SUUDİ ARABİSTAN’DA ORTADOĞU RESPİRATUAR SENDROMU KORONA VİRÜS (MERC-COV)

Hastalık Salgını Haberleri

6 Mart 2015

       23 ve 25 Şubat 2015 tarihleri arasında Suudi Arabistan Ulusal UST Odak Noktası laboratuvar tarafından doğrulanmış 10 yeni Ortadoğu Respiratuar Sendromu Korona Virüsü (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını DSÖ’ye bildirmiştir. Vakalar bildirim tarihine göre sıralanmış olup en son bildirilen vaka birinci sırada yer almaktadır.   

Vakalarla ilgili ayrıntılar:

·        1. Birinci vaka Afif şehrinden 56 yaşında bir erkek olup kendisinde 22 Şubat’ta semptomlar görülmüştür, 2 Şubat tarihinden bu yana hastanede başka bir rahatsızlık sebebiyle yatmaktadır.  17 Şubat’ta hastanın 23 Şubat tarihli Hastalık Salgını Haberlerinde bildirilen laboratuvarca doğrulanmış vakayla (36. vaka) aynı yoğun bakım ünitesine kabulü gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte  bakımı aynı sağlık çalışanları tarafından gerçekleştirilmemiştir. Hasta sık sık akraba ve arkadaşları tarafından ziyaret edilmiştir.      

Yoğun Bakım Ünitesine bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        2. İkinci vaka Al- Oyuon şehrinden 21 Şubat’ta semptomlar görülen 84 yaşında bir erkek olup 22 Şubat’ta hastaneye kabulü gerçekleşmiştir. Vakanın başka rahatsızlıkları vardır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü araştırılmaktadır. Yoğun Bakım Ünitesine bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        3. Üçüncü vaka Riyad şehrinden 19 Şubat’ta semptomlar görülmüş 24 yaşında bir kadın olup 31 Ocak tarihinden buyana başka bir rahatsızlık sebebiyle hastanede yatmaktadır. Hastanın, 16 Şubat tarihli Hastalık Salgını Haberlerinde bildirilen laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV vakasıyla (4. Vaka) aynı hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte bakımı aynı sağlık çalışanları tarafından yapılmamış olup hastanın sözkonusu vakayla epidemiyolojik bir bağlantısı bulunmamaktadır. Hasta sık sık akraba ve arkadaşları tarafından ziyaret edilmiştir. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Yoğun Bakım Ünitesine bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        4. Dördüncü vaka Riyad şehrinden 21 Şubat’ta semptomların görüldüğü 80 yaşında bir erkek olup 14 Ağustos 2014 tarihinden itibaren MERS-CoV Hastalığıyla ilgili olmayan sağlık sorunlarından dolayı hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın  23 Şubat tarihli Hastalık Salgını Haberlerinde bildirilen (2. vaka) labortatuvarca doğrulanmış MERS-CoV vakasıyla aynı hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte bu vakayla doğrudan teması olmamıştır. Hasta sık sık akraba ve arkadaşları tarafından ziyaret edilmiştir. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Yoğun Bakım Ünitesine bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        5. Beşinci vaka Alrass şehrinden 16 Şubat’ta semptomların görüldüğü 83 yaşında bir erkek olup 17 Şubat’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiş ancak aynı gün verilen tıbbi tavsiyeye rağmen kendisini hastaneden taburcu ettirmiştir.  21 Şubat’ta Riyad’a başka bir hastaneye gitmek üzere seyahat etmiş ve aynı gün hastaneye kabulü gerçekleşmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunup bulunmadığı araştırılmaktadır. Yoğun Bakım Ünitesine bulunan hastanın durumu kritiktir.

·        6. Altıncı vaka Riyad şehrinden 12 Şubat’ta semptomların görüldüğü 75 yaşında bir erkek olup 22 Şubat’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunup bulunmadığı araştırılmaktadır. Yoğun Bakım Ünitesine bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        7. Yedinci vaka Najran şehrinden 13 Şubat’ta semptomların görüldüğü Suudi Arabistan vatandaşı olmayan 45 yaşında bir erkek olup 20 Şubat’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları yoktur. 23 Şubat tarihli Hastalık Salgını Haberlerinde bildirilen laboratuvarca doğrulanmış bir vakanın (17. Vaka) temaslısıdır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas bulunmamaktadır. Vakanın durumu stabil olup koğuşta negatif basınçlı bir karantina odasında tutulmaktadır.

·        8. Sekizinci vaka Cidde şehrinden 17 Şubat’ta semptomların görüldüğü Suudi Arabistan vatandaşı olmayan 65 yaşında bir kadın olup 22 Şubat’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Yoğun Bakım Ünitesine bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        9. Dokuzuncu vaka Riyad şehrinden 13 Şubat’ta semptomların görüldüğü Suudi Arabistan vatandaşı olmayan 50 yaşında bir erkek olup 20 Şubat’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hasta sigara tiryakisi olup başka bir rahatsızlığı bulunmamaktadır. 23 Şubat tarihli Hastalık Salgını Haberlerinde bildirilen laboratuvarca doğrulanmış bir vakanın (10. Vaka) bakımıyla uğraşmıştır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Vakanın durumu stabil olup koğuşta negatif basınçlı bir karantina odasında tutulmaktadır.

·        10. Onuncu vaka Riyad şehrinden 16 Şubat’ta semptomların görüldüğü Suudi Arabistan vatandaşı olmayan 62 yaşında bir kadın olup 18 Şubat’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları bulunmamaktadır. 23 Şubat tarihli Hastalık Salgını Haberlerinde bildirilen laboratuvarca doğrulanmış bir vakanın (10. Vaka) bakımıyla uğraşmıştır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Vakanın durumu stabil olup koğuşta negatif basınçlı bir karantina odasında tutulmaktadır.

       Suudi Arabistan Ulusal UST Odak Noktası daha önce rapor edilen 2 MERS-CoV vakasının öldüğünü DSÖ’ye bildirmiştir. Söz konusu vakalar (19. ve 37. Vakalar) 23 Şubat tarihli Hastalık Salgınları Haberlerinde bildirilmiştir. 

            Bu vakalarla ilgili olarak hane halkı ve sağlık çalışanı temaslılarının tespit çalışmaları sürmektedir.   

      Küresel olarak 1040 laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakası DSÖ’ye bildirilmiştir buna 383 ölüm dahildir. 

DSÖ’nün Tavsiyesi

       DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak kendisine üye tüm ülkeleri Ciddi Akut Respiratuar Enfeksiyonlar (SARI) sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. 

       Enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri sağlık tesislerinde MERS-CoV’un olası yayılımını önlemek için şarttır. Diğer respiratuar hastalıklarda olduğu gibi MERS-CoV’un erken semptomları non-spesifik olduğu için MERS-CoV’a yeni yakalanmış kişileri tespit etmek her zaman mümkün değildir. Bu nedenle sağlık çalışanları, tanısına bakılmaksızın tüm hastalar için standart önlemleri uygulamalıdır. Akut solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan hastaların bakımı yapılırken standart önlemlere ek olarak damlacık önlemleri alınmalıdır; olası ya da doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakaları için temas ve gözleri koruyucu önlemler ilave olarak alınmalıdır; aeresol üreten işlemlerde hava kaynaklı mikroplara karşı önlemler uygulanmalıdır.

       MERS-CoV hakkında daha fazla bilgiye ulaşıncaya kadar diabet, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalığı olan ve bağışıklığı baskı altında olan kişiler MERS-CoV enfeksiyonu kaynaklı ciddi rahatsızlık riskinin yüksek olduğu kişiler olarak değerlendirilmelidir. Bu nedenle bu kişiler virüsün dolaşımının olası olduğu bilinen çiftlikleri, pazarları ve hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaret ettikleri sürece hayvanlarla yakın temastan; özellikle de develerle temastan kaçınmalıdır. Hayvanlarla temas öncesi ve sonrası düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temas etmekten kaçınma gibi genel hijyen kurallarına uyulması tavsiye edilmektedir.

       Gıda hijyen uygulamalarına dikkat edilmelidir. İnsanlar çiğ deve sütü ya da deve idrarı içmekten ya da uygun bir şekilde pişirilmemiş etleri yemekten kaçınmalıdır.

       DSÖ söz konusu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını ve herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını önermemektedir.

Kaynak: http://www.who.int/csr/don/6-march-2015-mers-saudi-arabia/en/