24 Ocak 2025'te yayınlanmış Dış Durum Raporu-22

Vakalar:   804.721 Ocak 2024’den itibaren

Ölümler:   5.805 Ocak 2024’den itibaren

Etkilenmiş Ülkeler:                  33 Ocak 2024’den itibaren

Risk altındaki Popülasyon:                                         1 Milyar

Küresel risk:                      Çok yüksek

 

Bu baskıda yer alanlar:

• Önemli Olaylar

• Küresel Epidemiyolojik Güncelleme

• DSÖ Bölgelerinde Önemli Olaylar

• Seçilen Alt Bölgelere ve Ülkelere Odaklanmak

• Operasyonel Güncellemeler

• Temel Zorluklar

• Atılacak Adımlar

Önemli Olaylar

29 Aralık 2024 itibariyle veriler

• Aralık 2024'te (49’uncu ila 52’nci epidemiyolojik haftalar), üç DSÖ bölgesindeki 21 ülke, bölge ve alandan (bundan sonra ülkeler olarak anılacaktır) toplam 45.986 yeni kolera vakası bildirilmiş olup bu rakam bir önceki aya göre %22'lik bir düşüşü temsil etmektedir. Doğu Akdeniz Bölgesi en fazla vakanın görüldüğü bölge olurken, bu bölgeyi Afrika Bölgesi ve Güneydoğu Asya Bölgesi takip etmiştir. Ayrıca, dünya genelinde koleraya bağlı 457 ölüm vakası rapor edilmiş ve Kasım ayına kıyasla %8'lik bir artış kaydedilmiştir.
• Aralık 2024'teki vaka ve ölüm sayıları, Aralık 2023'te bildirilenlerden sırasıyla %21 ve %5 daha düşüktür.
• Çatışmalar, kitlesel yerinden edilme, doğal afetler ve iklim değişikliği, özellikle zayıf altyapı ve sınırlı sağlık hizmeti erişiminin tedaviyi geciktirdiği kırsal ve selden etkilenen bölgelerde salgınları yoğunlaştırmıştır. Bu sınır ötesi faktörler kolera salgınlarını giderek daha karmaşık ve kontrol edilmesi daha zor hale getirmiştir.
• Son rapordan bu yana Zambiya'da yeni kolera salgınları rapor edilmiş olsa da 2024 yılında etkilenen toplam ülke sayısı değişmeyerek 33 olarak kalmıştır.
• 1 Ocak - 29 Aralık 2024 tarihleri arasında DSÖ'nün beş bölgesindeki 33 ülkeden toplam 804.721 kolera vakası ve 5.805 ölüm bildirilmiştir. En yüksek rakamlar Doğu Akdeniz Bölgesi'nde kaydedilmiştir,
• Bunu Afrika Bölgesi, Güneydoğu Asya Bölgesi, Amerika Bölgesi ve Avrupa Bölgesi takip etmiştir. Bu dönemde Batı Pasifik Bölgesi'nde herhangi bir salgın rapor edilmemiştir.
• Aralık ayında Oral Kolera Aşısı (OCV) üretimi, 2024 yılında tanıtılan ve ön kalifikasyonu yapılan basitleştirilmiş bir formülasyon ve üretim süreci sayesinde 5,5 milyon doz ile yüksek seviyede kalmıştır. [1] Bu yeni formülasyon ve süreç, Kasım ve Ekim aylarında sırasıyla 3,5 milyon ve 0,6 milyon olan ortalama stok miktarının Aralık ayında 5,9 milyon doza yükselmesini sağlamış ve etkili bir salgın müdahalesi için her zaman acil durum stoku için gerekli olan beş milyon dozu aşmıştır. Bununla birlikte, artan üretim henüz artan küresel talebi karşılayamamakta, talep arzı aşmaya devam etmekte ve bu da kolera salgınlarını kontrol altına alma ve hastalığın yayılmasına hızla müdahale etme çabalarını engellemeye devam etmektedir.

1. DSÖ, kolera için yeni oral basitleştirilmiş aşıyı ön yeterliliğe tabi tutmuştur: Aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz: https://www.who.int/news/item/18-04-2024-who-prequalifiesnew-oral-simplified-vaccine-for-cholera#

Küresel epidemiyolojik güncelleme

Aralık 2024'te (49’uncu ila 52’nci epidemiyolojik haftalar), üç DSÖ bölgesindeki 21 ülkeden toplam 45.986 yeni kolera ve AWD vakası bildirilmiş olup Kasım ayına göre %22'lik bir düşüş göstermiştir. Doğu Akdeniz Bölgesi (26.125 vaka; altı ülke) en fazla vaka bildiren bölge olurken, onu Afrika Bölgesi (19 659 vaka; 14 ülke) ve Güneydoğu Asya Bölgesi (202 vaka; bir ülke) takip etmiştir. Aynı dönemde, kolera ve AWD vakaları arasında 457 ölüm kaydedilmiş olup, bu rakam bir önceki aya göre %8'lik bir artışa işaret etmektedir.

