SUUDİ ARABİSTAN’DA ORTADOĞU RESPİRATUAR SENDROMU

KORONA VİRÜS (MERC-COV)

Hastalık Salgını Haberleri

20 Ocak 2015

       6 ve 9 Ocak 2015 tarihleri arasında Suudi Arabistan Ulusal UST Odak Noktası 1 ölüm dahil laboratuvar tarafından doğrulanmış 5 Ortadoğu Respiratuar Sendromu Korona Virüsü (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını DSÖ’ye bildirmiştir. 

Vakalarla ilgili ayrıntılar:

1. Birinci vaka Riyad şehrinden olup 4 Ocak’ta semptomlar görülen 91 yaşında bir erkektir ve  6 Ocak 2015’te hastaneye kabulü gerçekleşmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Hastanın develerle doğrudan teması ya da çiğ deve ürünleri tüketim öyküsü yoktur ancak oğlunun sıkça develerle teması vardır.  Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Durumu stabil olan hasta karantina altında tutulmaktadır.

2. İkinci vaka Taif şehrinden olup 28 Aralık 2014’te semptomlar görülen 32 yaşında Suudi Arabistan vatandaşı olmayan bir erkektir ve 7 Ocak 2015’te hastaneye kabulü gerçekleşmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Bununla birlikte develerle doğrudan teması yoktur, vaka gübre olarak kullanılan kurutulmuş deve dışkılarının nakliyesiyle uğraşmaktadır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Durumu stabil olan hasta bir karantina altında tutulmaktadır.

3. Üçüncü vaka Riyad şehrinden olup 4 Ocak’ta semptomlar görülmüş 80 yaşında bir erkektir ve 6 Ocak 2015’te hastaneye kabulü gerçekleşmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde ne Riyad’da ne de Cidde’de diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Hastanın durumu kritik olup Yoğun Bakım Ünitesinde yatmaktadır.

4. Dördüncü vaka Riyad şehrinden kalp-damar hastalığı öyküsüyle hastaneye getirilen 53 yaşında Suudi Arabistan vatandaşı olmayan bir erkek olup 24 Aralık 2014’te hastaneye kabulü gerçekleşmiştir. Yapılan testler sonucu hastanın MERS-CoV pozitif (+) olduğu 4 Ocak 2015 tarihinde tespit edilmiştir. MERS-CoV salgınıyla ilgisi olamayan bir sağlık tesisini sıkça ziyaret etmiştir. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Yoğun Bakım Ünitesinde yatırılmış olan hasta 5 Ocak’ta ölmüştür.

5. Beşinci vaka Riyad şehrinden olup 2 Ocak’ta semptomlar görülmüş 61 yaşında Suudi Arabistan vatandaşı olmayan bir erkek olup 3 Ocak’ta hastaneye kabulü gerçekleşmiştir. Hastanın başka rahatsızları vardır ancak semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Hasta Yoğun Bakım Ünitesinde yatmakta olup durumu kritiktir.  

       Vakalar bildirim tarihine göre sıralanmış olup son bildirilen vaka ilk sırada yer almaktadır.

       Bu vakalarla ilgili olarak hane halkı ve sağlık çalışanı temaslılarının tespit çalışmaları sürmektedir.    

      Suudi Arabistan UST Ulusal Odak Noktası daha önce bildirilmiş olan bir MERS-CoV vakasının öldüğünü rapor etmiştir.

      Küresel olarak 955 laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakası DSÖ’ye bildirilmiştir buna 351 ölüm dahildir. 

DSÖ’nün Tavsiyesi

       DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak kendisine üye tüm ülkeleri Ciddi Akut Respiratuar Enfeksiyonlar (SARI) sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. 

       Enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri sağlık tesislerinde MERS-CoV’un olası yayılımını önlemek için şarttır. Diğer respiratuar hastalıklarda olduğu gibi MERS-CoV’un erken semptomları non-spesifik olduğu için MERS-CoV’a yeni yakalanmış kişileri tespit etmek her zaman mümkün değildir. Bu nedenle sağlık çalışanları, tanısına bakılmaksızın tüm hastalar için standart önlemleri uygulamalıdır. Akut solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan hastaların bakımı yapılırken standart önlemlere ek olarak damlacık önlemleri alınmalıdır; olası ya da doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakaları için temas ve gözleri koruyucu önlemler ilave olarak alınmalıdır; aeresol üreten işlemlerde hava kaynaklı mikroplara karşı önlemler uygulanmalıdır.

       MERS-CoV hakkında daha fazla bilgiye ulaşıncaya kadar diabet, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalığı olan ve bağışıklığı baskı altında olan kişiler MERS-CoV enfeksiyonu kaynaklı ciddi rahatsızlık riskinin yüksek olduğu kişiler olarak değerlendirilmelidir. Bu nedenle bu kişiler virüsün dolaşımının olası olduğu bilinen çiftlikleri, pazarları ve hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaret ettikleri sürece hayvanlarla yakın temastan; özellikle de develerle temastan kaçınmalıdır. Hayvanlarla temas öncesi ve sonrası düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temas etmekten kaçınma gibi genel hijyen kurallarına uyulması tavsiye edilmektedir.

       Gıda hijyen uygulamalarına dikkat edilmelidir. İnsanlar çiğ deve sütü ya da deve idrarı içmekten ya da uygun bir şekilde pişirilmemiş etleri yemekten kaçınmalıdır.

       DSÖ söz konusu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını ve herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını önermemektedir.

Kaynak: http://www.who.int/csr/don/20-january-2015-mers/en/