SUUDİ ARABİSTAN’DA MERS-COV HASTALIĞI

Hastalık Salgını Haberleri

20 Mart 2015

       3 ve 10 Mart 2015 tarihleri arasında Suudi Arabistan Ulusal UST Odak Noktası 5 ölüm dahil laboratuvar tarafından doğrulanmış 15 yeni Ortadoğu Respiratuar Sendromu Korona Virüsü (MERS-CoV) enfeksiyonu vakasını DSÖ’ye bildirmiştir. Vakalar bildirim tarihine göre sıralanmış olup en son bildirilen vaka birinci sırada yer almaktadır.   

Vakalarla ilgili ayrıntılar:

·        1. Birinci vaka Buridah şehrinden 72 yaşında bir kadın olup kendisinde 23 Şubat’ta semptomlar görülmüş ve 2 Mart’ta hastaneye kabulü gerçekleşmiştir.  Hastanın başka rahatsızlıkları olmuştur. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsüyle ilgili incelemeler devam etmektedir. Hasta 9 Mart’ta ölmüştür.   

·        2. İkinci vaka Riyad şehrinden 7 Mart’ta semptomlar görülen 61 yaşında bir erkek olup, 22 Şubat’tan buyana başka bir rahatsızlık sebebiyle hastanede bulunmaktadır. Hastanın kabulü laboratuvarca doğrulanmış diğer MERS-CoV vakalarıyla aynı hastaneye yapılmıştır; bu vakalar ve ortak sağlık çalışanlarıyla ilgili epidemiyolojik incelemeler devam etmektedir. Durumu stabil olan hasta koğuşta negatif basınçlı bir karantina odasında bulunmaktadır.

·        3. Üçüncü vaka Riyad şehrinden 4 Mart’ta semptomlar görülmüş 48 yaşında bir kadın olup, 19 Ocak’tan buyana başka bir rahatsızlık sebebiyle hastanede bulunmaktadır. Semptomların görülmeye başlamasından 14 gün önce laboratuvarca doğrulanmış diğer MERS-CoV vakalarıyla aynı hastaneye kabulü gerçekleşmiştir; bu vakalar ve ortak sağlık çalışanlarıyla ilgili epidemiyolojik incelemeler devam etmektedir.  Yoğun Bakım Ünitesinde bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        4. Dördüncü vaka Riyad şehrinden 7 Mart’ta semptomların görüldüğü 37 yaşında Suudi Arabistan vatandaşı olmayan bir erkek olup, 8 Mart’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir.  Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Semptomların görülmeye başlamasından 14 gün önce laboratuvarca doğrulanmış diğer MERS-CoV vakalarının tedavi gördüğü hastanede çalışmaktadır; bu vakalarla ilgili epidemiyolojik bağlantıların incelenmesine devam edilmektedir.   Yoğun Bakım Ünitesinde bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        5. Beşinci vaka Riyad şehrinden 7 Mart’ta semptomların görüldüğü 48 yaşında bir kadın olup, aynı gün hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Vakanın başka rahatsızlıkları da vardır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde bilinen risk faktörleriyle ilgili temas öyküsü incelenmektedir. Yoğun Bakım Ünitesinde bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        6. Altıncı vaka Riyad şehrinden 27 Şubat’ta semptomların görüldüğü 61 yaşında bir erkek olup, 5 Mart’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde bilinen risk faktörleriyle ilgili temas öyküsü incelenmektedir. 9 Mart’ta ölmüştür.

·        7. Yedinci vaka Hafouf şehrinden 4 Mart’ta semptomların görüldüğü 57 yaşında bir erkek olup, 6 Mart’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka bir rahatsızlığı yoktur. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde bilinen risk faktörleriyle ilgili temas öyküsü incelenmektedir. Yoğun Bakım Ünitesinde bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        8. Sekizinci vaka Riyad şehrinden 4 Mart’ta semptomların görüldüğü 56 yaşında bir erkek olup, 5 Mart’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. 23 Şubat tarihli Hastalık Salgını Haberlerinde bildirilmiş olan laboratuvarca doğrulanmış bir MERS-CoV vakasının (11. vaka) temaslısıdır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Durumu stabil olan hasta koğuşta negatif basınçlı bir karantina odasında bulunmaktadır.

·        9. Dokuzuncu vaka Riyad şehrinden 3 Mart’ta semptomların görüldüğü Suudi Arabistan vatandaşı olmayan 48 yaşında bir kadın sağlık çalışanı olup 5 Mart’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka bir rahatsızlığı yoktur. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV vakalarını tedavi gördüğü hastanede çalışmaktadır. Bu vakalarla ilgili epidemiyolojik bağlantıları incelenmektedir. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Vakanın durumu stabil olup koğuşta negatif basınçlı bir karantina odasında tutulmaktadır.  

·        10. Onuncu vaka Khurmah şehrinden 23 Şubat’ta semptomların görüldüğü 59 yaşında bir kadın olup, 28 Şubat’ta Cidde’de bir hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Develerle temas öyküsü bulunmamaktadır; bununla birlikte ev halkı temaslılarının develerle sıkça temas ve çiğ deve sütü tüketim öyküsü bulunmaktadır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Durumu kritik olan vaka yoğun bakım ünitesindedir.

·        11. Onbirinci vaka Riyad şehrinden 3 Mart’ta semptomların görüldüğü 53 yaşında bir erkek olup, 13 Temmuz 2014 tarihinden buyana başka bir rahatsızlık sebebiyle hastanede bulunmaktadır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV vakalarıyla aynı hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir; bununla birlikte bu vakalarla doğrudan teması olmamıştır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. 5 Mart’ta ölmüştür.

·        12. Onikinci vaka Shaqra şehrinden 23 Şubat’ta semptomların görüldüğü Suudi Arabistan Vatandaşı olmayan 44 yaşında bir erkek olup 25 Şubat’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Develerle sıkça temas ve çiğ deve sütü tüketim öyküsü bulunmamaktadır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Yoğun Bakım Ünitesinde bulunan hastanın durumu kritiktir. 

·        13. Onüçüncü vaka Onizah şehrinden 2 Mart’ta semptomların görüldüğü 30 yaşında Suudi Arabistan vatandaşı olmayan bir erkek olup, aynı gün hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka bir rahatsızlığı yoktur. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde bilinen risk faktörleriyle ilgili temas öyküsü incelenmektedir. 8 Mart’ta ölmüştür.

·        14. Ondördüncü vaka Riyad şehrinden 3 Mart’ta semptomların görüldüğü 69 yaşında bir kadın olup, 20 Şubat’tan buyana başka bir rahatsızlık sebebiyle hastanede bulunmaktadır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde laboratuvarca doğrulanmış diğer MERS-CoV vakalarının tedavi edildiği aynı hastaneye kabulü gerçekleşmiştir; bu vakalarla ve ortak sağlık çalışanlarıyla ilgili epidemiyolojik bağlantılar incelenmektedir. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde diğer risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. Durumu stabil olan hasta koğuşta negatif basınçlı bir karantina odasında bulunmaktadır.

·        15. Onbeşinci vaka Riyad şehrinden 24 Şubat’ta semptomların görüldüğü 70 yaşında bir kadın olup, 25 Şubat’ta hastaneye kabulü gerçekleştirilmiştir. Hastanın başka rahatsızlıkları vardır. Semptomların görülmeye başlamasından önceki 14 gün içinde bilinen risk faktörleriyle ilgili bir temas öyküsü bulunmamaktadır. 4 Mart’ta ölmüştür.

       Suudi Arabistan Ulusal UST Odak Noktası daha önce rapor edilen 5 MERS-CoV vakasının öldüğünü DSÖ’ye bildirmiştir. Söz konusu vakalar 11 Mart (8. vaka), 6 Mart (5. Vaka), 23 Şubat  (36. ve 38. vakalar) ve 16 Şubat (2. vaka) tarihli Hastalık Salgınları Haberlerinde bildirilmiştir. 

            Bu vakalarla ilgili olarak hane halkı ve sağlık çalışanı temaslılarının tespit çalışmaları sürmektedir.   

      Küresel olarak 1075 laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakası DSÖ’ye bildirilmiştir buna 404 ölüm dahildir. 

DSÖ’nün Tavsiyesi

       DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak kendisine üye tüm ülkeleri Ciddi Akut Respiratuar Enfeksiyonlar (SARI) sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir. 

       Enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri sağlık tesislerinde MERS-CoV’un olası yayılımını önlemek için şarttır. Diğer respiratuar hastalıklarda olduğu gibi MERS-CoV’un erken semptomları non-spesifik olduğu için MERS-CoV’a yeni yakalanmış kişileri tespit etmek her zaman mümkün değildir. Bu nedenle sağlık çalışanları, tanısına bakılmaksızın tüm hastalar için standart önlemleri uygulamalıdır. Akut solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan hastaların bakımı yapılırken standart önlemlere ek olarak damlacık önlemleri alınmalıdır; olası ya da doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakaları için temas ve gözleri koruyucu önlemler ilave olarak alınmalıdır; aeresol üreten işlemlerde hava kaynaklı mikroplara karşı önlemler uygulanmalıdır.

       MERS-CoV hakkında daha fazla bilgiye ulaşıncaya kadar diabet, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalığı olan ve bağışıklığı baskı altında olan kişiler MERS-CoV enfeksiyonu kaynaklı ciddi rahatsızlık riskinin yüksek olduğu kişiler olarak değerlendirilmelidir. Bu nedenle bu kişiler virüsün dolaşımının olası olduğu bilinen çiftlikleri, pazarları ve hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaret ettikleri sürece hayvanlarla yakın temastan; özellikle de develerle temastan kaçınmalıdır. Hayvanlarla temas öncesi ve sonrası düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temas etmekten kaçınma gibi genel hijyen kurallarına uyulması tavsiye edilmektedir.

       Gıda hijyen uygulamalarına dikkat edilmelidir. İnsanlar çiğ deve sütü ya da deve idrarı içmekten ya da uygun bir şekilde pişirilmemiş etleri yemekten kaçınmalıdır.

       DSÖ söz konusu olayla ilgili olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını ve herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını önermemektedir.

Kaynak: http://www.who.int/csr/don/20-march-2015-mers-saudi-arabia/en/