BİRDEN FAZLA ÜLKEDE GÖRÜLEN M. ÇİÇEK (MPOX) HASTALIĞI SALGINI

13 Şubat 2025 Perşembe

Clade Ib mpox virüsüne (MPXV) bağlı mpox salgını ağırlıklı olarak Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Burundi ve Uganda'da devam etmekte olup, daha önce etkilenmemiş ülkelerde seyahatle ilgili yeni vakalar tespit edilmiştir.

13 Şubat 2025'te yayınlanmış Dış Durum Raporu-47

 

Temel Rakamlar

Raporlama Dönemi: 1 Ocak 2022 – 31 Aralık 2024

Bölge

Rapor edilen doğrulanmış vaka sayısı

Doğrulanmış vakalar içindeki ölüm vakası sayısı

Raporlayan ülke sayısı

Küresel

124.753

272

128

Raporlama Dönemi: 1 Ocak 2024 – 2 Şubat 2025

Bölge

Rapor edilen doğrulanmış vaka sayısı

Doğrulanmış vakalar içindeki ölüm vakası sayısı

Afrika

21.113

70

Kongo Demokratik Cumhuriyeti¹

14.558

43

Burundi

3.359

1

Uganda

2.479

16

Raporlama Dönemi: Son altı hafta, 9 aralık  2024 – 19 Ocak 2025

Afrika

3.482

7

Kongo Demokratik Cumhuriyeti

1.670

0

Burundi

498

0

Uganda

1.226

7

 

Önemli Olaylar

  • Clade Ib mpox virüsüne (MPXV) bağlı mpox salgını ağırlıklı olarak Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Burundi ve Uganda'da devam etmekte olup, daha önce etkilenmemiş ülkelerde seyahatle ilgili yeni vakalar tespit edilmiştir.
  • Son altı hafta içinde Uganda, bu dönemde kıtada bildirilen tüm teyit edilmiş vakaların üçte birinden fazlasını oluşturan ikinci en yüksek sayıda teyit edilmiş vaka bildirmiş olup, haftalık insidans artışı devam etmektedir.²
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti, her iki klad I MPXV alt kladının dolaşımıyla birlikte yüksek bir mpox yükü yaşamaya devam etmektedir. Birçok ilde vakalarda istikrarlı bir eğilim görülmesine rağmen, ülkedeki durum endişe verici olmaya devam etmekte ve birçok bölgede bulaşmanın sürdüğü görülmektedir. Ülkenin doğu kesiminde tırmanan şiddet olayları, mpox müdahalesi için ek zorluklar oluşturmaktadır
  • Tayland ve Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı da dahil olmak üzere, daha önce seyahatle ilişkili vakaların tespit edildiği ülkelerde, klad Ib MPXV'ye bağlı seyahatle ilişkili yeni mpox vakaları tespit edilmiştir.
  • Birleşik Arap Emirlikleri, ülke içinde clade Ib MPXV'ye bağlı bir mpox vakasının ilk kez tespit edildiğini bildirmiştir.

¹Burada belirtilen Kongo Demokratik Cumhuriyeti için ulusal düzeydeki vaka sayıları, mpox için ulusal laboratuvar veritabanına dayanmaktadır.

²Diğer ülkelerle yapılan karşılaştırmalar, ülkeler arasında teşhis ve hastalık sürveyansı raporlama kapasitesi gibi kendi mpox müdahalelerinin unsurları açısından bağlamsal farklılıklar göz önüne alındığında dikkatli bir şekilde yorumlanmalıdır

Bu baskıda aşağıdaki konular yer almaktadır:

• Bağlamsal açıklama

• Epidemiyolojik güncelleme

• Maymun çiçeği virüsünün (MPXV) küresel dağılımı

• Virüs kladına göre mpox salgınlarına genel bakış

• Afrika'da bildirilen doğrulanmış vakalar

• Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne odaklanma (klad Ia ve Ib MPXV)

• Klad I MPXV nedeniyle mpox vakaları bildiren diğer ülkeler

• Birleşik Arap Emirlikleri'nden bildirilen klad Ib MPXV'ye bağlı ilk mpox vakası

• Küresel operasyonel güncellemeler

• Acil durum koordinasyonu

• İşbirlikçi sürveyans

• Toplumsal koruma

• Güvenli ve ölçeklenebilir bakım

• Karşı önlemlere erişim ve bunların sunumu

• Mpox kaynakları

• Ek 1. Kasım 2024'ün En Son Hızlı Risk Değerlendirmesi

Bağlamsal Açıklama

Bu rapor aşağıdaki konularda bir güncelleme sunmaktadır:

  • Afrika'da (DSÖ Afrika Bölgesindeki ülkeler ve DSÖ Doğu Akdeniz Bölgesindeki bazı ülkeler dahil) mpox için epidemiyolojik durum, 2 Şubat 2025 itibariyle veriler.
  • Operasyonel yanıt güncellemeleri ve 5 Şubat 2025 itibariyle ithal edilen mpox vakalarına ilişkin güncellemeler.

En son mpox güncellemeleri DSÖ mpox sürveyans raporunda da bulunabilir.

Raporun epidemiyolojik içeriği, 2022'de kurulan küresel mpox gösterge tabanlı sürveyansından alınan bilgilere dayanmaktadır. Bu sürveyans sistemi esas olarak Üye Devletler (ÜD) tarafından DSÖ'ye bildirilen veya resmi ÜD kaynakları (web sayfaları, sürveyans web portalları ve epidemiyolojik ve durum raporları) aracılığıyla kamuoyuna bildirilen doğrulanmış ve olası mpox vakaları ve ölümleriyle ilgili verileri toplar. Bazı yerlerde, özellikle Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde, şüpheli mpox vakalarının Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) testine sınırlı erişim olması nedeniyle, DSÖ ayrıca 14 Ağustos 2024'te uluslararası halk sağlığı acil durumu (PHEIC) ilanından bu yana, mpox için ülkenin ulusal klinik vaka tanımına uyan şüpheli (klinik olarak uyumlu) mpox vakalarını da bildirmektedir.

Şüpheli vakaların göstergesi yine de dikkatli bir şekilde yorumlanmalıdır, çünkü test edilen şüpheli vakalar şüpheli vakaların toplam sayısından çıkarılmaz. Daha ayrıntılı bilgi bulunmadığından, şu anda doğrulanmış vakaları bildirilen toplam şüpheli vaka sayısından doğru bir şekilde çıkarmak mümkün değildir; bu nedenle doğrulanmış vakalar şüpheli vakaların bir alt kümesini temsil eder. Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki şüpheli mpox vaka tanımı burada bulunabilir.

Operasyonel güncellemelerle ilgili bilgiler, DSÖ genel merkezindeki küresel mpox olay yönetimi destek ekibi tarafından sağlanmıştır ve ithal vakalarla ilgili bilgiler, DSÖ’nün Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005) hükümleri uyarınca Üye Devletlerden aldığı bildirimlere dayanmaktadır.

Referans amaçlı olarak, Kasım 2024'te gerçekleştirilen en son DSÖ küresel mpox hızlı risk değerlendirmesinin bir özeti Ek 1'de bulunabilir.

Epidemiyolojik güncelleme ³˒ ⁴

Küresel maymun çiçeği virüsü (MPXV) dağılımı

2 Şubat 2025 itibariyle, rapor edilen MPXV kladlarının tespit edildiği ülkelere göre dağılımı Şekil 1'de gösterildiği gibidir.  Bu bilgiler, açık erişimli veri tabanları, hakemli yayınlar, raporlar ve Virüs Evrimi Teknik Danışma Grubu (TAG-VE) dahil olmak üzere DSÖ ile doğrudan iletişim de dahil olmak üzere farklı kaynaklar aracılığıyla yürütülen ve raporlanan dizileme faaliyetlerinden derlenmiştir.

Eylül 2023'teki ilk tespitinden bu yana, clade Ib MPXV Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin sekiz eyaletinde (Güney Kivu, Kuzey Kivu, Kinshasa, Kasai, Tshopo, Tanganyika, Haut-Katanga ve MaiNdombe eyaletlerinde) tespit edilmiştir. Afrika'da Burundi, Kenya, Ruanda, Uganda ve Zambiya'da toplum içinde bulaşma bildirilmiş; Zimbabve'de ise seyahatle bağlantılı vakalar rapor edilmiştir. Buna ek olarak, Tanzanya'da şu ana kadar hiçbir vaka doğrulanmamış olsa da, diğer ülkelerde Tanzanya'ya seyahat etmiş mpox vakalarının tespit edilmesi ve ülkedeki etkilenen topluluklardan alınan bilgiler, tespit edilmemiş bulaşmanın devam ettiğini göstermektedir.

Afrika dışında 13 ülkede klad Ib MPXV tespit edildiği bildirilmiştir: Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı (dokuz vaka), Çin (yedi vaka), Almanya (yedi vaka), Tayland (dört vaka), Belçika (iki vaka), Amerika Birleşik Devletleri (iki vaka), Kanada (bir vaka), Fransa (bir vaka), Hindistan (bir vaka), Umman (bir vaka), Pakistan (bir vaka), İsveç (bir vaka) ve Birleşik Arap Emirlikleri (bir vaka). Bu ülkelerde klad Ib MPXV ile ilişkili herhangi bir ölüm vakası bildirilmemiştir. Daha fazla ayrıntı için lütfen Clade Ib MPXV'ye bağlı mpox vakaları bildiren diğer ülkeler bölümündeki Tablo 1'e bakınız.

Şekil 1. 2 Şubat 2025 itibarıyla ülkelere göre DSÖ'ye bildirilen MPXV kladlarının coğrafi dağılımı.

³ Afrika kıtasında DSÖ Afrika Bölgesi'nde 47 Üye Devlet ve Doğu Akdeniz Bölgesi'nde yedi Üye Devlet bulunmaktadır.

⁴ Farklı raporlama tarihleri ​​nedeniyle bu rapor ile DSÖ Afrika Bölge Ofisi, Bölgesel Mpox Bülteni arasında epidemiyolojik verilerde hafif tutarsızlıklar beklenmektedir. Bölgesel Mpox Bülteni aşağıdaki bağlantıda mevcuttur: Mpox (maymun çiçeği) | DSÖ | Afrika Bölge Ofisi

Virüs kladına göre mpox salgınlarına genel bakış

Bu bölüm, MPXV alt kladlarına göre mpox salgınlarının genel bir bakışı sunar. Tüm ortamlardaki salgınların kapsamlı bir listesi olması amaçlanmamıştır; bunun yerine, bazı salgınların ve etkilenen popülasyonların temel özelliklerini vurgular. Bugüne kadar farklı MPXV suşlarının doğal bulaşıcılığında belgelenmiş bir fark olmasa da, farklı ortamlarda farklı popülasyonları etkileyerek farklı salgın dinamiklerine yol açmaktadır.

Klad Ia MPXV

Clade Ia MPXV, öncelikle endemik illeri etkilediği Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde bulunur ve 2023'ten bu yana başkent Kinşasa da dahil olmak üzere son yıllarda daha önce etkilenmemiş illerde giderek daha fazla bulunmuştur. Komşu Orta Afrika Cumhuriyeti ve Kongo Cumhuriyeti'nde tek tük vakalar rapor edilmeye devam etmektedir. Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Orta Afrika Cumhuriyeti vakalar arasında çocukların oranının daha yüksek olduğunu bildirirken, Kongo Cumhuriyeti'nde vakaların çoğu yetişkinlerden oluşmaktadır.

Daha önce, genomik dizileme analizi, klad Ia MPXV'nin tipik olarak insan popülasyonlarında zoonotik maruziyet yoluyla ortaya çıktığını ve insandan insana bulaşmaya yol açtığını göstermiştir. Mevcut epidemiyolojik veriler ve filogenetik analizler, klad Ia MPXV'ye bağlı birçok mpox salgınının, ikincil insandan insana bulaşma ile zoonotik yayılmanın sonucu olduğunu göstermektedir. Ülkenin endemik bölgelerinden ithal edildikten sonra Kinşasa'daki cinsel ağlarda klad Ia MPXV'nin insandan insana bulaşmasının arttığına dair kanıtlar ortaya çıkmaktadır. Bu durum henüz Orta Afrika Cumhuriyeti'nde ya da Kongo Cumhuriyeti'nde belgelenmemiştir.

