PANAMA’DA GUİLLAİNE BARRE SENDROMU

Hastalık Salgını Haberleri

29 Mart 2016

       15 Mart 2016 tarihinde Panama Ulusal UST Odak Noktası Zika Virüsü Enfeksiyonu olduğu doğrulanmış bir Guillaine Barre Sendromu (GBS) vakasını PAHO/DSÖ’ye bildirmiştir.

       Vaka 13 yaşında bir kız çocuğu olup  vakada 19 Şubat’ta ateşli bir hastalık görülmüştür. 29 Şubat’ta bacaklarında halsizlikten şikayetçi olan hasta 3 Mart’ta  arefleksi şikayetiyle Panama City’de bir hastaneye başvurmuştur.   

       Hastada Zika Virüsü Enfeksiyonu, Reverse Transkriptaz  Polimeraz Zincir Reaksiyonu-RTPCR yöntemiyle ve beyin omurilik sıvısı ile idrardaki proteinlerin değerlendirilmesiyle tespit edilmiş olup  test sonuçları 12 Mart’ta çıkmıştır. Hasta tedaviye olumlu cevap vermektedir.   

Halk Sağlığı Yanıtı

Panama sağlık otoriteleri aşağıdaki önlemleri almıştır:

• Vektör kontrol faaliyetlerini güçlendirmek ve sivrisineklerin üreme alanlarını yok etmek;
• Toplum, pratisyen hekimler ve sağlık çalışanları arasında hastalık ve korunma yöntemleriyle ilgili bilgileri yaymak;
• GBS vaka yönetimi için sağlık hizmetlerini hazırlıklı hale getirmek.  

DSÖ Risk Değerlendirmesi

        Bu Zika Virüsü Enfeksiyonuna yakalandığı doğrulanmış ilk GBS vakasıdır. Amerika Kıtası Bölgesinde bulunan diğer ülkeler de GBS hastalarında Zika Virüsü Enfeksiyonu vakaları görüldüğünü rapor etmiştir. Hali hazırda yerel Zika Virüsü iletiminin rapor edildiği ülkelerin gelecek aylarda GBS vaka sayılarında bir artışla yüzleşmeleri olasıdır.  Bütün bu vakalar Zika virüsü Enfeksiyonu ile GBS arasında bir bağlantı olduğuna dair ilave kanıtlar sunmaktadır.  Bununla birlikte GBS ile bağlantılı olduğu bilinen ya da bağlantılı olması muhtemel var olan enfeksiyonların olası rolünün belirlenmesi için ilave incelemelere ihtiyaç duyulmaktadır. DSÖ eldeki bilgiler ışığında epidemiyolojik durumu takip etmekte ve risk değerlendirilmesi yapmaktadır.  

DSÖ’nün Tavsiyesi

       Zika Virüsünün vektörü olan sivrisineklerin ürediği bölgelerin insan yerleşimlerine yakınlığı Zika Virüsü Enfeksiyonu için önemli bir risk faktörü oluşturmaktadır.  Önleme ve kontrol işlemleri sivrisineklerin çoğalmasına neden olan kaynakların(Sivrisinek üreme alanlarının ortadan kaldırılması ya da modifiye edilmesi) ve insanlarla sivrisineklerin temasının azaltılmasına dayanmaktadır.  Bu da risk altında bulunan toplulukların yakınında bulunan ve sivrisineklerin çoğalmasına sebep olan doğal ya da yapay su birikintilerinin azaltılmasıyla ve böcek kovucu, cibinlik, kapalı kapılar/pencereler ve vücudu tamamen  örten giyecekler gibi engellerin kullanılmasıyla olur. Aedes sivrisineği gündüz ısıran bir sivrisinek olduğundan insanların uyurken gün boyunca böcek kovucu ilaçla işlem görmüş cibinlikleri kullanmaları kendilerini bu vektöre karşı korumalarında yardımcı olacaktır.    

      Yaşam alanında böcek ilaçlarının kullanılması da sivrisineklerin düzenli olarak yok edilmesini sağlayacaktır.

       İhtiyati ilkelere dayanarak cinsel aktiviteyle Zika Virüsünün bulaşma riski çok sınırlı olarak değerlendirilse de DSÖ şunları önermektedir:        

• Zika Virüs Enfeksiyonuna yakalanmış bütün hastalar  (kadın ve erkek) ve bunların partnerleri (özellikle hamile kadınlar)  Zika Virüsün cinsel yolla bulaşması, kontraseptif önlemler ve güvenli cinsel ilişki konularında bilgilendirilmeli ve mümkünse bu kişilere prezervatif dağıtılmalıdır. Korunmadan cinsel ilişkiye girmiş olup Zika Virüsü Enfeksiyonu sebebiyle hamile kalmak istemeyen kadınların da acil kontraseptif ve danışmanlık hizmetlerine erişimi sağlanmalıdır.
• Hamile kadınların Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerden dönen partnerleri hamilelik boyunca korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden hamilelik süresince uzak durmalıdır.
• Zika Virüsü Enfeksiyonlarının çoğu asemptomatik olduğundan :

1- Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerde yaşayan kadın ve erkekler korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden uzak durmalıdır.

2- Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerden dönen kadın ve erkekler en az 4 hafta boyunca korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden uzak durmalıdır.

       Zika Virüsünden bağımsız olarak DSÖ her zaman HIV’den ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak ve istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla prezervatif kullanımını da içeren güvenli cinsel ilişki uygulamalarını önermektedir.

       DSÖ Zika Virüsünün tespit edilebilmesi için rutin sperm testlerinin yapılmasını önermemektedir.

       DSÖ mevcut bilgiler ışığında söz konusu durumla ilgili olarak Panama’ya yönelik herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması getirilmesini tavsiye etmemektedir.

Kaynak  : http://www.who.int/csr/don/29-march-2016-gbs-panama/en/