KOLOMBİYA VE VENEZUELA’DA GUİLLAİNE BARRE SENDROMU 

Hastalık Salgını Haberleri

12 Şubat 2016

       30 Ocak ile 2 Şubat 2016 tarihleri arasında Kolombiya ve Venezuela Ulusal UST Odak Noktaları ulusal çapta Guillaine Barre Sendromu (GBS) vakaları kayıtlarında bir artış görüldüğünü PAHO/DSÖ’ye bildirmiştir.

Kolombiya

      2015’in 51. Epidemiyolojik haftasından 2016’nın 3’üncü epidemiyolojik haftasına kadar 86 GBS vakası kayıtlara geçmiştir. Kolombiya’da yılda ortalama 242 ya da ayda 19 veya haftada 5 GBS vakası kayıtlara geçer. Söz konusu 5 haftada kaydedilen 86 GBS vakası son 6 yılda beklenen ortalama vaka sayısından 3 kat daha fazladır.

       İlk raporlar 86 GBS vakasında da Zika virüsüyle örtüşen semtpomlar görüldüğünü göstermiştir. Bilgi sahibi olunan 58 vakanın %57’si erkek ve %94.8’i 18 yaşında ya da 18 yaşından daha yaşlıdır.

Venezuela

       1 Ocak ile 31 Ocak 2016 tarihleri arasında Zika virüsüyle mekanl-zaman ilişkisi olan 252 GBS vakası rapor edilmiştir. Vakaların çoğu ülkenin federal bölgelerinde rapor edilmiş olmakla birlikte vakalardan 66’sı Zulia eyaletinde ağırlıklı olarak da Maracaibo şehrinde rapor edilmiştir.  Zulia’da görülen GBS vakalarıyla ilgili ilk analizler 66 vakanın kökeninin 6 şehir olduğunu göstermiştir. Bu 66 vakanın % 30’u 45 ile 54 yaş aralığında ve %29’u 65 yaşında ya da 65 yaş üzeri kişilerden oluşmaktadır. Vakaların %61’i erkek ve % 39’u kadındır.  Zulia eyaletinde GBS vakalarının % 76’sında nörolojik semptomların başlangıcından önceki günlerde Zika Virüsü Enfeksiyonuyla uyumlu klinik öykü gözlemlenmiştir. Bununla ilişkili eşlik eden rahatsızlıklar vakaların % 65’inde görülmüştür. Hastalar plazmaferez ve/veya immünoglobülin ile tedavi edilmiştir. Venezuela’nın Sağlığın Popüler Gücü Bakanlığınca tesis edilmiş tedavi protokolüne uygun olarak bazı vakalarda her iki tedavi yöntemi de uygulanmıştır.

       Eşlik eden rahatsızlıkları bulunmayan bir ölüm vakası da Zika  Virüsü Enfeksiyonu 3 GBS vakasında Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR)  yöntemiyle doğrulanmıştır. Başka nörolojik rahatsızlıkları olan toplam 3 vaka da biyolojik olarak doğrulanmıştır.

       2015 Kasım ayı sonu ile 28 Ocak 2016 tarihleri arasında toplam 192 Zika virüsü enfeksiyonu vakası Reverse Transkriptaz Polimeraz Zincir reaksiyonu (RT-PCR) yöntemiyle laboratuvarca doğrulanmıştır. Bu 192 vakanın 110’u    (% 57) Zulia eyaletindendir.

DSÖ Risk Değerlendirmesi

       Venezuela’daki sadece 3 GBS vakasında Zika Virüsü Enfeksiyonu laboratuvarca doğrulanmış olup Kolombiya’daki GBS vakalarında herhangi bir Zika Virüsü Enfeksiyonu vakası tespit edilememiştir.  Bunula birlikte GBS vakarında ki artışın sebebi halen bulunamamış olup benzer artışlar diğer ülkelerde de gözlemlenmiştir. Özellikle  El Salvador ve Brezilya’da GBS vakalarında artış görülmüştür. GBS ile bağlantılı olduğu bilinen ya da olduğu düşünülen önceki enfeksiyonların olası rolünü tespit edebilmek için ilave incelemelerin yapılmasına ihtiyaç vardır.

       DSÖ Zika Virüsünden etkilenen ya da bu virüse karşı hassas olan Üye Ülkelere aşağıdaki önerilerde bulunmaktadır:

• Özellikle de GBS olmak üzere nörolojik bozukluklarla ilgili insidans ve eğilimleri, beklenen temel değerlerde oluşacak değişiklikleri tespit edebilmek üzere takip etmek;
• GBS’li hastaların sayısında ani yükseliş sebebiyle sağlık tesislerinde oluşabilecek  ilave yükün yönetilmesi için ilgili  hasta yönetim protokollerinin geliştirilmesi ve uygulanması;
• Kamu ve özel sektörde halk sağlığı servisleri ve klinisyenler arasındaki bağlantıyı güçlendirmek ya da tesis etmek amacıyla sağlık çalışanları arasında farkındalığı artırmak

DSÖ’nün Tavsiyesi

       Zika Virüsünün vektörü olan sivrisineklerin ürediği bölgelerin insan yerleşimlerine yakınlığı Zika Virüsü Enfeksiyonu için önemli bir risk faktörü oluşturmaktadır.  Önleme ve kontrol işlemleri sivrisineklerin çoğalmasına neden olan kaynakların  (Sivrisinek üreme alanlarının ortadan kaldırılması ya da modifiye edilmesi) ve insanlarla sivrisineklerin temasının azaltılmasına dayanmaktadır.  Bu da risk altında bulunan toplulukların yakınında bulunan ve sivrisineklerin çoğalmasına sebep olan  doğal ya da yapay su birikintilerinin azaltılmasıyla ve böcek kovucu, cibinlik, kapalı kapılar/pencereler ve vücudu tamamen  örten giyecekler gibi engellerin kullanılmasıyla olur. Aedes sivrisineği gündüz ısıran bir sivrisinek olduğundan insanların uyurken gün boyunca böcek kovucu ilaçla işlem görmüş cibinlikleri kullanmaları kendilerini bu vektöre karşı korumalarında yardımcı olacaktır.

      Yaşam alanında böcek ilaçlarının kullanılması da sivrisineklerin düzenli olarak yok edilmesini sağlayacaktır.

       DSÖ mevcut bilgiler ışığında söz konusu durumla ilgili olarak Kolombiya ve Venezuela’ya yönelik herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması getirilmesini tavsiye etmemektedir.

Kaynak  : http://www.who.int/csr/don/12-february-2016-gbs-colombia-venezuela/en/