En yüksek ölüm sayısı Afrika Bölgesi'nde (345 ölüm; 11 ülke) kaydedilirken, bunu Doğu Akdeniz Bölgesi (125 ölüm; dört ülke) izlemiştir. Güneydoğu Asya bölgesinde herhangi bir ölüm vakası rapor edilmemiştir.

1 Ocak - 29 Aralık 2024 tarihleri arasında DSÖ'nün beş bölgesinde toplam 804.721 kolera ve AWD vakası ve 5.805 ölüm bildirilmiştir. Bildirilen vaka sayısının en yüksek olduğu bölge Doğu Akdeniz Bölgesi (597.026 vaka; sekiz ülke) olurken, bunu Afrika Bölgesi (177.570 vaka; 18 ülke), Güneydoğu Asya Bölgesi (19.348 vaka; beş ülke), Amerika Bölgesi (10.556 vaka; bir ülke) ve Avrupa Bölgesi (221 vaka; bir ülke) izlemiştir. Bu dönemde Afrika Bölgesi (3.180 ölüm), Doğu Akdeniz Bölgesi (2.403 ölüm), Amerika Bölgesi (162 ölüm), Güneydoğu Asya Bölgesi (58 ölüm) ve Avrupa Bölgesi'nde (iki ölüm) kolera ve AWD vakaları arasında ölümler rapor edilmiştir. Özellikle, Batı Pasifik Bölgesi herhangi bir kolera salgını bildirmemiştir.

Burada sunulan veriler, potansiyel eksik raporlama ve raporlama gecikmeleri nedeniyle ihtiyatlı bir şekilde yorumlanmalıdır. Bu durum raporların güncelliğini etkileyebilir ve sonuç olarak sunulan rakamlar gerçek kolera yükünü doğru bir şekilde temsil etmeyebilir. Sürveyans sistemlerinin, vaka tanımlarının ve laboratuvar kapasitelerinin ülkeler arasında çeşitlilik göstermesi, kolera vakaları ve ölümlerine ilişkin istatistiklerin doğrudan karşılaştırılabilir olmadığı anlamına gelmektedir. Ayrıca, kolera için küresel vaka ölüm oranı (CFR), sürveyans metodolojilerindeki farklılıklardan büyük ölçüde etkilendiği için ihtiyatlı bir incelemeyi gerektirmektedir. Bu belgede 'kolera vakaları' terimi, belirli ülkeler için aksi belirtilmedikçe, hem şüpheli hem de doğrulanmış vakaları kapsamaktadır. Bu raporda yer alan veriler, daha doğru bilgiler elde edildikçe geriye dönük olası düzeltmelere tabidir. En güncel veriler için lütfen DSÖ'nün Küresel Kolera ve Akut Sulu İshal-AWD Web Portalına bakınız.

Şekil 1. 1 Ocak 2024 – 29 Aralık 2024 tarihleri arasında bildirilen kolera ve akut sulu ishal (AWD) vakaları

 

Tablo 1. 29 Aralık 2024 itibariyle DSÖ bölgelerinden bildirilen kolera vakaları ve ölümleri

* Sunulan vaka ve ölüm sayıları, vaka tanımları, raporlama sistemleri ve genel olarak eksik raporlamadaki farklılıklar nedeniyle doğrudan karşılaştırılabilir değildir. Tüm veriler, veri mevcudiyeti ve erişilebilirliği nedeniyle doğrulamaya ve değişikliğe tabidir. İlgili rakamlar ve sayılar, daha fazla bilgi elde edildikçe güncellenecektir. Tablo 1'deki veriler şüpheli, hızlı tanı testi (RDT) pozitif ve kültürle doğrulanmış kolera vakalarını içermektedir.

** Afganistan,ve Myanmar Akut Sulu İshal-AWD vakaları rapor etmektedir.

*** Şüpheli kolera ve AWD vakalarının sayısı, Ulusal Sağlık Enstitüsü tarafından yayınlanan mevcut Halk Sağlığı Bültenine dayanarak dahil edilmiştir.

§ 1 – 24 Kasım 2024 tarihleri arasında kolera vakası bildirmemiş ülkeler.

¥ Yemen’den rapor edilen bütün şüpheli kolera ve AWD vakalarını içermektedir.

# Hindistan'dan bildirilen toplam 11.140 vaka arasında 562vaka doğrulanmıştır.

DSÖ Bölgelerinde Önemli Olaylar

Afrika Bölgesi

Aralık 2024'te Afrika Bölgesi 14 ülkede 19.659 yeni kolera vakası bildirerek Kasım ayına kıyasla %67'lik bir artış kaydetmiştir. Bu dönemde en fazla vaka Güney Sudan (12.897), Gana (2.071) ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (1814) görülmüştür. Ayrıca, bir önceki aya kıyasla %126'lık bir artışla 332 kolera kaynaklı ölüm gerçekleşmiştir. En yüksek ölüm sayıları Güney Sudan (237), Mozambik (25) ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (20) rapor edilmiştir. 1 Ocak - 29 Aralık 2024 tarihleri arasında Afrika Bölgesi'ndeki 18 ülkede toplam 177.570 kolera vakası rapor edilmiştir. En fazla vaka Demokratik Kongo Cumhuriyeti (31.135), Etiyopya (27.066) ve Nijerya'dan (24.721) bildirilmiştir. Aynı dönemde 17 ülkeden toplam 3.180 ölüm vakası bildirilmiş olup en yüksek rakamlar Nijerya (726), Zambiya (637) ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde (430) kaydedilmiştir.

Doğu Akdeniz Bölgesi

Kasım 2024'te Doğu Akdeniz Bölgesi'nde dört ülkede 48.056 yeni kolera ve AWD vakası bildirilmiş olup Ekim ayına kıyasla %3'lük bir düşüş kaydedilmiştir. Bu dönemde Yemen (21. 082), Sudan (13.199), Afganistan (10.246) ve Pakistan'dan (3.529) vakalar bildirilmiştir. Ayrıca, kolera ve AWD vakaları arasında 344 ölüm gerçekleşmiş olup, bu rakam bir önceki aya göre %6'lık bir artışa işaret etmektedir. Ölümler Sudan (266), Yemen (71) ve Afganistan'dan (7) bildirilmiştir.

1 Ocak - 24 Kasım 2024 tarihleri arasında Doğu Akdeniz Bölgesi'ndeki sekiz ülkede toplam 554.434 kolera ve AWD vakası bildirilmiştir. Vakalar Yemen (245 776), Afganistan (165.629) ve Pakistan'dan (72.832) bildirilmiştir. Aynı dönemde beş ülkeden 2.093 ölüm bildirilmiştir: Sudan (1.009), Yemen (861), Somali (138), Afganistan (84) ve Irak (1).

Avrupa Bölgesi

Kasım 2024'te Avrupa Bölgesi yeni kolera vakası veya ölüm bildirmemiştir. 1 Ocak - 24 Kasım 2024 tarihleri arasında bölgede, tamamı Fransa'nın Mayotte Departmanından olmak üzere, biri ölüm olmak üzere toplam 221 vaka kaydedilmiştir.

Amerika Bölgesi

1 Ocak - 24 Kasım 2024 tarihleri arasında Haiti'de 10.556 kolera vakası ve 162 ölüm belgelenmiştir. Daha ayrıntılı bilgi için lütfen Pan Amerikan Sağlık Örgütü'nün Haiti’de Koleranın Yeniden Canlanıyor Web Portalına bakınız.

Güneydoğu Asya Bölgesi

Kasım 2024'te Güneydoğu Asya Bölgesi iki ülkede 449 yeni kolera vakası bildirerek bir önceki ay bildirilen vaka sayılarına kıyasla %66'lık bir düşüş kaydetmiştir. Bu dönemde Myanmar (333) ve Bangladeş'ten (116) vakalar bildirilmiştir. Bu dönemde herhangi bir ölüm vakası rapor edilmemiştir.

1 Ocak - 24 Kasım 2024 tarihleri arasında Güney Doğu Asya Bölgesi'ndeki beş ülkede toplam 18.589 kolera ve AWD vakası bildirilmiştir. Bu dönemde Hindistan (10.615) ve Myanmar'dan (7.498) vakalar bildirilmiştir,

Bangladeş (376), Nepal (95) ve Tayland (5). Aynı dönemde Hindistan'dan 52 ölüm vakası bildirilmiştir.

Batı Pasifik Bölgesi

1 Ocak - 24 Kasım 2024 tarihleri arasında Batı Pasifik Bölgesi'nde yeni kolera vakası veya ölüm bildirilmemiştir.

Şekil 2. 1 Ocak – 29 Aralık 2024 tarihleri arasında Küresel olarak (A) ve DSÖ Bölgesine (B) göre haftalık kolera vakaları

Seçilmiş alt bölgelere ve ülkelere odaklanma

Sudan

1 Ocak - 29 Aralık 2024 tarihleri arasında Sudan 51.534 vaka ve 1.296 ölüm bildirmiştir (CFR: %2,5). Sadece Aralık ayında 5.092 yeni vaka ve buna bağlı 105 ölüm kaydedilmiş (CFR: %2,1), Kasım ayına kıyasla vakalarda %59, ölümlerde ise %52 azalma görülmüştür. Mevcut dalgalanmanın başlangıcı olan Temmuz 2024'ten bu yana, Sudan'ın 18 eyaletinden 11'i etkilenmiştir. Vakaların %70'inden fazlası dört eyaletten bildirilmiştir: Gezira (%22), Gedaref (%20), Kassala (%14) ve Beyaz Nil (%14).                                                                                                                                              

Şekil 3. Sudan: 25 Temmuz - 29 Aralık 2024 tarihleri arasında son 28 gün içinde 100.000 nüfus başına düşen kolera vakalarının eyaletlere göre coğrafi dağılımı (Solda). Kolera vakalarının raporlama tarihine göre dağılımı (sağda)

Güney Sudan

1 Ocak 2024 ile 29 Aralık 2024 tarihleri arasında Güney Sudan 14.361 vaka ve 265 ölüm bildirmiştir (CFR: %1,8).

Bildirilen ölümlerin 131'i toplum içinde gerçekleşmiştir. Sadece Aralık ayında ülkede 12.897 yeni kolera vakası ve 237 ölüm (CFR: %1,8) bildirilmiş olup, Kasım ayına kıyasla vaka sayısında %840, ölüm sayısında ise %888'lik bir artış kaydedilmiştir.

Eylül 2024'te mevcut salgının başlamasından bu yana, vakaların %80'i Birlik (%57), Yukarı Nil (%12) ve Orta Ekvatorya'dan (%11) bildirilmiş olup yedi eyalet etkilenmiştir.

Şekil 4. Güney Sudan: 29 Aralık 2024 itibariyle Kolera vakalarının dağılımı (Solda) ve haftalık vaka eğilimi (Sağda)

Yemen

1 Ocak-29 Aralık 2024 tarihleri arasında Yemen 260.552 vaka ve 879 ölüm bildirmiştir (CFR:%0,3). Aralık 2024'te ülkede 10 502 yeni kolera vakası ve buna bağlı 16 ölüm (CFR: %0,2) bildirilmiş olup Kasım ayına kıyasla vakalarda %47, ölümlerde ise %67 azalma kaydedilmiştir.

Rapor hem hükümet kontrolü altındaki bölgeleri hem de Yemen'in Uluslararası Tanınmış Hükümeti dışındaki bölgeleri kapsamaktadır.

Şekil 5. Yemen: 29 Aralık 2024 itibariyle Kolera vakalarının coğrafi dağılımı (Solda) ve haftalık vaka eğilimi (Sağda)

Şekil 6. 29 Aralık 2024 itibariyle Güneydoğu Afrika’da Kasım ve Aralık 2024 tarihleri arasında, Güney Doğu Afrika'da 100.000'de görülen atak oranı (aylık şüpheli ve doğrulanmış kolera vakaları)

Şekil 7. 29 Aralık 2024 itibariyle Ekim-Aralık 2024 tarihleri arasında Batı Orta Afrika'da 100 000'de görülen atak oranı (ayda şüpheli ve doğrulanmış kolera vakası)

Operasyonel Güncellemeler

DSÖ, aşağıdaki kolera salgını yanıt faaliyetlerinde Üye Devletleri desteklemek için küresel, bölgesel ve ülke düzeyinde ortaklarla birlikte çalışmaktadır:

Koordinasyon

• Eşgüdümlü çabaları sağlamak ve kolera yanıtına  ilişkin en son operasyonel güncellemeleri paylaşmak için GOARN ve SBP ağlarına düzenli brifingler verilmiştir.
• Ülkelerin ihtiyaçlarına yanıt olarak ve ortakların desteğiyle, uzmanlar Küresel Salgın Uyarı ve Yanıtı Ağı (GOARN), Bekleme Ortakları (SBP) ve Acil Tıp Ekipleri (EMT) aracılığıyla görevlendirilmiştir.
• 29 Aralık itibariyle GOARN aracılığıyla Komorlar, Haiti, Kenya, Lübnan, Malavi, Mozambik, Sudan, Zambiya ve Yemen'de Sağlık Operasyonları, Vaka Yönetimi, Sosyal Antropoloji, Epidemiyoloji/Sürveyans ve Ortak Koordinasyonunu desteklemek üzere 22 uzman görevlendirilmiştir.
• Ayrıca, uzaktan küresel WASH desteği de dahil olmak üzere Bilgi Yönetimi, Ortak/Küme Koordinasyonu, PRSEAH, IPC/WASH, RCCE ve Operasyon Destek ve Lojistik (OSL) gibi alanları desteklemek için SBP aracılığıyla dokuz ülkeye (Kamerun, Komorlar, Etiyopya, Haiti, Malavi, Myanmar, Mozambik, Türkiye ve Zambiya) 22 uzman (üç ila altı ay süreyle) konuşlandırılmıştır.
• DSÖ, başta Norveç Mülteci Konseyi olmak üzere bu müdahale için Bekleme Ortaklarının desteğini takdir etmektedir.

Halk Sağlığı Sürveyansı

• Kolera Kontrolü Küresel Görev Gücü (GTFCC), kolera için halk sağlığı sürveyansına ilişkin gözden geçirilmiş kılavuzu ve beraberindeki araçları yayınlamıştır. Bu materyal Arapça, İngilizce, Fransızca ve Portekizce dillerinde mevcuttur.
• Ülkeler, GTFCC'nin kolera için halk sağlığı sürveyansına ilişkin gözden geçirilmiş kılavuzunda belirlenen standartları karşılamaya yönelik kolera sürveyans sistemlerini/stratejilerini güçlendirmek için öncelikli faaliyetleri belirlemek amacıyla kolera sürveyansını değerlendirmek için GTFCC yöntemini kullanarak kolera sürveyans sistemlerini ve stratejilerini periyodik olarak kendi kendilerine değerlendirmeye teşvik edilmektedir.
• Bölgesel ve küresel düzeyde kolera raporlaması için standart veri ve meta veri setlerine ilişkin GTFCC teknik tavsiyeleri teşvik edilmektedir. Bölgesel ve küresel düzeyde kolera raporlaması için bir şablon mevcuttur.
• Veri yönetimi ve analizi konusunda ülkelere ve bölgelere duruma göre destek sağlanmaktadır.
• Kolera sürveyansını güçlendirmek için ülkeler, bölgeler ve ortaklarla koordinasyon çalışmaları devam etmektedir.
• Çok Sektörlü Müdahaleler için Öncelikli Alanların (PAMIs) belirlenmesi, kontrol stratejilerinin etkisini en üst düzeye çıkarmayı ve kaynakları en çok etkilenen alanlara yönlendirmeyi mümkün kılar. Kolera kontrolü için PAMI'lerin belirlenmesine yönelik GTFCC kılavuzu yaygınlaştırılmakta ve tanıtılmaktadır (İngilizce, Arapça, Fransızca ve Portekizce).  Bu kılavuz, kolera kontrolüne yönelik Ulusal Kolera Planının geliştirilmesi veya revizyonunda koleradan etkilenen ülkeler için sürveyans verilerinin kullanımını en üst düzeye çıkarmayı amaçlamaktadır.

Laboratuvar

• GTFCC, kolera test laboratuvarları için laboratuvar sürveyansı, çevresel sürveyans, numune toplama ve şartlandırma, hızlı tanı testlerinin kullanımı, laboratuvar doğrulama ve antimikrobiyal duyarlılık testi ve raporlama ile ilgili kılavuz ve araçlar yayınlamıştır. Mevcut tüm kılavuzlara hızlı başvuru kılavuzu aracılığıyla erişilebilir ve belgeler İngilizce, Fransızca ve bazı durumlarda Portekizce olarak mevcuttur.
• GTFCC kısa süre önce sağlık çalışanları için kolera için Hızlı Tanı Testleri ile numune toplama ve test etme konusunda eğitim materyalleri yayınlamıştır.
• Salgınlar sırasında test stratejilerinin belirlenmesi ve uygulanması için ülkelere teknik destek sağlanmaktadır.
• Ülkeler için laboratuvar güçlendirme planlarının geliştirilmesine yönelik destek ve yardım, vaka bazında sağlanmaktadır.
• Akut ve aktif salgınların görüldüğü ülkelerde laboratuvar teşhis tedarik ihtiyaçlarının belirlenmesi ve laboratuvar malzemelerinin konuşlandırılması için destek sağlanmaktadır. Kilit ülkelerde hazırlık ve hazırlık için malzemelerin hazır bulundurulması.
• Salgın izleme de dahil olmak üzere kolera sürveyansı için Gavi'ye uygun ülkelere kolera RDT'lerinin tedariki için Gavi ile işbirliği devam etmektedir. Ülkelerden 22 Ocak 2025 tarihine kadar gelen başvurular, bağımsız inceleme komitesi tarafından yapılacak bir sonraki inceleme turunda değerlendirilecektir.
• Kısa bir süre önce Zambiya Ulusal Halk Sağlığı Enstitüsü'nde 21 farklı laboratuvardan laboratuvar teşhis uzmanlarının katılımıyla kolera teşhisinin temelleri üzerine bir eğitici eğitimi düzenlenmiştir.

Aşılama

• Küresel OCV stoku Aralık ayında ortalama 5.9 milyon doz olarak gerçekleşmiş ve salgın müdahalesi için her zaman hazır bulundurulması gereken 5 milyon doz hedefini aşmıştır.
• Bangladeş, Komorlar, Etiyopya (3), Gana (3), Kenya, Malavi, Mozambik (2), Myanmar (3), Nijer (2), Nijerya, Somali, Güney Sudan (5), Sudan (6), Yemen, Zambiya ve Zimbabve'den 2024 yılında toplamda 52 milyon doz (tek turluk kampanyalar için) talep eden otuz üç yeni acil durum talebi iletilmiştir. Aşı Temini Uluslararası Koordinasyon Grubu (ICG) tarafından otuz tanesi onaylanmış, iki tanesi onaylanmamış ve bir tanesi de iptal edilmiştir.
• 2024 yılının başından bu yana 13 ülke (Komorlar, Etiyopya (4), Gana (2), Mozambik (3), Myanmar, Nijer, Nijerya, Somali, Güney Sudan (3), Sudan (5), Yemen, Zambiya (2) ve Zimbabve (2)) kolera salgınlarına yanıt olarak toplam 34 milyon kişiyi hedef alan 27 reaktif aşılama kampanyası gerçekleştirmiştir. Devam eden salgınlar ve sınırlı aşı bulunabilirliği göz önüne alındığında, yalnızca tek doz aşılama kampanyaları onaylanmış ve uygulanmıştır.
• Aralık ayında OCV üretimi, tedarikçi ve ortakların önemli çabalarını yansıtacak şekilde güçlü kalmıştır. Bu ilerleme, 2024 yılının başlarında yeni bir aşı formülasyonu ve üretim sürecinin tanıtılması ve ön yeterliliğinin alınmasını takip etmektedir.
• Bu çabalara rağmen, OCV arzı ile artan talep arasındaki uyumsuzluk, önleyici aşılama kampanyaları düzenleme kapasitesini ciddi şekilde kısıtlamaktadır. Küresel stokların mevcut sınırlamaları, hem reaktif hem de önleyici ihtiyaçları karşılamak için üretimin artırılması ve daha stratejik stok yönetimine duyulan acil ihtiyacın altını çizmektedir.

Vaka yönetimi, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC) & Su, Sanitasyon ve Hijyen (WASH)

• Kolera salgınları için acil durumlarda su kalitesinin izlenmesine ilişkin bir teknik not geliştirilmiş olup şimdi saha testine hazırdır.
• Destekleyen Ortaklar düzenlemeleri yoluyla Myanmar, Sudan ve Güney Sudan'a WASH uzmanları aracılığıyla destek sağlanmıştır.
• DSÖ ülke ofislerine kolera salgınları sırasında WASH faaliyetlerinin uygulanmasında rehberlik etmek ve desteklemek için bir WASH kolera araç seti geliştirmek üzere DSÖ AFRO ile işbirliği yapılmaktadır.

Risk iletişimi ve toplum katılımı (RCCE)

• Bölgesel RCCE odak noktaları ile koordinasyon ve güncellemeler devam etmekte, en iyi uygulamalara odaklanılmakta ve tespit edilen zorluklar ele alınmaktadır.
• Mozambik'in etkilenen bölge ve ülkelerdeki RCCE koordinasyonu için teknik destek, mevcut kolera kaynakları kullanılarak bölgesel koordinasyon mekanizmaları ve Toplu Hizmet ortaklığı aracılığıyla devam etmektedir.
• RCCE teknik ve destek desteği, her ülkenin gereksinimlerine göre ihtiyaç duyulduğunda sağlanmaktadır.
• RCCE odak noktalarını ve uygulayıcılarını risk altındaki toplulukları etkili bir şekilde bilgilendirmek, katılımlarını sağlamak ve güçlendirmek için gerekli araçlarla donatmayı amaçlayan kolera için bir RCCE hazırlık ve müdahale araç seti tamamlanmak üzeredir.

Operasyon Destek ve Lojistik (OSL)

• Koleraya müdahale malzemeleri, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Nijer, Güney Sudan, Sudan, Yemen ve Zambiya dahil olmak üzere ciddi şekilde etkilenen veya salgın riski yüksek olan ülkelere hava ve deniz taşımacılığı yoluyla gönderilmektedir.
• Geçmiş siparişleri ve mevcut tedarik hattını daha verimli bir şekilde takip etmek, stok ve stok hareketlerine daha iyi görünürlük sağlamak ve ülkelerin müdahale kapasitelerine ilişkin tahminleri iyileştirmek için yeni araçlar geliştirilmiştir.
• Kolera modülleri ve dökme malzemelerin mevcut stok durumu hem tedarikçi hem de DSÖ Merkezi seviyelerinde tatmin edici olmaya devam etmektedir.
• Merkezlere ve ülkelere stoklama hazırlıkları için teknik destek sağlanmaktadır.
• Kolera müdahalesinde yer alan diğer ortaklarla koordinasyon devam etmektedir.
• 2024 yılında, DSÖ tarafından tedarik edilen kolera kitleri ve dökme ürünler kullanılarak uygulanan tedaviler, potansiyel olarak dünya çapındaki vaka yükünün %50'sinden fazlasını oluşturmaktadır.

Hazırlık ve Hazır Olmak

• Konuşlandırma öncesinde koleraya hazırlık ve hazırlık kontrol listesi tamamlanmıştır.
• Uganda'ya kolera kontrol faaliyetlerini GTFCC kılavuzlarıyla uyumlu hale getirmesi için teknik destek sağlanmıştır.
• DSÖ Afrika Bölgesi'nde kolera salgınları için 7-1-7 çerçevesinin uygulanmasını değerlendirmek için bir anket geliştirilmiştir.
• Koleraya hazırlık kontrol listesi güncellenmiş ve Mayotte için uyarlanmıştır.

Temel zorluklar

Koleranın yüksek derecede bulaşıcı doğası, doğal afetler ve iklimsel etkilerle birleştiğinde, kontrol altına alma çabalarını önemli ölçüde engellemektedir.

• Yetersiz WASH altyapısı ve güvenilir veri eksikliği, etkilenen bölgelerde kolera bulaşmasını tetiklemeye devam etmektedir.
• Önleyici aşılamanın uygulanmasını engelleyen ve kampanyaların yalnızca en çok etkilenen bölgelerde uygulanmasına izin veren yetersiz OCV stokları, savunmasız nüfusları sürekli bulaşmaya maruz bırakmaktadır.
• Kırılgan, çatışma ve şiddet (FCV) bölgelerinde veya sosyal huzursuzluk yaşanan alanlarda bakımın önündeki engeller, etkilenen nüfusun tedavi ve önleme hizmetlerine erişimini zorlaştırmaktadır.
• Siyasi ve ekonomik zorluklar nedeniyle sınırlı kapasite ve geciken verilerle gözetim ve raporlama boşlukları, zamanında müdahaleyi engellemektedir.
• Gözenekli sınırlar, yetersiz gözetim ve düşük toplum bilinci nedeniyle artan sınır ötesi bulaşma riski.
• Hükümetler, STK'lar ve uluslararası kuruluşlar arasındaki koordinasyonun yetersiz olması, müdahale çabalarının genel etkinliğini etkilemektedir.
• Acil durumlarda görevlendirilmek üzere yeterli sayıda deneyimli personelin bulunmaması nedeniyle yaşanan personel sıkıntısı, müdahale çabalarını daha da karmaşık hale getirmektedir.
• Ülkelerin eş zamanlı büyük ölçekli kolera salgınları ve diğer acil durumlarla karşı karşıya kalması nedeniyle ulusal müdahale kapasitelerinin tükenmesi ve kaynakların zorlanması.
• Uluslararası toplum ve Üye Devletlerin önleme, hazırlık ve salgın yönetimi için yeterli kaynak ayırarak kolera müdahalesine öncelik vermesi gerektiğinden, finansman ve kaynak açıkları

Atılacak Adımlar

Yukarıda tanımlanan zorlukları ele almak için DSÖ, UNICEF, IFRC ve ortaklar birlikte çalışmaya devam edecektir.

• Kolera senaryo planlaması ve tahminleri, küresel, bölgesel ve ulusal düzeylerde şiddetli iklim olaylarının etkisi göz önünde bulundurularak güncellenmeye devam edecektir.
• DSÖ, koleraya hazırlık ve müdahale için yatırım yapılmasını savunmaya devam edecek, sürdürülebilir çözümler için uzun vadeli yatırımın gerekli olduğunu, ancak vakalardaki mevcut artışa hızlı acil yanıt için acil yatırıma ihtiyaç duyulduğunu vurgulayacaktır. Bu yatırımları kolaylaştırmak için bağışçılara brifingler verilecek ve yuvarlak masa toplantıları düzenlenecektir.
• DSÖ ve UNICEF, ortaklarla işbirliği içinde, aşılar da dahil olmak üzere temel kolera malzemelerinin tedarikini düzenlemeye devam edecek ve ihtiyaçların önceliklendirilmesine dayalı olarak kullanılabilirliği sağlayacaktır.
• DSÖ, GTFCC gibi ortaklarla birlikte, kısıtlı bir ortamda önleme ve yanıt faaliyetlerini mümkün kılmak için Sağlık Bakanlıklarını ve uygulayıcı ortakları en son bilgi ve kaynaklarla destekleyecektir.
• Ülke düzeyinde müdahale planlamasının iyileştirilmesi, verimliliğin artırılmasına ve daha etkili kolera müdahalelerinin sağlanmasına yardımcı olacaktır.
• Veri paylaşabilecek, sürveyans sistemlerini uyumlu hale getirebilecek ve hareket kabiliyeti yüksek nüfuslara hizmet etmek için ortak müdahaleler uygulayabilecek koordinasyon yapıları kurularak sınır ötesi koordinasyonun iyileştirilmesine öncelik verilecektir.

Ek 1. Veri, tablo ve şekillere ait notlar

Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve farklı dahil etme kriterleri ve farklı veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenebilir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulamaya ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulaması ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler/yönetim bölgeleri arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmin edilmesi ve bu verilerin küresel düzeyde yansıtılmasındaki değişken gecikmelerle sunulan sayıları etkilemektedir.

"Ülkeler", benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, yönetim bölgelerini veya diğer yargıları ifade edebilir. Kullanılan gösterimler ve bu materyallerin sunumu, herhangi bir ülkenin, bölgenin veya alanın veya yetkililerinin yasal statüsü veya sınırlarının veya hudutlarının sınırlandırılmasına ilişkin olarak DSÖ adına herhangi bir görüş ifade ettiği anlamına gelmez.  Haritalardaki noktalı ve kesikli çizgiler, henüz tam olarak anlaşılamamış olabilecek yaklaşık sınır çizgilerini temsil eder. Ülkeler, bölgeler ve yönetim bölgeleri, DSÖ idaresi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerden veya belirli üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, bunların DSÖ tarafından bahsi geçmeyen benzer nitelikteki diğer ürünlere tercih edilerek onaylandığı veya önerildiği anlamına gelmez. Hatalar ve eksiklikler dışında, tescilli ürünlerin adları büyük harflerle ayırt edilir.

Teknik rehberlik ve diğer kaynaklar

• Cholera fact sheet

• Ending Cholera, A Global Roadmap To 2030

• Global cholera strategic preparedness, readiness, and response plan 2023/24

• WHO’s Call for urgent and collective action to fight cholera

• Disease outbreak news Cholera – Democratic Republic of the Congo

• Disease outbreak news Cholera – Haiti

• Disease outbreak news Cholera – Malawi

• Disease outbreak news Cholera - Mozambique

• Disease outbreak news Cholera-Global situation

• Global Task Force on Cholera Control (GTFCC)

• GTFCC fixed ORP interim guidance and planning

• Public health surveillance for cholera, Guidance document, 2024

• AFRO Weekly outbreaks and emergency bulletin

• WHO AFRO Cholera Dashboard

• Cholera outbreak in Hispaniola 2022 - Situation Report

• Cholera upsurge (2021-present) web page