Klad Ib MPXV

Clade Ib MPXV ağırlıklı olarak Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde ve doğudaki komşu ülkelerde yayılmaktadır; Burundi, Kenya, Ruanda ve Uganda'da toplum içi bulaşma ve bildirildiği diğer ülkelerde çoğunlukla seyahatle ilgili vakalar bildirilmektedir. Bu klad için henüz hiçbir insan vakası şüpheli bir hayvan maruziyetiyle önemli ölçüde ilişkilendirilmemiş olup mevcut genomik dizileme verileri bunun yalnızca insandan insana temas yoluyla bulaştığını göstermektedir. Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde sekiz eyaletten bildirilmiştir: Güney Kivu, Kuzey Kivu, Kinşasa, Kasai, Tshopo, Tanganyika, Haut-Katanga ve Mai-Ndombe ve bir MPXV suşunun en hızlı yayılan salgınıdır. Afrika'da en çok etkilenen diğer ülkeler, son aylarda yaygın bulaşmanın devam ettiği Burundi ve Uganda iken, tespit edilemeyen bulaşmanın kapsamının belirsizliğini koruduğu Kenya ve Ruanda'da daha sınırlı bulaşma bildirilmiştir. Zambiya ve Zimbabve seyahatle ilgili vakalar ve çok sınırlı ikincil bulaşma bildirmiştir. Afrika dışında, importe seyahatle ilgili vakalar (bildirim sırasına göre) İsveç, Tayland, Hindistan, Almanya, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Pakistan, Belçika, Çin ve Fransa'da da tespit edilmiştir. Bu vakalardan kaynaklanan ikincil bulaşma Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı, Almanya, Belçika, Çin ve Fransa'da bildirilmiştir.

İmporte mpox vakaları, kuluçka dönemlerinde seyahat eden veya erken semptomlar gösteren ve bildirim yapan ülkeye vardıklarında teşhis konulan yetişkinler arasında görülmüştür. Genellikle, bilinen mpox'u olan bir kişiyle veya mpox'u düşündüren belirti ve semptomları olan biriyle daha önce cinsel temasta bulunduklarını bildirmiştirler.

Ib MPXV kladından kaynaklanan mpox'un ilk kümeleri genişler ve salgın ilerledikçe, bulaşma kalıpları evrilir, haneler içinde daha fazla yayılır ve yaş ve cinsiyet dağılımında kademeli bir değişime yol açar ve vakaların çocuklar arasında oranı artar.

2022'de başlayan IIb MPXV kladından kaynaklanan çok ülkeli mpox salgını, cinsel temasın MPXV'nin toplum içinde bulaşmasını sürdürebileceğini göstermiştir. Benzer şekilde, Ia ve Ib alt kladları da cinsel temas yoluyla yayılmakta olup; tüm kladlar için cinsel olmayan doğrudan fiziksel temas yoluyla bulaşmanın bulaşıcılığı ve sürdürülebilirliği hakkında anlaşılması gereken çok şey var. Bulaşmanın devam ettiği ortamlarda, muhtemelen cinsel, hane içi ve toplum temasının bir kombinasyonu tarafından yönlendirilmektedir.

Klad IIa MPXV

2024 yılında Fildişi Sahili, Gine ve Liberya, IIa MPXV kladından kaynaklanan mpox vakaları bildirdi. Fildişi Sahili ve Liberya'da bu suşun sürekli toplum içi bulaşımına dair kanıtlar var ve vakalar geniş coğrafi alanlara dağılmış durumda. IIa MPXV klad salgınları, bu kladın insandan insana bulaşmasının 2024'ten önce bildirilmemiş olması nedeniyle endişe verici yeni bir olgudur. Ayrıca, IIa klad ve IIb MPXV kladının birlikte dolaşımı hem Fildişi Sahili'nde hem de Liberya'da ilk kez bildirildi.

IIa MPXV kladıyla bağlantılı mpox, yetişkinlerde ve çocuklarda bildirildi ve birçoğunun bilinen bir epidemiyolojik bağlantısı yoktu; bu da devam eden, büyük ölçüde tespit edilemeyen toplum içi bulaşımı düşündürüyor. Sınırlı epidemiyolojik araştırmalar bu salgınlardaki bulaşma biçimlerine ilişkin anlayışımızı kısıtladı ve klad IIa MPXV bilimsel literatürde en az tanımlanmış MPXV suşu olmaya devam ediyor. Bu suş için cinsel temas yoluyla bulaşmaya dair belgelenmiş bir kanıt olmasa da, diğer MPXV suşlarında olduğu gibi, her türlü yakın temasın yayılmasına katkıda bulunması muhtemeldir.

Klad IIb MPXV

Batı, Kuzey ve Güney Afrika'nın diğer bölgelerinde ve dünyanın diğer bölgelerinde görülen mpox salgınlarının çoğu, 2022'de başlayan çok ülkeli salgının devamı olan klad IIb MPXV'den kaynaklanmaktadır. Çoğu bölgede klad IIb soy hattı B.1'in dolaşımı bildirilirken, soy hattı A.1 Nijerya'da ve DSÖ Doğu Akdeniz Bölgesi'ndeki bazı ülkelerde dolaşmaya devam etmektedir. Afrika dışında en çok etkilenen nüfus, öncelikle cinsel temas yoluyla maruz kalan, erkeklerle seks yapan erkekler olmaya devam etmektedir. Kadınlar ve çocuklar gibi başkalarının etkilendiği durumlarda, Afrika bağlamında klad I MPXV için gözlemlenenin aksine, bu durum sürekli bir bulaşmaya yol açmamıştır. Avustralya, 2024'te vakalarda benzeri görülmemiş bir artış eğilimi görmüştü ve bu son aylarda azalmaya başlamışken, diğer bildirimde bulunan çoğu ülke, çoğunlukla risk altındaki aynı nüfusta devam eden düşük seviyeli bulaşma olduğunu belirtmiştir.

Afrika'da bildirilen teyit edilmiş vakalar

Afrika'da, 1 Ocak 2024'ten 2 Şubat 2025'e kadar, 21 ülke tarafından 70 ölüm (CFR-%0,3) dahil olmak üzere 21.113 doğrulanmış mpox vakası bildirilmiştir. En çok etkilenen ülke Kongo Demokratik Cumhuriyeti olmaya devam etmektedir (43 ölüm dahil 14 558 teyit edilmiş vaka) 5. Onu Burundi (bir ölüm dahil 3359 teyit edilmiş vaka) ve Uganda (16 ölüm dahil 2479 teyit edilmiş vaka) takip etmektedir. Afrika'da on iki ülke son altı hafta içinde (21 günlük iki maksimum kuluçka dönemi) mpox vakaları bildirmiştir ve aktif, devam eden salgınlar olduğu düşünülmektedir (Şekil 2). Angola, Kamerun, Gana ve Gine olmak üzere dört ülke son altı hafta içinde teyit edilmiş vaka bildirmemiştir ve sürveyansın yeterli olduğu kabul edilirse, mpox 2024-2027'nin önlenmesi ve kontrolünün geliştirilmesine yönelik Stratejik çerçevede tanımlandığı gibi mpox salgınlarının kontrol aşamasına geçtikleri düşünülebilir.

Şekil 2. Ülkelere göre Afrika'daki Mpox salgını durumu (1 Ocak – 2 Şubat 2025).

⁵Kongo Demokratik Cumhuriyeti için burada belirtilen ulusal düzeydeki vaka sayıları mpox için ulusal laboratuvar veri tabanına dayanmaktadır

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne odaklanma (klad Ia & Ib MPXV)

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki Mpox salgınları hem klad Ia hem de Ib MPXV suşları tarafından yönlendirilmeye devam etmektedir (Şekil 3). Sıralanan örneklerin çoğu 1 Ekim 2023 ile 2 Şubat 2025 tarihleri arasında Kinshasa ve Güney Kivu illerinden alınmıştır. Ülkedeki tüm iller bu dönemde doğrulanmış mpox vakaları bildirmiş olsa da, dört ilden gelen numuneler için dizileme yapılmamıştır: Ituri, Kasai Oriental, Lomami ve Haut Lomami. Şu ana kadar sekiz ilde klad Ib MPXV tespit edilmiştir ve bunların yarısında klad Ia MPXV ile birlikte dolaşmaktadır. Kinshasa salgınından elde edilen dizileme verileri, yüksek APOBEC3 kaynaklı mutasyon oranlarıyla klad Ia MPXV'nin insandan insana bulaşmasının giderek arttığını ortaya koymuştur. Ancak, klad Ia MPXV'nin dolaşımda olduğu diğer illerde şu ana kadar böyle bir bulgu rapor edilmemiştir.

Şekil 3. Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 1 Ekim 2023 - 2 Şubat 2025 tarihleri arasında illere göre  klad Ia ve Ib MPXV'nin coğrafi dağılımı

Bildirilen şüpheli mpox vakalarının salgın eğiliminin analizi (solda, Şekil 4), 2024 yılının büyük bir bölümünde kayda değer bir artış eğilimi olmasına rağmen, bildirilen haftalık şüpheli vaka sayısının Eylül 2024'ten bu yana 2000 - 3000 vaka aralığında büyük ölçüde sabit kaldığını göstermektedir. Bununla birlikte, haftada bildirilen 2000'den fazla yeni şüpheli mpox vakasının ezici yükü devam etmektedir

Şekil 4. Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde bildirilen şüpheli (solda) ve doğrulanmış (sağda) mpox vakalarının salgın eğrisi (1 Ocak 2024 – 2 Şubat 2025).

Ayrıca, ulusal eğilimler alt ulusal düzeyde değişen salgın dinamikleri ışığında yorumlanmalıdır. Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde en çok etkilenen 12 ilde rapor edilen şüpheli mpox vakalarının salgın eğiliminin analizi, bu illerin farklı salgın boyutlarına sahip olduğunu, ancak çoğu için son haftalardaki eğilimin nispeten istikrarlı olduğunu göstermektedir (Şekil 5).  

Yalnızca klad Ib MPXV bildiren iller arasında Güney Kivu, tipik olarak haftada 600'den fazla şüpheli vaka bildirerek ülkedeki en fazla şüpheli vakayı oluşturmaya devam etmektedir. Her ne

kadar 2024 yılının büyük bir bölümünde kayda değer bir artış eğilimi görülmüş olsa da, bildirilen haftalık şüpheli vaka sayısı Eylül 2024'ten bu yana 600 - 800 vaka aralığında büyük ölçüde sabit kalarak plato çizmiştir. Kuzey Kivu ile ilgili olarak, 2025'in ilk haftalarında ilde rapor edilen vakalarda gözlenen ani artış, ilin raporlama uygulamalarındaki bir değişikliğe bağlanmıştır. 2024'te genel şüpheli vaka sayımının yalnızca test edilmemiş şüpheli vakaları içermesinin aksine, artık hem test edilmiş hem de test edilmemiş şüpheli vakalar genel şüpheli vaka sayımına dahil edilmiştir.

Sadece klad Ia MPXV'nin tespit edildiği iller arasında Tshuapa, son haftalarda düşüş eğilimine dair çok erken belirtilerle birlikte artan bir eğilim bildirirken, diğer iller son aylarda daha istikrarlı eğilimler gözlemlemektedir. Ülkede tarihsel olarak mpox'tan en çok etkilenen Equateur eyaletinde, eğilim Haziran 2024'ten bu yana nispeten istikrarlı olup, haftada 200'den az şüpheli vaka bildirilmiştir.

Başkent Kinşasa da dahil olmak üzere klad Ia ve klad Ib MPXV'nin birlikte dolaşımda olduğu bilinen iller arasında, bildirilen şüpheli vakaların eğilimi de geçtiğimiz aylarda nispeten istikrarlı olmuştur.

Eğilimlerin çoğunun istikrarlı görünmesine rağmen, virüsün dolaşımının yüksek düzeyde devam etmesi nedeniyle ülkedeki durum endişe verici olmaya devam etmektedir. Ayrıca, ülkenin doğu kesiminde son zamanlarda tırmanan silahlı çatışma, mpox yanıtını derinden etkilemiş ve mpox vakalarının eksik tespit edilmesine ve eksik rapor edilmesine neden olmuştur. Sunulan eğilimlerin her türlü yorumu bu sınırlamayı dikkate almalıdır.

Şekil 5. Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin en çok etkilenen illerinde rapor edilen şüpheli mpox vakalarının salgın eğrisi (1 Ocak 2024 - 2 Şubat 2025).

 

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde son altı hafta içinde bildirilen şüpheli mpox vakalarının il içi coğrafi dağılımının analizi (Şekil 6), farklı sağlık bölgeleri arasında büyük farklılıklar olduğunu göstermektedir.

Şekil 6. Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde son altı hafta içinde görülen şüpheli mpox vakalarının sağlık bölgelerine göre coğrafi dağılımı, 23 Aralık 2024 - 2 Şubat 2025.

Klad Ib MPXV'ye bağlı mpox vakalarını bildiren diğer ülkeler

Klad Ib MPXV salgını Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin doğusundan komşu ülkelere doğru genişlemekte olup, Burundi'de toplumdan bulaşma rapor edilmiştir. Kenya, Ruanda, Uganda ve Zambiya'da ve aşağıdaki Tablo 1'de özetlendiği üzere şimdiye kadar rapor edildiği diğer tüm ülkelerde seyahatle ilişkili vakalar. Seyahatle ilişkili vakaların görüldüğü bazı ülkelerde, klad Ib MPXV'nin bu ilk girişleriyle bağlantılı sınırlı bulaşma belgelenmiş olup yaygın bulaşma rapor edilmemiştir.

Tablo 1. DSÖ'ye bildirilen klad Ib MPXV salgınlarıyla bağlantılı doğrulanmış mpox vakaları ve ölümler, ülkelere göre* (5 Şubat 2025 itibariyle).

Ülke

Doğrulanmış Vakalar

Doğrulanmış Ölüm Vakaları

Ülkenin DSÖ’ye Bildirim Yaptığı İlk Tarih

Dağılım/Kaynak

Burundi

3359

1

25 Temmuz 2024

Büyük ölçüde başkentler Bujumbura ve Gitega'da ve çevresinde yoğunlaşmıştır

Uganda

2479

16

24 Temmuz 2024

Çok sayıda bölge, ancak büyük ölçüde başkent Kampala ve çevresinde yoğunlaşmıştır

Ruanda

87

0

24 Temmuz 2024

Başkent Kigali de dahil olmak üzere çok sayıda bölge

Kenya

37

1

30 Temmuz 2024

Sahilden Uganda ve Tanzanya’ya uzanan ana ulaşım koridoru boyunca çok sayıda ilçe (başkent Nairobi dahil)

Zambiya

16

0

8 Ekim 2024

Başkent Lusaka dahil olmak üzere birçok eyalette.

Birleşik Krallık ve Kuzey İrlanda

 

9

0

30 Ekim 2024

Ekim 2024'te Doğu Afrika'ya seyahat öyküsü olan bir vaka ve hane halkı temaslıları arasında takip eden üç vaka.

29 Kasım 2024

Kasım 2024'te Uganda'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

19 Ocak 2025

Ocak 2025'te Uganda'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

25 Ocak 2025

 

Ocak 2025'te Uganda'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

30 Ocak 2025

Aralık 2024 ile Ocak 2025 arasında Uganda'ya seyahat geçmişi olan bir vaka

Çin

7

0

5 Şubat 2025

Aralık 2024 ile Ocak 2025 arasında Uganda'ya seyahat geçmişi olan bir vaka

3 Ocak 2025

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne seyahat öyküsü olan bir vaka ve yakın temaslıları arasında bunu takip eden beş vaka

21 Ocak 2025

Birleşik Arap Emirlikleri'ne seyahat öyküsü olan bir vaka

 

 

 

18 Ekim 2024

Eylül 2024'te Ruanda'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

 

 

 

 

Almanya

 

 

 

 

7

 

 

 

 

0

13 Aralık 2024

Kasım 2024'te Doğu Afrika'ya seyahat öyküsü olan bir vaka. Üç hane halkı temaslısı vaka oldu

19 Aralık 2024

Kasım 2024'te Doğu Afrika'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

 

 

 

 

Tayland

 

 

 

 

4

 

 

 

 

0

9 Ocak 2025

 

 

Aralık 2024 - Ocak 2025 tarihleri arasında Doğu Afrika'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

22 Ağustos 2024

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne seyahat öyküsü olan bir vaka

18 Ocak 2025

Birleşik Arap Emirlikleri'ne seyahat öyküsü olan bir vaka

21 Ocak 2025

Birleşik Arap Emirlikleri'ne seyahat öyküsü olan ve daha önce bildirilen vakayla bağlantısı bulunan bir vaka

Belçika

2

0

18 Aralık 2024

Orta Afrika'ya seyahat öyküsü olan bir vaka ve aile temaslıları arasında sonradan ortaya çıkan bir vaka

ABD

2

0

18 Kasım 2024

Doğu Afrika'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

Zimbabve

1

0

14 Ocak 2025

Doğu Afrika’ya seyahat öyküsü olan bir vaka

18 Ekim 2024

Tanzanya'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

İsveç

1

0

15 Ağustos 2024

Doğu Afrika'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

Hindistan

1

0

1 Ekim 2024

Birleşik Arap Emirlikleri'ne seyahat öyküsü olan bir vaka

Kanada

1

0

22 Kasım 2024

Doğu Afrika'ya seyahat öyküsü olan bir vaka

Pakistan

1

0

1 aralık 2024

Birleşik Arap Emirlikleri'ne seyahat öyküsü olan bir vaka

Umman

1

0

10 Aralık 2024

Birleşik Arap Emirlikleri'ne seyahat öyküsü olan bir vaka

Fransa

1

0

7 Ocak 2025

Orta Afrika’dan dönen yolcularla temasla bağlantılı bir vaka

Birleşik Arap Emirlikleri

1

0

 

Uganda'ya seyahat geçmişi olan bir vaka

 

 

Sürekli Toplumsal Bulaşma

 

Sporadik Seyahatle Bağlantılı Vakalar

Not:

  • Birleşik Arap Emirlikleri yalnızca bir vakanın tespit edildiğini bildirmesine rağmen, Birleşik Arap Emirlikleri'nden gelen gezginler arasında diğer ülkelerde en az yedi vaka bildirilmiş olup bu da ülke içinde toplum içi bulaşmanın muhtemel olduğunu göstermektedir.
  • Tanzanya'da şimdiye kadar Ib MPXV kladından kaynaklanan mpox vakası bildirilmemiştir, ancak oradan seyahat eden kişiler arasında mpox vakaları bildirilmiş olup bu da ülke içinde toplum içi bulaşmanın muhtemel olduğunu göstermektedir.

Burundi

Temmuz 2024'te mpox salgınının başlamasından 2 Şubat 2025'e kadar Burundi, bir ölüm dahil olmak üzere 3359 doğrulanmış mpox vakası bildirmiştir (CFR %0,03). Ülkede toplumsal bulaşma yaşanmaktadır ve ulusal vaka sayısı, 2024'ün sonunda haftada 100 vakanın altına düşmeden önce haftada 100 ila 200 yeni doğrulanmış vaka arasında değiştiği görülmüştür (solda, Şekil 7).

Sağlık bölgelerinin en az %94'ünde (49 bölgeden 46'sında) vakalar bildirilmiştir, ancak salgın büyük ölçüde en büyük şehir olan Bujumbura ve başkent Gitega'da ve çevresinde yoğunlaşmaya devam etmektedir. Şüpheli mpox vakalarının neredeyse tamamı test edilmektedir ve test pozitiflik oranı yaklaşık %51'dir. Ülkede yalnızca Güney Kivu'da dolaşan suşlarla ilişkili olan clade Ib MPXV tespit edilmiştir ve mevcut kanıtlar virüsün yalnızca insandan insana bulaştığını göstermektedir.

Şekil 7. Burundi'de raporlanan epidemiyolojik haftaya göre haftalık doğrulanmış mpox vaka sayısının salgın eğrisi (solda) ve son altı hafta içinde ( 23 Aralık – 2 Şubat 2025) sağlık bölgesine göre doğrulanmış mpox vakalarının coğrafi dağılımı (sağda)

Yaş ve cinsiyet dağılımı, beş yaş altı küçük çocuklarda ve 20-29 yaş arası genç yetişkinlerde daha yüksek insidans ile iki modlu bir yaş dağılımı göstermektedir. Özellikle son aylarda 20-29 yaş grubu, ülkede en çok etkilenen yaş grubu olarak beş yaş altı grubun yerini almıştır (Şekil 8). Hane içi bulaşma, toplum içinde bulaşma ve cinsel temas yoluyla bulaşmanın hepsinin ülkede mpoksun yayılmasına katkıda bulunduğu bildirilmiştir. Bununla birlikte, her birinin mpox yayılımına olan göreceli katkıları belirsizdir.

Şekil 8. Burundi’de, 2 Şubat 2025 itibariyle, doğrulanmış mpox vakalarının yaş ve cinsiyet dağılımı⁶

⁶Yaş grupları arasında karşılaştırma yaparken, bunlardan ikisinin, beş yaş altı yaş grubu ve 5-9 yaş grubunun beş yıllık, diğerlerinin ise 10 yıllık yaş bantları olduğunu lütfen unutmayın.

Uganda

Salgının başladığı Temmuz ayından 2 Şubat 2025 tarihine kadar ülkede 16 ölüm dahil olmak üzere 2479 doğrulanmış mpox vakası bildirilmiştir (CFR %0,6). Ülkede toplumsal bulaşma yaşanmaktadır ve haftalık ulusal vaka sayısı zaman içinde istikrarlı bir şekilde artmaktadır. Uganda, geçtiğimiz altı hafta içinde laboratuvar tarafından teyit edilen en yüksek ikinci vaka sayısını (1127 teyit edilmiş vaka) bildirmiş olup, bu sayı bu dönemde kıtada teyit edilen tüm vakaların üçte birinden fazlasını oluşturmaktadır. Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Burundi son aylarda daha istikrarlı eğilimler bildirirken ülkede salgında tırmanış gözlemlenmeye devam etmektedir⁷.

Ülkedeki ilçelerin en az %56,8'inde (146 ilçeden 83'ünde) vakalar bildirilmiştir, ancak salgın büyük ölçüde başkent Kampala ve çevresinde yoğunlaşmaya devam etmektedir. Şu ana kadar ülkede yalnızca Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin doğusundaki salgınla bağlantılı olan clade Ib MPXV tespit edilmiştir ve mevcut kanıtlar virüsün bulaşmasının yalnızca yakın, fiziksel insandan insana temas yoluyla gerçekleştiğini göstermektedir.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde klad Ib MPXV'ye bağlı ilk mpox vakası bildirilmiştir

7 Şubat 2025 tarihinde Birleşik Arap Emirlikleri, ülkede tespit edilen clade Ib MPXV'ye bağlı ilk mpox vakasını DSÖ'ye bildirmiştir. Vaka, yakın zamanda Uganda'ya seyahat öyküsü olan bir yetişkindir. Semptom başlangıcı 11 Ocak 2025, hastalık teyidi ise 18 Ocak 2025 tarihinde olmuştur. Raporlama sırasında hastanede izolasyon altında tedavi görüyordu. Buna ek olarak, Birleşik Arap Emirlikleri'nden gelen yolcular arasında diğer ülkelerde en az yedi vaka bildirilmiştir ve bu da ülke içinde toplum bulaşmasının muhtemel olduğunu düşündürmektedir.

⁷ Diğer ülkelerle yapılan karşılaştırmalar, ülkeler arasında teşhis ve hastalık sürveyansı raporlama kapasitesi gibi ilgili mpox yanıtlarının unsurları açısından bağlamsal farklılıklar göz önüne alındığında, dikkatle yorumlanmalıdır

Küresel operasyonel güncellemeler

DSÖ sağlık acil durum önleme, hazırlık, müdahale ve dayanıklılık (HEPR) çerçevesi, hem mpox'un önlenmesi ve kontrolünün artırılmasına yönelik Stratejik Çerçeve'nin (2024-2027) hem de mpox Uluslararası Endişe Verici Halk Sağlığı Acil Durumu'na (PHEIC) yönelik mevcut acil müdahalenin temelini oluşturur.

HEPR çerçevesiyle uyumlu olarak, mpox için DSÖ Küresel Stratejik Hazırlık ve Müdahale Planı (SPRP), beş temel bileşeni güçlendirmeye odaklanır: 5C’ler:

1. Acil durum koordinasyonu: Zamanında kriz müdahalesi için etkili koordinasyon.

2. İşbirlikçi sürveyans: Erken tehdit tespiti için gerçek zamanlı veri entegrasyonu.

3. Toplulukların koruması: Önleme ve dayanıklılık oluşturma önlemlerine toplulukları dahil etme.

4. Güvenli ve ölçeklenebilir bakım: Sağlık sistemlerini ölçeklenebilir kapasiteyle temel bakımı sağlayacak şekilde donatma.

5. Karşı önlemlere erişim ve bunların sunumu: Tıbbi karşı önlemlerin eşit şekilde dağıtılmasını sağlama.

Bu bölüm, 5 Şubat 2025 itibarıyla DSÖ küresel mpox yanıtına ilişkin güncellemeleri sağlar

1.Acil durum koordinasyonu

  • DSÖ küresel mpox stratejik hazırlık ve yanıt planının gözden geçirilmesi ve genişletilmesi için planlama başlatılmıştır.
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne yapılan son üst düzey misyonun ardından üzerinde mutabık kalınan tavsiyeler de dahil olmak üzere operasyonları büyütmeye ve genişletmeye devam etmeye odaklanılmıştır.

2. İşbirlikçi sürveyansı

  • DSÖ mpox küresel sürveyans raporunun geliştirilmesi:
    • Mevcut epidemiyolojiyi daha doğru bir şekilde yansıtmak için içeriği daha kladlara özgü bir odakla yeniden düzenleyin;
    • Coğrafi konum ve zaman dilimine göre veri filtreleme gibi ek işlevler sağlayan etkileşimli unsurlar ekleyin.
  • Afrika'daki mpox epidemiyolojik verilerine ilişkin güncellemeler haftalık olarak devam edecek ve küresel epidemiyolojik verilere ilişkin güncellemeler aylık olarak devam edecek ve aynı gözetim raporundan erişilebilecektir.

3. Toplulukların korunması

  • Risk iletişimi, toplum katılımı ve infodemik yönetim, Su, sanitasyon ve hijyen (WASH) ve toplum ortamlarında enfeksiyon önleme ve kontrol (IPC), toplum temelli sürveyans ve sınır sağlığı dahil olmak üzere birçok teknik alanda koordinasyona devam edilmiştir.
  • DSÖ, 30 Ocak - 1 Şubat 2025 tarihleri arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin Kinshasa kentinde, toplum sağlığı çalışanlarının mpoksa karşı toplum merkezli müdahaleleri destekleme kapasitelerini güçlendirmek amacıyla ulusal bir eğitici eğitimi çalıştayı düzenlemiştir. Çalıştayda DSÖ küresel, bölgesel ve ulusal uzmanları, Kongo Demokratik Cumhuriyeti Halk Sağlığı Bakanlığı, Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Afrika CDC) ve UNICEF, Resolve to Save Lives ve Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC) gibi diğer ortaklar yer almıştır. Toplam 35 ulusal eğitmen artık iller, sağlık bölgeleri ve yerel topluluklar genelinde toplum sağlığı çalışanlarına toplumun korunması konusunda kapsamlı bir eğitim paketi sunmak üzere donatılmıştır. Halk Sağlığı Bakanlığı liderliğinde daha geniş çaplı bir yaygınlaştırma için bir uygulama planı geliştirilmiştir.  
  • DSÖ, 27-29 Ocak 2025 tarihleri arasında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Kinshasa kentinde risk iletişimi ve toplum katılımı (RCCE) stratejisi ve temelleri üzerine eğitimin kolaylaştırılmasında Afrika CDC'yi desteklemiştir.
  • DSÖ, 30-31 Ocak 2025 tarihleri arasında Kongo Cumhuriyeti'nin Brazzaville kentinde uzman bir teknik çalışma grubunu bir araya getirerek mpox toplumunun korunmasına yönelik sosyal ve davranışsal araştırmalara ilişkin geçici kılavuza son halini vermiştir. Kılavuz, toplumun korunması için mpox halk sağlığı müdahalelerini bilgilendirebilecek çok ihtiyaç duyulan kanıtları sağlamak için hızlı, operasyonel çalışmalar ve değerlendirmeler de dahil olmak üzere birçok araştırma türünü kapsamaktadır.

4. Güvenli ve ölçeklenebilir bakım

  • Etkilenen tüm ülkelerde devam eden tedavi tesislerinin güçlendirilmesine devam edilmesi ve IPC/WASH ve bakım da dahil olmak üzere gerekli ilaç ve temel malzemelerin mevcut olmasının sağlanması.
  • DSÖ Küresel Klinik Platformu kullanılarak mpox klinik karakterizasyonunu kolaylaştırmak için veri toplama araçlarının benimsenmesine yönelik desteğin sürdürülmesi. Bunlar arasında Araştırma Elektronik Veri Yakalama (REDCap) ve Açık Veri Kiti (ODK) ile geliştirilen, DSÖ'nün deri lezyonlarının mpox bakımı, mpox taraması, mpox lezyonlarının ayırıcı tanısı ve şüpheli ve doğrulanmış vakalar için mpox triyajı ve klinik değerlendirmesine ilişkin kılavuzlarını uyarlayan açık araçlar yer almaktadır.
  • DSÖ, 21 Ocak 2025 tarihinde, mpox hastaları için evde izolasyon ve IPC önlemlerine ilişkin kanıtları gözden geçirmek üzere kılavuz geliştirme gruplarından birini toplamıştır.
  • DSÖ, mpox'a mesleki olarak maruz kalma potansiyeli olan sağlık ve bakım çalışanlarının belirlenmesi ve yönetilmesine ilişkin risk değerlendirme formunu yayınlamıştır.

5. Karşı önlemlere erişim ve bunların teslimi

Erişim ve Tahsis Mekanizması (AAM)

Aşılar

  • DSÖ, Afrika kıtasındaki mpox vakalarındaki artışın kontrol altına alınmasını desteklemek amacıyla, etkilenen ülkelerde risk altındaki gruplarda mpox aşılamasının uygulanmasını ve alımını hızlandırmak için teknik destek sağlamaya devam etmiştir.
  • DSÖ ve ortaklarının savunuculuğunu takiben, Kongo Demokratik Cumhuriyeti İlaç Düzenleme Kurumu, mpox aşıları için Acil Kullanım İznini 17 Ocak 2025 tarihinde bir yaş ve üzeri çocukları kapsayacak şekilde güncellemiştir.
  • İlk aşı tahsis turunda dokuz ülkeye aşı dozları tahsis edilmiş ve yedi ülke tahsislerini tamamen kabul etmiştir (Fildişi Sahili, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Ruanda, Kenya, Liberya, Güney Afrika ve Uganda). İlk tahsis turunda tahsis edilen kalan aşı dozlarının teslimatını ilerletmek, bekleyen sevkiyat düzenlemelerini ve dokümantasyonu tamamlamak için çabalar devam etmektedir.
  • İkinci turda dört ülkeye (Angola, Gine, Sierra Leone ve Uganda) toplam 238 300 doz aşı tahsis edilmiştir. İkinci tahsis turundan sonra toplam 470 000 doz MVA-BN aşısı (Hırvatistan'dan 1400 doz, Kıbrıs'tan 500 doz, Fransa'dan 33 000 doz ve UNICEF'ten 435 000 doz), Japonya'dan 3 milyon doz LC16m8 aşısı ve Emergent BioSolutions'tan 50 000 doz ACAM2000 aşısı tahsis edilmektedir.
  • Ocak 2025'te Japonya'dan Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne 50.000 doz LC16m8 aşısı da dahil olmak üzere bugüne kadar altı ülkeye 516.480 aşı teslim edilmiştir. Bu raporun yayınlandığı tarihte dört ülkede (Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Nijerya ve Ruanda) aşılamanın başladığı bildirilmiştir.
  • AAM ortakları, ülkelerin ulusal aşılama planlarının uygulanmasına yönelik operasyonel fonları almaları için rehberlik almalarını sağlamak üzere birlikte çalışmaya devam etmektedir.

Teşhis Cihazları:

  • MPXV teşhisleri için DSÖ Acil Kullanım Listeleme prosedürü kapsamında İlgi Beyanları çağrısının 28 Ağustos 2024 tarihinde açılmasından bu yana 68 üretici DSÖ ile iletişime geçmiş ve 3 Şubat 2025 tarihi itibariyle 41 ön başvuru çağrısı planlanmıştır. Toplam 11 üretici 12 Nükleik Asit Amplifikasyon tahlili için başvurularını sunmaya davet edilmiştir. DSÖ şu anda 8 ürünü Acil Kullanım Listesi için değerlendirmektedir

Mpox kaynakları

Stratejik planlama ve küresel destek

Uluslararası Sağlık Tüzüğü Acil Durum Komitesi, Gözden Geçirme Komitesi ve Genel Müdürün Geçici Tavsiyeleri

Bölgesel bilgi ürünleri

Sürveyans

Laboratuvar ve Tanı

Klinik Yönetim Enfeksiyon Önleme ve Kontrol

Aşılama

Risk iletişimi ve toplum katılımı ve Halk Sağlığı Danışmanlığı

One Health (Tek Sağlık) ve Hayvan Sağlığı

Eğitim ve Öğretim

Diğer kaynaklar

Açıklama: Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır ve DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve verilerle ilgili olarak farklı veri ekleme kriterleri ve farklı veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulama ve değişime tabidir. Tüm sayımlar, ülkeler, eyaletler ve bölgeler arasında vaka tespiti, tanımlar, laboratuvar testleri ve raporlama stratejilerindeki değişikliklere tabidir.

Ek 1. Kasım 2024'teki Son Hızlı Risk Değerlendirmesi

DSÖ, Kasım 2024'te en son küresel mpox hızlı risk değerlendirmesini gerçekleştirmiştir. Bu risk değerlendirmesi sırasında mevcut bilgilere dayanarak, mpox'un coğrafi yayılma riski ve sağlık üzerindeki potansiyel etkisi aşağıdaki şekilde değerlendirilmiştir:

  • Klad Ib MPXV - Çoğunlukla Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve komşu ülkelerde mpox için endemik olmayan alanları etkiler, burada mpox esas olarak cinsel temas da dahil olmak üzere insan-insan yakın fiziksel temas yoluyla yayılmaktadır. Uluslararası yayılma esas olarak cinsel temasla bağlantılıdır: Yüksek.
  • Klad Ia MPXV - Çoğunlukla Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki mpox-endemik alanları etkiler, diğer Orta ve Doğu Afrika ülkelerinde sporadik vakalar bildirilmektedir, burada mpox zoonotik taşma olaylarıyla ve esas olarak cinsel temas da dahil olmak üzere yakın fiziksel temas yoluyla insan-insana bulaşma ile bağlantılıdır: Yüksek..
  • Klad II MPXV (tarihsel olarak endemik bölgeler) - Nijerya ve mpox'un endemik olduğu, çocukları ve yetişkinleri etkilediği ve zoonotik taşma olaylarıyla bağlantılı olduğu ve çoğunlukla cinsel temas dahil olmak üzere yakın fiziksel temas yoluyla insandan insana bulaştığı Batı ve Orta Afrika ülkeleri: Orta.
  • Klad IIb MPXV* - Küresel risk, salgınların çoğunlukla erkeklerle seks yapan yetişkin erkekleri etkilediği ve çoğunlukla cinsel temas yoluyla yayıldığı yerler: Orta.

*Bu grup, çok çeşitli sağlık sistemleri ve yanıt kapasitelerine sahip ülkeler ve bölgelerle çok geniş bir coğrafi alanı temsil etmekte olup bu gruptaki seçili ülkelerde veya bölgesel bloklarda risk değişebilmekte ve/veya düşük olarak değerlendirilebilmektedir.

Bireysel düzeydeki risk, coğrafi alan, epidemiyolojik bağlam, biyolojik cinsiyet, cinsiyet kimliği veya cinsel yönelimden bağımsız olarak büyük ölçüde maruz kalma riski ve bağışıklık durumu gibi bireysel faktörlere bağlıdır.

 

Bu hızlı risk değerlendirmesinde, halk sağlığı riski, insan sağlığı riski, daha fazla yayılma riski ve etkilenen bölgelerde ve bu bölgelerden yetersiz yanıt kapasitesi riskinin birleşimine dayalı olarak tahmin edilmektedir. Bu risk tahminlerinin sunulma şekli, Ocak 2025'te yayınlanan ve virüslerin bulaşabilirlik, bağışıklık sisteminden kaçış, şiddet ve klinik/teşhis gibi karşılaştırmalı özelliklerini daha geniş ve genel bir bağlamda ele alan klad Ia ve klad Ib MPXV risk değerlendirmelerinden farklı olabilir.

Etiketler:

Habere Dahil Ülkeler: