20 Şubat 2025'te yayınlanmış Dış Durum Raporu-23

Bu baskıda yer alanlar:

• Önemli Olaylar

• Küresel Epidemiyolojik Güncelleme

• DSÖ Bölgelerinde Önemli Olaylar

• Seçilen Alt Bölgelere ve Ülkelere Odaklanmak

• Operasyonel Güncellemeler

• Temel Zorluklar

• Atılacak Adımlar

Önemli Olaylar

26. cak 2025 itibariyle veriler

• Ocak 2025'te (1 ila 4. epidemiyolojik haftalar), üç DSÖ bölgesindeki 19 ülke, bölge ve alandan (bundan sonra ülkeler olarak anılacaktır) toplam 34.799 yeni kolera ve/veya Akut Sulu İshal (AWD) vakası bildirilmiş olup Aralık 2024'e göre %27'lik bir düşüş kaydedilmiştir. Afrika Bölgesi en yüksek vaka sayısını kaydederken, onu Doğu Akdeniz Bölgesi ve Güneydoğu Asya Bölgesi takip etmiştir. Bu dönemde ayrıca küresel çapta 349 kolera kaynaklı ölüm gerçekleşmiş ve bir önceki aya kıyasla %33'lük bir düşüş kaydedilmiştir.
• Kış aylarında bulaşmanın mevsimsel olarak azalması bazı bölgelerdeki vaka sayılarındaki düşüşü kısmen açıklasa da, eksik bildirim ve raporlamadaki gecikmeler nedeniyle genel kolera verileri eksik kalmaya devam etmektedir. Ayrıca, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde devam eden asayiş sorunu ve Mozambik'teki Filipo Kasırgası sonrası gibi çatışma ve aşırı hava olayları, bazı bölgelerden düşük raporlama yapılmasına veya hiç raporlama yapılmamasına neden olmuştur. Bu karmaşıklıklar göz önüne alındığında, burada sunulan veriler muhtemelen gerçek kolera yükünü olduğundan az göstermektedir ve dikkatle yorumlanmalıdır.
• Son rapordan bu yana Angola'da yeni kolera salgınları rapor edilmiştir. Ocak 2025'ten bu yana 19 ülke, çoğu bir önceki yıldan devam eden kolera / AWD salgınları bildirmiştir.
• Çatışma, kitlesel yerinden edilme, doğal afetler ve iklim değişikliği, özellikle zayıf altyapı ve sınırlı sağlık hizmeti erişiminin tedaviyi geciktirdiği kırsal ve selden etkilenen bölgelerde salgınları yoğunlaştırmıştır. Bu sınır ötesi faktörler kolera salgınlarını giderek daha karmaşık ve kontrol edilmesi daha zor hale getirmiştir.
• Ocak ayında Oral Kolera Aşılarının (OCV) üretimi 6,2 milyon doza ulaşarak tedarikçi ve ortakların önemli çabalarını yansıtmıştır. Bu ilerleme, 2024 yılının başlarında yeni bir aşı formülasyonu ve üretim sürecinin tanıtılması ve ön yeterliliğinin alınmasını takip etmektedir. Bununla birlikte, mevcut üretim henüz artan küresel talebi karşılayamamakta ve talep arzı aşmaya devam ederek kolera salgınlarını kontrol altına alma, hastalığın yayılmasına hızla müdahale etme ve önleyici kampanyalar uygulama çabalarını engellemektedir.

Küresel epidemiyolojik güncelleme

Ocak 2025'te (1 ila 4. epidemiyolojik haftalar), üç DSÖ bölgesindeki 19 ülkeden toplam 34.799 yeni kolera ve AWD vakası bildirilmiş olup, Aralık 2024'e göre %27'lik bir düşüş göstermiştir. Afrika Bölgesi (17.644 vaka; 11 ülke) en fazla vaka bildiren bölge olurken, bunu Doğu Akdeniz Bölgesi (16.530 vaka; beş ülke) ve Güneydoğu Asya Bölgesi (625 vaka; üç ülke) takip etmiştir. DSÖ'nün diğer bölgelerinde herhangi bir vaka bildirilmemiştir.

Ocak 2025'te, Aralık 2024'e kıyasla %32'lik bir düşüşü temsil eden 349 kolera kaynaklı ölüm de küresel olarak kaydedilmiştir. En yüksek ölüm sayısı Afrika Bölgesi'nde (297 ölüm; dokuz ülke) kaydedilmiş, bunu Doğu Akdeniz Bölgesi (52 ölüm; dört ülke) izlemiştir. Güneydoğu Asya Bölgesi'nde hiç ölüm vakası rapor edilmemiştir

Burada sunulan veriler, potansiyel eksik raporlama ve raporlama gecikmeleri nedeniyle ihtiyatlı bir şekilde yorumlanmalıdır. Bu durum raporların güncelliğini etkileyebilir ve sonuç olarak sunulan rakamlar gerçek kolera yükünü doğru bir şekilde temsil etmeyebilir. Sürveyans sistemlerinin, vaka tanımlarının ve laboratuvar kapasitelerinin ülkeler arasında çeşitlilik göstermesi, kolera vakaları ve ölümlerine ilişkin istatistiklerin doğrudan karşılaştırılabilir olmadığı anlamına gelmektedir. Ayrıca, kolera için küresel vaka ölüm oranı (CFR), sürveyans metodolojilerindeki farklılıklardan büyük ölçüde etkilendiği için ihtiyatlı bir incelemeyi gerektirmektedir. Bu belgede 'kolera vakaları' terimi, belirli ülkeler için aksi belirtilmedikçe, hem şüpheli hem de doğrulanmış vakaları kapsamaktadır. Bu raporda yer alan veriler, daha doğru bilgiler elde edildikçe geriye dönük olası düzeltmelere tabidir. En güncel veriler için lütfen DSÖ'nün Küresel Kolera ve Akut Sulu İshal-AWD Web Portalına bakınız.

Şekil 1. 1 – 26 Ocak 2025 tarihleri arasında bildirilen kolera ve akut sulu ishal (AWD) vakaları

Tablo 1. 26 Ocak 2025 itibariyle DSÖ bölgelerinden bildirilen kolera ve AWD vakaları ve ölümleri

* Sunulan vaka ve ölüm sayıları, vaka tanımları, raporlama sistemleri ve genel olarak eksik raporlamadaki farklılıklar nedeniyle doğrudan karşılaştırılabilir değildir. Tüm veriler, veri mevcudiyeti ve erişilebilirliği nedeniyle doğrulamaya ve değişikliğe tabidir. İlgili rakamlar ve sayılar, daha fazla bilgi elde edildikçe güncellenecektir. Tablo 1'deki veriler şüpheli, hızlı tanı testi (RDT) pozitif ve kültürle doğrulanmış kolera vakalarını içermektedir.

** Afganistan,ve Myanmar Akut Sulu İshal-AWD vakaları rapor etmektedir.

*** Şüpheli kolera ve AWD vakalarının sayısı, Ulusal Sağlık Enstitüsü tarafından yayınlanan mevcut Halk Sağlığı Bültenine dayanarak dahil edilmiştir.

¥ Yemen’den rapor edilen bütün şüpheli kolera ve AWD vakalarını içermektedir.

DSÖ Bölgelerinde Önemli Olaylar

Afrika Bölgesi

Ocak 2025'te Afrika Bölgesi 11 ülkede 17.644 yeni kolera vakası bildirerek Aralık 2024'e göre %13'lük bir düşüş kaydetmiştir. Vakaların çoğunluğu Güney Sudan (10 833), Kongo Demokratik Cumhuriyeti (3853), Angola (1081), Nijerya (786) ve Gana'dan (675) bildirilmiştir. Aynı dönemde koleraya bağlı 297 ölüm vakası bildirilmiş olup, bu rakam bir önceki aya göre %23'lük bir düşüşü yansıtmaktadır. Ölümler Güney Sudan (159), Kongo Demokratik Cumhuriyeti (67), Angola (45), Nijerya (14) ve Gana'dan (5) bildirilmiştir.

Doğu Akdeniz Bölgesi

Ocak 2025'te Doğu Akdeniz Bölgesi beş ülkede 16.530 yeni kolera vakası bildirerek Aralık 2024'e kıyasla %38'lik bir düşüş kaydetmiştir. Vakalar Afganistan (6.346), Yemen (6.110), Sudan (2.135), Pakistan (1.162) ve Somali'den (777) bildirilmiştir. Ayrıca, bir önceki aya kıyasla %59'luk bir düşüşle 52 kolera bağlantılı ölüm gerçekleşmiştir. Ölümler Sudan (46), Yemen (4), Afganistan (1) ve Somali'den (1) bildirilmiştir.

Güneydoğu Asya Bölgesi

Ocak 2025'te Güneydoğu Asya Bölgesi, Aralık 2024'e kıyasla %33'lük bir artışla üç ülkede 625 yeni kolera vakası bildirmiştir. Vakalar Myanmar (553), Bangladeş (67) ve Tayland'dan (5) bildirilmiştir. Bu dönemde herhangi bir ölüm vakası bildirilmemiştir.

Şekil 2. 1– 26 Ocak 2024 tarihleri arasında Küresel olarak haftalık kolera ve AWD vakaları

Şekil 3. DSÖ Bölgelerine göre Kolera ve AWD vakaları, 1 Ocak 2024 - 26 Ocak 2025

Seçilmiş alt bölgelere ve ülkelere odaklanma

Yemen

Ocak 2025'te Yemen'de 6110 yeni kolera vakası ve buna bağlı dört ölüm bildirilmiş olup Vaka Ölüm Oranı-CFR %0,1'dir. Bu, Aralık 2024'e kıyasla vakalarda %42, ölümlerde ise %75'lik bir düşüş anlamına gelmektedir. Genel düşüş eğilimine rağmen, her hafta 1.000'den fazla vaka rapor edilmektedir.

Şekil 5. Yemen: 20 Ocak 2025 itibariyle Kolera vakalarının coğrafi dağılımı (Solda) ve haftalık vaka eğilimi (Sağda)

Demokratik Kongo Cumhuriyeti

Bir önceki yıl yaşanan uzun süreli kolera salgınının ardından, Kongo Demokratik Cumhuriyeti Ocak 2025'te 3853 yeni kolera vakası ve 67 ölüm vakası bildirmiş olup, Vaka Ölüm Oranı-CFR %1,7'dir. Bu, Aralık 2024'e kıyasla vakalarda %112, ölümlerde ise %235'lik bir artış anlamına gelmektedir. Son vakaların yaklaşık yarısı Haut Lomami eyaletinden bildirilmiş olup, Haut Katanga, Tanganyika ve Nord Kivu eyaletlerinde de ek kümelenmeler rapor edilmiştir. Ülkenin kuzeydoğu kesiminde devam eden çatışmalar ve sağlık sistemleri ile sürveyans faaliyetlerindeki aksamalar, muhtemelen son haftalarda eksik raporlamaya yol açmıştır.

Şekil 5. Kongo Demokratik Cumhuriyeti: 26 Ocak 2025 itibariyle illere göre 100.000 nüfus başına kolera vakalarının coğrafi dağılımı (Solda). Haftalık vaka, ölüm ve Vaka Ölüm Oranı-CFR eğilimleri (Sağda),

Angola

Angola Sağlık Bakanlığı, 7 Ocak 2025 tarihinde Luanda eyaletinin Cacuaco’da ilk vakanın teyit edilmesinin ardından yeni bir kolera salgını ilan etmiştir. 26 Ocak 2025 itibariyle, 25 toplum ölümü de dahil olmak üzere toplam 1.081 vaka ve 45 ölüm bildirilmiş olup sağlık tesisi Vaka Ölüm Oranı-CFR'si %1,9'dur. Vakaların yaklaşık %70'i Luanda vilayetinden bildirilmiş olup bunu Icolo e Bengo, Bengo, Huambo, Malanje ve Huíla vilayetleri takip etmektedir.

Şekil 6. Angola: 26 Ocak 2025 itibariyle günlük vaka eğilimi (Solda) ve vakaların coğrafi dağılımı (Sağda)

Güney Sudan

Güney Sudan'daki mevcut kolera salgını Eylül 2024'ün sonlarında başlamıştır. Ocak 2025'te ülkede 10.833 yeni kolera vakası ve buna bağlı 159 ölüm bildirilmiş olup, Vaka Ölüm Oranı-CFR %1,5'tir. Bu, Aralık 2024'e kıyasla vakalarda %22 ve ölümlerde %45'lik bir düşüş anlamına gelmektedir. Ancak bu düşüşe rağmen salgın coğrafi olarak genişlemeye devam etmektedir. Başlangıçtan bu yana, yedi eyalet ve bir idari bölgedeki 34 ilçede toplam 24.921 vaka ve 479 ölüm (245 toplum ölümü dahil) rapor edilmiştir. En yüksek yük Unity, Jonglei, Juba ve Kuzey Bahr el Ghazal'da görülmüştür, ancak yeni alanlar giderek daha fazla etkilenmekte ve salgını kontrol altına almanın süregelen zorluklarını vurgulamaktadır.

Şekil 7. Güney Sudan: 26 Ocak 2025 itibariyle Kolera vakalarının dağılımı (Solda) ve haftalık vaka eğilimi (Sağda)

Operasyonel Güncellemeler

DSÖ, aşağıdaki kolera salgını yanıt faaliyetlerinde Üye Devletleri desteklemek için küresel, bölgesel ve ülke düzeyinde ortaklarla birlikte çalışmaktadır:

Koordinasyon

• Eşgüdümlü çabaları sağlamak ve kolera yanıtına  ilişkin en son operasyonel güncellemeleri paylaşmak için GOARN ve SBP ağlarına düzenli brifingler verilmiştir.
• Ülkelerin ihtiyaçlarına yanıt olarak ve ortakların desteğiyle, uzmanlar Küresel Salgın Uyarı ve Yanıtı Ağı (GOARN), Destekleyici Ortaklar (SBP) ve Acil Tıp Ekipleri (EMT) aracılığıyla görevlendirilmiştir.
• 26 Ocak 2025 itibariyle GOARN aracılığıyla Komorlar, Haiti, Kenya, Lübnan, Malavi, Mozambik, Sudan, Zambiya ve Yemen'e Sağlık Operasyonları, Vaka Yönetimi, Sosyal Antropoloji, Epidemiyoloji/Sürveyans ve Ortak Koordinasyonu gibi alanlarda kolera yanıtını desteklemek üzere 22 uzman görevlendirilmiştir.
• Ayrıca, uzaktan küresel WASH desteği de dahil olmak üzere Bilgi Yönetimi, Ortak/Küme Koordinasyonu, PRSEAH, IPC/WASH, RCCE, Epidemiyolog, Kolera yanıt koordinatörü ve OSL gibi alanlarda kolera yanıtını desteklemek için SBP aracılığıyla 10 ülkeye (Kamerun, Komorlar, Etiyopya, Haiti, Malavi, Myanmar, Mozambik, Türkiye, Zambiya ve Güney Sudan) üç ila altı ay süreyle 25 uzman görevlendirilmiştir.
• DSÖ, başta Norveç Mülteci Konseyi olmak üzere SBP'nin desteğini takdir etmektedir.

Halk Sağlığı Sürveyansı

• 2025 yılında Kolera Kontrolü Küresel Görev Gücü (GTFCC) bölgesel ve küresel düzeyde kolera raporlaması için güncellenmiş tavsiyeler yayınlamıştır. Bu bir raporlama şablonu ile birlikte gelmektedir.
• 2024 yılında GTFCC, kolera için halk sağlığı sürveyansına ilişkin gözden geçirilmiş bir kılavuz yayınlamış ve bu kılavuza eşlik eden araçlar da mevcuttur. Bu materyal Arapça, İngilizce, Fransızca ve Portekizce dillerinde mevcuttur.
• Ülkeler, GTFCC standartları doğrultusunda sürveyansı güçlendirmeye yönelik kilit faaliyetleri belirlemek amacıyla kolera sürveyansını değerlendirmek için GTFCC yöntemini kullanarak kolera sürveyans sistemlerini periyodik olarak kendi kendilerine değerlendirmeye teşvik edilmektedir.
• Veri yönetimi ve analizi için ülkelere ve bölgelere vaka bazında destek sağlanmaktadır.
• Kolera sürveyansını güçlendirmek için ülkeler, bölgeler ve ortaklarla koordinasyon devam etmektedir.
• Çok Sektörlü Müdahaleler için Öncelikli Alanların (PAMIs) belirlenmesi, kontrol stratejilerinin etkisini en üst düzeye çıkarmayı ve kaynakları en çok etkilenen alanlara yönlendirmeyi mümkün kılmaktadır. Kolera kontrolü için PAMI'lerin belirlenmesine yönelik GTFCC kılavuzu yaygınlaştırılmakta ve tanıtılmaktadır (İngilizce, Arapça, Fransızca ve Portekizce). Bu kılavuz, kolera kontrolüne yönelik Ulusal Kolera Planının geliştirilmesi veya revizyonunda koleradan etkilenen ülkeler için sürveyans verilerinin kullanımını en üst düzeye çıkarmayı amaçlamaktadır.

Laboratuvar

• GTFCC, kolera test laboratuvarları için laboratuvar sürveyansı, çevresel sürveyans, numune toplama ve hazırlama, hızlı tanı testlerinin kullanımı, laboratuvar doğrulama ve antimikrobiyal duyarlılık testi ve raporlamayı kapsayan kılavuz ve araçlar yayınlamıştır. Bu kaynaklara bir hızlı başvuru kılavuzu aracılığıyla erişilebilir ve belgeler İngilizce, Fransızca ve bazı durumlarda Portekizce olarak mevcuttur.
• GTFCC yakın zamanda sağlık çalışanları için kolera için Hızlı Tanı Testleri ile numune toplama ve test etme konusunda eğitim materyalleri yayınlamıştır. Fransızca ve Arapça versiyonları geliştirme aşamasındadır.
• Ülkelere, salgınlar sırasında test stratejilerini tanımlamaları ve uygulamaları ve vaka bazında laboratuvar güçlendirme planları geliştirmeleri için teknik yardım sağlanmaktadır.
• Laboratuvar tanı tedarik ihtiyaçlarının belirlenmesi ve salgınların devam ettiği ülkelerde laboratuvar malzemelerinin konuşlandırılması için destek sağlanmaktadır. Malzemeler ayrıca kolera riski altındaki ülkelerde hazır bulundurulmaktadır.
• Salgın izleme de dahil olmak üzere kolera sürveyansı için Gavi'ye uygun ülkelere kolera RDT'lerinin tedariki için Gavi ile işbirliği devam etmektedir.

Aşılama

• OCV üretimi, 2024 yılında yeni bir aşı formülasyonu ve üretim sürecinin tanıtılması ve ön kalifikasyonunun ardından tedarikçi ve ortakların önemli çabalarını yansıtarak Ocak 2025'te güçlü kalmıştır.
• Küresel OCV stoku Ocak ayında ortalama 5,4 milyon doz olup, salgın müdahalesi için her zaman mevcut olması gereken beş milyon doz hedefinin sadece bir hafta altında kalmıştır.
• Angola, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Gana (2), Myanmar, Nijerya, Güney Sudan (2) ve Sudan tarafından Ocak 2025'te dokuz yeni acil durum talebinde bulunulmuştur - 2024'teki iki talebe kıyasla - ve tek turlu kampanyalar için toplamda dokuz milyon doz talep edilmiştir (2024'teki dört milyona kıyasla). Sekiz talep onaylanırken, bir tanesi Aşı Temini Uluslararası Koordinasyon Grubu (ICG) tarafından onaylanmamıştır.
• 2025 yılının başından bu yana beş ülke (Bangladeş, Malavi, Mozambik, Güney Sudan ve Zambiya) toplam dört milyon kişiyi hedef alan yedi reaktif aşılama kampanyası yürütmüştür. Aşı mevcudiyetinin sınırlı olması nedeniyle, yalnızca tek doz aşılama kampanyaları onaylanmış ve uygulanmıştır.
• Bu çabalara rağmen, OCV'ye yönelik artan talep arzı aşmaya devam etmekte ve önleyici aşılama kampanyalarını ciddi şekilde kısıtlamaktadır. Aşı üretiminin acilen artırılması kritik önemini korumaktadır.

Vaka yönetimi, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC) & Su, Sanitasyon ve Hijyen (WASH)

• GTFCC kolera uygulaması artık saha ekiplerine yerel üretimde yardımcı olmak için kolera yatakları için teknik özellikler içermektedir; şablon Vaka Yönetimi bölümünde mevcuttur. Uygulama ücretsizdir, indirildikten sonra çevrimdışı olarak erişilebilir ve uygulama mağazalarında “GTFCC Cholera” araması yapılarak bulunabilir.
• Sudan Ülke Ofisine su kalitesinin izlenmesi, kolera tedavi merkezlerinde (CTC'ler) IPC/WASH değerlendirmeleri ve CTC'lerde temizlik ve dezenfeksiyon konusunda sağlık ve bakım çalışanlarına yönelik eğitim için teknik destek sağlanmıştır.
• DSÖ Genel Merkezi, bulaşıcı ishal yönetimi konusunda teknik rehberliğin yaygınlaştırılmasını destekleyen ve sağlık tesislerinde WASH/IPC kapasitesinin hızlı bir değerlendirmesini yapan bir IPC uzmanını Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin Kinshasa kentine göndermiştir.

Risk iletişimi ve toplum katılımı (RCCE)

• Bölgesel RCCE odak noktaları ile düzenli koordinasyon ve güncelleme paylaşımı devam etmektedir.
• Güney Sudan'a bölge ofisinden bir görevlendirme yoluyla teknik ve destek sağlanmıştır.
• Mozambik'in Zambezia, Nampula ve Cabo Delgado Eyaletleri için sosyal antropolog talebine yanıt olarak destek sağlanmıştır.
• Etkilenen bölgeler ve ülkeler için RCCE koordinasyonu, kolera kaynaklarının mevcut olduğu bölgesel koordinasyon mekanizmaları ve Toplu Hizmet ortaklığı aracılığıyla devam etmektedir.
• Myanmar'ın eylem içi incelemesi için teknik destek sağlanmış ve RCCE ayağı için kolaylaştırıcılık yapılmıştır.
• RCCE teknik ve destek desteği, ülke ihtiyaçları ve taleplerine göre devam etmektedir.
• Kolera için RCCE hazırlık ve müdahale araç seti, bölgesel odak noktalarından gelen girdilerle gözden geçirilmektedir. Bu araç kiti, RCCE odak noktalarını ve uygulayıcılarını kolera riski altındaki toplulukları bilgilendirmek, katılımlarını sağlamak ve güçlendirmek için gerekli araçlarla donatmayı amaçlamaktadır

Operasyon Destek ve Lojistik (OSL)

• Koleraya yanıt malzemeleri, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Mozambik, Nijer, Nijerya, Güney Sudan, Sudan, Suriye, Yemen ve Zambiya gibi salgınların devam ettiği ülkelere hava ve deniz taşımacılığı yoluyla gönderilmektedir.
• Koleraya yanıt çalışmalarında bulunan başlıca kuruluşların verilerini birleştirmek, stok görünürlüğünü ve yanıt verimliliğini artırmak için yeni izleme araçları geliştirilmiştir.
• Kolera modüllerinin mevcut stok durumu, tedarikçi ve DSÖ Merkez seviyelerinde üç ila altı aylık bir tampon ile yeterli olmaya devam etmektedir. Toplu stok azaltılmaktadır ve bazı malzeme bağışları devam etmektedir.
• Stok hazırlığı için merkezlere ve ülkelere teknik destek sağlanmaktadır.

Temel zorluklar

Yukarıda tanımlanan zorlukların üstesinden gelmek için DSÖ, UNICEF, IFRC ve ortaklar birlikte çalışmaya devam etmektedir.

• Kolera senaryo planlaması ve tahmini, küresel, bölgesel ve ulusal düzeylerde şiddetli iklim olaylarının etkisi göz önünde bulundurularak güncellenmeye devam edecektir.
• DSÖ, koleraya hazırlık ve müdahale için yatırım yapılmasını savunmaya devam edecek, sürdürülebilir çözümler için uzun vadeli yatırımın gerekli olduğunu, ancak vakalardaki mevcut artışa hızlı acil yanıt için acil yatırıma ihtiyaç duyulduğunu vurgulayacaktır. Bu yatırımları kolaylaştırmak için bağışçılara brifingler verilecek ve yuvarlak masa toplantıları düzenlenecektir.
• DSÖ ve UNICEF, ortaklarla işbirliği içinde, aşılar da dahil olmak üzere temel kolera malzemelerinin tedarikini düzenlemeye devam edecek ve ihtiyaçların önceliklendirilmesine dayalı olarak kullanılabilirliği sağlayacaktır.
• DSÖ, GTFCC gibi ortaklarla birlikte, kısıtlı bir ortamda önleme ve müdahale faaliyetlerini mümkün kılmak için Sağlık Bakanlıklarını ve uygulayıcı ortakları en son bilgi ve kaynaklarla destekleyecektir.
• Ülke düzeyinde müdahale planlamasının iyileştirilmesi, verimliliğin artırılmasına ve daha etkili kolera müdahalelerinin sağlanmasına yardımcı olacaktır.
• Veri paylaşabilecek, sürveyans sistemlerini uyumlu hale getirebilecek ve hareket kabiliyeti yüksek nüfuslara hizmet etmek için ortak müdahaleler uygulayabilecek koordinasyon yapıları oluşturularak sınır ötesi koordinasyonun iyileştirilmesine öncelik verilecektir.

Ek 1. Veri, tablo ve şekillere ait notlar

Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve farklı dahil etme kriterleri ve farklı veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenebilir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulamaya ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulaması ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler/yönetim bölgeleri arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmin edilmesi ve bu verilerin küresel düzeyde yansıtılmasındaki değişken gecikmelerle sunulan sayıları etkilemektedir.

"Ülkeler", benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, yönetim bölgelerini veya diğer yargıları ifade edebilir. Kullanılan gösterimler ve bu materyallerin sunumu, herhangi bir ülkenin, bölgenin veya alanın veya yetkililerinin yasal statüsü veya sınırlarının veya hudutlarının sınırlandırılmasına ilişkin olarak DSÖ adına herhangi bir görüş ifade ettiği anlamına gelmez.  Haritalardaki noktalı ve kesikli çizgiler, henüz tam olarak anlaşılamamış olabilecek yaklaşık sınır çizgilerini temsil eder. Ülkeler, bölgeler ve yönetim bölgeleri, DSÖ idaresi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerden veya belirli üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, bunların DSÖ tarafından bahsi geçmeyen benzer nitelikteki diğer ürünlere tercih edilerek onaylandığı veya önerildiği anlamına gelmez. Hatalar ve eksiklikler dışında, tescilli ürünlerin adları büyük harflerle ayırt edilir.

Teknik rehberlik ve diğer kaynaklar

• Cholera fact sheet

• Ending Cholera, A Global Roadmap To 2030

• Global cholera strategic preparedness, readiness, and response plan 2023/24

• WHO’s Call for urgent and collective action to fight cholera

• Disease outbreak news Cholera – Democratic Republic of the Congo

• Disease outbreak news Cholera – Haiti

• Disease outbreak news Cholera – Malawi

• Disease outbreak news Cholera - Mozambique

• Disease outbreak news Cholera-Global situation

• Global Task Force on Cholera Control (GTFCC)

• GTFCC fixed ORP interim guidance and planning

• Public health surveillance for cholera, Guidance document, 2024

• AFRO Weekly outbreaks and emergency bulletin

• WHO AFRO Cholera Dashboard

• Cholera outbreak in Hispaniola 2022 - Situation Report

• Cholera upsurge (2021-present) web page