BİRDEN FAZLA ÜLKEDE GÖRÜLEN KOLERA SALGINI
Şubat 2025'te, üç DSÖ bölgesindeki 21 ülke, bölge ve yönetim bölgesinden toplam 32.613 yeni kolera ve/veya akut sulu ishal (AWD) vakası bildirilmiş olup bu rakam Ocak 2025'e göre %14'lük bir düşüşü yansıtmaktadır.
20 Mart 2025'te yayınlanmış Dış Durum Raporu-24
Vakalar:
70.488 Ocak 2025’den itibaren |
|
Ölümler:
888 Ocak 2025’ten itibaren |
|
Etkilenmiş Ülkeler: 23 Ocak 2025’ten itibaren |
|
Risk altındaki Popülasyon: 1 Milyar |
|
Küresel risk:
Çok yüksek |
Bu baskıda yer alanlar:
• Önemli Olaylar
• Küresel Epidemiyolojik Güncelleme
• DSÖ Bölgelerinde Önemli Olaylar
• Seçilen Alt Bölgelere ve Ülkelere Odaklanmak
• Operasyonel Güncellemeler
• Temel Zorluklar
• Atılacak Adımlar
Önemli Olaylar
- Şubat 2025 itibariyle veriler
- Şubat 2025'te (5 ila 8. epidemiyolojik haftalar), üç DSÖ bölgesindeki 21 ülke, bölge ve yönetim bölgesinden (bundan sonra ülkeler olarak anılacaktır) toplam 32.613 yeni kolera ve/veya akut sulu ishal (AWD) vakası bildirilmiş olup bu rakam Ocak 2025'e göre %14'lük bir düşüşü yansıtmaktadır. Afrika Bölgesi en yüksek vaka sayısını kaydederken, onu Doğu Akdeniz Bölgesi ve Güneydoğu Asya Bölgesi izlemiştir. Bu dönemde ayrıca küresel çapta 459 kolera kaynaklı ölüm gerçekleşmiş ve bir önceki aya kıyasla %32'lik bir artış kaydedilmiştir.
- Kış aylarında bulaşmanın mevsimsel olarak azalması bazı bölgelerdeki vaka sayılarındaki düşüşü kısmen açıklasa da, eksik bildirim ve raporlamadaki gecikmeler nedeniyle genel kolera verileri eksik kalmaya devam etmektedir. Ayrıca, aşırı hava olayları ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde devam eden güvensizlik gibi çatışmalar, bazı bölgelerden düşük raporlama yapılmasına veya hiç raporlama yapılmamasına neden olmuştur. Bu karmaşıklıklar göz önüne alındığında, burada sunulan veriler muhtemelen gerçek kolera yükünü olduğundan az göstermektedir ve dikkatle yorumlanmalıdır.
- Ocak 2025'ten bu yana 23 ülke, çoğu bir önceki yıldan devam eden kolera / AWD salgınları bildirmiştir.
- Çatışma, kitlesel yerinden edilme, doğal afetler ve iklim değişikliği, özellikle zayıf altyapı ve sınırlı sağlık hizmeti erişiminin tedaviyi geciktirdiği kırsal ve selden etkilenen bölgelerde salgınları yoğunlaştırmıştır. Bu sınır ötesi faktörler kolera salgınlarını giderek daha karmaşık ve kontrol edilmesi daha zor hale getirmiştir.
- 1 Ocak - 23 Şubat 2025 tarihleri arasında, DSÖ'nün üç bölgesindeki 23 ülkeden toplam 70.488 kolera vakası ve 808 ölüm bildirilmiş olup, en yüksek rakamlar Afrika Bölgesi'nde kaydedilmiş, bunu Doğu Akdeniz Bölgesi ve Güneydoğu Asya Bölgesi izlemiştir.
- Şubat ayında Oral Kolera Aşısı (OCV) üretimi, tedarikçi ve ortakların önemli çabalarını yansıtacak şekilde yüksek seviyede kalmıştır: Geliştirilmiş bir aşı formülasyonu ve üretim sürecinin 2024 yılının başlarında uygulamaya konması ve ön yeterliliğinin alınması, Şubat ayında ortalama stok miktarının 5,5 milyon dozda sabitlenmesini sağlamış olup, bu rakam acil durum stokları için her zaman gerekli olan beş milyonun üzerinde üst üste üçüncü ay olmuştur. Bununla birlikte, artan küresel talep arzı aşmaya devam etmekte ve kolera salgınlarını kontrol altına alma, hastalığın yayılmasına hızla müdahale etme ve önleyici kampanyalar uygulama çabalarını engellemektedir.
Küresel epidemiyolojik güncelleme
Şubat 2025'te (5 ila 8. epidemiyolojik haftalar), üç DSÖ bölgesindeki 21 ülkeden toplam 32.613 yeni kolera ve AWD vakası bildirilmiş olup, Ocak 2025'e göre %14'lük bir düşüş göstermiştir. Afrika Bölgesi (17 932 vaka; 13 ülke) en fazla vaka bildiren bölge olurken, bu bölgeyi Doğu Akdeniz Bölgesi (14 422 vaka; beş ülke) ve Güneydoğu Asya Bölgesi (259 vaka; üç ülke) takip etmiştir. DSÖ'nün diğer bölgelerinde herhangi bir vaka rapor edilmemiştir. Aynı dönemde, Ocak 2025'e kıyasla %32'lik bir artışla dünya genelinde koleraya bağlı 459 ölüm kaydedilmiştir. En yüksek ölüm sayısı Afrika Bölgesi'nde (370 ölüm; 10 ülke) kaydedilirken, bunu Doğu Akdeniz Bölgesi (89 ölüm; üç ülke) izlemiştir. Güneydoğu Asya bölgesinde herhangi bir ölüm vakası rapor edilmemiştir.
1 Ocak - 23 Şubat 2025 tarihleri arasında DSÖ'nün üç bölgesinde toplam 70.488 kolera vakası ve 808 ölüm vakası rapor edilmiştir. Bildirilen vaka sayısının en yüksek olduğu bölge Afrika Bölgesi (37 406 vaka; 15 ülke) olurken, onu Doğu Akdeniz Bölgesi (32 149 vaka; altı ülke) ve Güneydoğu Asya Bölgesi (933 vaka; dört ülke) izlemiştir. Bu dönemde Afrika Bölgesi'nde (667 ölüm) ve Doğu Akdeniz Bölgesi'nde (141 ölüm) kolera ölümleri bildirilmiş, Güneydoğu Asya Bölgesi'nde ise ölüm bildirilmemiştir.
Burada sunulan veriler, potansiyel eksik raporlama ve raporlama gecikmeleri nedeniyle ihtiyatlı bir şekilde yorumlanmalıdır. Bu durum raporların güncelliğini etkileyebilir ve sonuç olarak sunulan rakamlar gerçek kolera yükünü doğru bir şekilde temsil etmeyebilir. Sürveyans sistemlerinin, vaka tanımlarının ve laboratuvar kapasitelerinin ülkeler arasında çeşitlilik göstermesi, kolera vakaları ve ölümlerine ilişkin istatistiklerin doğrudan karşılaştırılabilir olmadığı anlamına gelmektedir. Ayrıca, kolera için küresel vaka ölüm oranı (CFR), sürveyans metodolojilerindeki farklılıklardan büyük ölçüde etkilendiği için ihtiyatlı bir incelemeyi gerektirmektedir. Bu belgede 'kolera vakaları' terimi, belirli ülkeler için aksi belirtilmedikçe, hem şüpheli hem de doğrulanmış vakaları kapsamaktadır. Bu raporda yer alan veriler, daha doğru bilgiler elde edildikçe geriye dönük olası düzeltmelere tabidir. En güncel veriler için lütfen DSÖ'nün Küresel Kolera ve Akut Sulu İshal-AWD Web Portalına bakınız.
Şekil 1. 1 Ocak – 23 Şubat 2025 tarihleri arasında bildirilen kolera ve akut sulu ishal (AWD) vakaları
Tablo 1. 23 Şubat 2025 itibariyle DSÖ bölgelerinden bildirilen kolera ve AWD vakaları ve ölümleri
* Sunulan vaka ve ölüm sayıları, vaka tanımları, raporlama sistemleri ve genel olarak eksik raporlamadaki farklılıklar nedeniyle doğrudan karşılaştırılabilir değildir. Tüm veriler, veri mevcudiyeti ve erişilebilirliği nedeniyle doğrulamaya ve değişikliğe tabidir. İlgili rakamlar ve sayılar, daha fazla bilgi elde edildikçe güncellenecektir. Tablo 1'deki veriler şüpheli, hızlı tanı testi (RDT) pozitif ve kültürle doğrulanmış kolera vakalarını içermektedir.
