düzeyde kolera raporlaması için bir şablon mevcuttur.
  • Veri yönetimi ve analizi konusunda ülkelere ve bölgelere duruma göre destek sağlanmaktadır.
  • Kolera sürveyansını güçlendirmek için ülkeler, bölgeler ve ortaklarla koordinasyon çalışmaları devam etmektedir.
  • Çok Sektörlü Müdahaleler için Öncelikli Alanların (PAMIs) belirlenmesi, kontrol stratejilerinin etkisini en üst düzeye çıkarmayı ve kaynakları en çok etkilenen veya hassas bölgelere yönlendirmeyi mümkün kılmaktadır. Kolera kontrolü için PAMI'lerin belirlenmesine yönelik GTFCC kılavuzu yaygınlaştırılmakta ve tanıtılmaktadır (İngilizce, Arapça, Fransızca ve Portekizce dillerinde). Bu kılavuz, kolera kontrolüne yönelik Ulusal Kolera Planının geliştirilmesi veya revizyonunda koleradan etkilenen ülkeler için sürveyans verilerinin kullanımını en üst düzeye çıkarmayı amaçlamaktadır

Laboratuvar

  • Ülkeler için laboratuvar güçlendirme planlarının geliştirilmesinde teknik destek ve yardım, vaka bazında sağlanmaktadır.
  • Akut ve aktif salgınların görüldüğü ülkelerde laboratuvar teşhis tedarik ihtiyaçlarının belirlenmesi ve laboratuvar malzemelerinin konuşlandırılması için destek sağlanmıştır. Kilit ülkelerde hazırlık ve hazır bulunma için malzemelerin hazır bulundurulması.
  • Salgınlar sırasında test stratejilerinin belirlenmesi ve uygulanması için ülkelere destek sağlanmaktadır.
  • Salgın izleme de dahil olmak üzere kolera sürveyansı için Gavi'ye uygun ülkelere kolera RDT'lerinin tedariki için Gavi ile işbirliği devam etmektedir.
  • Kolera teşhisi için eğitim materyalleri geliştirilmektedir.

Aşılama

  • 14 Ekim 2024 itibariyle, küresel Oral Kolera Aşısı (OCV) stoku tamamen tükenmiştir ve şu anda kullanıma hazır hiçbir doz bulunmamaktadır.
  • Küresel aşı üretimi tam kapasite ile çalışmaktadır, ancak talep arzı geride bırakmaya devam etmektedir.
  • 1 Eylül ve 14 Ekim 2024 tarihleri arasında:
  • Uluslararası Koordinasyon Grubu (ICG) beş ülkeden altı OCV talebi almıştır: Bangladeş, Sudan, Nijer, Etiyopya ve Myanmar.
  • Bu talepler toplam 8.4 milyon doza ulaşmış ve bunların tamamı ICG tarafından onaylanmıştır.
  • Ancak aşı mevcudiyetinin sınırlı olması nedeniyle bu ülkelere sadece 7.6 milyon doz sevk edilebilmiştir.
  • Arzdaki eksiklik, özellikle kolera salgınları birçok bölgede artmaya devam ederken, küresel talebi karşılamada devam eden zorlukları vurgulamaktadır. Üretimi arttırma çabaları devam etmektedir, ancak aşıya acil erişim kısıtlı kalmaya devam etmektedir.

Vaka yönetimi, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC) & Su, Sanitasyon ve Hijyen (WASH)

  • GTFCC Kolera Salgını Müdahale Saha Kılavuzunun Portekizce versiyonu artık yayında.
  • Bulaşıcı ishal için WASH, Gıda Güvenliği ve IPC Operasyonel Kılavuzu yayınlanmıştır (23 Eylül 2024).
  • Çok Bölgeli Kolera Salgınında IPC, NewSpecial'ın Eylül 2024 sayısında yer almıştır.
  • WASH, IPC ve Vaka Yönetimi, Doğu Akdeniz Bölge Ofisi ile birlikte Kolera Salgınını Önlemek ve Kontrol Etmek için Yönetim ve Yanıtlar konulu bir web semineri düzenlemiştir.
  • Nijer ve komşu ülkeler için WASH ve Vaka Yönetimi web seminerleri düzenlenmiştir (ülke talebi üzerine düzenlenen çok ayaklı web semineri serisinin bir parçası).
  • Fransa Hükümeti tarafından mali olarak desteklenen programların geliştirilmesi için Madagaskar, Sudan ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne WASH ve IPC teknik desteği sağlanması.
  • Sağlık Operasyonlarını ve Fransa Hükümeti tarafından desteklenen müdahale faaliyetlerinin uygulanmasını desteklemek için Komorlar'a saha desteği saha misyonu.
  • İş yardımlarının ve diğer kaynakların ortaklarla paylaşılması da dahil olmak üzere vaka yönetimi teknik desteği devam etmektedir.

Risk iletişimi ve toplum katılımı (RCCE)

  • Olay yöneticisi ve sağlık operasyonları lideri tarafından sağlanan güncellemeler ve RCCE olay yöneticisi bölgesel odak noktaları ile 10 Ekim'de yapılan görüşmeler.
  • Etkilenen bölgeler ve ülkeler için RCCE desteğinin koordinasyonu, kolera kaynaklarının mevcut olduğu bölgesel koordinasyon ve Toplu Hizmet ortaklığı aracılığıyla devam etmektedir.
  • RCCE teknik ve  insan ve malzeme desteği, ülke ihtiyaçlarına ve taleplerine göre devam etmektedir.
  • RCCE AFRO tarafından yüksek riskli ülkelerde kontrol listesi aracılığıyla RCCE müdahalelerinin toplanması.
  • Kolera için bir RCCE hazırlık ve müdahale araç kiti tamamlanma aşamasındadır - Bu araç kitinin nihai amacı, RCCE odak noktalarına ve uygulayıcılarına, Kolera riski altındaki toplulukları bilgilendirme, katılım ve güçlendirme çalışmalarını güçlendirmek için bir dizi araç sağlamaktır.

Operasyon Destek ve Lojistik (OSL)

  • Müdahale için listelenen akut ülkelerden bazıları (Nijerya, Etiyopya) dahil olmak üzere çeşitli ülkelerde sevkiyat devam etmektedir,
  • Myanmar, Somali) hava ve deniz taşımacılığı yoluyla. Hazırlık faaliyetleri (Mozambik, Güney Sudan, Lübnan) ve merkez ikmali (Dakar ve Nairobi) için çeşitli sevkiyatlar devam etmektedir.
  • Kolera modülleri ve toptan malzemelerin mevcut stok durumu hem tedarikçi hem de DSÖ Merkezi seviyelerinde tatmin edici olmaya devam etmektedir. Malzemelerin son kullanma tarihlerinin kısalmasını önlemek amacıyla stok rotasyonunu sağlamak için sürekli çaba sarf edilmektedir.
  • Stoklama hazırlıklarına yardımcı olmak için merkezlere ve ülkelere teknik destek sağlanmaktadır.
  • Kolera müdahalesinde yer alan diğer ortaklarla koordinasyon devam etmektedir.

Hazırlık ve Hazır Olmak

  • Kolera salgınına hazırlık ve hazır olma durumunun güçlendirilmesi için ülkelere devam eden destek. Güney Afrika'daki dört ülke (Malavi, Mozambik, Güney Afrika ve Zambiya) ile hazırlık kapasitesi değerlendirme sonuçlarını gözden geçirmek ve hazırlık ve hazır olma durumunu güçlendirmek için acil hazırlık eylemlerine karar vermek üzere toplantılar koordine edilmiştir.
  • Güney Sudan ve Kenya ile kapsamlı hazırlık değerlendirme sonuçları paylaşılmıştır.
  • Güney Afrika, Namibya ve Zambiya'ya Çok Sektörlü Yanıt için Öncelikli Alanların (PAMI) belirlenmesi için devam eden destek (Güney Afrika ve Zambiya süreci ilerlemiştir ve muhtemelen Kasım 2024 ortasına kadar tatbikatı tamamlayacaktır).
  • Kolera salgınlarının öngörülmesine yönelik modellemede kullanılmak üzere bölgedeki tüm ülkelerden son 5 yıla ait kolera verilerinin toplanmasına başlanmıştır.
  • Hazırlık ve hazırlıklı olma durumu ile müdahale etkinliği arasında bağlantı kurmak için göstergeler geliştirmeye çalışılmaktadır.
  • Tüm teknik uzmanlardan gelen girdilerle güncellenmiş Kolera Hazırlık Kontrol Listesi ülkelerde kullanıma hazır.

Temel zorluklar

Koleranın yüksek derecede bulaşıcı doğası, doğal afetler ve iklimsel etkilerle birleştiğinde, kontrol altına alma çabalarını önemli ölçüde engellemektedir.

  • Yetersiz WASH altyapısı ve güvenilir veri eksikliği, etkilenen bölgelerde kolera bulaşmasını tetiklemeye devam etmektedir.
  • Önleyici aşılamanın uygulanmasını engelleyen ve kampanyaların yalnızca en çok etkilenen bölgelerde uygulanmasına izin veren yetersiz OCV stokları, savunmasız nüfusları sürekli bulaşmaya maruz bırakmaktadır.
  • Kırılgan, çatışmanın ve şiddetin görüldüğü (FCV) bölgelerde veya sosyal huzursuzluk yaşanan alanlarda bakımın önündeki engeller, etkilenen nüfusun tedavi ve önleme hizmetlerine erişimini zorlaştırmaktadır.
  • Siyasi ve ekonomik zorluklar nedeniyle sınırlı kapasite ve geciken verilerle birlikte sürveyans ve raporlama boşlukları, zamanında yanıt vermeyi engellemektedir.
  • Gözenekli sınırlar, yetersiz sürveyans ve düşük toplum bilinci nedeniyle artan sınır ötesi bulaşma riski.
  • Hükümetler, STK'lar ve uluslararası kuruluşlar arasında müdahale çabalarının genel etkinliğini etkileyen yetersiz koordinasyon.
  • Acil durumlarda görevlendirilmek üzere yeterli sayıda deneyimli personelin bulunmaması nedeniyle yaşanan personel sıkıntısı, müdahale çabalarını daha da karmaşık hale getirmektedir.
  • Ülkelerin eş zamanlı büyük ölçekli kolera salgınları ve diğer acil durumlarla karşı karşıya kalması nedeniyle ulusal müdahale kapasitelerinin tükenmesi ve kaynakların zorlanması.
  • Uluslararası toplum ve üye devletlerin önleme, hazırlık ve salgın yönetimi için yeterli kaynak ayırarak kolera müdahalesine öncelik vermesi gerektiğinden, finansman ve kaynak açıkları

Atılacak Adımlar

Yukarıda tanımlanan zorlukları ele almak için DSÖ, UNICEF, IFRC ve ortaklar birlikte çalışmaya devam edecektir.

  • Kolera senaryo planlaması ve tahminleri, küresel, bölgesel ve ulusal düzeylerde şiddetli iklim olaylarının etkisi göz önünde bulundurularak güncellenmeye devam edecektir.
  • DSÖ, koleraya hazırlık ve müdahale için yatırım yapılmasını savunmaya devam edecek, sürdürülebilir çözümler için uzun vadeli yatırımın gerekli olduğunu, ancak vakalardaki mevcut artışa hızlı acil yanıt için acil yatırıma ihtiyaç duyulduğunu vurgulayacaktır. Bu yatırımları kolaylaştırmak için bağışçılara brifingler verilecek ve yuvarlak masa toplantıları düzenlenecektir.
  • DSÖ ve UNICEF, ortaklarla işbirliği içinde, aşılar da dahil olmak üzere temel kolera malzemelerinin tedarikini düzenlemeye devam edecek ve ihtiyaçların önceliklendirilmesine dayalı olarak kullanılabilirliği sağlayacaktır.
  • DSÖ, GTFCC gibi ortaklarla birlikte, kısıtlı bir ortamda önleme ve yanıt faaliyetlerini mümkün kılmak için Sağlık Bakanlıklarını ve uygulayıcı ortakları en son bilgi ve kaynaklarla destekleyecektir.
  • Ülke düzeyinde müdahale planlamasının iyileştirilmesi, verimliliğin artırılmasına ve daha etkili kolera müdahalelerinin sağlanmasına yardımcı olacaktır.
  • Veri paylaşabilecek, sürveyans sistemlerini uyumlu hale getirebilecek ve hareket kabiliyeti yüksek nüfuslara hizmet etmek için ortak müdahaleler uygulayabilecek koordinasyon yapıları kurularak sınır ötesi koordinasyonun iyileştirilmesine öncelik verilecektir.

Ek 1. Veri, tablo ve şekillere ait notlar

Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve farklı dahil etme kriterleri ve farklı veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenebilir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulamaya ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulaması ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler/yönetim bölgeleri arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmin edilmesi ve bu verilerin küresel düzeyde yansıtılmasındaki değişken gecikmelerle sunulan sayıları etkilemektedir.

"Ülkeler", benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, yönetim bölgelerini veya diğer yargıları ifade edebilir. Kullanılan gösterimler ve bu materyallerin sunumu, herhangi bir ülkenin, bölgenin veya alanın veya yetkililerinin yasal statüsü veya sınırlarının veya hudutlarının sınırlandırılmasına ilişkin olarak DSÖ adına herhangi bir görüş ifade ettiği anlamına gelmez.  Haritalardaki noktalı ve kesikli çizgiler, henüz tam olarak anlaşılamamış olabilecek yaklaşık sınır çizgilerini temsil eder. Ülkeler, bölgeler ve yönetim bölgeleri, DSÖ idaresi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerden veya belirli üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, bunların DSÖ tarafından bahsi geçmeyen benzer nitelikteki diğer ürünlere tercih edilerek onaylandığı veya önerildiği anlamına gelmez. Hatalar ve eksiklikler dışında, tescilli ürünlerin adları büyük harflerle ayırt edilir.

Teknik rehberlik ve diğer kaynaklar

Cholera fact sheet

• Ending Cholera, A Global Roadmap To 2030

• Global cholera strategic preparedness, readiness, and response plan 2023/24

• WHO’s Call for urgent and collective action to fight cholera

Disease outbreak news Cholera – Democratic Republic of the Congo

• Disease outbreak news Cholera – Haiti

Disease outbreak news Cholera – Malawi

• Disease outbreak news Cholera - Mozambique

• Disease outbreak news Cholera-Global situation

• Global Task Force on Cholera Control (GTFCC)

• GTFCC fixed ORP interim guidance and planning

• Public health surveillance for cholera, Guidance document, 2024

• AFRO Weekly outbreaks and emergency bulletin

• WHO AFRO Cholera Dashboard

• Cholera outbreak in Hispaniola 2022 - Situation Report

• Cholera upsurge (2021-present) web page

Etiketler:

Habere Dahil Ülkeler: