DOMİNİKA VE KÜBA’DA  ZİKA VİRÜSÜ ENFEKSİYONU 

Hastalık Salgını Haberleri

29 Mart 2016

       15 ve 16 Mart 2016 tarihleri arasında PAHO/DSÖ’ye Dominika ve Küba’da Zika Virüsü Enfeksiyonu vakalarının görüldüğü bildirilmiştir.

Dominika

       15 Mart 2016’da Dominika Ulusal UST Odak Noktası ülkenin ilk yerel Zika Virüsü Enfeksiyonu vakasını PAHO/DSÖ’ye bildirmiştir.

       Vaka 28 yaşında bir kadın olup kendisinde semptomlar 1 Mart’ta görülmüş ve vaka 4 Mart’ta hastaneye başvurmuştur.

Küba

       16 Mart 2016 tarihinde Küba Sağlık Bakanlığı ülkenin ilk yerel Zika Virüsü Enfeksiyonu vakasını bir basın açıklamasıyla bildirmiştir.

       Vaka 21 yaşında Havana’da oturan bir erkektir. Ülke dışına herhangi bir seyahat öyküsü yoktur. Hastada  7 Mart’ta baş ağrısı, göz arkasında ağrı ve konjonktivit görülmüştür.

DSÖ’nün Risk Değerlendirmesi

        Yerel Zika Virüsü Enfeksiyonu vakalarının tespit edilmesi, virüsün daha önce etkilenmeyen bölgelere de (Dominika ve Küba) coğrafi olarak yayıldığını göstermektedir. Yeni ülkelerde söz konusu virüsün yerel geçişlerinin bildirilmiş olması genel risk değerlendirmesini değiştirmez. Hastalığı yayan vektör olan Aedes sivrisineklerinin bulunduğu yerlerde Zika virüsünün küresel yayılma riskinin olması, bu sivrisineğin Dünyanın değişik bölgelerinde coğrafi olarak geniş alanlara yayılmış olduğu göz önünde bulundurulduğunda önem taşımaktadır. DSÖ epidemiyolojik durumu takip etmekte ve mevcut son güncel bilgiler ışığında risk değerlendirmesi yapmaktadır.

DSÖ’nün Tavsiyesi

       Zika Virüsünün vektörü olan sivrisineklerin ürediği bölgelerin insan yerleşimlerine yakınlığı Zika Virüsü Enfeksiyonu için önemli bir risk faktörü oluşturmaktadır.  Önleme ve kontrol işlemleri sivrisineklerin çoğalmasına neden olan kaynakların(Sivrisinek üreme alanlarının ortadan kaldırılması ya da modifiye edilmesi) ve insanlarla sivrisineklerin temasının azaltılmasına dayanmaktadır.  Bu da risk altında bulunan toplulukların yakınında bulunan ve sivrisineklerin çoğalmasına sebep olan doğal ya da yapay su birikintilerinin azaltılmasıyla ve böcek kovucu, cibinlik, kapalı kapılar/pencereler ve vücudu tamamen  örten giyecekler gibi engellerin kullanılmasıyla olur. Aedes sivrisineği gündüz ısıran bir sivrisinek olduğundan insanların uyurken gün boyunca böcek kovucu ilaçla işlem görmüş cibinlikleri kullanmaları kendilerini bu vektöre karşı korumalarında yardımcı olacaktır.    

      Yaşam alanında böcek ilaçlarının kullanılması da sivrisineklerin düzenli olarak yok edilmesini sağlayacaktır.

       İhtiyati ilkelere dayanarak cinsel aktiviteyle Zika Virüsünün bulaşma riski çok sınırlı olarak değerlendirilse de DSÖ şunları önermektedir:        

• Zika Virüs Enfeksiyonuna yakalanmış bütün hastalar  (kadın ve erkek) ve bunların partnerleri (özellikle hamile kadınlar)  Zika Virüsün cinsel yolla bulaşması, kontraseptif önlemler ve güvenli cinsel ilişki konularında bilgilendirilmeli ve mümkünse bu kişilere prezervatif dağıtılmalıdır. Korunmadan cinsel ilişkiye girmiş olup Zika Virüsü Enfeksiyonu sebebiyle hamile kalmak istemeyen kadınların da acil kontraseptif ve danışmanlık hizmetlerine erişimi sağlanmalıdır.
• Hamile kadınların Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerden dönen partnerleri hamilelik boyunca korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden hamilelik süresince uzak durmalıdır.
• Zika Virüsü Enfeksiyonlarının çoğu asemptomatik olduğundan :

1- Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerde yaşayan kadın ve erkekler korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden uzak durmalıdır.

2- Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerden dönen kadın ve erkekler en az 4 hafta boyunca korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden uzak durmalıdır.

       Zika Virüsünden bağımsız olarak DSÖ her zaman HIV’den ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak ve istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla prezervatif kullanımını da içeren güvenli cinsel ilişki uygulamalarını önermektedir.

       DSÖ Zika Virüsünün tespit edilebilmesi için rutin sperm testlerinin yapılmasını önermemektedir.

       DSÖ mevcut bilgiler ışığında söz konusu durumla ilgili olarak Dominika ve Küba’ya yönelik herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması getirilmesini tavsiye etmemektedir.

Kaynak : http://www.who.int/csr/don/29-march-2016-zika-dominica-and-cuba/en/