ANGOLA’DA SARI HUMMA HASTALIĞI   

Hastalık Salgını Haberleri

22 Mart 2016

       21 Mart 2016 tarihinde Angola Sağlık Bakanlığı, 5 Aralık 2015’te Luanda’nın Viana şehrinde başlayan ve halen devam eden Sarıhumma salgınıyla ilgili bir güncellemeyi DSÖ’ye bildirmiştir.

       21 Mart itibariyle, ülkenin 18 vilayetinin 16’sında şüpheli Sarıhumma vakaları bildirilmiştir. Bu vilayetlerin 13’ünde ise Luanda’yla bağlantısı olan importe vakalar rapor edilmiştir. Huambo Vilayetinin 11 yerleşim bölgesinin 2’sinde hastalığın yerel iletimi görüldüğü belgelendirilmiştir. Diğer vilayetlerde Luanda Vilayetiyle bağlantısı olmayan şüpheli yerel vakalar rapor edilmiştir. Bu vakalar incelenmiş olup incelmelerle ilgili sonuçlar önümüzdeki günlerde açıklanacaktır.           

       Bugüne kadar en az 1.132 şüpheli ve doğrulanmış vaka ülke genelinde rapor edilmiş olup bunlara 168 ölüm de dahildir. Toplam 375 vaka laboratuvarca doğrulanmıştır. Salgının merkezi olan Luanda 129 ölüm dahil toplam 818 vakayla (281 doğrulanmış vaka) salgından en çok etkilenen bölge olarak kalmıştır. Bununla birlikte Luanda haricindeki bölgelerden rapor edilen vaka sayılarında açık bir artış olmuştur.   

Halk Sağlığı Yanıtı

      Ulusal görev gücü faaliyete geçirilmiş olup bu ekip salgın yanıtını yönetmektedir.  DSÖ salgın yanıt operasyonlarının koordinasyonu için destek sağlamaktadır. Acil Durum Yanıt Sistemine uygun olarak DSÖ bu salgının 12 Şubat’ta “2. Dereceden bir acil durum” olduğunu ilan etmiştir. O zamandan buyana DSÖ’nün 65 multidisipliner uzmanı ülkeye üst düzey teknik destek sağlamak üzere konuşlandırılmıştır.            

       2 Şubat’ta Viana’da başlayan Luanda’nın bağışıklama kampanyası devam etmekte olup  hedeflenen 12 yerleşim yerinin 6’sında uygulanmaktadır. 3 yerleşim yerinde yüksek bağışıklama oranları (≥ % 90) rapor edilmiştir. Diğer yerleşim yerlerinde  (Viana’da %136 ve Bela’da % 113) ise daha yüksek bağışıklama oranları rapor edilmektedir ki bu da büyük olasılıkla Luanda ve diğer vilayetlerin yerleşim yerlerinden gelen insanlardan kaynaklanmaktadır.  

       Salgından yeni etkilenen bölgelerin sürveyans ve incelemeleri devam etmekte olup bu bölgelerde sosyal seferberlik faaliyetleri de sürdürülmektedir. Şimdiye kadar vektör kontrol faaliyetleri ağırlıklı olarak sivrisinek üreme alanlarının kontrolü merkezli olmuştur.

DSÖ Risk Değerlendirmesi

       Angola’daki durumun gelişimi endişe vericidir ve tüm Afrika bölgesinde yakından takip edilmesi gereklidir. Doğrulanmış vaka sayılarındaki bu sert artış kısmen birikmiş testler kaynaklı olarak görülebilir. Bununla birlikte en son doğrulanan vakalarda semptomların başlangıç tarihleri hastalık iletiminin Luanda’da halen aktif olduğunu göstermektedir; ağırlıklı olarak bağışıklanmamış ilçelerde ve muhtemelen diğer vilayetlerde. raporlama yönünden sürveyans, özellikle sınır bölgelerinde  mükemmel olmayıp daha yüksek sayıda şüpheli vakanın olmadığı söylenemez.  

       Özellikle endişe verici olan hastalığın sınır ötesi ve uluslararası yayılımıdır ki bu da Çin, Kenya ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ne vakaların eksporte edildiği yönünde söylentilerle zaten belgelendirilmiştir. DSÖ epidemiyolojik durumu takip etmekte ve eldeki bilgiler ışığında risk değerlendirmesi yapmaktadır. İmporte vakaların bir salgını temsil etmediğini bilmek önemlidir.  Bununla birlikte bir salgın tehdidi bulunmakta ve bu salgın tehdidi olasılığı ortada risk faktörleri (uygun vektör ve uygun popülasyon) bulunmadığından düşük olarak değerlendirilmektedir.       

DSÖ'nün Önerisi

       DSÖ kendisine Üye Ülkelere özellikle iletimin yerel dolaşımının tesis edildiği potansiyel, (Örneğin; ilgili Aedes aegypti sivrisineği vektörünün olduğu yerler) endemik ve epidemik bölgelerden gelen bütün yolcuların bağışıklık durumu kontrollerinin güçlendirilmesi çağrısında bulunmuştur.

        Angola’da aktif olan Sarıhumma salgını bağlamında Angola’dan dönen yolculara ve diğer potansiyel epidemik bölgelere özel dikkat gösterilmelidir. Seyahat edenlerin, özellikle de Afrika ve Latin Amerika’dan Asya’ya gidenlerin, Sarıhumma aşısı ile aşılandıklarını gösteren bir belgeleri olmalıdır. Aşılanmaya engel bir sağlık durumu söz konusu ise böyle bir durumda ilgili otoritelerce bunun belgelendirilmesi gerektiği Uluslararası Sağlık Tüzüğü‘nde belirtilmiştir.     

       DSÖ eldeki bilgiler ışığında söz konusu durumla ilgili olarak Angola’ya yönelik herhangi bir ticaret ya da seyahat kısıtlaması getirilmesini önermemektedir. Salgından etkilenen bölgelere seyahat edeceklerin seyahatlerinden önce aşı olmaları ve sivirsinek ısırıklarından korunmak üzere önlem almaları hastalığın önlenmesinde etkilidir.

Kaynak  : http://www.who.int/csr/don/22-march-2016-yellow-fever-angola/en/