** Afganistan,ve Myanmar Akut Sulu İshal-AWD vakaları rapor etmektedir.
*** Şüpheli kolera ve AWD vakalarının sayısı, Ulusal Sağlık Enstitüsü tarafından yayınlanan mevcut Halk Sağlığı Bültenine dayanarak dahil edilmiştir.
¥ Yemen’den rapor edilen bütün şüpheli kolera ve AWD vakalarını içermektedir.
§ 1-23 Şubat 2025 tarihleri arasında kolera vakası bildirmeyen ülkeler
DSÖ Bölgelerinde Önemli Olaylar
Afrika bölgesi
Şubat 2025'te Afrika Bölgesi 13 ülkede 17.932 yeni kolera vakası bildirerek Ocak ayında bildirilen vaka sayısına kıyasla %8'lik bir düşüş kaydetmiştir. Bu dönemde en fazla vaka Güney Sudan (6515), Kongo Demokratik Cumhuriyeti (4751) ve Angola'dan (3833) gelmiştir. Ayrıca, Ocak ayına kıyasla %25'lik bir artışla 370 kolera kaynaklı ölüm gerçekleşmiştir. En yüksek ölüm sayıları Angola (135), Kongo Demokratik Cumhuriyeti (110) ve Güney Sudan'da (85) rapor edilmiştir.
1 Ocak - 23 Şubat 2025 tarihleri arasında Afrika Bölgesindeki 14 ülkede toplam 37.406 kolera vakası rapor edilmiştir. En fazla vaka Güney Sudan (18.031), Kongo Demokratik Cumhuriyeti (8.401) ve Angola'dan (4.914) bildirilmiştir. Aynı dönemde 12 ülkeden 667 ölüm vakası bildirilmiş olup en yüksek rakamlar Güney Sudan (243), Angola (180) ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (171) kaydedilmiştir.
Doğu Akdeniz Bölgesi
Şubat 2025'te Doğu Akdeniz Bölgesi beş ülkede 14.422 yeni kolera/AWD vakası bildirerek Ocak ayında bildirilen vaka sayılarına kıyasla %19'luk bir düşüş kaydetmiştir. Bu dönemde en fazla vaka Afganistan (6.315), Yemen (3.557) ve Sudan'dan (3.339) gelmiştir. Ayrıca, bir önceki aya kıyasla %71'lik bir artışla 89 kolera kaynaklı ölüm gerçekleşmiştir. Bu ölümler Sudan (80), Yemen (5) ve Afganistan'dan (4) bildirilmiştir.
1 Ocak 2025 ile 23 Şubat 2025 tarihleri arasında Doğu Akdeniz Bölgesi'ndeki beş ülkede toplam 32.149 kolera/AWD vakası rapor edilmiştir. En fazla vaka Afganistan (12.661), Yemen (9.784) ve Sudan'da (5.479) görülmüştür. Aynı dönemde dört ülkede toplam 141 ölüm vakası rapor edilmiştir: Sudan (126), Yemen (9), Afganistan (5) ve Somali (1).
Güneydoğu Asya Bölgesi
Şubat 2025'te Güneydoğu Asya Bölgesi üç ülkede 259 yeni kolera/AWD vakası bildirerek Ocak ayında bildirilen vaka sayılarına kıyasla %62'lik bir düşüş kaydetmiştir. Bu dönemde Myanmar (219), Nepal (28) ve Bangladeş'ten (12) vakalar bildirilmiştir. Güneydoğu Asya bölgesinde herhangi bir ölüm vakası bildirilmemiştir.
1 Ocak 2025'ten 23 Şubat 2025'e kadar dört ülkede toplam 933 kolera/AWD vakası bildirilmiştir.
Vakalar Myanmar (772), Bangladeş (79), Nepal (77) ve Tayland'dan (5) bildirilmiştir. Bu dönemde herhangi bir ölüm vakası bildirilmemiştir.
Şekil 2. 1 Ocak– 23 Şubat 2024 tarihleri arasında Küresel olarak haftalık kolera ve AWD vakaları
Şekil 3. DSÖ Bölgelerine göre Kolera ve AWD vakaları, 1 Ocak 2024 – 23 Şubat 2025
Seçilmiş alt bölgelere ve ülkelere odaklanma
Angola
Şubat 2025'te Angola 3.833 yeni kolera vakası ve buna bağlı 135 ölüm vakası bildirmiş olup CFR %3,5'tir ve Ocak ayındaki rapora kıyasla vaka sayısında %255, ölüm sayısında ise %200'lük bir artışa işaret etmektedir. 1 Ocak ve 23 Şubat 2025 tarihleri arasında Angola, %3,7 CFR ile 60 toplum ölümü dahil olmak üzere toplam 4.914 vaka ve 180 ölüm bildirmiştir. Kolera vakaları 12 ilde rapor edilmiştir. En yüksek vaka sayısına sahip iller, bildirilen vakaların yaklaşık %50'si ile Luanda, Bengo (%37) ve Icolo e Bengo'dur (%11).
Şekil 4. Angola: 23 Şubat 2025 itibariyle günlük vaka ve ölüm trendi (Solda) ve vakaların coğrafi dağılımı (Sağda)
Güney Sudan
Şubat 2025'te Güney Sudan, Ocak ayında bildirilen verilere kıyasla vakalarda %43 ve ölümlerde %46'lık bir düşüşe işaret eden %1,3'lük bir CFR ile 6515 yeni kolera vakası ve buna bağlı 85 ölüm bildirmiştir.
1 Ocak ve 23 Şubat 2025 tarihleri arasında Güney Sudan'da 86'sı toplum ölümü olmak üzere toplam 18.031 vaka ve 243 ölüm bildirilmiş olup CFR %1,3'tür. Vakalar dokuz eyaletteki 39 ilçede ve bir idari bölgede rapor edilmiştir. Unity, Central Equatoria ve Northern Bahr el Ghazal en yüksek vaka yükünü bildirmiştir.
Şekil 5. Güney Sudan: 23 Şubat 2025 itibariyle vakaların dağılımı (Solda) ve haftalık vaka eğilimi (Sağda)
Sudan
Şubat 2025'te Sudan, Ocak ayında bildirilen verilere kıyasla vakalarda %56 ve ölümlerde %74'lük bir artışa işaret eden 3.339 yeni kolera vakası ve %2,4'lük bir CFR ile ilişkili 80 ölüm bildirmiştir. Son vaka artışı, Beyaz Nil Eyaletinde devam eden çatışmalar ve su altyapısına yönelik saldırılarla ilgilidir.
1 Ocak ve 23 Şubat 2025 tarihleri arasında Sudan toplam 5.479 vaka ve 126 ölüm vakası bildirmiş olup CFR %2,3'tür.
Şekil 6 Sudan: 23 Şubat 2025 itibariyle eyaletlere göre 100.000 nüfus başına vaka dağılımı (Solda) ve haftalık vaka eğilimi (Sağda)
Demokratik Kongo Cumhuriyeti
Şubat 2025'te Kongo Demokratik Cumhuriyeti 4.751 yeni kolera vakası ve buna bağlı 110 ölüm vakası bildirmiş olup CFR %2,3'tür ve Ocak ayına kıyasla vakalarda %30, ölümlerde ise %80'lik bir artışa işaret etmektedir. 1 Ocak ve 23 Şubat 2025 tarihleri arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti toplam 8.401 vaka ve 171 ölüm vakası bildirmiş olup CFR %2'dir. Vaka sayısında artış görülen iller Haut-Katanga, Haut-Lomami, Lualaba, Nord Kivu ve Güney Kivu'dur.
Ülkenin kuzeydoğu kesiminde devam eden çatışmalar ve sağlık sistemleri ile sürveyans faaliyetlerindeki aksamalar, muhtemelen son haftalarda eksik raporlamaya yol açmıştır.
Şekil 7. Kongo Demokratik Cumhuriyeti: 23 Şubat 2025 itibariyle illere göre 100.000 nüfus başına kolera vakalarının coğrafi dağılımı (Solda). Haftalık vaka, ölüm ve CFR eğilimleri (Sağda).
Şekil 8. Güneydoğu Afrika Aralık 2024 ve 23 Şubat 2025 tarihleri arasında, 23 Şubat 2025 itibarıyla, Güneydoğu Afrika'da 100.000 başına saldırı oranı (aylık şüpheli ve doğrulanmış kolera vakaları)
Şekil 9. Afrika Boynuzu Kasım 2024 ve 23 Şubat 2025 tarihleri arasında, 23 Şubat 2025 itibarıyla 100.000 başına Afrika Boynuzu saldırı oranı (aylık şüpheli ve doğrulanmış kolera vakaları)
Operasyonel Güncellemeler
DSÖ, aşağıdaki kolera salgını yanıt faaliyetlerinde Üye Devletleri desteklemek için küresel, bölgesel ve ülke düzeyinde ortaklarla birlikte çalışmaktadır:
Koordinasyon
- Eşgüdümlü çabaları sağlamak ve kolera yanıtına ilişkin en son operasyonel güncellemeleri paylaşmak için GOARN ve SBP ağlarına düzenli brifingler verilmiştir.
- Ülkelerin ihtiyaçlarına yanıt olarak ve ortakların desteğiyle, uzmanlar Küresel Salgın Uyarı ve Yanıtı Ağı (GOARN), Destekleyici Ortaklar (SBP) ve Acil Tıp Ekipleri (EMT) aracılığıyla görevlendirilmiştir.
- 23 Şubat itibariyle GOARN aracılığıyla Komorlar, Haiti, Kenya, Lübnan, Malavi, Mozambik, Sudan, Zambiya ve Yemen'e Sağlık Operasyonları, Vaka Yönetimi, Sosyal Antropoloji, Epidemiyoloji/Sürveyans ve Ortak Koordinasyonu gibi alanlarda kolera yanıtını desteklemek üzere 22 uzman görevlendirilmiştir.
- Ayrıca 31 uzman, Cinsel Sömürü, Suistimal ve Tacizin Önlenmesi ve Bunlara Müdahale Edilmesi (PRSEAH), Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC)/ Su, Sanitasyon ve Hijyen (WASH), Risk İletişimi ve Toplum Katılımı (RCCE), Epidemiyolog, Kolera müdahale koordinatörü, Vaka Yönetimi, Operasyon Desteği ve Lojistik (OSL), uzaktan küresel WASH desteği dahil Bilgi Yönetimi, Ortak/Küme Koordinasyonu gibi alanlarda kolera yanıtını desteklemek üzere Destekleyici Ortakları aracılığıyla on ülkeye (Kamerun, Komorlar, Etiyopya, Haiti, Malavi, Myanmar, Mozambik, Türkiye, Zambiya, Güney Sudan ve Amman) konuşlandırılmıştır (3 ila 6 ay süreyle).
- DSÖ, başta Norveç Mülteci Konseyi olmak üzere SBP'nin desteğini takdir etmektedir.
Halk Sağlığı Sürveyansı
- 2025 yılında Kolera Kontrolü Küresel Görev Gücü (GTFCC) bölgesel ve küresel düzeyde kolera raporlaması için güncellenmiş tavsiyeler yayınlamıştır. Bu bir raporlama şablonu ile birlikte gelmektedir.
- GTFCC, eşlik eden araçlarla birlikte kolera için halk sağlığı gözetimine ilişkin gözden geçirilmiş kılavuzu yayınlamıştır. Bu materyal Arapça, İngilizce, Fransızca ve Portekizce dillerinde mevcuttur. GTFCC ayrıca sağlık yetkilileri için kolera sürveyansı ve sağlık çalışanları için kolera sürveyansı hakkında çevrimiçi kurslar yayınlamıştır.
- Ülkeler, GTFCC standartları doğrultusunda sürveyansı güçlendirmeye yönelik kilit faaliyetleri belirlemek amacıyla kolera sürveyansını değerlendirmek için GTFCC yöntemini kullanarak kolera sürveyans sistemlerini periyodik olarak kendi kendilerine değerlendirmeye teşvik edilmektedir.
- Veri yönetimi ve analizi için ülkelere ve bölgelere vaka bazında destek sağlanmaktadır.
- Kolera sürveyansını güçlendirmek için ülkeler, bölgeler ve ortaklarla koordinasyon devam etmektedir.
- Çok Sektörlü Müdahaleler için Öncelikli Alanların (PAMIs) belirlenmesi, kontrol stratejilerinin etkisini en üst düzeye çıkarmayı ve kaynakları en çok etkilenen alanlara yönlendirmeyi mümkün kılmaktadır. Kolera kontrolü için PAMI'lerin belirlenmesine yönelik GTFCC kılavuzu yaygınlaştırılmakta ve tanıtılmaktadır (İngilizce, Arapça, Fransızca ve Portekizce). Bu kılavuz, kolera kontrolüne yönelik Ulusal Kolera Planının geliştirilmesi veya revizyonunda koleradan etkilenen ülkeler için sürveyans verilerinin kullanımını en üst düzeye çıkarmayı amaçlamaktadır.
Laboratuvar
- GTFCC, kolera test laboratuvarları için sürveyans, test ve raporlamanın çeşitli yönlerini kapsayan kılavuz ve araçlar yayınlamıştır. Mevcut tüm kılavuzlara hızlı başvuru kılavuzu aracılığıyla erişilebilir ve belgeler İngilizce, Fransızca ve bazı durumlarda Portekizce olarak mevcuttur.
- GTFCC kısa süre önce sağlık çalışanları için kolera için Hızlı Tanı Testleri ile numune toplama ve test etme konusunda eğitim materyalleri yayınlamıştır. Fransızca ve Arapça versiyonları geliştirme aşamasındadır.
- Salgınlar sırasında test stratejilerinin belirlenmesi ve uygulanması için ülkelere teknik destek sağlanmaktadır.
- Ülkeler için laboratuvar güçlendirme planlarının geliştirilmesinde destek ve yardım, vaka bazında sağlanmaktadır.
- Laboratuvar teşhis tedarik ihtiyaçlarının belirlenmesi, akut ve aktif salgınların görüldüğü ülkelerde laboratuvar malzemelerinin konuşlandırılması ve kilit ülkelerde hazırlık ve hazırlık için malzemelerin hazır bulundurulması için destek sağlanmaktadır.
- Salgın izleme de dahil olmak üzere kolera sürveyansı için Gavi'ye uygun ülkelere kolera RDT'lerinin tedariki için Gavi ile işbirliği devam etmektedir.
Aşılama
- OCV üretimi, 2024 yılında yeni bir aşı formülasyonu ve üretim sürecinin tanıtılması ve ön kalifikasyonunun ardından tedarikçi ve ortakların önemli çabalarını yansıtarak Şubat 2025'te güçlü kalmıştır.
- Küresel OCV stoku Şubat ayında ortalama 5,5 milyon doz olup, salgın müdahalesi için her zaman mevcut olması gereken beş milyon doz hedefinin sadece bir hafta altında kalmıştır.
- Angola (2), Kongo Demokratik Cumhuriyeti (2), Etiyopya, Gana (3), Myanmar, Nijerya, Güney Sudan (5) ve Sudan (2) tarafından 2025'in ilk iki ayında, 2024'teki üç talebe kıyasla on yedi yeni acil durum talebi iletilmiş ve tek turlu kampanyalar için toplam 17 milyon doz talep edilmiştir (2024'teki sekiz milyona kıyasla). On altı talep onaylanırken, bir talep Aşı Temini Uluslararası Koordinasyon Grubu (ICG) tarafından onaylanmamıştır.
- 2025 yılının başından bu yana on ülke (Angola, Bangladeş, Gana, Malavi, Mozambik, Myanmar, Nijer, Güney Sudan, Sudan ve Zambiya) toplam sekiz milyon kişiyi hedef alan 17 reaktif aşılama kampanyası yürütmüştür. Aşı mevcudiyetinin sınırlı olması nedeniyle, yalnızca tek doz aşılama kampanyaları onaylanmış ve uygulanmıştır.
- Bu çabalara rağmen, OCV'ye yönelik artan talep arzı aşmaya devam etmekte ve önleyici aşılama kampanyalarını ciddi şekilde kısıtlamaktadır. Aşı üretiminin acilen artırılması kritik önemini korumaktadır.
Vaka yönetimi, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC) & Su, Sanitasyon ve Hijyen (WASH)
- Vaka yönetimine yönelik ulusal destek, araçların sağlanması ve merkezi olmayan tedavi yöntemlerinin teşvik edilmesi de dahil olmak üzere devam etmektedir (örneğin Angola ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde).
- Yaklaşan yağmur mevsimi öncesinde Güney Sudan'da düzenlenecek vaka yönetimi eğitimi için teknik destek sağlanmaktadır.
- DSÖ Genel Merkezi IPC & WASH ekibi iki yeni teknik rehber doküman yayınlamıştır.
- Halk sağlığı acil durumlarında enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri için sendromik tarama, sistematik tarama yaklaşımının bir parçası olarak üç tür salgın eğilimli hastalığın (bulaşıcı ishal dahil) semptomlarının tespitine yönelik bir yaklaşımın ana hatlarını çizer.
- Hasta bakım alanlarında yüzey temizliği ve dezenfeksiyonu için genel talimatlar, poster ve bilgi formu olarak mevcuttur.
- Su Kalitesi İzleme konusuna odaklanarak acil durum müdahalelerinde WASH rehberliği konusunda geçici destek devam etmektedir.
- Acil durum müdahalesi için bir saha WASH araç seti son haline getirilmektedir.
Risk iletişimi ve toplum katılımı (RCCE)
- Bölgesel risk iletişimi, toplum katılımı ve infodemi yönetimi (RCCE-IM) odak noktalarıyla düzenli koordinasyon ve bilgi paylaşımı devam etmektedir.
- Bölgesel ofisten yapılan bir dağıtımla Güney Sudan'a teknik ve ani destek sağlanmıştır.
- Son Afrika Infodemi Müdahale İttifakı (AIRA) raporunda, DRC, Güney Sudan, Angola ve Zambiya'da kolera raporunun yeniden canlanmasıyla ilgili endişeler belirtilmiştir. İletişim ve şeffaflığı iyileştirmek için hükümetler arası ve ortak toplantılarda görüşler paylaşılmaktadır.
- Etkilenen bölgeler ve ülkeler için RCCE-IM koordinasyonu bölgesel koordinasyon mekanizmaları ve Toplu Hizmet ortaklığı aracılığıyla devam etmektedir. Güneydoğu Asya Bölgesi'ne Toplu Hizmet kolera kaynakları kolayca erişilebilir şekilde sağlanmıştır.
- Kolera için RCCE hazırlık ve müdahale araç seti şu anda incelenmektedir.
Temel zorluklar
Yukarıda tanımlanan zorlukların üstesinden gelmek için DSÖ, UNICEF, IFRC ve ortaklar birlikte çalışmaya devam etmektedir.
- Kolera'nın son derece bulaşıcı yapısı, doğal afetler ve iklimsel etkilerle birleşince, kontrol altına alma çabalarını önemli ölçüde engellemektedir.
- Yetersiz WASH altyapısı ve güvenilir veri eksikliği, etkilenen bölgelerde kolera bulaşmasını sürdürmektedir.
- Önleyici aşılamanın uygulanmasını engelleyen ve kampanyaların yalnızca en çok etkilenen bölgelerde uygulanmasına izin veren yetersiz OCV stokları, savunmasız popülasyonları sürekli bulaşmaya maruz bırakmaktadır.
- • Kırılgan, çatışma ve şiddet bölgelerinde veya sosyal huzursuzluk yaşayan bölgelerde bakıma yönelik engeller, etkilenen nüfusun tedavi ve önleme hizmetlerine erişimini zorlaştırmaktadır.
- Sınırlı kapasite ve siyasi ve ekonomik zorluklar nedeniyle gecikmiş verilerle gözetim ve raporlama boşlukları, zamanında müdahaleyi engellemektedir.
- Geçiş kontrolünün sağlanamadığı sınırlar, yetersiz sürveyans ve düşük toplum farkındalığı tarafından körüklenen sınır ötesi bulaşma riskinin artması.
- Hükümetler, sivil toplum kuruluşları ve uluslararası kuruluşlar arasındaki yetersiz koordinasyon, müdahale çabalarının genel etkinliğini etkilemektedir.
- Acil durumlarda konuşlandırılmak üzere yeterli deneyimli personel bulunmaması nedeniyle personel eksikliği, müdahale çabalarını daha da karmaşık hale getirmektedir.
- Ülkeler aynı anda büyük ölçekli kolera salgınları ve diğer acil durumlarla karşı karşıya kaldıkça tükenen ulusal müdahale kapasiteleri, kaynakları zorlamaktadır.
- Finansman ve kaynak açıkları sorun olmaya devam ediyor; önemli bağışçı desteğinin geri çekilmesi, salgın yükü yüksek birçok ülkede müdahale çabalarını etkiliyor; önleme, hazırlık ve salgın yönetimi için sürekli uluslararası ve ulusal yatırıma ihtiyaç duyulmaktadır.
Atılacak adımlar
Yukarıda belirtilen zorlukları ele almak için DSÖ, UNICEF, IFRC ve ortaklar birlikte çalışmaktadır.
• Kolera senaryosu planlaması ve tahmini, küresel, bölgesel ve ulusal düzeylerde şiddetli iklim olaylarının etkisi göz önünde bulundurularak güncellenmeye devam edecektir.
• DSÖ, kolera hazırlığı ve müdahalesine yatırım yapılması için savunuculuk yapmaya devam edecek ve sürdürülebilir çözümler için uzun vadeli yatırımın gerekli olduğunu, ancak vakalardaki mevcut artışa hızlı acil müdahale için acil yatırım gerektiğini vurgulayacaktır. Bu yatırımları kolaylaştırmak için bağışçılara brifingler ve yuvarlak masa toplantıları düzenlenecektir.
• DSÖ ve UNICEF, ortaklarla işbirliği içinde, aşılar da dahil olmak üzere temel kolera malzemelerinin tedarikini kolaylaştırmaya devam edecek ve ihtiyaçların önceliklendirilmesine göre kullanılabilirliğini sağlayacaktır.
• DSÖ, GTFCC gibi ortaklarla birlikte, kısıtlı bir ortamda önleme ve müdahale faaliyetlerini mümkün kılmak için Sağlık Bakanlıklarını ve uygulayıcı ortakları en son bilgiler ve kaynaklarla destekleyecektir.
• Ülke düzeyinde yanıt planlamasını iyileştirmek, verimliliği artırmaya ve daha etkili kolera müdahalelerini garantilemeye yardımcı olacaktır.
• Sınır ötesi koordinasyonun iyileştirilmesi, verileri paylaşabilen, sürveyans sistemlerini uyumlu hale getirebilen ve son derece hareketli nüfuslara hizmet etmek için ortak yanıtlar uygulayabilen koordinasyon yapıları kurularak önceliklendirilecektir.
Ek 1. Veri, tablo ve şekillere ait notlar
Sunulan tüm veriler yorumlanırken dikkatli olunmalıdır. DSÖ, ulusal halk sağlığı yetkilileri ve farklı dahil etme kriterleri ve farklı veri kesme süreleri kullanan diğer kaynaklar tarafından yayınlanan bilgi ürünleri arasında farklılıklar olması beklenebilir. Doğruluk ve güvenilirliği sağlamak için adımlar atılırken, tüm veriler sürekli doğrulamaya ve değişikliğe tabidir. Vaka tespiti, tanımlar, test stratejileri, raporlama uygulaması ve gecikme süreleri ülkeler/bölgeler/yönetim bölgeleri arasında farklılık göstermektedir. Diğerlerinin yanı sıra bu faktörler, gerçek vaka ve ölüm sayılarının değişken eksik tahmin edilmesi ve bu verilerin küresel düzeyde yansıtılmasındaki değişken gecikmelerle sunulan sayıları etkilemektedir.
"Ülkeler", benzer statüdeki ülkeleri, bölgeleri, yönetim bölgelerini veya diğer yargıları ifade edebilir. Kullanılan gösterimler ve bu materyallerin sunumu, herhangi bir ülkenin, bölgenin veya alanın veya yetkililerinin yasal statüsü veya sınırlarının veya hudutlarının sınırlandırılmasına ilişkin olarak DSÖ adına herhangi bir görüş ifade ettiği anlamına gelmez. Haritalardaki noktalı ve kesikli çizgiler, henüz tam olarak anlaşılamamış olabilecek yaklaşık sınır çizgilerini temsil eder. Ülkeler, bölgeler ve yönetim bölgeleri, DSÖ idaresi altında düzenlenmiştir. Belirli şirketlerden veya belirli üreticilerin ürünlerinden bahsedilmesi, bunların DSÖ tarafından bahsi geçmeyen benzer nitelikteki diğer ürünlere tercih edilerek onaylandığı veya önerildiği anlamına gelmez. Hatalar ve eksiklikler dışında, tescilli ürünlerin adları büyük harflerle ayırt edilir.
Teknik rehberlik ve diğer kaynaklar
• Ending Cholera, A Global Roadmap To 2030
• Global cholera strategic preparedness, readiness, and response plan 2023/24
• WHO’s Call for urgent and collective action to fight cholera
• Disease outbreak news Cholera – Democratic Republic of the Congo
• Disease outbreak news Cholera – Haiti
• Disease outbreak news Cholera – Malawi
• Disease outbreak news Cholera - Mozambique
• Disease outbreak news Cholera-Global situation
• Global Task Force on Cholera Control (GTFCC)
• GTFCC fixed ORP interim guidance and planning
• Public health surveillance for cholera, Guidance document, 2024
• AFRO Weekly outbreaks and emergency bulletin